Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 6 การพยาบาลผู้คลอดในระยะที่ 1 ของการคลอด - Coggle Diagram

- - - - ข้อมูลส่วนตัว
      - ประวัติการตั้งครรภ์และการคลอดในอดีต
      - ประวัติการเจ็บป่วยในอดีตและปัจจุบัน
      - ประวัติการเจ็บป่วยของบุคคลในครอบครัว
      - ประวัติการตั้งครรภ์ปัจจุบัน
      - ประวัติด้านจิตสังคม
      - อาการสำคัญที่มาโรงพยาบาล
        
        เจ็บครรภ์
        
        มีมูกเลือดออกทางช่องคลอด
        
        มีเลือดสดออกทางช่องคลอด
        
        น้ำเดิน
        
        ลูกดิ้นน้อย
        
        แพทย์นัด
    - - ลักษณะรูปร่าง
      - น้ำหนัก
      - การตรวจสัญญาณชีพ
      - ตรวจร่างกายตามระบบ
      - การสังเกตพฤติกรรมที่แสดงออกถึงความวิตกกังวล
        และปฏิกิริยาต่อการเจ็บครรภ์
    - - การดู
        
        ดูขนาดของท้อง
        
        หน้าท้องย้อย (pendulous abdomen)
        กล้ามเนื้อหน้าท้องแยกห่างกัน (diastasis recti)
        
        ลักษณะมดลูกโตตามยาวหรือตามขวาง
        
        สังเกตการเคลื่อนไหวของทารก
        
        สังเกตบริเวณเหนือหัวเหน่า
      - การฟัง
        
        อัตราการเต้นของหัวใจอยู่ระหว่าง 110-160 ครั้งต่อนาที สม่ำเสมอ
        
        ได้ยินชัดเจนทางด้านหลังทารก คือ บริเวณสะบักข้างซ้าย
      - การคลำ
        
        umbilical grip
        
        ท่าทารกในครรภ์
        
        pawlik, s grip
        
        หาส่วนนำ
        
        engagement
        
        descent
        
        bilateral inguinal grip
        
        ระดับของส่วนนำ attitude
        
        fundal grip
        
        ประเมินอายุครรภ์และขนาดของทารกในครรภ์
    - - วางมือบริเวณส่วนยอดของมดลูก (fundus) เพื่อประเมินความถี่ความแรง และระยะเวลาการหดรัดตัวของมดลูก ประเมินให้ครบทั้งduration, interval/ frequency, intensity
      - บันทึก Duration : ระยะเวลาตั้งแต่มดลูกเริ่มหดรัดตัวจนถึงระยะที่มดลูกคลายตัว
      - Interval : ระยะเวลาตั้งแต่มดลูกหดเริ่มหดรัดตัวจนถึงระยะเริ่มหดรัดตัวใหม่อีกครั้งหนึ่ง
      - Intensity : ความแรงของการหดรัดตัว
        
        mild แรงดันภายในมดลูกประมาณ 25-40 mmHg. ลักษณะคล้ามดลูกได้ค่อนข้างนิ่ม (แก้ม)
        
        moderate แรงดันภายในมดลูกประมาณ 50-70 mmHg.คลำส่วนต่างๆของทารกได้ไม่ชัดเจน (คาง)
        
        strong แรงดันภายในมดลูกประมาณ 70-90 mmHg. คล้าส่วนต่างๆของทารกไม่ได้ (หน้าผาก)
    - - Cervical effacement
        
        Effacement 100% หมายความว่าไม่มีส่วนของ cervical canal อีกต่อไปจุดที่เป็น external os และ internal os กลายเป็นจุดเดียวกัน
      - สิ่งที่จะประเมินจากการตรวจทางช่องคลอด
        
        สภาพช่องคลอด
        
        สภาพปากมดลูก
        
        สภาพถุงน้ำทูนหัว ส่วนนำ
        
        ระดับของส่วนนำ
        
        สภาพเชิงกราน
      - สภาพช่องคลอด
        
        ประเมินความนุ่มและการยืดขยายของผนังช่องคลอด ผู้คลอดที่เคยผ่านการคลอดและมีการตัดฝีเย็บมาก่อน อาจท้าให้ความยืดหยุ่นของผนังช่องคลอดลดลง
      - สภาพถุงน้ำคร่ำ
        
