Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การนวดแผนไทยเพื่อการบำบัด - Coggle Diagram

- - - - ปฏิสังขรณ์วัดโพธาราม พระอารามหลวง (วัดโพธิ์)
      - รวบรวมตำรายาและท่าฤๅษีดัดตน ครั้งแรก
      - มีอักษรจารึกติดรูปฤๅษีบอกวิธีการดัดและแก้ไขโรคของแต่ละท่า
      - ตีพิมหนังสือตำราโรคนิทาน คำฉันท์ ๑๑ ในปี 2456และเผยแพร่จนปัจจุบัน
    - - 2355 พระพงษ์นรินทร์ ราชนิกุล จดตำรายาในโอสถ ต่อมาสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้คัดเฉพาะตำรา ยาที่มีชื่อถวาย รัชกาลที่ 2 เรียกหนังสือจัดพิมพ์นี้ว่า “ตำรายาโรงพระโอสถ” โปรดให้พิมพ์ครั้งแรก พ.ศ. 2459
      - 2359 ให้ตรากฎหมายชื่อว่า “กฏหมายพนักงานโอสถถวาย”
      - 2364 พระยาลูกยาเธอ กรมหมื่นเจษฎา บดินทร์ เป็นผู้ควบคุมการปฏิสังขรณ์วัดจอมทองในการนี้ทรงให้จารึกตำรายา ตำรานวด และตำราวางปลิงบนแผ่นศิลา (เป็นรูปแผนคว่ำ 1 แผ่น) แล้วถวายเป็นอารามหลวง
    - - 2375 รวบรวมสรรพวิชาไว้ โดยการนำไปจารึกไว้ในแผ่นหินอ่อนติดไว้ตามผนังและเสาอาคารของวัดพระเชตุพนวิมลมังคลาราม(วัดโพธิ์) และมีการเรียนรู้ที่นี่จึงเป็นเหมือนมหาวิทยาลัยแห้งแรกในประเทษไทย
      - 2554 กระทรวงสาธารณสุขเห็นสมควรถวายพระราชสมัญญา "พระบิดาแห่งการแพทย์แผนไทย" แด่ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหาเจษฏาราชเจ้า
      - วันที่ ๒๙ ตุลาคม ของทุกปี เป็น "วันภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยแห่งชาติ"
    - - หมอบัดเลย์ซึ่งเป็นหมอสูติศาสตร์ พูดถึงการทำคลอด มีปรากฏในจดหมายลาลูแบร์
    - - พระองค์ทรงโปรดการนวดมาก พ.ศ. 2413 โปรดเกล้าฯ ให้ชำระคัมภีร์แพทย์ทั้งหมดให้ถูกต้อง รวมทั้งคัมภีร์แผนนวดและฤาษีดัดตนปรากฏหลักฐานในหอพระสมุดวชิรญาณ เป็น “ตำราแผนนวดฉบับหลวงพระราชทาน”
      - จัดตั้ง “ศิริราชพยาบาล” เป็นโรงเรียนแพทย์แห่งแรกในประเทศไทย
    - - ยกเลิกการสอนวิชาการแพทย์แผนไทย และด้วยสภาพเศรษฐกิจที่ฝืดเคืองทำให้รัฐบาลมีงบประมาณจำกัด กรมแพทย์หลวงถูกยุบ
      - โปรดให้ตราพระราชบัญญัติการแพทย์ พ.ศ. 2466 ระบุการนวดอยู่ในนิยามของโรคศิลปะ
    - - ตรากฎหมายเสนาบดีเพื่อแบ่งการประกอบโรคศิลปะออกเป็น “แผนปัจจุบัน”และ“แผนโบราณ”
      - พ.ศ.2475 มีการก่อตั้งสมาคมแพทย์แผนโบราณแห่งประเทศไทย มีการสอนและบริการนวดในสมาคมเป็นครั้งแรก
    - - ตรา พ.ร.บ.ควบคุมการประกอบโรคศิลปะ พ.ศ. 2479 โดยยกเลิกพ.ร.บ.การแพทย์ 2466
      - การแพทย์ตะวันตกเข้ามามีบทบาทในสังคมไทย หมอนวดและแพทย์แผนไทยต้องไปสอบใบประกอบโรคศิลปะเพื่อใช้ในการประกอบอาชีพ
    - - 2494 จัดทำหลักสูตรโรงเรียนแพทย์แผนโบราณขึ้นในนาม “โรงเรียนแพทย์
      - แผนโบราณแห่งประเทศไทย”ได้เปิดสอนเป็นแห่งแรกที่วัดพระเชตุพนฯ โดยแบ่งออกเป็น 3 หลักสูตร คือ เวชกรรม เภสัชกรรมและหัตถเวชกรรม
    - - 2561 มีเกณฑ์มาตรฐานด้านการเวชปฏิบัตินวดไทย (WHO Benchmarks for Practice in Nuad Thai)
