Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Pháp luật đại cương - Coggle Diagram
Pháp luật đại cương
Nhà nước
Nguồn gốc
Học thuyết Mác-Lênin
Học thuyết khác
Thuyết thần học
Mọi sự vật và hiện tượng đều do Thượng đế tạo ra và sắp đặt
vua có quyền lực tối thượng
Thuyết gia trưởng
Quyền lực thuộc về người đứng đầu như vua
Thuyết khế ước xã hội
Sản phẩm là một hợp đồng được ký kết giữa nhà nước và người dân (yếu tố quyết định)
không mang tính giai cấp mà phản ánh, bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân
khi vi phạm, nhân dân đứng lên lật đổ chính quyền
Thuyết bạo lực
sản phẩm của chiến tranh
Xuất hiện khi loài người phát triển đến một trình độ nhất định, trong xã hội xuất hiện giai cấp và đấu tranh giai cấp
Khái niệm
Một bộ máy quyền lực đặc biêt do giai cấp thống trị lập ra, nhằm bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị và thực hiện chức năng quản lý xã hội theo ý chí của giai cấp thống trị
Bản chất
công cụ đảm bảo quyền lực của giai cấp thống trị và là sản phẩm của cuộc cách mạng xã hội
Thể hiện ở 2 mặt
Tính giai cấp
Nhà nước là do giai cấp thống trị tổ chức và sử dụng để thống trị xã hội trên nhiều phương diện: kinh tế, chính trị, tư tưởng
Tính xã hội
Nhà nước tổ chức và quản lý các lĩnh vực của đời sống xã hội
Chức năng
phương diện hoạt động cơ bản của nhà nước, thể hiện bản chất giai cấp, ý nghĩa xã hội nhằm thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của nhà nước trong từng giai đoạn phát triển cụ thể
lĩnh vực hoạt động
lập pháp
hành pháp
tư pháp
phạm vi hoạt động
đối nội
đối ngoại
Đặc trưng cơ bản
có chủ quyền quốc gia
phân chia lãnh thổ theo đơn vị hành chính
một tổ chức quyền lực công cộng đặc biệt (cưỡng chế, quản lý đặc biệt)
ban hành pháp luật
ban hành chính sách thuế
Hình thức
Khái niệm
cách tổ chức quyền lực nhà nước và những phương pháp để thực hiện quyền lực nhà nước
thành phần
chính thể: cách thức tổ chức quyền lực nhà nước
cách thức tổ chức và trình tự để lập ra các cơ quan tối cao của nhà nước ở trung ương, xác lập mối quan hệ cơ bản giữa các cơ quan này và sự tham gia của nhân dân
quân chủ
quyền lực nhà nước tập trung toàn bộ hay một phần trong tay người đứng đầu nhà nước và được chuyển giao theo nguyên tắc thừa kế
quân chủ tuyệt đối
quân chủ hạn chế
quân chủ đại nghị
quân chủ lập hiến
cộng hòa
quyền lực tối cao của nhà nước thuộc về một cơ quan cấp cao do dân bầu ra theo nhiệm kỳ
cộng hòa quý tộc
cộng hòa dân chủ
cộng hòa dân chủ tổng thống
cộng hòa dân chủ đại nghị
cộng hòa dân chủ hỗn hợp
cấu trúc: cách thức tổ chức quyền lực nhà nước theo cơ cấu lãnh thổ
sự cấu tạo nhà nước thành các đơn vị hành chính lãnh thổ và xác lập những mối quan hệ qua lại giữa chúng với nhau, giữa trung ương với địa phương
đơn nhất
liên bang
chính trị: phương thức thực hiện quyền lực nhà nước
tổng thể các phương pháp, thủ đoạn mà các cơ quan nhà nước sử dụng để thực hiện quyền lực nhà nước
nhà nước CHXHCN Việt Nam
khái niệm
bộ máy nhà nước là hệ thống các cơ quan nhà nước từ trung ương đến địa phương, được tổ chức theo những nguyên tắc nhất tạo thành một cơ chế đồng bộ để thực hiện những chức năng và nhiệm vụ chung của nhà nước
đặc điểm
hợp thành từ nhiều cơ quan nhà nước
tính quyền lực nhà nước
nguyên tắc nhất định
chịu sự giám sát của nhân dân
bản chất
nhà nước pháp quyền của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân
mục đích của nhà nước là thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, mọi người có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện
phương thức thực hiện quyền lực nhà nước của nhân dân thông qua quốc hội và hội đồng nhân dân các cấp - các cơ quan đại diện cho ý chí và nguyện vọng của nhân dân
nguyên tắc hoạt động
Đảng lãnh đạo
tập trung dân chủ
pháp chế xã hội chủ nghĩa
bình đẳng dân tộc
đặc trưng
gắn bó mật thiết với nhân dân,phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân những quyết định của mình
nhân dân xây dựng bộ máy nhà nước
hệ thống các cơ quan nhà nước
cơ quan quyền lực nhà nước
cơ quan hành pháp
cơ quan tư pháp
tòa án nhân dân
cơ quan xét xử
nguyên tắc hoạt động
xét xử công khai, độc lập, chỉ tuân theo pháp luật
xét xử tập thể, có hội thẩm nhân dân tham gia quyết định theo đa số
đảm bảo quyền bình đẳng trước pháp luật của mọi người
viện kiểm sát nhân dân