        การตรวจจะทำได้ง่ายขณะที่มดลูกมีการหดรัดตัว เนื่องจากความดันภายในโพรงมดลูกเพิ่มมากขึ้น ทำให้ถุงน้ำคร่ำโป่งออกมาจนคลำได้ชัดเจน
        
        ถ้ายังอยู่จะคลำได้ลักษณะหยุ่นๆ และโป่งตึงเวลาเจ็บครรภ์
        
        ถ้าแตกแล้วจะคลำได้ผมของทารกเมื่อถูจะมีลักษณะสากๆและเมื่อดันให้ส่วนนำขึ้นไป จะมีน้ำคร่ำไหลออกมาจากhind water
      - ส่วนนำ
        
        การตรวจหาส่วนนำเพื่อดูว่าเป็นศีรษะ ก้น หรือส่วนอื่นๆ
      - สภาพเชิงกราน
        
        Subpubic arch ปกติเชิงกรานแบบสตรีจะมีลักษณะโค้งทำมุมมากกว่า 85 องศาขึ้นไป
        
        ความโค้งของ sacrum ถ้า sacrum ลาดตรง แสดงว่า ช่องกลางเชิงกรานแคบ
        
        ลักษณะของ ischial spines ถ้าคลำได้เป็นปุ่มแหลมยื่นออกมาชัดเจน อาจเป็นเชิงกรานแบบเพศชาย ซึ่งแคบกว่าปกติ
        
        กระดูก coccyx ปกติจะเคลื่อนไปด้านหลังได้เล็กน้อย ถ้ากระดูก coccyx งุ้มเข้า จะทำให้ช่องทางออกเชิงกรานแคบ
      - เพื่อวินิจฉัยว่าผู้คลอดได้เข้าสู่ระยะคลอดแล้ว
      - เพื่อวินิจฉัยท่าของทารกในครรภ์
      - เพื่อประเมินความก้าวหน้าของการคลอด
      - เพื่อประเมินความผิดปกติของช่องทางคลอด
      - Cervical dilatation
    - - การตรวจเลือด CBC, VDRL, HbsAg, HIV, blood type,ตรวจหาน้ำตาลในปัสสาวะเพื่อประเมินภาวะเบาหวาน และตรวจหาโปรตีนในปัสสาวะเพื่อประเมินภาวะความดันโลหิตสูงร่วมกับการตั้งครรภ์และการทำหน้าที่ของไต ซึ่งต้องทำทุกราย
      - การตรวจเพื่อวินิจฉัยภาวะน้ำเดิน
        
        Nitrazine paper test : ใช้ทดสอบความเป็นกรดด่างในช่องคลอดถ้าเปลี่ยนเป็นสีน้ำเงินแสดงว่าเป็นผลบวก ผลบวกลวงจาก น้ำอสุจิปัสสาวะ เลือด สารหล่อลื่นที่ใช้ในการตรวจ
        
        Fern test : พบการผลึกของ NaCl ในน้ำคร่ำ เป็นรูปใบเฟิร์น
        
        Nile blue sulfate test : นำน้ำที่ขังอยู่ในช่องคลอด 1 หยดผสมกับnile blue sulfate 1 หยด บนสไลด์ แล้วนำไปลนไฟเล็กน้อย แล้วนำไปส่องกล้องจุลทรรศน์จะพบเซลล์ไขมันของทารกติดสีแสด พบผลลบลวงในรายที่ตั้งครรภ์น้อยกว่า 32 สัปดาห์
      - การตรวจอื่นๆ ขึ้นอยู่กับอาการหรือภาวะแทรกซ้อนที่เกิดขึ้นในผู้คลอดแต่ละราย
    - - การตรวจคลื่นเสียงความถี่สูง โดยเฉพาะในผู้คลอดที่มีภาวะแทรกซ้อนเพื่อค้นหาความผิดปกติ หรือในรายที่สงสัยว่าทารกในครรภ์จะเล็กหรือโตกว่าอายุครรภ์
      - Electronic Fetal heart rate Monitoring: EFM
  - - - การเตรียมบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์
        
        วิธีการชำระ ฟอกสบู่ โกนขนบริเวณหัวหน่าว รอบปากช่องคลอด บริเวณฝีเย็บ และรอบทวารหนักเพื่อลดจำนวนแบคทีเรียที่อาจผ่านเข้าสู่ช่องคลอด
      - การสวนอุจจาระ
        
