Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
TKIVO -skupina stanica slične građe - Coggle…
TKIVO
-skupina stanica slične građe
EPITELNO TKIVO
SMJEŠTAJ
vanjski sloj kože i žlijezda
unutrašnjost želuca i crijeva, dušnika i dušnica
unutrašnjost mokraćnog sustava, spolnog sustava i krvnih žila i tjelesnih šupljina
FUNKCIJA
prekriva tjelesne površine i šupljine te tvori žlijezde i ujedno štiti tijelo i pojedine organe
BAZALNA MEMBRANA
ispod epitelnih stanica
povezuje ih s vezivnim tkivom dubljih slojeva organa
EPITEL nema krvnih žila i prehranjuje se difuzijom
EPITELNE STANICE
u jednom sloju- JEDNOSLOJNI EPITEL
jednoslojni pločasti epitel
jedan sloj tankih sploštenih stanica
jednoslojni kubični epitel
jedan sloj kockastih stanica
jednoslojni cilindrični epitel
jedan sloj izduženih stanica čije su jezgre položene neposredno uz bazalnu membranu
na gornjoj površini sićušni izdanci- mikrovili
vrčaste stanice izlučuju sluz koja štiti površinu sluznice
višeredni cilindrični epitel
jedan sloj stanica raspoređene u više slojeva jer jezgra ne leži uz bazalnu membranu već su postavljene na različitim razinama
na gornjoj plohi izdanci, trepetljike (cilia)
vrčaste stanice koje izlučuju zaštitnu sluz
u više slojeva- VIŠESLOJNI EPITEL
višeslojni pločasti epitel
više slojeva stanica koje su u dubini deblje a prema površini sploštene
orožnjele stanice
puno bjelančevina nepropusnih za vodu, keratina
prijelazni epitel
oblaže stijenke šupljih organa koji mijenjaju volumen
opuštena stijenka- kockaste stanice u više slojeva
rastegnuta stijenka- debljina epitela se smanji
prema obliku stanica razlikuju se
kubični epitel
cilindrični epitel
pločasti epitel
epitelne stanice koje stvaraju sekrete tvore i ŽLIJEZDE
žlijezde s unutarnjim izlučivanjem (endokrine)
otpuštaju sekrete ravno u krv
žlijezde s vanjskim izlučivanjem (egzokrine)
otpuštaju sekrete u šuplje organe, tjelesne šupljine ili u vanjski svijet putem izvodnih kanala
znoj, slina, žuč, sok gušterače
rijedak vodenast sekret- serozne žlijezde
gust sekret, sluz- mukozne žlijezde
MIŠIĆNO TKIVO
FUNKCIJA
omogućuje pokretanje
jer imaju sposobnost stezanja
3 VRSTE MIŠIĆNOG TKIVA
SRČANO
tvori stijenku srca
ne steže se pod utjecajem volje
stanice kraće i sa jednom jezgrom
sa susjednim mišićnim stanicama povezane posebnim spojevima koji omogućuju širenje podražaja s jedne mišićne stanice na drugu
imaju manje izraženije poprječne pruge u citoplazmi
GLATKO
tvori stijenke šupljih organa
aktivnost nije pod kontrolom volje
najmanje stanice a svaka ima jednu jezgru u sredini
nemaju poprječne pruge
SKELETNO
mišići tetivama povezani kostima
pokreću dijelove tijela pod utjecajem volje
ima više jezgara smještenih ispod membrane
u citoplazmi imaju poprječne pruge
ŽIVĆANO TKIVO
tvori središnji živčani sustav i periferne živce
živčana stanica
NEURON
ima tijelo stanice, soma od kojeg se pružaju brojni izdanci
DENDRITI- dio izdanaka koji primaju signale koji neuronu dolaze od ostalih živčanih stanica
najveći izdanak- AKSON
odnosi impulse od tijela živčane stanice prema drugoj živčanoj stanici
