Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

BÀI 2: ĐẠI CƯƠNG VỀ CƠ THỂ SỐNG VÀ HẰNG TÍNH NỘI MÔI - Coggle Diagram

- - - - Chiếm khoảng 1/3 lượng dịch trong cơ thể
      - Gồm nhiều loại như: máu, dich kẽ, dịch bạch huyết... nhưng quan trọng nhất là máu và dịch kẽ vì chúng luôn được luân chuyển khắp cơ thể
      - Cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể phát triển
    - - Dịch ngoại bào chứa nhiều chất dd như oxygen, acid amin, acid béo, chứa 1 lượng lớn Na+, Cl- , HCO3-
      - Dịch nội bào chứa nhiều K+ , Mg2+, PO43-
  - - - Hệ tiêu hóa
        
        Gồm: miệng, thực quản, dạ dày, ruột non, ruột già
        
        Nhờ vây mà cơ thể tiếp nhận đủ các chất dinh dưỡng như glucose, acid béo, acid amin, các ion, vitamin, nước....
      - Hệ hô hấp
        
        Gồm: mũi, khí quản, phế quản, phế nang, màng khuếch tán khí, màng phổi, các cơ hô hấp và lồng ngực
        
        Đảm bảo sự lưu thông khí: cung cấp đủ oxygen và thải CO2
        
        Oxygen không chỉ là nguyên liệu của quá trình thiêu đốt nhiên liệu mà còn tham gia vào quá trình điều hòa hằng tính nội môi
      - Gan
        
        Biến đổi thành phần hóa học của nhiều chất thành những dạng thích hợp hơn cho tế bào
        
        Nơi tổng hợp một số chất thành dạng dữ trự hoặc ngược lại (ex: glucose-> glycogen)
      - Hệ thống cơ
        
        Cơ vân : giúp cơ thể vận động để tìm kiếm, chế biến, nghiền thúc ăn
        
        Cơ trơn: Việc tiếp nhận, vchuyen khí và chất dinh dưỡng (cơ ở thành dạ dày, mạch máu, đường dẫn khí...)
    - - Vận chuyển bằng tuần hoàn máu
        
        Gồm 2 giai đoạn:
        
        Các chất dinh dưỡng được vận chuyển trong hệ tuần hoàn đến các tế bào
        
        Sự trao đổi dịch và chất dinh dưỡng giữa mao mạch và các tế bào
        
        Thành của mao mạch có các lỗ nhỏ --> ở bất cứ vị trí nào trong cơ thể, dịch ngoại bào gồm cả máu và dịch kẽ luôn duy trì được tính đồng nhất
      - Hệ thống tuần hoàn
        
        Là hệ thống bơm bao gồm tim và mạch máu --> đảm bảo sự vận chuyển liên tục của máu
    - - Hệ thống hô hấp
        
        Đào thải CO2 ra ngoài
      - Hệ thống tiết niệu
        
        Gồm : thận , niệu quản, bàng quang , niệu đạo
        
        Niệu quản: cơ quan hình ống, Cơ thể con người có 2 niệu quản nối thận và bàng quang
        
        Niệu đạo: nối từ bàng quang ra lỗ tiểu, có nhiệm vụ dẫn nước tiểu ra ngoài, ở nam giới còn dẫn tinh dịch
        
        Thận : lọc, bài xuất và tái hấp thu --> tham gia điều hòa nồng độ các chất trong máu
        
        Máu qua thận sẽ được thận lấy đi các chất không cần thiết hoặc có nồng độ vượt quá yêu cầu của cơ thể
        
        Thận tái hấp thu các chất cho cơ thể khi nồng độ của trong máu thấp dưới mức bình thường
      - Hệ thống tiêu hóa
        
        Các sản phẩm còn lại cơ thể không sử dụng như: chất xơ, xác các vi khuẩn đường ruột, dịch tiêu hóa... sẽ được thải ra ngoài dưới dạng phân
      - Da
        
        Bảo vệ cơ thể
        
        Cơ quan bài tiết + điều hòa thân nhiệt
        
        Thông qua việc bài tiết mồ hôi, da có thể tham gia điều hòa thân nhật, ngoài ra một số ion như soldium và Pb cũng được bài tiết qua da và niêm mạc
- - - - Bộ phận cảm thụ
        
        Các phân tử cảm thụ (recepter) thường nằm trên da, niêm mạc, bè mặt khớp, thành mạch, bề mặt các tạng, cơ quan trong cơ thể
      - Đường truyền vào
        
        Thường là dây thần kinh cảm giác hoặc dây thần kinh tự chủ
      - Trung tâm thần kinh
        
        Gồm: vỏ não, các cấu trúc dưới vỏ và tủy sống
      - Đường truyền ra
        
        Thường là dây thần kinh vận động và dây thần kinh tự chủ
      - Bộ phận đáp ứng
        
        Thường là cơ hoặc tuyến
    - - Có tính bản năng
      - Tồn tại vĩnh viễn suốt đời
      - Có khả năng di truyền sang đời sau
      - Có cung phản xạ cố định: Với một kích thích nhất định tác động vào một bộ phận cảm thụ nhất định sẽ gây ra đáp ứng nhất định
      - Có tính chất loài, trung tâm của phản xạ nằm ở phần dưới hệ thần kinh
    - - PXCDK được thành lập trong cuộc sống qua quá trình luyện tập và phải dựa trên cơ sở của PXKDK
      - Muốn thành lập PXCDK cần phải có sự kết hợp của hai kích thích không điều kiện và có điều kiện, tác nhân có điều kiện bao giờ cũng đi trước và trình tự này phải được lặp lại nhiều lần
      - Trung tâm của PXCDK có sự tham gia của vỏ não , có tính chất cá thể và có thể mất đi sau một thời gian nếu như không củng cố
      - Người thích nghi với môi trường là người có khả năng dập tắt PXCDK cũ và thành lập PXCDK mới trong cuộc sống
  - - - Oxy là một trong những chất chủ yếu cần cho các phản ứng hóa học trong tế bào
        
        Chức năng đệm oxygen của hemoglobin : Khi máu qua phổi, tại đó phân áp oxy rất cao nên hemoglobin đã kết hợp với oxygen và được vận chuyển đến mô. Tại mô, do phân áp oxy thấp nên hemoglobin sẽ giải phóng oxygen về dịch kẽ với một lượng đủ để lập lại sự cân bằng về nồng độ oxygen cho tế bào.
      - CO2 là một trong những phản ứng cuối cùng chủ yếu của các phản ứng oxy hóa trong tế bào
        
        Được điều hòa bằng cơ chế thần kinh : Nồng độ CO2 tăng sẽ kích thích trực tiếp vào trung khu hô hấp cũng như tác động thông qua các bộ phận cảm thụ hóa học tại quai động mạch chủ và xoang động mạch cảnh --> tăng thông khí thải CO2 ra ngoài
    - - Ion K+, Na+, Ca2+, Mg2+ tham gia vào cơ chế tạo điện thế màng, điện thế hoạt động, dẫn truyền xung động thần kinh trong sợi thần kinh và qua synap --> Rối loạn hd của ion này gây ra rối loạn ở tb thần kinh, tb cơ như cơ tim, cơ vân, cơ trơn
      - Ion Ca2+ tham gia tạo điện thế hoạt động, cơ chế co cơ, đông máu và ảnh hưởng đến tính hưng phấn của hệ tk --> Rối loạn gây ra rối loạn đông máu và rối loạn hoạt động của hệ tk- cơ
      - Ion Fe2+ cấu tạo hemoglobin --> Thiếu Fe2+ gây ra thiếu máu