        เพื่อช่วยให้ลำไส้ว่าง ทำให้มีเนื้อที่ภายในช่องเชิงกรานมากขึ้น ส่วนนำของทารกจะเคลื่อนต่ำลงมาได้สะดวก ไม่ขัดขวางการหดรัดตัวและช่วยกระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก และป้องกันการติดเชื้อระหว่างการคลอด
      - การเตรียมความสะอาด
        ร่างกาย
        
        ผู้คลอดที่มีอาการเจ็บครรภ์ไม่มากควรได้อาบนำแต่ในรายที่เจ็บครรภ์ถี่ปากมดลูกเปิดกว้างแล้วควรเช็ดตัวให้ เปลี่ยนเสื้อผ้าของโรงพยาบาลดูแลความสะอาดปากฟันผม และเล็บ ถ้าเล็บยาวตัดให้สั้น ในรายที่ทาเล็บควรล้างสีทาเล็บออก
    - - การเตรียมทางด้านจิตสังคม เพื่อให้ผู้คลอดคลายความกลัว ความวิตกกังวล มีความพร้อมมากขึ้นที่จะต้องเผชิญกับเหตุการณ์ต่างๆ
      - ผู้คลอดควรได้รับคำแนะนำเกี่ยวกับกระบวนการคลอด การเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นเมื่อมีความก้าวหน้าของการคลอด การดูแลรักษาพยาบาลที่จะได้รับ รวมทั้งการปฏิบัติตนขณะรอคลอด และทำความรู้จักกับบุคลากรและสถานที่
    - - เมื่อเข้าสู่ระยะคลอดขณะที่มดลูกมีการหดรัดตัว ส่งผลให้เลือดและออกซิเจนไหลเวียนไปเลี้ยงทารกไม่สะดวก โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีความก้าวหน้าของการคลอดมากขึ้น มดลูกหดรัดตัวแรงและถี่ขึ้น ทารกที่อยู่ในครรภ์เกิดความเครียดได้
      - กรณีที่ผู้คลอดได้รับยาต่างๆ ได้แก่ ยากระตุ้นการหดรัดตัวของมดลูก ยาบรรเทาความเจ็บปวด ทารกก็ได้รับผลข้างเคียงจากยานั้น
      - เฝ้าระวังโดยการฟังเสียงหัวใจทารกเป็นระยะๆ การจะฟังเสียงหัวใจทารกบ่อยแค่ไหนขึ้นอยู่กับช่วงระยะในการเปิดของปากมดลูก ในรายที่มีความเสี่ยงสูงอาจพิจารณาใช้เครื่องบันทึกการเต้นของหัวใจทารกตลอดเวลา (continuous fetalheart rate monitoring)
- - - - ความสุขสบายและสิ่งแวดล้อม
        
        ดูแลความสะอาดร่างกาย จัดสิ่งแวดล้อมให้น่าอยู่ อากาศถ่ายเทได้ดี ถ้าเป็นได้ควรเป็นห้องปรับอากาศ
        
        ควรเช็ดหน้าและเช็ดตัวให้ ตลอดจนดูแลความสะอาดปากและฟัน
        
        ในรายที่ถุงน้ำคร่ำแตกหรือรั่ว ควรดูแลความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกใส่ผ้าซับหรือผ้าอนามัยไว้
      - สัญญาณชีพ (vital sign)
        
        วัดอุณหภูมิ ชีพจร การหายใจ ความดันโลหิต วัดทุก 4 ชม.ยกเว้นอุณหภูมิ ถ้าอุณหภูมิ > 37.6 องศา หรือมีถุงน้ำคร่ำแตกวัดทุก 2 ชม.
        