SINAPSA- mjesto gdje jedna stanica drugoj predaje impulse
FUNKCIJA
provodi električne signale
NEUROGLIJA- posebna vrsta vezivnog tkiva koja podržava živčano tkivo
živac- skup aksona koji putuju zajedno
neki su aksoni omotani masnom ovojnicom- mijelinska ovojnica
mijelinizirana vlakna tvore bijelu tvar mozga i kralježnične moždine
nemijelinizirana vlakna, dendriti i tijela neurona - siva tvar
Schwannove stanice
VEZIVNO TKIVO
međustanična tvar, stanice se jedva dodiruju
VRSTE
VEZIVNO TKIVO U UŽEM SMISLU
FIBROBLASTI, najčešća vrsta stanica
zvjezdolike stanice
u okolini izlučuju vlaknaste bjelančevine međustanične stvari
MAKROFAGI, najbrojnije stanice
sposobnost endocitoze stranih čestica i mikroorganizama- obrambeni mehanizam tijela
uz krvne žile - mastociti - velike stanice sa citoplazmatskim zrncima
mogu otpuštati
histamin
posrednik alergijskih reakcija
heparin
priječi zgrušavanje krvi
KOLAGEN
duga vlaknasta bjelančevina
glavni sastojak međustanične tvari
ovisno o količini
RAHLO VEZIVNO TKIVO
malo kolagenskih vlakana
oko organa i krvnih žila, između mišića i unutar kože
GUSTO VEZIVNO TKIVO
velike količine kolagenskih vlakana
čvrsto, tvori čvrste vezivne ovojnice koje obavijaju kost i pojedine organe
tvori mišićne tetive, zglobne sveze i fascije
FASCIJA
čvrsta ovojnica
podržava organe i drži ih na mjestu
površinska fascija
1 more item...
dubinska fascija
2 more items...
ELASTIČNO VEZIVNO TKIVO
MASNO TKIVO
uskladištava masnoće u tijelu, predstavlja energetsku rezervu
toplinski izolator
u obliku masnih jastučića štiti organe od ozljeda
stanice se nazivaju ADIPOCITI
u svojoj citoplazmi uskladištavaju kapljice masti
RETIKULARNO VEZIVNO TKIVO
mreža retikularnih vlakana
tvori vezivnu potporu organima; slezena, jetra, bubrega, limfnih čvorova, različitih žlijezda
vezivni kostur organa- STROMA
specifične tkivne stanice- parenhim
velike količine elastičnih vlakana
u stijenkama šupljih organa, krvnih žila i dišnih putova
HRSKAVIČNO TKIVO
uz krajeve dugih kostiju, između trupova kralježaka
umanjuje trenje i ublažuje udarce
hrskavica tvori dijelove nosa, vanjskog uha, grkljana
obavija ju ovojnica od čvrstog veziva -perikondrij
kod novorođenčeta cijeli kostur od hrskavice
građeno od hrskavičnih stanica, kondrocita i čvrste međustanične tvari
kondrociti su uloženi u šupljine međustaničn tvari
KOŠTANO TKIVO I KRV
kosti su potpora cijelom tijelu
omogućuju kretanje, štite unutarnje organe i središnji živčani sustav
sadrže koštanu srž koja stvara krvne stanice
koštane stanice - OSTEOCITI
smještene u šupljinama između lamela koštanog matriksa
osteociti komuniciraju putem citoplazmatskih produljaka koji se pružaju kroz sitne koštane kanaliće
OSTEON- haversov kanalić pripadajući osteociti i lameli zajedno
najčvršće vezivno tkivo
međustanična tvar se sastoji od velike količine kolagena, minerala, kalcijeva fosfata, kalcijeva karbonata
koštana međustanična tvar odlaže se u tankim slojevima- lamelama
lamele su poredane koncentrično oko sitnih koštanih kanalića- HAVERSOVI KANALIĆI
FUNKCIJA
tvori potporu drugim tjelesnim tkivima i cijelim organima
dobro prokrvljeno
mogućnost cijeljenja