unitate didaktikoa opera ,kamera, ekin!
fonozio aparatua
ahotsa dugun tresnarik zaharrena da
abeslariek asko praktikatu ondoren menperatzen dute instrumentuaren teknika
ahotsa sortzeko 3 fase daude
3 fase daude
2.ahotsaren produkzioa
2.anplifikazioa
1.arnasketa
diafragma
trakea
birikia
dira parte hartzen duten organoak
laringea
goltisa
ahots - kordak
soinua sortzen duten organoak dira
erresonantzia organoak:
ahoa, sudur hodiak, faringea eta sudur eta garezur-soinuak
soinua handitzeaz gain, ahots-tinbrea finkatzen dute
ahotsa sortzeko atalak
- fasea
ahotas sortzeko,funtzezkoa da aire fluxu egokia izatea
2 fase ditu arnaste prozesua
arnasa hartzea
arnasa botatzea
bietan diafragma hartzen du parte
diafragma hauspo muskulo forma bat da
airearen sarrera eta irteera kontrolatzen du
3 arnaketa mota
arnasketa osoa
diafragma arnasketa
goiko arnasketa
arnasa hartzean sorbaldak altzatzen ditugu eta bularra airez betetzen da
eta horrela birikien goiko aldea bakarrik beteko da
ez da egokia kantatzeko aire gutxi sartzen delako
birikien oinarrian dagoen muskuloa da
arnasa hartzean, uzkurtu egiten da eta forma lauagoa du
birikietara airea sartzeko.
diafragma erlaxatzen denean beraren bolumena handitu egiten da
birikiak prisonatzen direnean arnasbotatzea gertatzen da
aurreko bi moten konbinazioan oinarritzen da
kanturako oso ona da
airea kontrolatzeko aukera egokiak ematen duelako
2.fasea
ahots kordak sortzen dituzte
bi tendoi elstiko dira,ezpainen antzeko forma dutenak eta glotisean daudenak
airea glotisetik igarotzean, bibrarazi egiten ditu sokak
- fasea
ahots kordetan sartutako soinu ahula gure gorputzeko erresonadoretan anplifikatzen da
batez ere aurpegikoetan
erresonadoreen forma ,tamaina eta posizio bakarra du gure ahotsa eta bakarra egiten du gure ahotsaren tinbrea
ahotsa
ahotsaren ezaugarriak hainbat faktoreen araberekoa da, adibidez ahots kordaren luzeera, lodiera eta tentsioa
inoztazioa
ahotsa edozein instumentu bezala, landu egin behar da
inpotazioa ahotsa lantzeko prozezua da
fonazio aparatuaren atal guztiak menperatzen ikasteko:
ahotsa eta erresonadoreak proiektatzea mikrofonik gabe kantatzeko
erresistentzia, zenbait orduz nekatu gabe eta ahotsa galdu gabe kantatzeko
diafragma eta birikia arnasketa irunkorrak lortzeko
ahotsen sailkapena
musikan, ahots batean tesitura da ahotsak eroso eman dezakeen nota - multzoa
tesitura eta tinbrea oinarri hartuta ahotsak familietan sailkatzen dira
emakumezkoaren ahots motak
sopranoa
emakumezko- edo haur-ahotsik altuena da
mezzosoparanoa
sopranoarenak baino tinbre tiknko eta baxuagoa du eta erraz sortzen ditu soinu baxuak
kontraltoa
baxuena da,tinbre iluna eta beroa du,dramatismo handikoa
aurren ahotsei ahots zuriak deitzen zaie, ahots altuenen barruan daude
soprano, mezzo soprano eta kontralto gisa ere sailkatzen dira
gizonezkoaren ahots motak
tenorra
altuena da, eta tinbre argia eta disdiratsua du
baritonoa: ahots baxu
baxua
ahots oso baxua da, indartua eta trinkoa
tesitura kontraltoak baino zortxidun bat baxuagoa du
kontratenorea
ahots mota berezia da, gizonezkoen ahots altuena
kontralto edo mezzosoprano baten baliokidea da
ahots taldeak
ahots musika ahotsa bakarrik interpretatzen dutena da a capella edo instrumentuen laguntzarekin
bi kasu
kantarien kopuruaren arabera
ahots moten arabera
abeslari bakarlaria
ahots formazio sinpleena da ahots bakarrekoa
talde txikiak
bikotea
hirukotea
laukotea
oktetoa
abesbatza
ahots ugari biltzen dituen taldea da
kide kopuruaren arabera, mota ahuek bereizi ditzakegu
ganbera kopurua
abeslari kopuru txiki batez osatuta dago
20 tik 25 ra gutxi gora behera
korala
80 ahots inguru
orfeoia
oso handia 80 abeslari baino gehiago daude
ahots berdinen abesbatza
ahots batez osatuta
eskolania
haurrek soilik osatzen dute
ahots baxuen abesbatza
gixonezkoek osatuta
abesbatza mistoa
gehienetan emakumez eta gizonez osatuta dago
sei ahotsez ere osa daiteke
opera
ahotsaren bidez historio bat interpretatzen da
opera batean:kantari bakarkariek,abesbatzak eta batzuetan ballet talde batek parte hartzen dute orkestak lagunduta
orkesta eszenatoki azpian kokatzen da
operaren egitura
antzezpen eszenikoa erbiltzen duen musika forma narratiboa da. eszena tokia, abesbatzak eta bakarlariak ditu
hainbat zatitan garatu:
obertura izeneko sarrera instrumentalarekin
oberturan bakarrik orkesta jotzen du
ekitaldiak
operaren zati luzeak dira
operak 3 edo 5 ekitaldi dituzte
koadroak
ekitaldiaren zati laburrak dira
beste unitate laburragoetan banatzen dira
aria
orkesta osoarekin batera kantari bakarlari interpretatuko pasarte musikala
errezetiboa
kantari bakarlariak instrumentu gutxiren batera interpretatuko zatia
ez du melodia itsaskorrik eta kantatzen arteko erdibidean dago
korua
orkestarekin batera parte hartzen du
interludio instrumentala
orkesta bakarrik jotzen du
balleta
antzezpenaren zati batean dantza egiten duen parte musikalak
ezenografia
dekoratuak, jantziak, argiak, etab
opera sortzeko behar diren lanbideak
idazlea
librettoa eta abestien letrak idazten ditu
musika konpozizioa
eszena zuzendaritza
karakterizazioak eta jantziak
ezenografia
koreografia
argiztapena eta soinua
errijidorea
lan egiten duen talde oso koordinatze du eszenan
produkzio zuzendaritza
lanbide deberdinen lana koordinatzen du
dokumentazio eta harreman publikoa
konpainiaren lanari publizitatea egiten diote