Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้สูงอายุที่มีปัญหาด้านสุขภาพตาม Geriatric syndromes,…

- - - - กระดูกหัก
      - บาดเจ็บที่ศีรษะ
      - เลือดออกใต้เยื่อบุสมอง
  - - - อายุ
        
        ยิ่งอายุมากขึ้นความเสี่ยงในการหกล้มเพิ่มขึ้น
        
        ผู้สูงอายุที่มีอายุมากกว่า 85 ปีมีความเสี่ยงสูงกว่าคนหนุ่มสาว 4-5 เท่า
      - เพศ
        
        ผู้หญิงมีความเสี่ยงหกล้มมากกว่าผู้ชาย
        
        จากการศึกษาพบว่าผู้หญิงหกล้มร้อยละ 24 ส่วนผู้ชายหกล้มร้อยละ 12
        
        ความเสี่ยงสูงขึ้นเนื่องจากกำลังกล้ามเนื้อขาน้อยและกิจกรรมทางกายต่ำกว่าผู้ชาย
        
        แต่ผู้ชายมีความเสี่ยงหกล้มรุนแรงกว่าและมีอัตราการตายสูงกว่าหลังจากการหกล้ม
        
        ส่งผลให้อัตราการตายหลังจากภาวะหกล้มในผู้ชายสูงกว่าผู้หญิงถึงร้อยละ 49
        
        เนื่องจากมักหกล้มจากระดับที่สูงกว่าและสุขภาพทางกายที่ไม่ดีในขณะหกล้ม
        
        ภาวะหกล้มของผู้หญิงมักไม่รุนแรง สาเหตุอาจมาจากการหกล้มในระดับต่ำกว่าและมีกิจกรรมที่เสี่ยงน้อยกว่า
      - โรคประจำตัว
        
        โรคกระดูกกล้ามเนื้อและข้อ
        
        ส่งผลโดยเฉพาะบริเวณขา
        
        ข้อสะโพก
        
        ข้อเท้า
        
        เท้า
        
        โรคที่พบบ่อย
        
        ข้ออักเสบ
        
        ข้อเสื่อม
        
        ข้อยึดติด
        
        ผู้สูงอายุที่มีปัญหาเรื่อง อาการปวด โดยเฉพาะปวดเท้าและปวดเรื้อรัง มีความเสี่ยงต่อภาวะหกล้มเพิ่มขึ้น 2 เท่า เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่มีอาการปวด
        
        โรคระบบประสาท
        
        โรคหลอดเลือดสมอง
        
        โรคพาร์กินสัน
        
        อาการ
        
        กล้ามเนื้ออ่อนแรง
        
        การทรงตัวไม่ดี
        
        การเดินผิดปกติ
        
        อาจมีผลต่อ การคิดและการตัดสินใจ ในสถานการณ์ต่าง ๆ
        
        ทำให้เกิดภาวะหกล้มและกระดูกหักตามมา
        
        ปัจจุบันยังไม่มีวิธีการป้องกันภาวะหกล้มที่ได้ผลสำหรับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง
        
        การรักษามุ่งเน้นไปที่ การดูแลสุขภาพกระดูก และ การรักษาภาวะกระดูกพรุน เพื่อป้องกันกระดูกหักหลังจากการหกล้ม
        
        ระบบหัวใจและหลอดเลือดทำงานผิดปกติ
        
        ภาวะที่สัมพันธ์กับภาวะหกล้ม
        
        อาการเป็นลมจากการกระตุ้นคาโรติดไซนัส
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        
        ความดันโลหิตต่ำจากการเปลี่ยนท่า
        
        การแก้ไขปัญหา Carotid Sinus Syndrome ด้วย Dual Chamber Cardiac Pacing ช่วยลดภาวะหกล้มได้ในผู้สูงอายุที่หกล้มบ่อย
        
        ความดันโลหิตต่ำจากการเปลี่ยนท่าพบว่าเกี่ยวข้องกับความเสี่ยงของภาวะหกล้ม
        
        สาเหตุที่พบได้บ่อย
        
        การขาดน้ำ
        
        การรับประทานยาบางชนิด เช่น ยารักษาความดันโลหิตสูง
      - กล้ามเนื้อขาอ่อนแรง
        
        การเปลี่ยนแปลงของกล้ามเนื้อในผู้สูงอายุ
        
        ใยกล้ามเนื้อชนิดที่ 2 ซึ่งมีหน้าที่หลักในด้านกำลังและความแข็งแรงจะมีการฝ่อลีบลง
        
        จำนวนใยกล้ามเนื้อจะลดลง โดยเฉพาะใน ขา มากกว่า แขน และ มือ
        
        กำลังกล้ามเนื้อขาของผู้สูงอายุน้อยกว่าคนหนุ่มสาว ร้อยละ 20-40
        
        ปัจจัยที่ทำให้กล้ามเนื้อขาอ่อนแรง
        
        การมีกิจกรรมทางกายลดลง ไม่ค่อยเคลื่อนไหว
        
        โรคเรื้อรังที่ทำให้กล้ามเนื้อยิ่งมีกำลังและความแข็งแรงน้อยลงไปอีก
        
        ผลกระทบ
        
        กล้ามเนื้อขาอ่อนแรงจะเพิ่มความเสี่ยงต่อ ภาวะหกล้ม
        
        เพิ่มความเสี่ยงต่อ หกล้มซ้ำซ้อน และ การบาดเจ็บ จากการหกล้ม
      - การทรงตัวและการเดินบกพร่อง
        
        ความชุก
        
        ผู้สูงอายุ ร้อยละ 20-50 มีปัญหาการเดินและการทรงตัวบกพร่อง
        
        สาเหตุจากภาวะสูงวัย
        
        การรับความรู้สึกลดลง
        
        การทรงตัว
        
        การมองเห็น
        
        การรับรู้ทางกาย
        
        การเคลื่อนไหวข้อลดลง โดยเฉพาะที่ขา
        
        การหดตัวของกล้ามเนื้อไม่รวดเร็วและแรงพอกับสถานการณ์เฉพาะหน้า
        
        สาเหตุจากโรค
        
        โรคระบบประสาท
        
        โรคหลอดเลือดสมอง
        
        โรคพาร์กินสัน
        
        เส้นประสาทที่มาเลี้ยงกล้ามเนื้อเกิดพยาธิสภาพ
        
        การบาดเจ็บ
        
        กดทับ
        
        อักเสบ
        
        ส่งผลให้กล้ามเนื้ออ่อนแรง, ความยืดหยุ่นลดลง, เส้นเอ็นหดสั้น, การประสานงานของกล้ามเนื้อลดลง
        