        หรืออาจวัดบ่อยขึ้นตามข้องบ่งชี้ ของผู้คลอด เช่น ผู้คลอดมีความดันโลหิตสูง หรือต่ำกว่าปกติ ชีพจรเร็วกว่า 90 ครั้ง/นาที
      - การได้รับสารน้ำและอาหาร NPO เมื่อเข้า active phase
        
        ระยะปากมดลูกเปิดช้า (latent phase) ผู้คลอดเจ็บครรภ์ไม่มากและไม่มีภาวะแทรกซ้อนใดๆ ควรดูแลให้ผู้คลอดได้รับประทานอาหารอ่อน ย่อยง่าย และดื่มน้ำได้
        
        ระยะปากมดลูกเปิดเร็ว (active phase) ควรงดอาหารและนำทางปากจนกว่าระยะที่สามของการคลอดสิ้นสุดลงเพราะอาจมีความผิดปกติหรือภาวะแทรกซ้อนเกิดขึ้น
      - การขับถ่ายปัสสาวะ
        
        ควรกระตุ้นให้ผู้คลอดถ่ายปัสสาวะทุก 3-4 ชั่วโมง เพื่อให้กระเพาะปัสสาวะว่าง ถ้ากระเพาะปัสสาวะเต็มทำให้ขัดขวางต่อการเคลื่อนต่ำของส่วนนำ ขัดขวางการหดรัดตัวของมดลูก และทำให้เกิดความไม่สุขสบายในขณะที่มดลูกหดรัดตัว
        
        ประเมินบริเวณหัวเหน่าของผู้คลอดว่ามีการโป่งนูนหรือไม่ ในรายที่ปัสสาวะไม่ได้ หรือมีกระเพาะปัสสาวะเต็มควรสวนปัสสาวะให้
      - การพักผ่อน
        
        การพักผ่อนไม่เพียงพอทำให้ผู้คลอดเกิดความอ่อนเพลีย และเป็นผลให้กล้ามเนื้อมดลูกเหนื่อยล้าตามไปด้วย
        
        ดูแลให้ผู้คลอดพักผ่อน โดยจัดสิ่งแวดล้อมให้สงบ ไม่มีแสงสว่างหรือเสียงดังรบกวน มีความเป็นส่วนตัว ดูแลให้ได้รับสารน้ำอย่างเพียงพอ
      - ท่าของผู้คลอดขณะเจ็บครรภ์ (position)
        
        การเปลี่ยนท่าและการท้ากิจกรรมของผู้คลอด ในระยะปากมดลูกเปิดช้าและในช่วงต้นของระยะปากมดลูกเปิดเร็ว ควรแนะนำให้ผู้คลอดเปลี่ยนอิริยาบถหลายๆ ท่า เช่น นั่ง ยืน คลาน นั่งยองๆ เดิน
        
        ท่าที่ควรหลีกเลี่ยง คือ ท่านอนหงายเป็นเวลานาน เพราะจะท้าให้มดลูกกดหลอดเลือด inferior vena cava เกิดภาวะ supine hypotensive syndrome ได้ ควรให้ผู้คลอดนอนตะแคงซ้าย เพื่อให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงมดลูกได้เพิ่มขึ้น และส่งเสริมการทำงานของไต
        
        รายที่ได้รับยาระงับความเจ็บปวด ควรให้ผู้คลอดนอนพักบนเตียง เพื่อป้องกันอุบัติเหตุ
        
        รายที่ถุงน้ำแตกหรือได้รับการเจาะถุงน้ำและศีรษะทารกยังไม่ engagementควรแนะน้าให้นอนพักบนเตียง ไม่ควรเดินเพราะอาจมีสายสะดือพลัดต่ำได้
      - การบรรเทาความเจ็บปวด
        
