Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Chương 4: DÂN CHỦ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VÀ NHÀ NƯỚC XÃ HỘI CHỦ NGHĨA - Coggle…

- - - - Là một hình thức tổ chức nhà nước của giai cấp cầm quyền, là chính thể dân chủ hay chế độ dân chủ.
      - Là một nguyên tắc – nguyên tắc dân chủ, kết hợp với nguyên tắc tập trung để hình thành nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức và quản lý xã hội.
      - Là một giá trị xã hội phản ánh những quyền cơ bản của con người. Dân chủ là quyền lực thuộc về nhân dân
    - - Phát triển từ các tư tưởng của Karl Marx và Friedrich Engels, nhhững người đề xuất chuyển đổi xã hội thông qua cách mạng vô sản và xậy dựng một xã hội không có giai cấp
      - Các phong trào lao động và đảng xã hội ở châu Âu đầu thế kỉ 20 đã bắt đầu thực hiện ý tưởng tỉm cách cải thiện điều kiện làm việc và cuộc sống cho tầng lớp lao dộng thông qua biện pháp dân chủ
        Phát triển trong thế kỉ 20
      - Sau cách mạng tháng mười Nga năm 1917, Liên Xô trở thành hình mẫu cho DCSXHCN, tuy nhiên cách thức quản lí vẫn còn tập trung vào quyền lực nên đã tạo ra tranh cãi về quyền dân chủ
      - Sau thế chiến thứ II, các nước Đông Âu, Trung Quốc và Cuba cùng một số quốc gia khác đã áp dụng mô hình DCSXHCN và có nhiều biến thể khác nhau.
      - Hiện tại, Trung Quốc và Việt Nam vẫn theo đuổi DCSXHCN, nhưng đã cải cách kinh tế thị trường để thích nghi với hoàn cảnh mới
  - - - Ra đời
        
        phôi thai từ thực tiễn đấu tranh giai cấp ở Pháp và Công xã Pari năm 1871, chỉ chính thức được xác lập khi Cách mạng Tháng Mười Nga thành công với sự ra đời của nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới (1917).
      - Phát triển
        
        Diễn ra từ thấp đến cao, từ chưa hoàn thiện đến hoàn thiện.
      - Kế thừa
        
        Giá trị của nền dân chủ trước đó, đồng thời bổ sung và làm sâu sắc thêm những giá trị mới.
      - Nguyên tắc
        
        Không ngừng mở rộng dân chủ, nâng cao mức độ giải phóng cho người lao động, thu hút họ tham gia quản lý nhà nước và xã hội.
      - Mục tiêu
        
        Hướng đến xã hội cộng sản chủ nghĩa, nơi không còn phân chia giai cấp và dân chủ trở thành thói quen, tập quán.
      - Kết luận
        
        Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa là nền dân chủ cao hơn về chất so với nền dân chủ tư sản, là nền dân chủ mà ở đó, mọi quyền lực thuộc về nhân dân, dân là chủ và dân làm chủ; dân chủ và pháp luật nằm trong sự thống nhất biện chứng; được thực hiện bằng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản.
    - - Về mặt chính trị
        
        Đặc điểm
        
        Nhân dân lao động tham gia quản lý nhà nước thông qua đại diện, đóng góp ý kiến, xây dựng bộ máy nhà nước.
        
        Bản chất
        
        Lãnh đạo chính trị của giai cấp công nhân thông qua đảng của họ, nhưng mục tiêu là lợi ích cho toàn xã hội, không chỉ giai cấp công nhân.
        
        Khác biệt với dân chủ tư sản
        
        Giai cấp lãnh đạo, cơ chế nhà nước, tính chất của đảng lãnh đạo.
        
        Mục tiêu
        
        : Tạo ra chế độ dân chủ cho đa số dân cư, đặc biệt là người lao động bị bóc lột.
      - Về mặt tư tưởng văn hóa - xã hội
        
        Bản chất
        
        Dựa trên hệ tư tưởng Mác - Lênin, phát triển bởi giai cấp công nhân, làm chủ đạo mọi khía cạnh ý thức xã hội.
        
        Đặc điểm
        
        • Kế thừa, phát huy giá trị văn hóa truyền thống dân tộc, tiếp thu giá trị tiến bộ nhân loại
        
        • Kết hợp hài hòa lợi ích cá nhân, tập thể, lợi ích toàn xã hội.
        
        • Đảng Cộng sản lãnh đạo, hướng dẫn nhân dân thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa
        
        • Nâng cao trình độ giác ngộ chính trị, văn hóa dân chủ cho nhân dân.
        
        • Hệ tư tưởng Mác - Lênin làm chủ đạo, kế thừa văn hóa truyền thống, tiếp thu giá trị tiến bộ
      - Về mặt kinh tế
        
        Bản chất
        
        Thực hiện chế độ công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu và phân phối lợi ích theo kết quả lao động
        
        Đặc điểm
        
        • Đặt sở hữu xã hội lên hàng đầu, đặc biệt là đối với những phương tiện sản xuất chủ yếu.
        
