Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Anatomie en fysiologie luchtwegen, Chronische longaandoeningen - Coggle…
Anatomie en fysiologie luchtwegen
Anatomie
Via mond en neus
strottenhoofd met strotklepje
Trachea of luchtpijp
Longen
Linker bronchus
2 vertakkingen/brochiën
kleinste vertakkingen/bronchiolen
Longblaasjes of alveoli
Rechter bronchus
3 vertakkingen/bronchiën
kleinste vertakkingen/bronchiolen
Longblaasjes of alveoli
Longen (1,3kg)
2 pleura's of longvliezen
Glijden soepel van elkaar door ''glijmiddel" (functie lucht niet uitdroogt bij inademen)
Bescherming en beweging
Verwijderen vreemde deeltjes en bacteriën
Functies
Ademhalen: O2 opnemen en CO2 afgeven
Afweer: infectie voorkomen door haartjes en slijm
Spieren
Regulatie O2 en CO2
Handhaven normaal PH-waarde in bloed
Ligging longen
Achter borstkas (thorax). tegen rug en middenrif (diafragma)
Weerszijde van hart (linker = kleiner)
Omringd door ribben
Werking: gasuitwisseling
Doel = O2of zuurstof in lichaam en CO2 of koolzuur uit lichaam
Hoe: via longblaasje en bloed = uitwisselen van O2 en CO2
Bloed: RBC transport O2 naar weefsels
Hb of hemoglobine (eiwit): bindt O2 aan RBC
Saturatiemeting
Waardes
Desaturatie = -90%
Gevolg
OnvoldoendeO2 inademen
Uitwisseling tss long en bloed werkt niet goed
Gevolg daarop
Hypoxie: Cyanotische ZV (Blauwe lippen/tenen/vingers)
Oorzaken
AH-ziektes (COPD/Astma?Pnemonie?Borchitis/Longembolie/Longemfyseem
Hartdecompensatie: hartporbleem met vochtophoping
Slaapapneu = nachtelijke desaturatie
Trauma met longkwetsuur
Verlamming middenrif
Valse lage waardes
Verminderde doorbloeding (perifere vasoconstrictie)
Bloedarmoede
Lage bloeddruk
Onderkoeling
Bewegingseffecten
Nagellak
Valse hoge waardes
Oderschatting hypoxie: roken, CO-intoxicatie, inhalatietrauma
Normaal
Kinderen: 95-100%
Altijd te bekijken met klachten en algemene toestand ZV
Volwassen: 93-100%
Manier van meten
Bloedgasanalyse = SaO2 (arteriële bloedname)
Pulse Oxymeter = SpO2 (Vinger/teen/oor)
2 sensors
Lichtbron 9infrarood licht)
Fotosensor
Berekent verschil in lichthoeveelheid
Aandachtspunten
Wanneer functioneert meter niet
Ernstige lage bloeddruk
te lage Hg-gehalte
Acute ernstig bloedverlies
Vaatvernauwing
Onderkoeling
Beweging
Dyshemoglobine (CO2 bindt zich aan Hg)
Electrische interferenties
Optische storingen
Praktische tips
Goed eplaatsing
Warme en schone handen
Geen nagellak
Wijsvinger (voorkeur)
Geen felle lichtbron
hand/vinger stilhouden
Niet bij electrische apparaten
Doel = hoeveelheid zuurstof meten, gebonden aan Hb
Diagnose stellen
Toeatdn evalueren: daling 5% = acute verslechering
Behandeling bijsturen
Toename O2-gebruik
Arbeid = 20%
Thoraxtrauma = 60%
Koorts = 10%
Sepsis = 80-100%
Rillen = 50-100%
Schedeltrauma = 90-100%
Lichamelijk onderzoek = 20%
Endotracheaal zuigen = 27%
familiebezoek = 22%
Wassen = 23%
Ademhaling
Soorten ademhalingen
Abdominale AH
Vooral oudere mensen
Middenrif trekt samen, buikorganen naar voren geduwd, bortsholte verruimt in lengte
Gebruik middenrif
Thoracale AH
Vooral jonge mensen
Borstruimte vergroot in breedte + van voren naar achter
Gebruik tussenribspieren
Costo-abdominale AH
Meest voorkomend
Combinatie thoracale en abdominale Ah
Observatie ademhaling
Volume en diepte
= diepe of oppervlakkige AH (kan onregelmatig zijn)
Gezond iemand = oppervlakkige AH
Pathologische afwijkingen: paradoxale AH, Astmatische AH, Hyperventilatie, Gasping
Geluid
Normaal: hikken, niezen, hoesten
Pathologisch: fluitende-piepend (astma), Reutelende AH snurkende AH. gierende AH (stridor)
= geruisloos en onmerkbaar
Ritme en regelmaat
Normaal = uitademing volgt op inademing waarna korte pauze
Pathologische afwijking: Apnoe, Dyspnoe, AH-stilstand
= tempo in- en uitademen
Frequentie
Fysiologische afwijkingen: arbeid, houding, emotie, slaap,...
Pathologische afwijkingen: tachypnoe (vergiftiging) en bradypnoe (luchtwegobstructie)
AH/minuut
Pasgeborene tot 1 jaar: < 50 AH/min
Kinderen = 20-25 AH/min
Volwassenen = 12-20 AH/min
Symmetrie: beweging in en uitademing is hetzelfde
Geur: in principe niet ruiken
Chronische longaandoeningen
Astma
Prikkeling door gevoeligheid voor stoffen
Slijmvliezen zwellen in neus/keel/longen
Meer slijm en vocht
Verkrampte spieren
Luchtwegen smaller
Minder in en uitademen
Overvolle longen
Kleine onstekingen
COPD
Verzamelnaam voor longemfyseem en chronische bronchitis
Longemfyseem = langzaam longblaasjes verloren: moeilijker gasuitwisseling
Chronische bronchitis = ontsteking bronchiën: meer slijmproductie
Klachten O2-tekort
Benauwdheid
Vaak gebruik Hulp AH-spieren in hals en schouder (ribbenkast omhoog: longen verder uitrekken)
Keine kinderen: neusvleugelen
Symptomen: Snelle Ah in rust, moeite met praten, lucht happen, cyanose, zweten, snelle hartslag
Onrust
Kortademigheid
Moeite met in slaap komen
Hartkloppingen
Verwardheid
Sufheid
Vermoeidheid