        ถ้าผู้คลอดมีความหวาดกลัว วิตกกังวล ก็จะทำให้มีความรู้สึกเจ็บปวดมากยิ่งขึ้น
        
        การบรรเทาความเจ็บปวดเป็นจุดมุ่งหมายที่สำคัญในการดูแลผู้คลอด
        
        พยาบาลสามารถให้การช่วยเหลือเพื่อบรรเทาความเจ็บปวดได้ โดยใช้เทคนิคต่างๆ
    - - สร้างสัมพันธภาพกับผู้คลอด
      - เคารพสิทธิและคำนึงถึงความเป็นบุคคลของผู้คลอด
      - ให้ผู้คลอดมีโอกาสติดต่อกับญาติ
      - ประเมินความต้องการของผู้คลอดและให้การตอบสนองอย่างเหมาะสม
      - ประเมินความวิตกกังวล ความกลัวของผู้คลอดเกี่ยวกับการเจ็บครรภ์ การคลอด และให้การช่วยเหลืออย่างเหมาะสม
      - จัดบรรยากาศให้สงบเงียบเป็นสัดส่วน
      - อยู่เป็นเพื่อนผู้คลอดอย่างใกล้ชิด
      - เปิดโอกาสให้ผู้คลอดซักถามปัญหา
      - ยอมรับพฤติกรรมที่ผู้คลอดแสดงออกมา
  - - - ระยะ latent ควรฟังทุก 1 ชั่วโมง
      - ระยะ active ควรฟังทุก 30 นาที
      - ในผู้คลอดที่มีภาวะเสี่ยงสูง ในระยะ latent ควรฟังทุก 30 นาที และในระยะ active ควรฟังทุก 15 นาที
      - ระยะเบ่งควรฟังทุก 5-10 นาที
      - ควรฟังให้เต็มนาทีและควรฟังเมื่อมดลูกคลายตัวแล้ว 20-30 วินาที
      - ในรายที่ถุงน้ำแตกควรฟังทันที และหลังจากนั้นฟังทุก 5-10 นาที
    - - เมื่ออายุครรภ์ไม่ครบกำหนด น้ำคร่ำมีลักษณะใส สีเหลืองจางๆ คล้ายสีฟางข้าว
      - ใกล้ครบกำหนดคลอด น้ำคร่ำจะขุ่นขึ้นคล้ายน้ำมะพร้าว
      - มีขี เทาปนในน้ำคร่ำจะสังเกตเห็นน้ำคร่ำมีสีเขียวหรือสีเหลืองน้ำตาลและข้น ซึ่งบ่งบอกถึงภาวะทารกขาดอากาศหายใจ
    - - ในรายที่ทารกดิ้นมากขึ้นและแรงขึ้นอย่างทันทีทันใด อาจแสดงถึงภาวะ fetal distress อย่างเฉียบพลัน
    - - การบันทึกอัตราการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์อย่างต่อเนื่องโดยใช้เครื่องอิเลคโทรนิคส์ (continuous electronic fetal heartrate monitoring)
      - ในกรณีที่ผู้คลอดมีภาวะเสี่ยงสูง เครื่องมือนี้บันทึกผลเกี่ยวกับอัตราการเต้นของหัวใจทารกและลักษณะการหดรัดตัวของมดลูกบนกระดาษ
    - - FHR ช้าหรือเร็วกว่าปกติ (>160 ครั้ง/นาที หรือ <110 ครั้ง/นาที)
      - จังหวะการเต้นไม่สม่ำเสมอติดต่อกัน 2-3 ครั้ง
      - พบขี้เทาปนในน้ำคร่ำ (meconium stained)
      - ทารกดิ้นมากและแรงขึ้นทันทีทันใดและช้าลงตามลำดับ
  - - - การประเมินการหดรัดตัวของมดลูก
        
        Latent phase ประเมินการหดรัดตัวของมดลูกทุก 1 ชม
        
        Active phase ประเมินการหดรัดตัวของมดลูกทุก 30 นาที
        
        กรณีได้รับยากระตุ้นการหดรัดตัวมดลูก ประเมินการหดรัดตัวของมดลูกทุก 30 นาที
      - การประเมินการเคลื่อนต่ำของส่วนนำและการตรวจทางช่องคลอด
        
        จะปฏิบัติเมื่อต้องการทราบความก้าวหน้าของการคลอดควรตรวจทุก 2 – 4 ชั่วโมง หรือตรวจเมื่อมีความจำเป็นเช่น ผู้คลอดเจ็บครรภ์ถี่มาก ถุงน้ำคร่ำแตก ผู้คลอดแสดงพฤติกรรมว่าใกล้คลอด
        
        โดยประเมินการเปิดขยายและความบางของปากมดลูกการเคลื่อนต่ำของส่วนนำ และการหมุนของศีรษะทารก
    - - Friedman’s curve
        
        เป็นกราฟที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่าง การเปิดขยายของปากมดลูกกับระยะเวลาของการคลอด จะพบความสัมพันธ์เป็นกราฟลักษณะรูป เอส (S-shape) หรือรูปซิกมอยด์ (sigmoid)
      - WHO Partograph
        
        ช่วยให้ประเมินความก้าวหน้าของการคลอดได้ง่าย สะดวกบอกความผิดปกติได้ชัดเจน และรวดเร็วกว่าการบันทึกเป็นตัวอักษรส่วนประกอบที่ส้าคัญของ WHO partograph มี 4 ส่วน
        