      - จัดทำข้อมูลเตรียมความพร้อมเพื่อเสนอการนวดไทยเป็นมรดกโลกจาก UNESCO
      - 2562 เสนอรับรองการนวดไทยเป็นมรดกโลกจาก UNESCO
  - - - ต้องมีกิริยามารยาทเรียบร้อย
      - จะไม่เริ่มนวดฝ่าเท้า นอกจากจำเป็นจริงๆ
      - ใช้เฉพาะมือคือ นิ้วหัวแม่มือ ปลายนิ้วอื่น
      - ไม่ใช้การดัดงอข้อ
      - ต้องการทำให้เกิดผลต่ออวัยวะและเนื้อเยื่อที่อยู่ลึกๆ
  - - - 1) การนวดเพื่อผ่อนคลาย หรือการนวดเพื่อสุขภาพ
      - 2) การนวดเพื่อบำบัดอาการ 10 กลุ่มอาการ เช่น ปวดศีรษะจากความเครียด ปวดเมื่อยบ่า-ไหล่ ปวดหลัง ปวดสะโพก ปวดเข่า ปวดข้อเท้า
      - 3) การนวดเพื่อรักษาโรค รวม 64 โรค เช่น ยอกหลัง เข่าเสื่อม ท้องผูก ลมปะกัง (Migraine) ไหล่ ติด นอนไม่หลับ อัมพฤกษ์ อัมพาต
  - - - 1.เดินเข่าหาผู้ป่วย ห่าง 4 ศอก
      - 2.นั่งพับเพียบปลายเท้าชี้ไปทางเท้าผู้ป่วย
      - 3.ยกมือไหว้แนะนำตัว
      - 4.ตรวจวัดชีพจร ทั้งมือและเท้า
      - 5.ในขณะทำการนวด ผู้นวดต้องหน้าตรง ไม่สบตาหรือก้มหน้า หันไปมา
  - - - 1.มีไข้ 38.5 องศาเซลเซียส ไข้ทรพิษ ไข้กาฬ สุกใส งูสวัด
      - 2.โรคติดต่อร้ายแรง เช่น วัณโรค
      - 3.ไส้ติ่งอักเสบ
      - 4.กระดูกแตก หัก ปริ ร้าว ที่ยังไม่ติด
      - 5.สภาวะที่ผิดปกติของเลือด เช่น เลือดไม่แข็งตัว รวมถึงการอักเสบทั้งระบบของร่างกาย
    - - 1.สตรีมีครรภ์
      - 2.ใส่อวัยวะเทียมหลังผ่าตัดกระดูก
      - 3.สภาวะข้อต่อหลวม
      - 4ความดันโลหิตสูงเกิน 140/90 mmHg ระวังบริเวณ คอ บ่า ไหล่
- - - - ข้อมูลพื้นฐาน : ชื่อ, อายุ, วันเดือนปีเกิด, เพศ, อาชีพ และความสัมพันธ์ในครอบครัว
      - อาการที่สำคัญ : อาการสำคัญเป็นข้อมูลสำคัญอัญอันแรกที่จะชักนำ ให้เข้าหาสาเหตุของโรค หรือภาวะต่าง ๆที่เป็น
      - ปัญหาของผู้ป่วยที่ต้องการให้แพทย์เป็นผู้แก้ไข
      - อาการเจ็บป่วยปัจจุบัน ต้องชักให้ละเอียด
      - ปวด เป็นอาการที่ผู้ป่วยปรึกษาบ่อยที่สุด ซึ่งแพทย์ควรที่จะชักประวัติเพิ่มเติม ถึงอาการปวดนี้ว่า เป็นมากน้อยเพียงใด, เป็นระยะเวลานานเท่าไร, ปวดที่ไหน, ลักษณะอาการปวดเป็นอย่างไร (ปวดดื้อ ๆ, ปวดเหมือนมีอะไรมาทิ่ม แทง, หรือปวดแสบปวดร้อน), ความรุนแรงของอาการปวด, ระยะเวลา, สิ่งที่ทำให้อาการปวดทุเลา
  - - - 2.1 ดู (inspection)
      - 2.2 คลำ (palpation)
      - 2.3 ขยับ (motion)
      - 2.4 วัด (measurement)
        การตรวจวัดการเคลื่อนไหวของข้อ (ROM)
      - 2.5 การตรวจพิเศษ (special test)
      - 2.6 การตรวจร่างกายทางระบบประสาท (neurological examination)
- - - - 1.1) ลักษณะอาการโรค มีอาการปวดเสียว แข็งเป็นก้อน
      - 1.2) การตรวจวินิจฉัยโรค ตามอาการและจำแหน่งที่โรคเกิด
      - 1.3) หลักการรักษา โดยการนวดพื้นฐาน นวดสัญญาณ 1-5
      - 1.4) คำแนะนำ
        1.ประคบด้วยความร้อนขึ้น 2.ท่าบริหาร 3.งดอาหารแสลง
    - - 2.1) ลักษณะอาการโรค
        2.1.1) ลมจับโปงน้ำ บวม แดง ร้อน มีน้ำในข้อ