        • Quyền làm chủ của nhân dân về tư liệu sản xuất, tham gia sản xuất, quản lý, phân phối
        
        • Phát triển từ thành tựu trước đó, khắc phục hạn chế, bất công của các chế độ kinh tế cũ.
        
        Khác biệt với dân chủ tư sản
        
        Tính công bằng, cơ hội cho mọi người tham gia sản xuất và hưởng lợi ích.
- - - - là kết quả của các phong trào cách mạng và sự nổi dậy của giai cấp lao động chống lại chế độ tư bản và các hình thức bất công xã hội khác. Đây là một quá trình phức tạp và đa chiều, nhưng dưới đây là một tóm tắt cơ bản về cách một nhà nước xã hội chủ nghĩa có thể ra đời
        
        Nhận thức vấn đề xã hội
        
        Tổ chức và phong trào cách mạng
        
        Cách mạng và lật đổ chế độ cũ
        
        Xây dựng nhà nước mới
    - - Nhà nước xã hội định nghĩa được coi là công cụ của giai cấp lao động, với mục tiêu loại bỏ bất công xã hội và xây dựng xã hội không phân biệt giai cấp. Thầy vì phục vụ lợi ích của một giai cấp cụ (như nhà nước trong xã hội tự làm dân chủ thường làm), nhà nước xã hội chủ nghĩa được coi là công cụ của toàn bộ xã hội.
    - - Chức năng chính của nhà nước xã hội chủ nghĩa là bảo vệ và thúc đẩy lợi ích chung của xã hội, đồng thời đảm bảo quyền lợi và tự do của mọi người. Điều này thường bao gồm:
        
        • Quản lý kinh tế
        
        • Bảo vệ quyền công dân
        
        • Phát triển văn hóa và giáo dục
        
        • Bảo vệ quốc phòng và an ninh
  - - - đặt trọng tâm vào quyền lực thuộc về nhân dân, giúp người dân thực hiện ý chí của mình thông qua các tổ chức đại diện và tham gia quản lý nhà nước
      - đảm bảo cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước, ngăn chặn sự tha hóa quyền lực và duy trì sự phục vụ vì lợi ích của nhân dân
    - - là công cụ quan trọng để thể chế hóa và bảo vệ quyền dân chủ, đảm bảo các quyền lợi chính đáng của toàn thể nhân dân lao động
      - không chỉ là công cụ để thực hiện quyền làm chủ của nhân dân mà còn là vũ khí hiệu quả chống lại các hành vi xâm phạm quyền lợi chính đáng của người dân, đảm bảo nền dân chủ được thực thi một cách đúng đắn. Sự tồn tại và phát triển của nhà nước xã hội chủ nghĩa phụ thuộc vào sự hoàn thiện và mở rộng của các hình thức dân chủ, lôi kéo sự tham gia rộng rãi của nhân dân trong quản lý đất nước.
      - nhằm xây dựng một xã hội mà ở đó giai cấp công nhân nắm quyền lãnh đạo và có nhiệm vụ đưa nhân dân lao động lên địa vị làm chủ trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
    - - là một mối quan hệ tương hỗ và chặt chẽ, trong đó dân chủ xã hội chủ nghĩa được coi là cơ sở và nền tảng cho sự xây dựng và hoạt động của nhà nước xã hội chủ nghĩa
- - - - Ra đời từ cách mạng tháng 10 Nga
      - GĐ1: Giai cấp công nhân giành lấy dân chủ
      - GDD2: Giai cấp công nhân dùng dân chủ để tổ chức nhà nước của giai cấp công nhân và nhân dân lao động
    - - Dựa vào Nhà nước XHCN và sự ủng hộ giúp đỡ của nhân dân
      - Là nền dân chủ mà con người là thành viên xã hội với tư cách công dân, tư cách của người làm chủ
  - - - Là nhà nước thượng tôn pháp luật, nhà nước hướng tới các vấn đề về phúc lợi cho mọi người, tạo điều kiện cho các cá nhân được tự do, bình đẳng, hết năng lực của chính mình
    - - Xây dựng nhà nước do nhân dân lao động làm chủ, đó là nhà nước của dân, do dân, vì dân
      - Nhà nước được tổ chức và hoạt động dựa trên cơ sở của Hiến pháp và pháp luật
      - Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công rõ ràng, có cơ chế phối hợp nhịp nhàng và kiểm soát giữa các cơ quan
      - Nhà nước pháp quyền XHCNVN phải do Đảng cộng sản VN lãnh đạo phù hợp với Điều 4 Hiến pháp năm 2013
      - Nhà nước pháp quyền XHCNVN tôn trọng quyền con người, coi con người là chủ thể, là trung tâm của sự phát triển