        ผลกระทบ
        
        ผู้สูงอายุที่มีการทรงตัวและการเดินบกพร่องจะเสี่ยงต่อภาวะหกล้มเพิ่มขึ้น 3 เท่า
        
        ในผู้สูงอายุที่เคยหกล้ม การควบคุมสมดุลการทรงตัวจะเลวลงมากกว่าผู้ที่ไม่เคยหกล้ม
      - ระบบการรับความรู้สึกผิดปกติ
        
        ระบบประสาทรับความรู้สึกทางกาย (Somatosensory System)
        
        ผู้สูงอายุที่มี Peripheral Neuropathy มีความสัมพันธ์กับภาวะหกล้มและหกล้มซ้ำซ้อน
        
        การรักษาด้วย Monochromatic Near-Infrared Phototherapy ช่วยลดภาวะหกล้มได้ถึง ร้อยละ 78 ภายใน 1 ปี
        
        ระบบการทรงตัว (Vestibular System)
        
        ผู้สูงอายุที่มีปัญหาในระบบการทรงตัวจะมีอาการเวียนศีรษะ มองเห็นไม่ชัด และอาการเซ โดยเฉพาะเมื่อเคลื่อนไหวศีรษะ
        
        อุบัติการณ์หกล้มเพิ่มขึ้น ร้อยละ 26.1 ในผู้ที่มีพยาธิสภาพในระบบการทรงตัว
        
        การฟื้นฟูระบบการทรงตัวสามารถลดอาการเวียนศีรษะและภาวะหกล้มได้
        
        ระบบการมองเห็น
        
        ผู้สูงอายุที่มีปัญหาด้านการมองเห็นมีความเสี่ยงต่อภาวะหกล้มเพิ่มขึ้น 2.5 เท่า
        
        ควรได้รับการตรวจประเมินและแก้ไข เช่น เปลี่ยนแว่นสายตา
        
        ไม่แนะนำให้ใช้ multifocal lens ขณะเดินหรือขึ้นลงบันได เพราะเพิ่มความเสี่ยงหกล้ม
        
        การผ่าตัดต้อกระจกสามารถช่วยลดความเสี่ยงของภาวะหกล้มได้
      - ความบกพร่องของการรู้คิด (Cognitive Impairment)
        
        ผู้สูงอายุที่มีคะแนน MMSE น้อยกว่า 26 มีความเสี่ยงเกิดภาวะหกล้มและบาดเจ็บเพิ่มขึ้น 2 เท่า
        
        หากมีปัญหาในการ บริหารจัดการตนเอง (Executive Function) ความเสี่ยงต่อภาวะหกล้มจะเพิ่มขึ้น 1.4 เท่า
      - พฤติกรรมที่เสี่ยงอันตราย
        
        พฤติกรรมเสี่ยงเป็นสาเหตุของภาวะหกล้ม ร้อยละ 5
        
        พฤติกรรมที่สัมพันธ์กับภาวะหกล้ม
        
        การใส่รองเท้าที่ไม่เหมาะสม
        
        การดื่มสุราหรือของมึนเมา
        
        การทำกิจกรรมเสี่ยงเกินความสามารถ
        
        ปีนบันได
        
        ตัดต้นไม้ในที่สูง
        
        การไม่ระวังสิ่งแวดล้อม เช่น พื้นผิวที่เปลี่ยนหรือพื้นที่ต่างระดับ
      - ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่ได้
        
        ความชุกของภาวะกลั้นปัสสาวะไม่ได้เพิ่มขึ้นตามอายุ โดยเฉพาะหลังอายุ 75 ปี
        
        ผู้ที่มีปัญหากลั้นปัสสาวะไม่ได้มักมีปัญหาการเคลื่อนไหวร่วมด้วย ทำให้เสี่ยงต่อภาวะหกล้มมากขึ้น
        
        Mixed incontinence และ urge incontinence เพิ่มความเสี่ยงหกล้ม แต่ stress incontinence ไม่มีความสัมพันธ์กับภาวะหกล้ม
        
        การลุกปัสสาวะช่วงกลางคืน 2 ครั้งขึ้นไป เพิ่มความเสี่ยงภาวะหกล้ม
      - ประวัติเคยหกล้ม
        
        ผู้สูงอายุที่เคยหกล้ม 1 ครั้งขึ้นไป มีความเสี่ยงที่จะหกล้มในปีถัดไปเพิ่มขึ้น 3 เท่า
        
        ภายหลังการหกล้ม ผู้สูงอายุมักมีความบกพร่องด้านการเคลื่อนไหว หากไม่ได้รับการฟื้นฟู จะเพิ่มความเสี่ยงในการหกล้มซ้ำ
        
        การศึกษาพบว่าผู้ที่เคยหกล้มมาก่อนมีความเสี่ยงต่อภาวะหกล้มมากกว่าผู้ที่ไม่เคยหกล้ม
      - ความกลัวภาวะหกล้ม (Fear of Falling)
        
        ความกลัวหกล้มทำให้ผู้สูงอายุหลีกเลี่ยงการทำกิจกรรม แม้ว่ายังสามารถทำได้ ส่งผลให้ความสามารถในการช่วยเหลือตนเองลดลง
        
        ผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย และมีปัจจัยเสี่ยง
        
        การเคยหกล้ม
        
        อาการเวียนศีรษะ
        
        สุขภาพไม่ดี
        
        ภาวะซึมเศร้า
        
        ปัญหาการเดินและการทรงตัว
        
        ความชุกของภาวะนี้พบได้ตั้งแต่ ร้อยละ 3-85 โดยผู้ที่ไม่เคยหกล้มก็มีโอกาสพบได้ถึง ร้อยละ 50
        
        ความกลัวภาวะหกล้มนำไปสู่ผลกระทบทางกาย (ลดการเคลื่อนไหว), ทางจิตใจ (ภาวะซึมเศร้า), และทางสังคม (ลดการเข้าร่วมกิจกรรม)
        
        การออกกำลังกาย เช่น การรำมวยจีน หรือการแก้ไขปัจจัยเสี่ยงภาวะหกล้ม สามารถช่วยลดความกลัวได้
      - การใช้ยา
        
        ผู้สูงอายุใช้ยาจากแพทย์เฉลี่ย 4.5 ชนิดต่อคน และมักซื้อยาเอง 2 ชนิดต่อคน
        
        การใช้ยาตั้งแต่ 4 ชนิดขึ้นไป เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหกล้มและกระดูกหัก
        
