Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Psychologisch perspectief: H3 - Coggle Diagram
Psychologisch perspectief: H3
Drie fasen van de zwangerschap
Duur zwangerschap:
38 weken vanaf bevruchting
40 weken vanaf laatste menstruatie
1. Germinale periode (week 0 – 2)
Bevruchting: versmelting eicel + spermacel → zygote
Innesteling in baarmoederslijmvlies (~ dag 5)
Vorming van:
Placenta
Navelstreng
Vruchtzak
Celdeling: morula → blastula
2. Embryonale periode (week 2 – 8)
Cellen differentiëren zich in:
Ectoderm
(zenuwstelsel, huid)
Mesoderm
(spieren, skelet, bloed)
Endoderm
(organen zoals longen en darmen)
Ontwikkeling:
4 weken: brein, hart
5 weken: ogen, oren, armen, benen
Orgaanontwikkeling start (bv. longen, hersenen)
Embryo is 2,5 cm groot tegen week 8
3. Foetale periode (week 8 – 40)
Alle organen zijn aangelegd (organogenese)
Verdere groei + functionele ontwikkeling:
16 weken: 15 cm / 125 g, donslaag + huidsmeer
Reflexen ontstaan: slikken, grijpen, adembewegingen
24 weken: levensvatbaarheid mogelijk (maar vaak pas > 30 weken)
Gewicht & positie:
7 maanden: 1300 g
8 maanden: 2500 g
9 maanden: 3000 – 4000 g
Foetus draait met hoofd naar beneden
Psychisch functioneren prenataal
Moeilijk te meten → ethische en juridische vragen
Bewegingen en reflexen: niet doelgericht, automatisch
Ontwikkeling van impliciet geheugen
Vb. mere exposure effect (voorkeur voor bekende stimuli)
Prenatale omgevingsinvloeden
Fysisch:
Infecties: rubella, toxoplasmose
Medicatie, alcohol, drugs, roken
Straling, lood, ondervoeding
Moederlijke factoren: rhesusfactor, leeftijd
Psychisch:
Zware stress, negatieve houding tegenover kind
Verwachtingen van ouders
Moment van blootstelling bepaalt schade (kritieke periodes)
De geboorte
Tijdstip van geboorte
Op tijd: 35–40 weken
Vroeggeboorte
(prematuriteit): < 35 weken
6% van zwangerschappen
Risico: onrijp ademhalingsstelsel → couveuse
Postmaturiteit
(overdragen zwangerschap): > 40 weken
42 weken: vaak inleiden door verslechterende placenta
Ligging foetus
Normaal
: hoofdje eerst
Stuitligging
: kontje of voetje eerst
Dwarsligging
: keizersnede nodig
Het geboorteproces
Fase 1: Ontsluiting
Weeën (om de 3–5 min)
Slijmprop uitgestoten, vruchtvliezen breken
Baarmoederhals opent tot 10 cm
Fase 2: Uitdrijving
Persweeën
Buikspieren en baarmoeder duwen mee
Hoofdje daalt onder schaambeen
Fase 3: Nageboorte
Placenta en navelstreng uitdrijven
Nazorg:
Controle baby = neonaat
Apgarscore (> 7 = goed)
Gewicht, lengte, fontanellen
Eerste moeder-kind contact = hechting
Soorten bevallingen
Zachte geboorte
(methode Leboyer):
Warmte, stilte, geleidelijke overgang
Baby op buik moeder, navelstreng later doorknippen
Klassiek ziekenhuis vs. thuisbevalling
Epidurale verdoving, keizersnede, onderwaterbevalling,…
Prenatale begeleiding & diagnostiek
Niet-invasieve technieken:
Echografie (standaard)
NIPT (12e week): genetische afwijkingen via bloedtest
Genetisch consult
Invasieve technieken:
Vruchtwaterpunctie (vanaf 15 weken)
Alleen bij risico op afwijkingen
Kans op miskraam (1/400)
Psychische ondersteuning:
Voor ouders (vb. maatschappelijk assistent)
Informatie, doorverwijzing, luisterend oor
Postnatale psychische gevolgen
Baby blues: normaal, tijdelijk (3e–4e dag)
Postpartumdepressie (10% moeders)
Ernstige, aanhoudende somberheid
Mogelijke risico’s voor moeder en kind
Belangrijk: tijdig hulp zoeken