        สภาวะของทารกในครรภ์ (fetal condition)
        
        ความก้าวหน้าของการคลอด (progress of labor)
        
        การให้ยาและการรักษา (drug and treatment)
        
        ภาวะของมารดา (maternal condition)
- - - - Mild meconium staining น้ำคร่ำมีสีเหลือง มีขี้เทาจำนวนน้อยปนในน้ำ
      - Moderate meconium staining น้ำคร่ำมีสีเขียวปนเหลือง มีขี้เทาจำนวนมากปนน้ำคร่ำ
      - Thick meconium staining น้ำคร่ำมีสีเขียวคล้ำและเหนียวข้นมาก
    - - ให้ผู้คลอดนอนตะแคงซ้ายเพื่อให้เลือดไปเลี้ยงมดลูกดีขึ้น
      - ให้ออกซิเจน 10 ลิตร/นาที รายงานแพทย์ทราบทันที
      - ฟัง FHS ทุก 5-15 นาที ลงบันทึกไว้ทุกครั้งหรือติด fetal monitoring
      - กรณีที่ผู้คลอดได้รับ oxytocin ควรหยุดให้ทันที
      - ดูแลผู้คลอดให้ได้รับสารน้ำทางหลอดเลือดดำ และปรับจ้านวนหยดตามแผนการรักษาของแพทย์
      - อยู่ใกล้ชิดผู้คลอด ปลอบโยน เพราะผู้คลอดจะเกิดความกลัว วิตกกังวล
      - กรณีปากมดลูกเปิดหมดแล้ว ช่วยแพทย์เตรียมทำคลอด ตามกุมารแพทย์และเตรียมเครื่องมือในการช่วยทารกไว้ให้พร้อม
  - - - ระยะปากมดลูกเปิดช้า ใช้เวลานานกว่า 20 ชม. ใน
        ครรภ์แรก และมากกว่า 14 ชม. ในครรภ์หลัง
      - สาเหตุ
        
        ความผิดปกติในการหดรัดตัวของมดลูก (power)
        
        ความไม่พร้อมของปากมดลูก คือ ปากมดลูกแข็งไม่บาง และไม่เปิดขยาย
        
        การได้รับยาแก้ปวดมากเกินไป
      - การช่วยเหลือ
        
        ประเมินว่าเป็นการเจ็บครรภ์จริงหรือเจ็บครรภ์เตือน
        
        ให้นอนพัก 6 – 10 ชม. พบว่าร้อยละ 80 จะเข้าสู่ระยะ active phase
        
        แพทย์จะพิจารณาให้ oxytocin เจาะถุงน้ำคร่ำ หรือผ่าตัด คลอดทางหน้าท้องเมื่อมีข้อบ่งชี้
    - - ปากมดลูกเปิดขยายล่าช้า (arrest of dilatation)
        
        ปากมดลูกเปิดน้อยกว่า 1.2 ซม./ชม.ในครรภ์แรก และปากมดลูกเปิดน้อยกว่า 1.5 ซม./ชม. ในครรภ์หลัง
      - ส่วนนำเคลื่อนต่ำช้า (arrest of descent)
        
        ภาวะที่ส่วนน้าของทารกเคลื่อนต่้าลงน้อยกว่า 1 ซม./ชม.ในครรภ์แรก และน้อยกว่า 2 ซม./ชม. ในครรภ์หลัง
      - สาเหตุ
        
        มักพบร่วมกับภาวะ Cephalo-pelvic disproportion (CPD) ทารกอยู่ในท่าผิดปกติ มดลูกมีการหดรัดตัวผิดปกติหรือผู้คลอดรับยาบรรเทาความเจ็บปวดมากเกินไป
      - การช่วยเหลือ
        
        บันทึกความก้าวหน้าของการคลอดโดยใช้ WHO partograph
        
        หาสาเหตุที่ทำให้เกิดระยะคลอดยาวนาน
        
        แพทย์จะเจาะถุงน้ำ ถ้าถุงน้ำยังไม่แตก
        
        ประเมินและตรวจภายหลังครบ 4 ชม.
        
        ในสถานที่ที่ไม่สามารถดูแลภาวะฉุกเฉินได้ควรส่งต่อไปยังโรงพยาบาล