        ยาที่สัมพันธ์กับภาวะหกล้ม
        
        ยาทางจิตเวช เช่น ยาต้านเศร้า ยาคลายกังวล และกลุ่ม benzodiazepines ที่ใช้ลดความกังวล ช่วยนอนหลับ หรือเป็นยากันชัก มีความเสี่ยงต่อภาวะหกล้มและกระดูกหักสูงถึง ร้อยละ 48 โดยเฉพาะในช่วง 2 สัปดาห์แรกหลังเริ่มใช้ยา
        
        ยาต้านการเต้นผิดจังหวะของหัวใจระดับที่ 1 (Class 1) มีผลข้างเคียงทำให้เวียนศีรษะและเป็นลม ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหกล้ม
        
        ยาลดความดันเลือด
        
        ยาขับปัสสาวะกลุ่ม thiazide เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหกล้ม 1.25 เท่า หลังใช้ยา 3 สัปดาห์ และสูงสุด 4.28 เท่า
        
        การใช้ยาลดความดันมากกว่า 1 ชนิดเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหกล้มมากกว่าการใช้เพียง 1 ชนิด
        
        ยาบรรเทาปวด ยากลุ่ม NSAIDs และ opioids เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหกล้ม
        
        ยาหยอดตาที่ทำให้รูม่านตาหดเล็ก อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหกล้ม
        
        ยาที่มีฤทธิ์ anticholinergic มีผลข้างเคียง เช่น ง่วงนอน, มองเห็นไม่ชัด, หัวใจเต้นเร็ว, สับสน ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหกล้ม
    - - การใช้อุปกรณ์ช่วยเดิน
        
        อุปกรณ์ช่วยเดินช่วยเพิ่มความมั่นคงในการยืนเดินและกระจายน้ำหนัก แต่ยังเป็นสัญญาณของการลดลงของความสามารถในการช่วยเหลือตนเอง ซึ่งอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหกล้ม
        
        ปัจจัยที่ทำให้อุปกรณ์ช่วยเดินเพิ่มความเสี่ยง
        
        ผู้สูงอายุไม่ยอมใช้อุปกรณ์แม้จะจำเป็น
        
        ใช้อุปกรณ์ที่ไม่เหมาะสมกับสภาวะของตนเอง
        
        ใช้อุปกรณ์อย่างไม่ถูกต้อง เช่น ความสูงไม่เหมาะสมหรือท่าเดินไม่ถูกต้อง
        
        อุปกรณ์ช่วยเดินหมดสภาพการใช้งาน เช่น ไม้เท้า กรอบพยุงเดิน
      - สภาพแวดล้อม
        
        สภาพแวดล้อมที่ไม่ปลอดภัยในบ้านและชุมชนเพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะหกล้ม
        
        ร้อยละ 55 เกิดภาวะหกล้มในบ้าน
        
        ร้อยละ 23 เกิดนอกบ้านใกล้บริเวณบ้าน
        
        ร้อยละ 22 เกิดในชุมชน
        
        การหกล้มนอกบ้านมักสัมพันธ์กับกิจกรรมทางกายเพื่อสันทนาการ ส่วนการหกล้มในบ้านมักเกิดกับผู้ที่มีสุขภาพไม่ดีและมีปัญหาการทรงตัว
        
        สาเหตุที่พบบ่อย
        
        เดินสะดุด
        
        ลื่น
        
        ขึ้นลงบันได
        
        ก้าวข้ามสิ่งกีดขวาง
        
        บ้านที่มีสิ่งแวดล้อมไม่ปลอดภัย
        
        ของวางเกะกะ
        
        สายไฟขวางทาง
        
        พื้นลื่น
        
        ไฟไม่สว่าง
        
        บันไดไม่มีราวจับ
        
        การปรับสภาพแวดล้อมช่วยลดความเสี่ยงหกล้มและสนับสนุนการใช้ชีวิตอย่างไม่พึ่งพา ควรปรับให้เหมาะสมกับผู้สูงอายุแต่ละราย
      - รองเท้าที่ไม่เหมาะสม
        
        ผู้สูงอายุมักใส่รองเท้าที่ขนาดไม่พอดี หรือรองเท้าหมดสภาพ เช่น พื้นรองเท้าสึกและลื่น ทำให้เสี่ยงต่อภาวะหกล้ม
        
        การเดินเท้าเปล่าหรือใส่ถุงเท้าในบ้านเพิ่มความเสี่ยงหกล้ม
        
        รองเท้าส้นสูงเกิน 1 นิ้วหรือรองเท้าพื้นหนาด้านนอก เพิ่มความเสี่ยงหกล้มนอกบ้าน
        
        ผู้สูงอายุที่ใส่รองเท้าแตะเดินนอกบ้านมีความเสี่ยงหกล้มสูงขึ้น 2.3 เท่า
        
        รองเท้าที่เหมาะสมสำหรับผู้สูงอายุควรเป็นรองเท้าหุ้มส้น มีสายรัด, ส้นไม่สูงเกิน 1 นิ้ว, พื้นรองเท้ากันลื่น และมีความนิ่มยืดหยุ่นเพื่อลดแรงกระแทก
  - - - ระบบ Vestibular
        
        ตั้งอยู่ในหูชั้นใน รับข้อมูลเกี่ยวกับตำแหน่งและการเคลื่อนไหวของศีรษะ
        
        เปลี่ยนแปลงเมื่อสูงอายุ Hair cell ลดลง ทำให้เกิดอาการเซ
      - ระบบการมองเห็น
        
        ให้ข้อมูลตำแหน่งของร่างกายสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อม
        
        เปลี่ยนแปลงเมื่อสูงอายุ
        
        ความคมชัดลดลง
        
        การรับรู้มิติความลึกของภาพที่เห็นลดลง
        
        ปรับสายตาในที่มืดช้าลง
        
        ลานสายตาแคบลง
        
        โรคทางสายตาที่พบในวัยสูงอายุ
        
        ต้อกระจก
        
        ต้อหิน
        
        จอประสาทตาเสื่อม
      - ระบบการรับความรู้สึกทางกาย
        
        ให้ข้อมูลเกี่ยวกับตำแหน่ง ท่าทาง และการเคลื่อนไหวของร่างกาย
        
        เปลี่ยนแปลงเมื่อสูงอายุ
        
        การรับรู้ตำแหน่ง (proprioception)
        
        การเคลื่อนไหวของข้อลดลง
    - - ทำหน้าที่ประมวลผล วางแผน ตัดสินใจ และสั่งการตอบสนองต่อเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น
    - - เกี่ยวข้องกับระบบประสาทส่วนปลายและระบบกระดูกกล้ามเนื้อ
      - เปลี่ยนแปลงเมื่อสูงอายุ
        
