Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ZMIANY FIZJOLOGICZNE ZACHODZĄCE W STARZEJĄCYM SIĘ ORGANIZMIE. ZASADY…
ZMIANY FIZJOLOGICZNE ZACHODZĄCE W STARZEJĄCYM SIĘ ORGANIZMIE. ZASADY ŻYWIENIA OSÓB STARSZYCH
ZACHODZĄCE ZMIANY
jama ustna
konsekwencje
Gorsze sprawności przebiegu aktu przełykania (faza ustna, gardłowa)
Tendencja do suchości śluzówek
obserwowane zmiany
Zmniejszenie wydzielania śliny
Zmniejszenie wrażliwości receptorów czuciowych zlokalizowanych w jamie ustnej oraz gardle
Zmiany atroficzne błony śluzowej
przełyk
konsekwencje
gorsza sprawność przebiegu aktu przełykania (faza przełykowa )
obserwowane zmiany
Spowolnienie transportu kęsa w obrębie gardła w związku z osłabieniem sprawności mięśni zaangażowanych w akt przełykania
trzustka
obserwowane zmiany
Zmniejszenie masy komórek beta wysp trzustkowych
Opóźnienie wyrzutu insuliny po obciążeniu glukozą
Zmniejszone wytwarzanie enzymów trawiennych
Osłabienie reakcji tkanek na insulinę
konsekwencje
Zmniejszenie insulinowrażliwości
Pogorszenie metabolizmu glukozy
tendencja do zaburzeń wchłaniania
Zależy wzrost ryzyka zaburzeń gospodarki węglowodanowej
żołądek
obserwowane zmiany
Zmniejszenie kwasowości soku żołądkowego wynikające ze zmian atroficznych śluzówki (zmniejszenie liczby komórek okładzinowych i zmniejszenie wytwarzania czynnika wewnętrznego Castle’a)
Zmniejszenie motoryki żołądka
konsekwencje
Zwiększone ryzyko choroby refluksowej przełyku
Gorsze wchłanianie np. żelaza i wapnia oraz witaminy B12; tendencja do niedokrwistości
wątroba
obserwowane zmiany
Zmniejszenie atroficzne w wątrobie wynikające z zgromadzenia w hepatocytach lipofuscyny
Zmniejszenie liczby mitochondriów przypadających na jednostkę objętości świadczące o zmniejszeniu intensywności procesów metabolicznych
Zmniejszenie masy narządu oraz wątrobowego przepływu krwi.
konsekwencje
Zmniejszenie zdolności wątroby do regeneracji po uszkodzeniu
Pogorszenie funkcjonowania wielu szlaków metabolicznych
jelita
konsekwencje
Gorsze tolerancja laktozy
Zwiększony ryzyko powstawania uchyłków jelita grubego
Tendencja do zaparć
obserwowane zmiany
Zmniejszenie powierzchni wchłaniania
Pogorszenie ukrwienie jelit
Zwolnienie perystaltyki jelit
Zmniejszenie aktywności laktazy
ZASADY ŻYWIENIA OSÓB STARSZYCH
MAKROSKŁADNIKI
BIAŁKO
wraz z wiekiem zmniejszeniu ulega masa mięśni i obniżeniu ulega siła mięśniowa świadczy to o możliwości wystąpienia sarkopenii.
W związku z tym zalecana jest zwiększona podaż białka u osób powyżej 65 r.ż: 1-1,2g/kg m.c./dzień.
Potrzeba więcej aminokwasów egzogennych do wyprodukowania białek mięśniowych. Lepszym źródłem białka ze względu na skład aminokwasowy jest białko zwierzęce.
WĘGLOWODANY
55-75% energii, w tym < 10% z cukrów prostych
TŁUSZCZE
25–30% energii (55–65 g/dobę)
kwasy tłuszczowe nasycone <10%
WKT 4-8% energii
stosunek n-3 do n-6 max 5:1
WAPŃ
dla osób po 50 roku życia wskazane jest spożycie 1200 mg wapnia dziennie.
Warto pamiętać, że wapń najlepiej przyswaja się przy prawidłowym poziomie witaminy D, dlatego należy pamiętać o tym, aby regularnie suplementować witaminę słońca oraz zapewniać seniorom częste spacery.
PRODUKTY FERMENTOWANE
zawierają mniej laktozy niż np mleko słodkie, dodatkowo są doskonałym źródłem wapnia i dobroczynnych bakterii.
Do fermentowanych produktów mlecznych należą: kefir, maślanka, jogurty naturalne i owocowe, sery, zsiadłe mleko i inne napoje mleczne.
SUPLEMENTACJA WIT D
odgrywa kluczową rolę w regulacji gospodarki wapniowo -fosforanowej, metabolizmie kości a także ma istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania układu immunologicznego i mięśniowego
zmiana konsystencji posiłków - w przypadku zaburzeń połykania może okazać się konieczne rozdrobnienia posiłków lub żywienie w postaci płynów/musów.
podaż błonnika z produktów pełnoziarnistych oraz z warzyw może zmniejszać ryzyko zaparć - zaleca się podaż 25-40g/dzień
ze względu na pogorszenie metabolizmu glukozy i wzrost ryzyka zaburzeń gospodarki węglowodanowej zalecane jest spożywanie posiłków o niskim indeksie glikemicznym które nie podnoszą gwałtownie poziomu cukru we krwi
obniżenie wrażliwości na smak powoduje często nadmierne używanie cukru lub soli jest to niezalecane ze względu na ryzyko wystąpienia cukrzycy i nadciśnienia tętniczego,
DODATKOWO
zwrócenie uwagi na odpowiednią podaż B2, B12 i B9 (upośledzone wchłanianie)
zwiększona podaż składników o działaniu antyoksydacyjnym (beta-karoten, witamina C, witamina E, kwasy n-3)
wzrost zapotrzebowania na B6 po 50 r. ż
obniżone zapotrzebowanie na Fe u kobiet
ze względu na brak apetytu warto urozmaicać potrawy by były one kolorowe, estetyczne, rekomendowane są przyprawy takie jak: koper, imbir, pietruszka, bazylia, estragon, tymianek, cynamon, wanilia
obniżenie sodu w diecie