Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 2, การใช้ยาอย่างสมเหตุผล - Coggle Diagram

- - - - ข้อบ่งชี้ (Indication)
        
        ใช้ในการลดไข้
        
        บรรเทาอาการปวดทุกชนิด เช่น ปวดหู,ตา,ฟัน,หลัง,กล้ามเนื้อและข้อ,ปวดประจำเดือน,ปวดแผล (ยกเว้น ปวดท้องโรคกระเพาะห้ามใช้)
        
        ใช้ในการลดการอักเสบ เช่น ข้ออักเสบในโรคข้อเสื่อมข้ออักเสบรูมาตอยด์
        
        ใช้ป้องกันการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในผู้ป่วยที่เป็นโรคสมองขาดเลือดชั่วขณะ หรือโรค Transient ischemic attacks
      - ประสิทธิผล (Efficacy)
        
        ใช้ในการยับยั้งสาร Prostaglandins ที่ Hypothalamus กระตุ้นให้หลอดเลือดขยายตัว และทำให้ศูนย์ควบคุมอุณหภูมิให้ปกติจึงนิยมใช้ลดอุณหภูมิในรายที่มีสารทำให้เกิดไข้
        
        ยับยั้งสาร Prostaglandins ทำให้ตัวรับความรู้สึกไม่ไวต่อการกระตุ้นจึงได้ผลดีต่อการระงับปวดชนิดตื้นๆ โดยเฉพาะที่เกี่ยวกับการอักเสบ (ไม่ใช้ในกรณีที่เป็นความเจ็บปวดจากการกระตุ้นที่ปลายประสาทรับความรู้สึกโดยตรง จะได้ผลน้อย เช่น ในรายที่ปวดลักษณะเหมือนของแหลมคมทิ่มแทง
      - ความเสี่ยง (Risk)
        
        ระคายเคืองกระเพาะอาหาร อาจมีเลือดออกในกระเพาะอาหาร
        
        ทำลายหน้าที่ของเกล็ดเลือด อาจมีเลือดกำเดาออก เลือดแข็งช้า
        
        ผื่นแดง, ลมพิษ
        
        แพ้ได้ อาจมีอาการบวม ผื่นคัน ผิวหนังลอก
        
        อาจเกิดอาการพิษตั้งแต่น้อยจนถึงรุนแรง ได้แก่ หอบ มีเสียงในหู การได้ยินไม่ชัดเจน สับสน ปวดศีรษะ ซึม เหงื่อแตก กระหายน้ำ เวียนศีรษะ คลื่นไส้อาเจียน เบื่ออาหาร มีความผิดปกติในสมอง มีความไม่สมดุลของกรดด่าง และหายใจเร็ว
      - ค่าใช้จ่าย (Cost)
        
        นิยมใช้อย่างแพร่หลาย เพราะมีราคาถูก
      - ขนาดยา (Dose)
        
        รูปแบบ ยาเม็ด 60, 81, 300, 325 มก.
        
        แก้ปวดลดไข้
        
        ผู้ใหญ่ ครั้งละ 2 เม็ด (ขนาด 300 หรือ 325 มก.)
        
        แก้ข้ออักเสบ
        
        ผู้ใหญ่ ครั้งละ 3-5 เม็ด (ขนาด 300 หรือ 325 มก.)
        
        ป้องกันการเกิดลิ่มเลือด
        
        ผู้ใหญ่ ครั้งละ 75-325 มก. วันละ 1 ครั้ง (ในกรณีที่ไม่มีแอสไพริน ขนาด 75 มก. ให้ใช้แอสไพรินขนาด 81 มก. 1 เม็ด หรือขนาด 60 มก. 1½ - 2 เม็ดแทน)
      - วิธีให้ยา (Method of administration)
        
        ใช้สำหรับรับประทาน โดยทั่วไปรับประทานวันละ 1-4 ครั้ง ขึ้นกับโรคหรืออาการที่เป้นอยู่
        
        ห้ามรับประทานยานี้พร้อมยาลดกรด หากจะรับประทานต้องห่างกันอย่างน้อย 2 ชั่วโมง
        
        หากมีไข้นานเกิน 3 วัน หรืออาการปวดยังไม่ทุเลาเกิน 10 วัน ควรปรึกษาแพทย์
        
        หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ในระหว่างรับประทานยานี้
        
        ไม่ควรใช้ยานี้ในเด็กอายุต่ำกว่า 12 ปี โดยไม่ได้อยู่ในความดูแลของแพทย์หรือเภสัชกร
        
        ไม่ควรบดหรือเคี้ยวเม็ดยา
      - ความถี่ในการให้ยา
        
        แก้ปวดลดไข้
        
        รับประทานเวลามีอาการและให้ซํ้าได้ทุก 4-6 ชั่วโมงถ้าไม่หาย
        
        แก้ข้ออักเสบ
        
        ผู้ใหญ่ให้วันละ 3-4 ครั้ง
        
        ป้องกันการเกิดลิ่มเลือด
        
        ผู้ใหญ่ให้เป็นประจําทุกวัน
      - การยอมรับของผู้ป่วยและความสะดวกในการใช้ยา (Patient compliance)
        
        คํานึงถึงความสะดวกและการยอมรับของผู้ป่วย อธิบายหรือให้ข้อมูลให้ผู้ป่วยเข้าใจ
        
        มีการตรวจสอบความเข้าใจและติดตามผลการใช้ยาทุกครั้ง
        
        เลือกยาที่ใช้สะดวก เช่น กินครั้งละ 2 เม็ด เพื่อบรรเทาอาการปวดและลดไข้
      - องค์ประกอบอื่น ๆ ที่จําเป็น (Other considerations)
        
        รอบรู้ รอบคอบ ระมัดระวัง รับผิดชอบและใช้ยาอย่างเป็นขั้นตอนตามมาตรฐานทางวิชาการ
        
        ไม่ใช้ยาซํ้าซ้อน เช่น Paracetamol กับ Aspirin
        
        ใช้ยาตามแนวทางรักษา โดยใช้ยา Aspirin ในการบรรเทาปวดและลดไข้