        การตอบสนองช้าลง
        
        การคาดการณ์ความเปลี่ยนของสิ่งแวดล้อมไม่ได้
        
        คาดการณ์ความสามารถของตนเองในการจัดการกับสิ่งแวดล้อมผิดพลาด
      - ส่งผลให้เสียสมดุลการทรงตัวและเกิดภาวะหกล้ม
  - - - สอบถามจำนวนครั้ง, สถานที่, ลักษณะการหกล้ม, กิจกรรมขณะหกล้ม และอาการบาดเจ็บที่เกิดขึ้น รวมถึงภาวะแทรกซ้อน
      - ทบทวนยาที่ใช้ทั้งหมด ทั้งจากแพทย์และยาซื้อเอง
      - ทบทวนปัจจัยเสี่ยงของผู้สูงอายุแต่ละราย
    - - ปัจจัยเสี่ยงภายใน อายุที่มาก, เพศหญิง, โรคประจำตัว (ระบบประสาท, กระดูกกล้ามเนื้อ, หัวใจ), กล้ามเนื้อขาอ่อนแรง, การทรงตัวบกพร่อง, ระบบการรับความรู้สึกผิดปกติ, ภาวะกลั้นปัสสาวะไม่ได้, ความบกพร่องด้านการรู้คิด, ประวัติเคยหกล้ม, ความกลัวหกล้ม, ผลไม่พึงประสงค์จากการใช้ยา
      - ปัจจัยเสี่ยงภายนอก การใช้อุปกรณ์ช่วยเดินไม่ถูกต้อง, สภาพแวดล้อมไม่ปลอดภัย (พื้นลื่น, สัตว์เลี้ยง), รองเท้าที่ไม่เหมาะสม, พฤติกรรมเสี่ยงอันตราย
    - - ตรวจระบบประสาท การรู้คิด, ความผิดปกติของระบบประสาทส่วนกลางและส่วนปลาย
      - ประเมินลักษณะการเดิน และการทรงตัวในท่าทางต่าง ๆ
      - ประเมินกำลังกล้ามเนื้อและการเคลื่อนไหวของข้อ ตรวจแขนและมือเพื่อประเมินการใช้อุปกรณ์ช่วยเดิน, ตรวจขาเพื่อประเมินความสามารถในการเดินและเคลื่อนไหว
      - ตรวจเท้าและรองเท้า
      - ตรวจระบบหัวใจและหลอดเลือด ตรวจจังหวะการเต้นของหัวใจ, ความดันเลือดในท่าต่าง ๆ
      - ประเมินสายตาและการมองเห็น
    - - ประเมินการใช้อุปกรณ์ช่วยเดินและอุปกรณ์เสริมในขณะเยี่ยมบ้าน
      - ประเมินระดับความสามารถผ่านการแสดงกิจกรรม เช่น พลิกตัว ลุกจากนอนมานั่ง นั่งไปยืน การเดินโดยใช้อุปกรณ์ช่วยเดิน
      - ประเมินด้วย functional mobility test ที่จำลองกิจกรรมในชีวิตประจำวัน
        
        Timed Up and Go Test: ทดสอบการลุกขึ้น เดิน และนั่งลง
        
        30 Second Chair Stand: ทดสอบกำลังและความแข็งแรงของกล้ามเนื้อขา
        
        Stage Balance Test: ทดสอบสมดุลการทรงตัวขณะยืนนิ่ง จากง่ายไปยาก
    - - ผู้สูงอายุมีความหนาแน่นของกระดูกลดลง ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดกระดูกหักง่าย แม้จากการหกล้มที่ไม่รุนแรง โดยเฉพาะกระดูกสะโพก
      - ร้อยละ 79 ของกระดูกสะโพกหักในผู้สูงอายุเกิดจากภาวะหกล้ม และอุบัติการณ์จะเพิ่มขึ้นตามอายุ
      - หลังรักษากระดูกหักในโรงพยาบาล ความสามารถในการช่วยเหลือตนเองจะลดลง
      - ควรตรวจความหนาแน่นของกระดูกเพื่อป้องกันและรักษากระดูกหักในผู้ที่มีความเสี่ยง
      - การประเมินความเสี่ยงของภาวะหกล้มช่วยให้ทราบความเสี่ยงและสามารถให้การรักษาได้
      - เครื่องมือประเมิน เช่น Thai Fall Risk Assessment Tool (Thai-FRAT) ช่วยประเมินความเสี่ยงในผู้สูงอายุไทยในชุมชน
  - - - ผู้ที่ไม่เคยหกล้ม: คัดกรองเพื่อค้นหาปัจจัยเสี่ยง
      - ผู้ที่เคยหกล้ม: คัดกรองและประเมินความเสี่ยง รวมถึงค้นหาสาเหตุเพื่อป้องกันการหกล้มซ้ำ
    - - ปรับเปลี่ยนสภาพแวดล้อมที่อยู่อาศัย เพื่อความปลอดภัย
      - การออกกำลังกาย เพื่อเพิ่มความแข็งแรง ฝึกทรงตัว ย้ายตัว และการเดิน
      - เสริมวิตามินดี อย่างน้อย 800 IU ต่อวัน ในผู้ที่ขาดวิตามินดี
      - ทบทวนการใช้ยา ลดหรืองดการใช้ยาที่เสี่ยงต่อภาวะหกล้ม และลดจำนวนยาให้เหลือเท่าที่จำเป็น
      - แก้ไขปัญหาการมองเห็น โดยการผ่าตัดต้อกระจกหากมีข้อบ่งชี้
      - แก้ไขภาวะความดันเลือดต่ำจากการเปลี่ยนท่าทาง
      - แก้ไขปัญหาหัวใจและหลอดเลือดจาก carotid sinus syndrome โดยใช้ dual chamber cardiac pacing
- - - - กล้ามเนื้อฝ่อลีบและอ่อนแรง
        
        ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อจะลดลง 1-3% ต่อวัน หรือ 10-15% ต่อสัปดาห์ เมื่อเคลื่อนไหวน้อยลง
        
        กล้ามเนื้อที่ได้รับผลกระทบมาก
        
        กล้ามเนื้อน่อง
        
        กล้ามเนื้อต้นขาด้านหน้า
        
        กล้ามเนื้อหลัง
        
        การสร้างโปรตีนในกล้ามเนื้อลดลง ทำให้เกิดภาวะกล้ามเนื้อฝ่อลีบ (sarcopenia)
        