        2.1.2) ลมจับโปงแห้ง มีสภาวะหัวเข่าติด ขาโก่ง
      - 2.2) การวินิจฉัยโรค
        2.2.1) ดูลักษณะของข้อเข่า ข้อเท่าที่เป็น
        2.2.2) ตรวจองศาของข้อเข่า ข้อเท้าที่เป็น
        2.2.3) ใช้วิธีทาปูนตรวจสอบ
      - 2.3) หลักการรักษา โดยนวดแก้ด้วยแม่สัญญาณ 5 และลูกสัญญาณ
    - - 3.1) ลักษณะอาการโรค
        อัมพาตจะต้องมีการเคลื่อนหลุดของหัวต่อกระดูกจากเบ้าเสมอ
        ถ้าหัวต่อกระดูกไม่เคลื่อน ไม่หลุด จะเรียกว่า อัมพฤกษ์
        
        อัมพฤกษ์ 5 ชนิด 1.อัมพาตครึ่งชัก 2.อัมพาตครึ่งท่อนล่าง 3.อัมพาตทั้งตัว 4.อัมพาตเฉพาะแขน 5.อัมพาตเฉพาะขา
      - 3.2) การตรวจวินิจฉัยโรค ตามอาการและตำแหน่งที่เกิดโรค
      - 3.3) วิธีการรักษา โดยใช้การนวดพื้นฐานและสัญญาณเป็นหลัก
        ตามตำแหน่ง
      - 3.4) คำแนะนำ
        1.งดอาหารแสลง 2.ท่าบริหาร 3.การประคบความร้อน
- - - - ท่าเสยผม
      - ท่าทาแป้ง
      - ท่าเช็ดปาก
      - ท่าเช็ดคาง
      - ท่ากดใต้คาง
      - ท่าถูหน้าหูและหลังหู
      - ท่าตบท้ายทอย
    - - ท่าเทพพนม แก้ลมในข้อมือเเละเเก้ลมในลําลึงค์ ex. carpal tunnel syndrome
    - - ท่าชูหัตถ์วาดหลัง เเก้ลมปวดศีรษะ ปวดท้องเเละข้อเท้า เมื่อฝึกท่านี้ต่อเนืองกัน จะทําให้การเคลื่อนไหวของข้อไหล่ได้ดีขึ้น ส่งผลให้การไหลเวียนของเลือดไปที่ศีรษะ เเละเเขนดีขึ้น
    - - ท่าแก้เกียจ เเก้ลม เจ็บศีรษะเเละตามัว เปนท่าง่ายๆทีใช้กันบ่อย คือการ
        บิดขี้เกียจ โดยประยุกต์ให้เคลื่อนไหวครบทุกทิศ เปนการยืดเเขนเต็มที่ทุกทิศ
    - - เเก้ขัดเเขน เเขนขัด เป็นท่าที่ทําง่าย ทําให้ลดปัญหาเเขนขัดที่พบบ่อยๆ
        เเละเป็นการบริหารหัวไหล่
    - - ท่านั่งนวดขา เเก้กล่อนกษัย เเก้ขัดเข่า เป็นการบริหารบริเวณ เข่า หลัง เอว
    - - ท่ายิงธนู เเก้กล่อนปัตคาต และแก้เส้นมหาสนุกระงับ มีผลที่อกเเละขา กล่อนปัตคาต หมายถึง ภาวะอาการขัดเจ็บของกล้ามเนื้อบริเวณต่างๆ
    - - ท่าอวดแหวนเพชร การเเก้ลมในเเขน ข้อมือเเละนิ้ว ช่วยให้เเขนข้อมือเเละนิ้วแข็งแรง รักษา carpal tunnel syndrome
    - - ดํารงกายอายุยืน ทดสอบการทรงตัวบริหารเข่า ต้นขา เเละช่วยระบบขับถ่าย เป็นท่าที่ทดสอบการทรงตัว ยืนขาเดียว บริหารเข่า มีการยื้อร่างกายตามเเนวดิ่ง
    - - ท่านางแบบ เเก้อาการเจ็บป่วยที่ ไหล่ ขา เอว ใช้บริหาร เอว อก ขา ไหล่
    - - ท่านอนหงายผายปอด เเก้โรคในอก ทําให้ปอดเเข็งเเรง
    - - ท่าเต้นโขน เเก้ตะคริวมือเเละเท้า เปนการบริหารยือร่างกาย ตามเเนวดิ่ง เป็นการบริหารเอว เเละ ขา
    - - ท่ายืนก้มนวดขา เเก้กล่อนกษัย เเก้ขัดเข่า เป็นการบริหารบริเวณเข่า หลัง เอว
    - - ท่านอนควํ่าทับหัตถ์ เป็นท่าที่ใช้ในการบริหาร ส่วนคอ ขา เเละ หน้าอก ข้อควรระวัง ผู้มีอาการเวียนศีรษะ ปวดต้นคอ ควรหลีกเลี่ยงท่านี้
    - - องค์แอ่นแหงนพักตร์ เเก้ปวดเมื่อยปลายมือ เเละปลายเท้า ข้อควรระวังไม่ควรเเหงนหน้ามากเกินไปจะทำให้เป็นตะคริวทีน่องได้