Pháp luật đại cương là môn khoa học xã hội nghiên cứu những vấn đề cơ bản nhất về nhà nước và pháp luật nói chung, Nhà nước và pháp luật nước Cộng hòa XHCN Việt Nam nói riêng, cũng như những kiến thức khái quát nhất về hệ thống pháp luật nước Cộng hòa XHCN Việt Nam và một số ngành luật chủ yếu trong hệ thống pháp luật nước Cộng hòa XHCN Việt Nam hiện nay.
Nhà nước và pháp luật tuy là hai hiện tượng xã hội khác nhau nhưng có cùng “số phận” lịch sử như nhau, có quan hệ với nhau vô cùng chặt chẽ, quy định lẫn nhau. Nhà nước và pháp luật cùng xuất hiện, cùng tồn tại, phát triển và tiêu vong, nhà nước không thể tồn tại nếu thiếu pháp luật và không thể có pháp luật nếu không có nhà nước. Do đó, để hiểu rõ những vấn đề cơ bản nhất về pháp luật nói chung, pháp luật nước Cộng hòa XHCN Việt Nam nói riêng, cần phải hiểu rõ những vấn đề cơ bản về nhà nước nói chung và Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam nói riêng. Nói cách khác, khi nghiên cứu những vấn đề cơ bản của pháp luật, phải luôn đặt nó trong mối quan hệ với nhà nước.