        การลดลงของเอนไซม์และการทำงานของไมโตคอนเดรียส่งผลให้กล้ามเนื้อล้าและอ่อนแรงง่าย
        
        ต้องใช้เวลา 2-3 เท่าของเวลาที่อยู่นิ่ง ในการฟื้นฟูสมรรถภาพกล้ามเนื้อ
      - ข้อยึดติด
        
        ข้อยึดติดเกิดจากเนื้อเยื่อเกี่ยวพันรอบข้อ, เอ็น, กล้ามเนื้อ หรือข้อต่อเองที่ผิดปกติ เมื่อขาดการเคลื่อนไหว
        
        เนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่หลวมจะถูกแทนที่ด้วยเนื้อเยื่อคอลลาเจนที่หนาขึ้น ทำให้สูญเสียความยืดหยุ่น
        
        มักเกิดที่ ข้อเข่า, ข้อสะโพก, และ ข้อเท้า
        
        ข้อยึดติดมักเกิดร่วมกับภาวะกล้ามเนื้อแข็งเกร็ง, อ่อนแรง, ข้ออักเสบ ซึ่งพบได้ในผู้สูงอายุ
        
        ผลที่ตามมาคือข้อบาดเจ็บ, การใช้พลังงานมากขึ้นในการเดิน, ลดการเคลื่อนไหว และสูญเสียสมรรถภาพการทำงาน
      - กระดูกบางหรือพรุน
        
        มวลกระดูกขึ้นอยู่กับความสมดุลของการสร้างและสลายเนื้อกระดูก ซึ่งได้รับผลจากแรงกระทำต่อกระดูกและการทำงานของกล้ามเนื้อ
        
        การลดแรงกระทำ เช่น การนอนติดเตียงหรือการลดกิจกรรม จะทำให้มวลกระดูกลดลง และ osteoclast activity เพิ่มขึ้น ก่อให้เกิดภาวะกระดูกพรุน
        
        ภาวะกระดูกพรุนมักไม่แสดงอาการในระยะแรก จนกว่าจะเกิดกระดูกหัก
        
        การป้องกันทำได้โดย ออกกำลังกายแบบลงน้ำหนัก เช่น การยืน เดิน และเกร็งกล้ามเนื้อ
      - ข้อเสื่อม
        
        กระดูกอ่อนในข้อได้รับสารอาหารจากน้ำหล่อเลี้ยงที่สร้างจากเยื่อบุข้อผ่านการดูดซึม (imbibition) เนื่องจากกระดูกอ่อนไม่มีหลอดเลือดไปเลี้ยง
        
        เมื่อมีการจำกัดการเคลื่อนไหว การซึมผ่านของสารอาหารจะลดลง ทำให้กระดูกอ่อนได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ ก่อให้เกิดภาวะ ข้อเสื่อม
      - การป้องกันและการดูแลระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ
        
        ป้องกันกล้ามเนื้ออ่อนแรงและข้อยึดติด: จัดท่าทาง ฝึกเคลื่อนไหว ออกกำลังกายเพื่อความยืดหยุ่นและความแข็งแรง
        
        ดูแลข้อยึดติดระยะแรก: ออกกำลังกายเพิ่มการเคลื่อนไหว และใช้ความร้อน
        
        ข้อยึดติดที่เป็นนาน: ออกกำลังยืดข้อต่อ, ใส่เฝือก, ใช้ splint, หรือผ่าตัด
        
        ป้องกันและรักษากระดูกพรุน: ออกกำลังกายเสริมความแข็งแรง, ทำกิจกรรมเพิ่ม, และฝึกออกกำลังกายแบบลงน้ำหนัก
  - - - อัตราการเต้นของหัวใจขณะพักเพิ่มขึ้น ทำให้ปริมาณเลือดที่หัวใจสูบฉีดแต่ละครั้งลดลง
      - ออกกำลังกายหลังขาดการเคลื่อนไหวเป็นเวลานานอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดหัวใจขาดเลือด
    - - เกิดเมื่อเปลี่ยนท่าจากนอนเป็นนั่งหรือยืน เลือดคั่งที่ขา ทำให้เลือดกลับเข้าสู่หัวใจลดลง
      - ร่างกายปรับสมดุลไม่ดีเมื่อขาดการเคลื่อนไหว ความดันเลือดลดลง ทำให้เวียนศีรษะ, หน้ามืด, และหัวใจเต้นเร็ว
      - การป้องกัน: แนะนำให้รับสารน้ำเพียงพอ, ปรับยา, และออกกำลังกาย ถ้ามีอาการให้ปรับระดับศีรษะและใช้ผ้ายึดพันขา
    - - การสูญเสียความสามารถในการเคลื่อนไหวทำให้เลือดข้นและคั่ง ส่งผลให้หลอดเลือดดำอุดตัน โดยเฉพาะที่ขา และอาจเกิดหลอดเลือดอุดตันในปอด
      - อาการ: ขาบวม, ปวด, ร้อน, ขาแดงหรือคล้ำ, ปวดเมื่อกระดกข้อเท้า (Homans’ sign)
      - การตรวจวินิจฉัย
        
        Doppler ultrasound: ตรวจความแม่นยำสูง แต่จำกัดเฉพาะหลอดเลือดดำที่ต้นขาหรือต่ำกว่า
        
        Radionuclide venography: ตรวจหลอดเลือดดำเหนือเข่าได้ แต่ไม่เหมาะกับหลอดเลือดที่น่อง
        
        Contrast venography: การตรวจมาตรฐาน แต่มีความเสี่ยงและใช้เวลานาน
      - การป้องกัน: หลีกเลี่ยงการอยู่นิ่งนาน, ออกกำลังขยับข้อเท้า, เกร็งกล้ามเนื้อน่อง
      - การรักษา: ให้ยาละลายลิ่มเลือด (Heparin และ Warfarin), ออกกำลังกายขาที่อุดตัน, ติดตามอาการลิ่มเลือดอุดตันที่ปอด
    - - ภาวะความดันเลือดลดลง (Postural Hypotension)
        
        ออกกำลังกายเพื่อความแข็งแรง
        
        ใช้ผ้ายึดประคองขา, ปรับองศาเตียง, และใช้ยากลุ่ม sympathomimetic หรือ fludrocortisone
      - ภาวะหัวใจทำงานลดลง
        
