Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ESARET, KAYNAKÇA - Coggle Diagram

- - - - sapar ve evlenmeye karar verir. Evlenmesinin üzerine bir satıcının getirdiği çocuk kölenin güzelliğine hayran kalarak onu alır ve yanında da onun kadar güzel olan erkek bir köleyi alır. Bu köleleri çocukları gibi, eğiterek ve onlara bakarak büyütür. Güzelliğine hayran kaldığı köle on üç yaşına geldiğinde Zeynel Bey kızın güzelliğine karşı nefsine hakim olamamaktadır. Fakat öğrenir ki iki köle birbirine aşık olmuştur. Zeynel Bey güzel kölesi Fitnat'ın aşkını ve sadakatini test eder. Fitnat'ın aşkını canıyla savunması üzerine Zeynel Bey nefsine hakim olarak iki köleyi evlendirir. İki köle konuşmalarında çocukluklarından bahsettikçe kardeş olduklarını ve köle olarak ayrılıp satıldıklarını öğrenirler. Bunun üzerine bu durumu kaldıramazlar ve canlarına kıyarlar. Efendileri Zeynel Bey'e de bir mektup bırakırlar.
  - - - AYKIRI EDEBİYAT - TÜM DÜNYAYA YAYILMIŞ - EDEBİ TEMELLERİ REDDEDİYOR, ANLAŞILIR BİR DİL ÜZERİNDEN SADE ANLATIMLAR GERÇEKLEŞTİRMEKTENSE FELSEFİ TEMELLERİNİ YAZIMIN AKIŞIYLA BELİRTİYOR.
        
        "Çünkü bu durum, bir insanın her türlü iyiliği üzerinde toplayıp doğuştan gelen doğal güzellikleri birleştirdikten sonra, sonradan elde edilen birtakım yüceliklere de sahip olması anlamına gelmektedir ki bu da her kula nasip olmaz. Ah ne fayda...
        "Eyvah! Yazık, çok yazık ki o taze ve nazik vücut kara topraklara nasip oldu. Yazık! Yazık! Zavallı Fitnat! Güzelliğine ve gençliğine kendisi bile doyamadı.
        "Fitnat'ta görülen tavır ve hareketlerin, hayal dünyasında gezine gezine bir kat daha cisimleşmesi hayal ötesi hayal olduğundan..." (sf. 50)
        
        Eserin bu alıntısına bakılarak söylenebilir ki; zamanda görülen romantizm akışına Ahmet Mithat Efendi'nin de katıldığı "olayları sırasız aktarma, düşünce akışında kopma" gibi olayın akışını bozmasına rağmen karakterin gerçekten kafasından geçenleri aktarıyormuş gibi gösterdiği anlatıma örnektir.
- - - - "Bu dönemde Beyoğlu, meyhaneleri, kahvehaneleri, tütüncü dükkanları, balozları ve tiyatrolarıyla tam bir eğlence merkezi haline geldi. Rum, Ermeni ve Yahudi kızları kantolar söylemekte; Beyoğlu’nun yanı sıra Şehzadebaşı ve Gedikpaşa’da da tuluattan modern tiyatroya kadar bütün gösteriler kumpanyalarca sahnelenmekteydi. Toplumun eğlence alışkanlıklarıyla birlikte, zevkleri de değişiyordu. Sadece saray çevreleri ve zenginler değil orta halli aileler de Batı tipi lüks tüketime yöneldi. Evlerin iç dekorasyonu değişti; masa, sandalye ve koltuk gibi eşyalar evlere girmeye başladı. Yine bu dönemde yazlık ve kışlık adeti başladı. Suriçi ve Beyoğlu kışlık; Boğaz, Kadıköy ve Adalar yazlık yerlerdi. Bu nedenle önceden Boğaz’da yalı satın alacak paralar, mevsimlik kira olarak ödenir hale geldi." (kaynak 13)
  - - - Osmanlı'da ev yapısı bu dönemde erkeğin pek çok kadınla olduğu yapıdan oluşur.
        
        Evin içerisindeki kadınlar ve kölelerin "esir"" konumunda olduğu söylenebilmektedir. Kadınlar bu evde kendilerini kapatılmış hissederler. Özgür hissedemezler. Ataerkil bir yapı vardır.
- - - - Tanzimat Dönemi edebi bağlamda özgürlükçü bir fikir yapısıyla Türk edebiyatında Batılaşmayı başlatmıştır. Daha öncesinde diktatör yönetimden dolayı değinilemeyen; özgülük, hak, adalet gibi konulara değinilmiştir. Çokça Fransız eserlerden ilham alınmış ve kaleme alınmıştır. Genel olarak dönemde edebiyatımız batılaşmıştır.
    - - Dil halkın daha iyi anlaması için daha açık bir hale gelmiştir.
      - Batı tarzı eserler Tanzimat dönemi sonrası yazılmaya başlanmıştır.
      - Hak, adalet, toplum, özgürlük gibi kelimeler bu dönemde kullanılmaya başlanmıştır.
      - Halkı aydınlatma aracı olarak tiyatrolar kullanılmıştır.
      - Toplumcu bir çizgi tutulmaya çalışılmıştır.
      - Bazı 1. Tanzimat Dönemi yazarları; Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa, Ahmet Mithat Efendi
- - - - Esaret üzerinde kölelik üzerinde durmamız gerekirse, kölelik günümüzde yaygın olmayan ve insan haklarını suiistimal eden bir durumdur. esaret eserinde Zeynel bey 7 yaşındayken köle pazarından satın aldığı Fitnat'a 13 yaşına geldiğinde ilgi duymaya başlar. Fitnat'ı pazardan satın alması Zeynel beyin köleliğe karşı biri olmadığını gösterir.
      - Zeynel Beyin rahatlıkla 13 yaşındaki Fitnat ile evlenebileceğini düşünmesi arka planda Zeynel beyin kölesi olan Fitnat'ı bir bireyden uzaklaştırarak düşünceleri ve kararlarının önemi olmadığını gösterir.
- - - - Kitabın dilinden ve dönem bölümünde yapılan bazı alıntılardan da anlaşıldığı gibi esaret eserinin geçtiği tarih eskidir.
        
        Eserin zamanından ötürü günümüze çok göremediğimiz tuhaf davranışlar vardır. Örf, töre ve adet gibi.
        
        Olayın yaşandığı zamandan ötürü günümüzde yaşanamayacak olaylar ve tartışmalar olmuştur. Tanzimat nedenli.