Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

FILOSOFIA - Coggle Diagram

- - - - Filosofia praktikoa hainbat eremuetan nagusitu da, adibidez, medikuntzan, injinerutzan genetikoan, ekonomia, ekologian, etab.
- - - - Zientzia formalek, logikak eta matematikak, ez dituzte gertakariak kontuan hartzen, arrazoiketen forma baizik. Logikak arrazoiketa egokiaren arauak aztertzen ditu. Aldiz, matematikak izate abstraktuen (zenbakiak, irudi geometrikoak, sinboloak) arteko erlazioak aztertzen ditu.
        
        Matematikek logika deduktiboa erabiltzen dute nagusi. Beraz, dedukzioak argudio logikoak dira.
        Zientzia formalen ideal metodologikoa sistema axiomatiko bilakatzea da. Honen osagaiak:
        
        Axiomak
        
        Antolaketa arauak eta eraldaketa-arauak
        
        Teoremak
        
        Estae baterako geometrioa euklidearrearen zenbait axioma aldatuz, geometria ez-euklidearrak sortu ziren.
    - - Natur zientziek argudio induktiboak ere erabiltzen dituzte.
        
        Indukzio motak
        
        Osoa: aztergai den eremuko kasu guztiak ezagutzen eta hartzen dira kontuan
        
        Ez osoan: ez dira gerta daitezkeen kasu guztiak aztertzen. Honen bidez lortutako ondorioek ez dute zertan egiazkoak izan behar.
        
        David Hume filosofo britainiarra izan zen argudio induktiboen muga hau agerian jarri zuen lehena
        
        Metodo hipotetiko-deduktiboaren urratsak
        
        Behaketaren edo/eta esperimentazioaren bidez, kasuan kasuko jakintzak argitu ez duen gertakari edo arazoren bat aurkitzen da.
        
        Hipotesi bat edo batzuk sortzen dira, behatutakp gertakaria edo aurkitutako arazoa azaltzeko
        
        Hipotesiak matematikoki formulatzen dira, lehenbizi, eta esperientziaren bidez egiaztatzeko moduko ondorioak ateratzen dira. Logika deduktioa erabiltzen da hirugarren urratsean.
        
        Esperientuak edo behaketak egiten dira aipatutako hipotesietatik ondorioztatutakoa naturan behatzen den ikusteko.
        
        Ez baldin bada hipotesiak baztertzeko motiborik aurkitzen hipotesiak legetzat hartzen dira.