        ออกกำลังกายในท่านั่งหรือยืน
        
        ใช้เครื่องมือกระตุ้นการไหลเวียนเลือด
      - ภาวะหลอดเลือดดำอุดตัน
        
        ออกกำลังขา, ใช้ผ้ายึดพันขา, ใช้เครื่องบีบไล่สารน้ำ, ยกขาขณะนอน
        
        ใช้ยา warfarin หรือเฮปารินในผู้ที่เสี่ยงสูง
        
        กระตุ้นการเคลื่อนไหวร่างกาย
  - - - พลิกตะแคงตัวทุก 2-3 ชั่วโมง และเปลี่ยนท่าทุก 1 ชั่วโมงสำหรับผู้ที่ใช้รถเข็น
      - สังเกตแผลกดทับระดับ 1-2 และพลิกตัวบ่อยขึ้นหากพบอาการ
      - ลดปัจจัยเสี่ยง เช่น อาการเกร็ง, ข้อติด, ปัสสาวะเล็ด, และภาวะขาดสารอาหาร
      - การทำความสะอาดผิวหนัง, การจัดท่านั่งและท่านอนที่เหมาะสม, และการใช้ที่นอนพิเศษช่วยยืดเวลาการพลิกตะแคงตัว
  - - - เปลี่ยนท่าผู้สูงอายุบ่อย ๆ เพื่อลดการคั่งของเสมหะ
      - ฝึกการหายใจลึก ๆ, การไอ, และช่วยระบายเสมหะ
      - กระตุ้นให้ผู้สูงอายุลุกและเคลื่อนไหวเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการหายใจ
  - - - จัดให้ผู้สูงอายุอยู่ในท่านั่งบ่อย ๆ และช่วยให้ผู้สูงอายุปัสสาวะในท่านั่ง
      - หลีกเลี่ยงการปัสสาวะในท่านอน
      - ในบางรายอาจต้องสวนปัสสาวะเพื่อตรวจหรือคาสายสวนเพื่อป้องกันการคั่งของปัสสาวะ
  - - - ให้สารอาหารและกากใยเพียงพอ, ฝึกการขับถ่ายเป็นเวลา, ลดการใช้ยาที่ทำให้ท้องผูก
      - การใช้ยาถ่ายควรใช้ด้วยความระมัดระวัง
  - - - กระตุ้นการรับรู้ของผู้สูงอายุบ่อย ๆ โดยญาติหรือเพื่อน
      - ทำนันทนาการบำบัด, จิตบำบัด, และสนับสนุนให้ผู้สูงอายุช่วยเหลือตนเองและเข้าสังคมได้โดยเร็ว
- - - - พบได้บ่อยในผู้สูงอายุ สามารถป้องกันและรักษาได้
      - การประเมินใช้หลัก DIAP-PERS
        
        D = Delirium (ภาวะสับสน)
        
        I = Infection of urinary tract (การติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ)
        
        A = Atrophic vaginitis/urethritis (การอักเสบของช่องคลอดหรือท่อปัสสาวะ)
        
        P = Pharmacological agents (ยาหรือสารต่างๆ)
        
        P = Psychological factors (ปัญหาทางจิต)
        
        E = Endocrine disorder (ความผิดปกติของต่อมไร้ท่อ เช่น เบาหวาน)
        
        R = Restricted mobility (การจำกัดการเคลื่อนไหว)
        
        S = Stool impact (อุจจาระที่อัดแน่นกดท่อปัสสาวะ)
    - - Functional incontinence: เกิดจากข้อจำกัดด้านร่างกาย, จิตใจ, สิ่งแวดล้อม, หรือการรับรู้ที่บกพร่อง ทำให้ไม่สามารถไปห้องน้ำได้ทัน ไม่มีความผิดปกติของระบบทางเดินปัสสาวะ เช่น ภาวะสมองเสื่อม, โรคหลอดเลือดสมอง
      - Urge incontinence: กลั้นปัสสาวะไม่ได้หลังมีอาการปวดปัสสาวะเฉียบพลัน เกิดจากกล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะบีบตัวผิดปกติ เนื่องจากเนื้องอก, นิ่ว, การอุดกั้นของทางปัสสาวะ หรือปัญหาของระบบประสาท เช่น โรคพาร์กินสัน
      - Stress incontinence: ปัสสาวะเล็ดเมื่อมีแรงดันในช่องท้องเพิ่ม เช่น ไอ, จาม, หัวเราะ ส่วนใหญ่พบในผู้หญิงจากการหย่อนตัวของท่อปัสสาวะและคอกระเพาะปัสสาวะ ในผู้ชายพบในผู้ที่เคยผ่าตัดต่อมลูกหมาก
      - Overflow incontinence: ปัสสาวะเล็ดเนื่องจากกระเพาะปัสสาวะขยายและล้นออกมาเมื่อมีปัสสาวะเต็ม
      - Mixed incontinence: ผู้สูงอายุบางคนอาจมีหลายอาการร่วมกัน เช่น Stress และ Urge incontinence
  - - - ประเมินการเปลี่ยนแปลงด้านสรีรวิทยาในระบบทางเดินปัสสาวะของผู้สูงอายุ
      - ประวัติโรคที่เกิดขึ้นก่อนหน้า เช่น เบาหวาน, ความดันโลหิตสูง, หัวใจล้มเหลว, ข้ออักเสบ, ซึมเศร้า, และภาวะบกพร่องทางสติปัญญา
      - ประวัติการใช้ยา เนื่องจากยาบางตัวอาจส่งผลต่อการควบคุมปัสสาวะ
      - ประวัติการมีปัสสาวะเล็ดราดและลักษณะของอาการ
      - การทำ voiding diary เพื่อบันทึกปริมาณน้ำดื่มและปัสสาวะที่ขับถ่าย
    - - ตรวจทั่วไป เช่น ชั่งน้ำหนัก, วัดส่วนสูง เพื่อตรวจสอบ BMI
      - ตรวจหน้าท้องว่ามีก้อน, บาดแผลผ่าตัด, หรือการคลำกระเพาะปัสสาวะ
      - ตรวจระบบประสาท เช่น การรับความรู้สึกและการควบคุมสั่งการ
    - - ตรวจปัสสาวะเพื่อตรวจหาการติดเชื้อ
      - ตรวจเลือดเพื่อประเมินระดับน้ำตาลและการทำงานของไต
      - ตรวจปัสสาวะตกค้างหลังการถ่าย (pad test) และการวัดอัตราการไหลของปัสสาวะ (uroflow study)
      - การตรวจดูการทำงานและแรงดันของกระเพาะปัสสาวะ (cystometry และ VLPP)
  - - - ปรับพฤติกรรมชีวิตประจำวัน เช่น งดเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนและแอลกอฮอล์, ลดน้ำหนัก, รับประทานอาหารที่มีกากใยเพื่อลดท้องผูก, ปรับหรือหยุดยาที่อาจทำให้เกิดอาการกลั้นปัสสาวะไม่อยู่, และควบคุมปริมาณการดื่มน้ำให้พอเหมาะ
      - ใช้กระบอกรองรับน้ำปัสสาวะหรือผ้าอ้อมสำเร็จรูปเพื่อช่วยดูดซับปัสสาวะ
    - - Stress urinary incontinence (SUI)
        
        ออกกำลังกายกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน (Kegel’s exercise) เพื่อเพิ่มความแข็งแรง
        
        ใช้ยาเฉพาะที่ เช่น topical estrogen และ Duloxetine
        
        การผ่าตัดแก้ไขในรายที่รักษาแล้วไม่ดีขึ้น
      - Urgency urinary incontinence (UUI)
        
        ฝึกกระเพาะปัสสาวะ (bladder training) และปรับตารางการปัสสาวะ
        
        ใช้ยากลุ่ม anticholinergic เพื่อลดการกระตุ้นกระเพาะปัสสาวะ
      - Mixed urinary incontinence (MUI) รักษาแบบรวมทั้งสองภาวะ (SUI และ UUI) ร่วมกัน
      - Continuous urinary incontinence การดูแลรักษาขึ้นอยู่กับสาเหตุและพยาธิสภาพของภาวะนั้น
- - - - ด้านสุขภาพ: ผู้สูงอายุมักมีปัญหาสุขภาพหลายระบบที่ส่งผลต่อการนอนหลับ
      - ด้านการใช้ยา: การใช้ยาหลายชนิดหรือสารอื่น ๆ เช่น แอลกอฮอล์, คาเฟอีน, และนิโคติน มีผลต่อการนอนหลับ
      - ด้านจิตใจ/จิตสังคม: ความผาสุก, การยอมรับตนเอง, และสัมพันธภาพกับบุคคลรอบข้างส่งผลต่อคุณภาพการนอน
      - ด้านสิ่งแวดล้อม: เสียงรบกวน โดยเฉพาะในโรงพยาบาล เป็นปัจจัยหลักที่กระทบคุณภาพและปริมาณการนอนหลับ
      - ด้านพฤติกรรม: การออกกำลังกาย การจัดการความเครียด การรับเสียงรบกวน การนอนกลางวันมากเกินไป การบริโภคคาเฟอีน แอลกอฮอล์ นิโคติน การใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ และการทำงานเป็นผลัด
  - - - สุขบัญญัติการนอนหลับ: ปรับพฤติกรรมและสิ่งแวดล้อม เช่น อุณหภูมิห้องนอน เวลานอน/ตื่น การหลีกเลี่ยงคาเฟอีนและแอลกอฮอล์
      - ควบคุมสิ่งกระตุ้น: หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ไม่เกี่ยวข้องกับการนอนบนเตียง เช่น การอ่านหนังสือหรือใช้โทรศัพท์
      - การจำกัดการนอน: จำกัดเวลาบนเตียงให้เท่ากับเวลานอนจริง
      - การผ่อนคลายและจินตนาการภาพ: ออกกำลังกาย เช่น เดิน, ไทชิ, หรือจินตนาการภาพเพื่อผ่อนคลาย
      - การบำบัดพฤติกรรมด้วยปัญญา (CBT-I): ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและการรับรู้เพื่อแก้ปัญหานอนไม่หลับ
- - - - ผลกระทบจากยาหลายชนิด เช่น Digoxin, Theophylline, Metronidazole ที่ทำให้เบื่ออาหารหรือลิ้นรับรสเสีย
      - โรคระบบประสาท เช่น โรคพาร์กินสัน ภาวะสมองเสื่อม
      - ปัญหาช่องปาก เช่น ฟันเทียมที่ไม่พอดี ภาวะปากแห้ง
      - โรคทางเดินอาหาร เช่น โรคลำไส้อักเสบ โรคตับอ่อน
      - ภาวะที่ต้องการสารอาหารเพิ่มขึ้น เช่น โรคต่อมไทรอยด์ โรคมะเร็ง
      - พยาธิสภาพอื่น ๆ เช่น ภาวะแคลเซียมสูงในเลือด
  - - - ดัชนีมวลกาย (BMI): คำนวณจากน้ำหนัก (กก.) / ส่วนสูง² (เมตร)
      - Mindex (ใช้สำหรับผู้หญิง): น้ำหนัก (กก.) / demi-span (เมตร)
      - Demiquet (ใช้สำหรับผู้ชาย): น้ำหนัก (กก.) / demi-span² (เมตร)
      - ข้อจำกัดของ BMI ในผู้สูงอายุ
        
