CHƯƠNG 8: KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT

KHÁI NIỆM

Giả thuyết là một phát biểu về một tham số của QT

Mục đích của kiểm định giả thuyết là đưa ra quyết định giả thuyết nào trong 2 giả thuyết bổ sung là đúng bằng cách kiểm tra một mẫu được chọn từ quần thể đó

Hai giả thuyết bổ sung trong một kiểm định là giả thuyết không (H0)giả thuyết thay thế (H1)

GIẢ THUYẾT H0

GIẢ THUYẾT H1

Thường là mệnh đề phủ định với giả thuyết nghiên cứu muốn chứng minh

Là giả thuyết sẽ được kiểm định

Luôn có dấu "="

giả thuyết mà nhà nghiên cứu tin là đúng và muốn chứng minh

Thường đối lập với giả thuyết H0

Có thể hoặc không thể chấp nhận

TẠI SAO KIỂM ĐỊNH H0 THAY VÌ H1?

LOGIC CỦA 1 PHIÊN TÒA

Giả định này chỉ được giữ lại cho tới khi có bằng chứng hợp lí cho thấy người đó có tội

Tới lúc này, ta mới có quyền bác bỏ giả định vô tội lúc đầu và tuyên người đó có tội

Để CM ai có tội, trước tiên giả định người đó vô tội

Nhớ kĩ chữ thường và chữ luôn

Tương tự, logic trên được áp dụng trong thống kê

Bắt đầu bằng giả định "giả thuyết H0 đúng"

Tiếp theo, ktra xem dữ liệu phù hợp với H0?

(Không thể loại bỏ H0 không có nghĩa H0 đúng. Chỉ là, mẫu nghiên cứu không đủ bằng chứng để hỗ trợ H1)

LÀM SAO ĐỂ KTRA SỰ PHÙ HỢP VỚI H0?

GIÁ TRỊ p

Với mỗi kiểm định ta sẽ có riêng 1 gtri p

So sánh giá trị p với ngưỡng ý nghĩa alpha để quyết định bác bỏ hay không bác bỏ giả thuyết H0

xác suất xảy ra sự kiện mà ta đã thấy trong nghiên cứu nếu ta giả định giả thuyết H0 thật sự đúng

Lưu ý: coi chừng diễn giải sai giá trị p

MỨC Ý NGHĨA ALPHA

Được chọn trước khi bắt đầu cuộc điều tra

Chọn ngưỡng alpha bao nhiêu là phù hợp?

Là khả năng sai lầm được chấp nhận nếu quyết định loại bỏ giả thuyết H0 khi H0 đúng

Thường chọn ngưỡng 5% hoặc 1%

KIỂM ĐỊNH

p < alpha => BÁC BỎ H0

p > alpha => KHÔNG THỂ BÁC BỎ H0 (nhưng không đồng nghĩa việc chấp nhận H0)

CÁC SAI LẦM KHI KIỂM ĐỊNH THỐNG KÊ

Có 2 loại sai lầm

Sai lầm loại I là sai lầm của việc bác bỏ H0 khi nó đúng

Sai lầm loại II là sai lầm của việc không bác bỏ H0 khi nó sai

Quyết định

NHỚ BẢNG NÌ NHEE

Đúng

Sai

Không bác bỏ

Bác bỏ

Kết luận đúng

Sai lầm loại II beta

Kết luận đúng

Sai lầm loại I alpha

Giả thuyết Không

SỨC MẠNH (POWER)

Beta = Xác suất sai lầm loại 2 = Xác suất sai do không bác bỏ H0 khi H0 sai

1 - Beta = Sức mạnh = Khả năng phát hiện sự khác biệt, nếu thật sự có khác biệt

Power càng cao đòi hỏi cỡ mẫu càng nhiều