kiểm tra việc tuân theo pháp luật của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, các cơ quan khác thuộc Chính Phủ, các cơ quan chính quyền địa phương, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang, công dân
thực hành quyền công tố bảo đảm cho pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất
cấp trung ương
quốc hội
cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất
nhiệm vụ cơ bản
ban hành hiến pháp và pháp luật
giám sát hoạt động của các cơ quan nhà nước khác
quyết định những chính sách cơ bản về
đối nội và đối ngoại
nhiệm vụ kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh
những nguyên tắc chủ yếu của bộ máy nhà nước
quan hệ xã hội và hoạt động của công dân
chính phủ
hình thức
tập thể chính phủ
thủ tướng chính phủ
bộ trưởng và các thành viên khác của chính phủ
ĐBQH do Quốc hội bầu, lãnh đạo điều hành chính phủ
cơ quan hành chính cao nhất của nhà nước
là cơ quan chấp hành văn bản của quốc hội và UBTVQH ban hành
cơ quan quốc phòng an ninh
đảm bảo an ninh quốc gia
bảo vệ tài sản quốc gia
đấu tranh phòng chống tội phạm
cơ quan quản lý hành chính nhà nước
hệ thống các cơ quan có nhiệm vụ tổ chức thực thi pháp luật, tổ chức điều hành mọi công việc trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội
Pháp luật
hệ thống các quy tắc xử sự có tính bắt buộc chung do Nhà nước ban hành và đảm bảo thực hiện để điều chỉnh các quan hệ xã hội phù hợp với ý chí của giai cấp cầm quyền
nguồn gốc
khách quan
xuất hiện Nhà nước làm xuất hiện pháp luật
chủ quan
nhà nước thừa nhận các quy phạm xã hội đang tồn tại nâng lên thành pháp luật
nhà nước ban hành các quy phạm pháp luật điều chỉnh các mối quan hệ xã hội
bản chất
tính giai cấp
phản ánh ý chí của giai cấp cầm quyền, hướng các quan hệ xã hội theo một trật tự phù hợp với lợi ích của đa số trong xã hội
tính xã hội
pháp luật là công cụ đảm bảo công bằng xã hội, tạo điều kiện cho sự phát triển toàn diện của mọi chủ thế
công cụ loại bỏ những quan hệ xã hội tiêu cực thúc đẩy những quan hệ tích cực phát triển
mối liên hệ giữa pháp luật với các hiện tượng xã hội khác
với nhà nước
nhà nước ban hành và đảm bảo cho pháp luật được thực thi trên thực tế
quyền lực nhà nước chỉ có thể được triển khai và có hiệu lực trên cơ sở pháp luật
với các quy phạm xã hội
pháp luật thể chế hóa nhiều quy phạm xã hội thành quy phạm pháp luật
pháp luật và các quy phạm xã hội khác có thể trùng nhau về đối tượng, phạm vi, mục đích điều chỉnh
các quy phạm xã hội khác có thể góp phần cản trở hay hỗ trợ pháp luật phát huy hiệu quả, hiệu lực trong việc điều chỉnh các quan hệ xã hội
vai trò
Pháp luật tạo lập cơ sở pháp lý vững chắc cho sự tồn tại của Nhà nước
Pháp luật là công cụ kiểm soát quyền lực Nhà nước
Pháp luật là công cụ để Nhà nước quản lý mọi mặt của đời sống xã hội
đặc trưng
tính quy phạm phổ biến
tính quy phạm
pháp luật là khuôn mẫu, chuẩn mực cho hành vi xử sự của các chủ thể trong xã hội
tính phổ biến
pháp luật điều chỉnh những quan hệ xã hội cơ bản, phổ biến trong xã hội
pháp luật tác động đến tất cả các cá nhân, tổ chức trong các điều kiện, hoàn cảnh pháp luật đã quy định
tính xác định chặt chẽ về mặt hình thức và nội dung
việc ban hành pháp luật theo một trình tự thủ tục chặt chẽ
nội dung của pháp luật được thể hiện bằng ngôn ngữ pháp lý rõ ràng, chính xác, một nghĩa và có khả năng áp dụng trực tiếp
hình thức của pháp luật phải xác định cụ thể: văn bản, tập quán pháp hay tiền lệ pháp
tính bảo đảm bằng nhà nước
đảm bảo bằng kinh tế, tư tưởng, phương tiện, cơ sở thực hiện
đảm bảo bằng các biện pháp thuyết phục, giáo dục
đảm bảo bằng các biện pháp cưỡng chế
chức năng
điều chỉnh
các quan hệ xã hội
giáo dục
pháp luật tác động vào ý thức và tâm lý con người, giúp họ có sự lựa chọn cách xử sự phù hợp với quy định của pháp luật
bảo vệ
bảo vệ lợi ích của nhà nước, của xã hội và cá nhân
hình thức
tập quán pháp
hình thức thừa nhận một số tập quán đã lưu truyền trong xã hội, phù hợp với lợi ích của giai cấp thống trị và nâng chúng thành pháp luật
tiền lệ pháp
hình thức nhà nước thừa nhận các quyết định của cơ quan hành chính hoặc cơ quan xét xử đã có hiệu lực pháp luật khi giải quyết các vụ việc cụ thể làm căn cứ pháp lý để áp dụng cho các vụ việc tương tự xảy ra sau này
văn bản quy phạm pháp luật
văn bản do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành trong đó chứa đựng các quy phạm pháp luật, được áp dụng nhiều lần trong cuộc sống và được nhà nước đảm bảo thực hiện
Cơ chế điều chỉnh pháp luật