Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Thyroid - Coggle Diagram

- - - - ความหมาย
        
        การเพิ่มขึ้นของโทรอยด์ฮอร์โมนในปริมาณมากอย่างรวดเร็วซึ่งมีผล ต่ออัตราการตายของมารดาและทารก ส่วนใหญ่จะเกิดตามหลัง ภาวะเครียด
        
        สาเหตุกระตุ้น
        
        การติดเชื้อที่รุนแรง
        
        diabetic ketoacidosis
        
        ต่อมไทรอยด์ได้รับการผ่าตัดหรือถูกกระทบกระเทือน
        
        ผู้ป่วยได้รับบาดเจ็บ
        
        pulmonary thromboembolism
        
        หยุดรับประทานชาด้านไทรอยด์ฮอร์โมน
        
        การรับสารไอโอดีนโดยการรับประทาน ฉีดเข้าเส้นเลือด หรือ radiotherapy
        
        รับประทานยา acylates ทำให้เกิด free thyroid hormones whyroidis ขึ้นได้
      - อาการและอาการแสดง
        
        เหงื่อออกมาก
        
        ไข้
        
        ท้องเสียหรืออาเจียน
        
        อ่อนแรงอย่างรุนแรง
        
        ชัก
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        
        ตัวตาเหลือง
        
        ไม่รู้สึกตัว
        
        ความดันต่ำมาก
      - การรักษา
        
        PTU 600-800 mg ทันที จากนั้นให้ 1,200 mg/day (แบ่งให้ทุก 4-6 hr.) หาก NPO อาจใช้ methimazole สอดทวารหนัก 1,200 mg
        
        รักษาภาวะหัวใจเต้นเร็วหรือความดันโลหิตสูงทำได้โดยให้ B-blockers ได้แก่ propranolol 1 mg ฉีดเข้าทางเส้นเลือดจากนั้นให้ซ้ำได้ทุก 10-15 min จนคุมอาการได้
        
        ให้ไอโอดีนเพื่อช่วยลดการหลั่งไทรอยด์ฮอร์โมนเข้าสู่กระแสเลือด ซึ่งควรให้ภายหลังเริ่มยา PTU ไปแล้ว 1 hr.
        
        กรณีรักษาไม่ได้ผลก็อาจใช้ plasmapheresis, plasma exchange หรือ hemodialysis ก็ได้เพื่อช่วยขับฮอร์โมนไทรอยด์ออกจากร่างกาย
        
        hydrocortisone 100 mg ฉีดเข้าเลือดทุก 8 hr. เพื่อป้องกันการเกิดภาวะ adrenal insufficiency
  - - - แท้ง
      - คลอดก่อนกำหนด
      - ความดันโลหิตสูงร่วมกับ การตั้งครรภ์
    - - มีภาวะ Hyper- Hypothyroidism
      - ทารกเจริญเติบโตช้าใน ครรภ์
      - น้ำหนักตัวน้อย
  - - - ประวัติเป็นธัยรอยด์ในครอบครัว
      - ประวัติการเจ็บป่วย การรักษา
      - อาการและอาการแสดงของ โรคธัยรอยด์
    - - ต่อมธัยรอยด์โต
      - ตาโปน
      - สั่นหรือชีพจร
      - PR > 100/min
      - กล้ามเนื้ออ่อนแรง
      - มือสั่น(tremor)
    - - Thyroid function
        
        TSH ต่ำ
        
        T3 & T4 สูง
  - - - ใช้ลดอาการใจสั่นหรือชีพจรเต้นเร็ว
      - ควรให้ในระยะสั้น และหยุดยาก่อนคลอด
      - ภาวะแทรกซ้อนที่พบ ได้แก่ อาการทางผิวหนัง เช่น ผื่นแดง คัน หรือ มีใช้ คลื่นไส้
      - ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรง ซึ่งสัมพันธ์กับขนาดของยา และมักพบในรายที่มีอายุ > 40 ปี คือ Agranulocytosis
    - - การผ่าตัด : ในรายที่รักษาด้วยยาแล้วไม่ได้ผล มี ภาวะแทรกซ้อนจากยารุนแรง ต่อม โตมากจนทำให้ เกิดอาการหายใจลำบากจะทาเมื่อสตรีตั้งครรภ์อยู่ ในภาวะ Euthyroid หากจำเป็นต้องผ่าตัดควรทา ในช่วงไตรมาสที่ 2 หรือภายหลังคลอดจะดีกว่า
      - การรักษาด้วยไอโอดีนกัมมันตรังสี (radio active iodine) : ห้ามทำในสตรีตั้งครรภ์ และระยะให้นม บุตร เพราะมีผลทำลายต่อมธัยรอยด์ของทารกด้วย
  - - - อธิบายเกี่ยวกับพยาธิสภาพ การ ดำเนินของโรค สาเหตุ อาการและ อาการแสดง ภาวะแทรกซ้อน การรักษา การ พยาบาล
      - อธิบายให้เข้าใจว่าอาการตื่น เต้นตกใจง่าย ขี้หงุดหงิด โมโหง่าย ฯลฯ เป็นอาการที่พบได้ ของภาวะโรค
      - คำแนะนำการปฏิบัติตน
        
        รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ ทีละน้อยๆ แต่บ่อยครั้ง และดื่มน้ำอย่างเพียงพอ หลีกเลี่ยง ชา กาแฟ และแอลกอฮอล์
        
        พักผ่อนอย่างเพียงพอ การทำกิจกรรมจะทำให้ร่างกายมีการเผาผลาญมากขึ้น
        
        รักษาความสะอาดของร่างกาย
        
        ระวังการเกิดอุบัติเหตุ เนื่องจาก
        การมีกล้ามเนื้ออ่อนแรง หรือมือสั่น
        
        รับประทานยาตามแผนการรักษาและ สังเกตอาการแพ้ยา
        
        สังเกตอาการผิดปกติ
        
        การมาตรวจตามนัด
        
        สังเกตและนับลูกดิ้นระยะตั้งครรภ์
        
        จัดสิ่งแวดล้อมให้สงบ
    - - ประเมินสัญญาณชีพและอาการ ผิดปกติที่อาจเกิดขึ้น
      - ประเมินอาการและอาการแสดง ของภาวะ Thyroid storm
      - ประเมินความก้าวหน้าของการ คลอด ได้แก่ Uterine contraction, PV, FHS
      - เตรียมช่วยคลอด โดยให้ออกแรงเบ่งน้อย ที่สุดเพื่อลดการทำงานของหัวใจ
      - ดูแลความสุขสบายของร่างกายและอวัยวะ สืบพันธุ์
      - ดูแลเรื่อง Pain management
      - ให้การพยาบาลด้วยความนุ่มนวล เข้าใจและยอมรับการ เปลี่ยนแปลงต่างๆ
    - - ดูแลให้พักผ่อนอย่างเพียงพอ จัด ท่านอน Semi fowler
      - ประเมินสัญญาณชีพ โดย เฉพาะ PR, RR
      - ประเมินภาวะสุขภาพของทารก แรกเกิด
      - แนะนำการดูแลทารกแรกเกิดและ การเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดา
      - รายที่ได้รับยาต้านธัยรอยด์ใน ปริมาณที่เหมาะสม สามารถเลี้ยง บุตรด้วยนมมารดาได้
      - ดูแลให้ได้รับยาตามแผนการรักษา
      - แนะนำการวางแผนครอบครัว โดย เว้นระยะการมีบุตรอย่างน้อย 2 ปี
- - - - แท้ง / รกลอกตัวก่อนกำหนด
      - PIH/Anemia/PPH
    - - Fetal distress/ death
      - เจริญเติบโตช้าในครรภ์
      - น้ำหนักตัวน้อย มีภาวะ Hypothyroidism แต่กำเนิด
  - - - ประวัติธัยรอยด์ใน ครอบครัว
        ประวัติรักษาธัยรอยด์ ตะคริว ท้องผูก ผิวแห้ง
    - - น้ำหนักเพิ่ม ผมร่วง เล็บเปราะ หักง่าย ผิวหยาบ PR < 60-80 /min Treflex ช้า
    - - Thyroid function TSH สูง T3& T4 ต่ำ
      - Myxedema coma Na, BS ค่า O2 ในเลือดค่า CO2 ใน เลือด สูง
  - - - อธิบายพยาธิสภาพ สาเหตุ อาการและอาการแสดง ภาวะแทรกซ้อน การรักษา การพยาบาล
      - รับประทานอาหารให้ครบหมู่ เพิ่มอาหารที่มี
        วิตามินและเหล็กสูง
      - นอนหลับพักผ่อนอย่างเพียงพอ ทำจิตใจให้สบาย
      - การออกกาลังกายที่เหมาะสมอย่างสม่ำเสมอ
      - รับประทานยาตามแผนการรักษา
      - แนะนำให้มาตรวจครรภ์ตามที่แพทย์นัดอย่าง สม่าเสมอ
      - ติดตามผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ ได้แก่ ระดับ serum TSH และ T3+T4 เป็นระยะอย่างต่อเนื่อง
    - - เฝ้าระวังการเกิดภาวะ Myxedema coma
    - - ให้ค่าแนะนําเช่นเดียวกับมารดาหลังคลอด ปกติ เน้น เรื่องการรับประทานยา แนะนํา ให้สังเกตอาการและอาการแสดงของภาวะ โรค การรักษาด้วยยาเลี้ยงบุตรด้วยน้ านม แม่ได้