Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Антикалық және ортағасырлық эстетикалық ой пікірлер - Coggle Diagram
Антикалық және ортағасырлық эстетикалық ой пікірлер
Батыс Орта ғасыры
Ортағасырлық батыс әдебиеті — шамамен V ғасырдан XIV ғасырға дейінгі Еуропада дамыған әдебиет. Бұл кезеңде әдебиет көбінесе діни тақырыптар мен жанрларға негізделген, бірақ кейбір әдеби шығармаларда батырлық, рыцарьлық және халықтық аңыздар да кеңінен қамтылды. Латын тілі басым болғанымен, ортағасырлық әдебиет ұлттық тілдерде де жазылды.
Ерекшеліктері
1.Діни сипат-ортағасырлық әдебиеттің көп бөлігі
христиан дініне байланысты болды.
2.Феодальдық қоғамның бейнесі-Ортағасырлық әдебиет көбінесе феодалдық құрылымға негізделіп, рыцарьлықтың, адалдықтың, патриотизмнің, батырлықтың үлгісін көрсетті.
3..Аллегория мен символизм-Әдебиетте діни және моральдық ұғымдар көбіне аллегория арқылы жеткізілді.
4.Халықтық әдебиет-Ортағасырлық халық әдебиетінде батырлық жырлар, ертегілер, аңыздар кең таралды. Бұл шығармалар көбінесе ауызекі тілде таралып, жазбаша түрде кейіннен жазылған.
Жанр
1.Рыцарьлық романдар.
Рыцарьлардың батырлық ерліктері мен махаббат хикаяларын баяндайтын поэмалар мен романдар. Мысалы, "Король Артур" туралы аңыздар.
2.Батырлық эпостар
Еуропаның әртүрлі халықтарында пайда болған батырлық жырлар. Мысалы, "Роланд туралы жыр" (Франция) немесе "Нибелунгтар туралы жыр" (Германия).
3.Діни өлеңдер мен мистикалық пьесалар
Христиандық діннің негізгі идеяларын насихаттайтын әдеби шығармалар, соның ішінде мистикалық пьесалар мен әулиелер өмірі туралы әңгімелер.
4.Алегориялық поэмалар
Моральдық және діни тақырыптарды аллегория арқылы бейнелейтін шығармалар. Мысалы, Данте Алигьери "Құдіретті комедиясында" жұмақ, тозақ және арылу әлемдерін символикалық түрде суреттеді.
Тұлғалар:
1.Августин Аврелий:
"Сұлулық пен үйлесімділік – Құдайдың жаратылысындағы негізгі қағидалар. Жаратылған әлемдегі барлық нәрселердің үйлесімділігі мен тәртібі Құдайдың даналығы мен шексіз күшін білдіреді"
2.Псевдо-Дионисий Ареопагит
"Сұлулық – Құдайдың жарқырауы"
3.
: : : :
Шығыс Орта ғасыры
Шығыс әдебиеті — бай тарихы мен терең философиялық мазмұнға ие әдебиет. Ол адамның рухани ізденістері, өмір мен өлім, махаббат пен азаттық туралы ойларын зерттейді. Шығыс әдебиетінде халықтардың мәдениеті, дәстүрі және философиясы айқын көрініс табады, бұл оны ерекше әрі әлемдік мәдениетке зор үлес қосқан мұра ретінде танытады.
2.Египет әдебиеті:
Ежелгі Египетте құдайларға арналған гимндер, мифтер мен діни мәтіндер кең таралған. "Өлілер кітабы" — мәңгілік өмірге сенімді сипаттайтын маңызды мәтін.
Парсы әдебиеті:
Парсы әдебиеті исламға дейінгі және ислам дәуіріндегі поэзия мен прозадан тұрады. Ең танымал шығармалардың бірі — "Авеста"
1.Месопотамия әдебиеті:
Бұл аймақ әлемдегі алғашқы жазу жүйелерінің бірін – сына жазуын қолданды. "Гильгамеш туралы эпос" — ежелгі шумер әдебиетінің ұлы туындысы
Көрнекті өкілдері:
Саади - "Гулестан" мен "Бустан" шығармалары арқылы танылған парсы ақыны.
• "Адамның шынайы сұлулығы — оның жүрегінде;
әдебиет оны ашып көрсетеді."
Хафиз - парсы лирикасының шебері,
оның поэзиясы махаббат пен философияны
терең қамтиды.
"Сөздер — бұл жаныңа үңілудің кілті; поэзия — сұлулықтың, сүйіспеншіліктің және даналықтың бірігуі."
:
Абу Нувас - араб поэзиясының көрнекті өкілі
, оның шығармаларыда махаббат пен шарап
тақырыптары кеңінен орын алады.
“Әдебиет-адамның жанына азық,
ал жақсы өлең-мәңгілік естелік”
Грек
Сократ:”Менің білетінім,ештеңе білмейтінім”.
Платон:”Әділеттілік -жаның үйлесімділігі
Эпикур:”Қажеттілік аз,артық ештеңе керек емес
:
