Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
SƠ LƯỢC CẤU TRÚC VÀ CHỨC NĂNG CỦA TẾ BÀO - Coggle Diagram
SƠ LƯỢC CẤU TRÚC VÀ CHỨC NĂNG CỦA TẾ BÀO
Phương pháp cô lập và quan sát tế bào
Cô lập
Lọc
Ly tâm phân đoạn
Quan sát
Kính hiển vi quang học ( trường sáng/ tối, đối pha,...)
Kính hiển vi điện tử ( TEM, SEM, Cryo-em)
Kích và hình dạng tế bào
Phẩn lớn tế bào nhân thực: 10-100 µm
Phần lớn tế bào nhân sơ: 1 – 10 µm
Tỉ lệ S/V kiểm soát kích thước tế bào
Hình dạng và kích thước đa dạng, thay đổi phù hợp với chức năng
Sơ lược về cấu trúc & chức năng
Ngăn: Vùng, bộ phận tế bào
Lớp phủ bề mặt
Màng plasma
Nhân
Cytoplasm (tế bào chất)
Cytosol (dịch tế bào)
Bào quan
Không màng
1 màng
2 màng (có bao)
Bào quan: Cấu trúc, ngăn có vai trò chuyên biệt
Chức năng tổng quát tế bào
Kiểm soát sự trao đổi chất và tổng hợp
Phá vỡ những chất không cần, bào quan bị hỏng
Chuyển đổi năng lượng
Nâng đỡ, di chuyển và liên lạc
Lớp phủ bề mặt
Động vật
Extracellular matrix (chất nền ngoài tế bào) là các sợi protein đan xen phức hợp
Glycocalyx là các sợi polysaccharide đính trên glycolipid hoặc glycoprotein của màng tế bào
Bề mặt tế bào: gấp nếp thành các rãnh --> tăng diện tích bề mặt trao đổi chất
Chỗ nối
Kín
Bám
Liên lạc
Thực vật
Vách: hợp chất pectin + cellulose + protein
Cầu liên bào (chỗ nối): kênh cho nước và phân tử nhỏ đi qua giữa 2 tế bào
Màng nguyên sinh chất: Tất cả màng tế bào nhân thực đều là "màng đơn vị", tức là "lớp đôi phospholipid khảm protein".
Cytoplasm (tế bào chất)= Cytosol (dịch tế bào) + bào quan - nhân
Bào quan nội màng
Chức năng phối hợp cùa các bào quan nội màng: tổng hợp, biến đổi, vận chuyển và bài tiết các chất
Bào quan chức năng chính
Ribosome tổng hợp protein
Mạng nội chất nhám tổng hợp protein màng hoặc tiết
Mạng nội chất trơn tổng hợp lipid, khử độc
Bộ máy Golgi Biến đổi, đóng gói và phân phối sản phẩm
Vi ống duy trì hình dạng, vận chuyển, phân chia tế bào
Molecular motors vận chuyển nội bào bằng ATP
Proteasome tiêu hủy protein lỗi hoặc thừa
Lysosome phân giải thực phẩm và các chất không cần thiết
Không bào
Không bào trung tâm (thực vật): Dự trữ nước, chất dinh dưỡng, duy trì áp suất thẩm thấu
Không bào co bóp (trùng giày): Điều hòa lượng nước trong tế bào, giúp duy trì cân bằng nội môi.
Peroxisome phân giải các chất độc hại như H₂O₂.
Ti thể: Chuyển hóa glucose thành ATP (hô hấp tế bào)
Lục lạp: Chuyển hóa năng lượng ánh sáng thành hóa năng (quang hợp).
Nhân tế bào Lưu trữ thông tin di truyền, điều khiển hoạt động tế bào, phân ngăn & hợp tác trong tế bào