        ความสูงลดลงจากภาวะหลังค่อมหรือโรคกระดูกพรุน ทำให้ค่าที่วัดได้สูงกว่าความเป็นจริง
        
        ความยากในการวัดความสูงในผู้สูงอายุที่นอนติดเตียง
      - วิธีการวัด demi-span: วัดระยะจากจุด suprasternal notch ถึงข้อต่อ metacarpophalangeal joint ระหว่างนิ้วชี้และนิ้วกลาง โดยให้ผู้สูงอายุเหยียดแขนตั้งฉากกับลำตัว
  - - - พิจารณาจากน้ำหนักตัวที่ลดลงและหลักฐานทางชีวเคมี เช่น ระดับอัลบูมินในซีรั่มต่ำกว่า 3.5 กรัมต่อเดซิลิตร
      - การลดน้ำหนักตัวโดยไม่ได้ตั้งใจร้อยละ 5 ใน 6 เดือนเป็นสัญญาณที่ส่งผลต่อสุขภาพ และร้อยละ 10 ขึ้นไปถือเป็นภาวะขาดโปรตีนและพลังงาน
      - องค์การอนามัยโลกกำหนดว่าผู้สูงอายุที่มีค่าดัชนีมวลกาย (BMI) ต่ำกว่า 18.5 กก./ตารางเมตร ถือว่ามีภาวะขาดโปรตีนและพลังงาน
      - เกณฑ์การวินิจฉัยด้วย Mindex (สำหรับผู้หญิง) คือ 56 กก./เมตร และ Demiquet (สำหรับผู้ชาย) คือ 76 กก./ตารางเมตร
    - - ซักประวัติ ตรวจร่างกาย และวัดสัดส่วนร่างกาย ร่วมกับการตรวจทางชีวเคมีและโลหิตวิทยา เช่น hemoglobin และอัลบูมินในซีรั่ม
      - ค่าโคเลสเตอรอลรวมต่ำกว่า 156 มก./ดล. บ่งถึงภาวะขาดสารอาหารและทำนายอัตราการเสียชีวิตที่เพิ่มขึ้น
      - คำอัลบูมินในซีรั่มเป็นการตรวจที่คุ้มค่า แต่ไม่มีความจำเพาะต่อภาวะขาดสารอาหาร ดังนั้นไม่ควรใช้เพียงค่าอัลบูมินอย่างเดียวในการประเมินภาวะโภชนาการของผู้ป่วยในโรงพยาบาล
    - - ซักประวัติ: สอบถามเรื่องการอยู่คนเดียว อาการเบื่ออาหาร น้ำหนักลด ปริมาณและความหลากหลายของอาหารที่รับประทาน
      - ติดตามน้ำหนักและความสูง: วัดน้ำหนัก ส่วนสูง หรือความยาวช่วงแขน (demi span) เป็นระยะสม่ำเสมอ
      - ระมัดระวังการใช้ยา: หลีกเลี่ยงหรือควบคุมการใช้ยาที่อาจทำให้ผู้สูงอายุเบื่ออาหาร
      - สุขศึกษาโภชนาการ: ให้คำแนะนำด้านโภชนาการเป็นระยะ โดยเฉพาะในผู้ที่มีโรคเรื้อรังที่ต้องปรับเปลี่ยนการดำเนินชีวิต เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง และภาวะไขมันในเลือดสูง ควรประสานกับโภชนากรหากมี
      - ซักประวัติปัจจัยทางสังคม: ตรวจสอบปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการได้รับสารอาหาร เช่น ความสามารถในการไปจ่ายตลาด การประกอบอาหาร และให้คำแนะนำหรือแก้ไขปัญหาที่พบ เช่น การแนะนำให้เข้าชมรมผู้สูงอายุเพื่อเพิ่มสังคม
  - - - การวัดสัดส่วนของร่างกาย (anthropometry)
      - การซักประวัติการรับประทานอาหาร
      - การประเมินภาพรวมทางเวชกรรม
      - การประเมินตนเองเกี่ยวกับสุขภาพและโภชนาการ
      - คะแนนการประเมิน
        
        ส่วนแรก: มี 6 คำถาม คะแนน ≤ 11 บ่งถึงความเสี่ยงภาวะขาดสารอาหาร, คะแนน ≥ 12 บ่งถึงภาวะโภชนาการปกติ
        
        ส่วนที่สอง: ถ้าคะแนน 17 - 23.5 บ่งถึงความเสี่ยงภาวะขาดสารอาหาร, น้อยกว่า 17 บ่งถึงภาวะทุพโภชนาการ
    - - M: Medication (ยาที่ทำให้เบื่ออาหาร)
      - E: Emotion (ภาวะซึมเศร้า)
      - A: Alcoholism (ติดสุราเรื้อรัง)
      - L: Late-life paranoia (การโดดเดี่ยวจากสังคม)
      - S: Swallowing disorders (ความผิดปกติในการกลืน)
      - O: Oral problem (ปัญหาในช่องปาก)
      - N: No money (เศรษฐฐานะยากจน)
      - W: Wandering (ภาวะสมองเสื่อม)
      - H: Hyperactivity/Hypermetabolism (เมทาโบลิซึ่มมากผิดปกติ)
      - E: Eating problem (ไม่สามารถตักอาหารรับประทานเอง)
      - E: Enteral problem (ปัญหาการดูดซึมสารอาหาร)
      - L: Low nutrient diet (การกินอาหารเฉพาะ เช่น อาหารเบาหวาน)
      - S: Shopping problem (ปัญหาในการไปจ่ายตลาด)
- - - - Physical Abuse: การใช้แรงกระทำที่ทำให้ผู้สูงอายุได้รับบาดเจ็บหรือเกิดความพิการ เช่น การผูกมัดอย่างไม่เหมาะสม
      - Sexual Abuse: การบังคับหรือข่มขู่ทางเพศ รวมถึงการมีเพศสัมพันธ์กับผู้สูงอายุที่ไม่ได้ให้ความยินยอมหรือมีความบกพร่องทางจิต
      - Emotional Abuse: การกระทำที่ทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกเจ็บปวด เครียด หรือหวาดกลัว เช่น การตำหนิหรือคุกคาม
      - Financial / Material Exploitation: การเอาเปรียบทางการเงินหรือทรัพย์สินของผู้สูงอายุอย่างผิดกฎหมาย
      - Neglect: การละเลยไม่ดูแลผู้สูงอายุตามความต้องการหรือความจำเป็น เช่น ไม่ให้ยาตามเวลา
      - Abandonment: การทอดทิ้งผู้สูงอายุจากผู้ที่มีหน้าที่ดูแล เช่น การปล่อยให้ผู้สูงอายุอยู่คนเดียว
      - Self-Neglect: พฤติกรรมของผู้สูงอายุที่ทำร้ายสุขภาพตนเอง เช่น ไม่ยอมทานยา หรือไม่รับประทานอาหาร
  - - - ครอบครัวใหญ่
      - ฐานะทางเศรษฐกิจไม่
      - ครอบครัวที่มีการใช้ความรุนแรงมาก่อน
      - ครอบครัวแตกแยก หย่าร้าง หรือแต่งงานใหม่
    - - ขี้บ่น น่ารำคาญ หรือเข้าข้างลูกคนอื่น
      - อยู่ในภาวะพึ่งพา ไม่สามารถช่วยเหลือตนเองได้
      - มีปัญหาด้านการรับรู้ เชาวน์ปัญญา หรือเจ็บป่วยเรื้อรัง
      - พูดมาก พูดไร้สาระ หรือขี้เกียจ ไม่ทำตัวให้เป็นประโยชน์
    - - อารมณ์ร้อน ชอบใช้อารมณ์ ไม่เชื่อฟัง ไม่เคารพ
      - ชอบเถียง ขึ้นเสียง พูดเสียงดัง หรือปากร้าย
      - มีปัญหาสุขภาพจิตหรืออาการทางจิต เครียด
      - รู้สึกว่าภาระการดูแลผู้สูงอายุเป็นของตนคนเดียว
      - สุขภาพไม่ดี มีโรคประจำตัว หรือติดสุราหรือสารเสพติด
  - - - ในกรุงเทพฯ: แจ้งกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ หรือหน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้อง เพื่อประสานนักสังคมสงเคราะห์ให้การช่วยเหลือต่อไป
      - ในจังหวัดอื่น: แจ้งอาสาสมัครพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ หรือสำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัด