Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมาย - Coggle Diagram

- - - - กฎหมายต้องเป็นข้อบังคับที่เป็นมาตรฐานที่ใช้วัดหรือกำหนดความประพฤติของคนในสังคมว่าถูกหรือผิด ทำได้หรือไม่ได้ เช่น มาตรา 334 บัญญัติว่า “ผู้ใดเอาทรัพย์ของผู้อื่นหรือที่ผู้อื่นเป็นเจ้าของรวมอยู่ด้วยไปโดยทุจริตไป ผู้นั้นกระทำความผิดฐานลักทรัพย์” หรือประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
    - - เป็นคำสั่งหรือข้อบังคับของผู้มีอำนาจในรัฐ (รัฏฐาธิปัตย์) เช่น รัฐสภา รัฐบาล องค์กร ปกครองส่วนท้องถิ่น
    - - เมื่อมีการประกาศใช้แล้ว บุคคลทุกคนต้องอยู่ภายใต้
        กฎหมายโดยเสมอภาค จะมีใครอยู่เหนือกฎหมายไม่ได้
        แต่อาจมีข้อยกเว้นในบางกรณี เช่น กรณีของทูตต่างประเทศซึ่งเข้ามาประจำในประเทศไทยอาจได้รับการยกเว้นไม่ต้องอยู่ภายใต้กฎหมายภาษีอากร หรือหากได้กระทำความผิดอาญา ก็อาจได้รับเอกสิทธิ์ตามกฎหมาย ระหว่างประเทศไม่ต้องถูกดำเนินคดีในประเทศไทย
    - - ในเมื่อกฎหมายเป็นกฎเกณฑ์ที่กำหนดความประพฤติของบุคคล ดังนั้นเพื่อให้บุคคลนั้นปฏิบัติตาม จึงจำต้องมีสภาพบังคับในกรณีที่มีการผ่าฝืนกฎหมาย หากเกณฑ์ใดไม่มีสภาพบังคับก็ไม่ถือว่าเป็นกฎหมาย
  - - - 1. กฎหมายมหาชน (Public Law)
        
        ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับประชาชน โดยรัฐเป็นฝ่ายปกครองที่มีอำนาจเหนือกว่าประชาชน
        
        กฎหมายมหาชน
        
        กฎหมายรัฐธรรมนูญ เป็นแม่บทและเป็นกฎหมายสูงสุดที่ใช้ในการปกครองประเทศ
        
        กฎหมายปกครอง เป็นกฎหมายที่กำหนดการปกครองประเทศ รองจากรัฐธรรมนูญ
        
        กฎหมายอาญา เป็นกฎหมายที่บัญญัติเกี่ยวกับการกระทำผิดและบทลงโทษ
        
        กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา เป็นกฎหมายที่ว่าด้วยกระบวนการดำเนินคดี การ
        
        พิจารณาความทางอาญา ตั้งแต่การจับกุม การรวบรวมพิจารณาและการพิจารณาคดี
        
        ธรรมนูญศาลยุติธรรม เป็นกฎหมายที่บัญญัติถึงการจัดตั้งศาล อำนาจของศาลและ
      - 2. กฎหมายเอกชน (Private Law)
        
        ความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนกับเอกชน รวมทั้งหน่วยงานของรัฐและรัฐวิสาหกิจที่ดำเนินธุรกิจแบบเอกชน
        
        กฎหมายเอกชน
        
        กฎหมายแพ่ง เป็นกฎหมายที่บัญญัติเกี่ยวกับวิถีชีวิตประจำวันของประชาชน โดย บัญญัติถึงฐานะของบุคคล ครอบครัว มรดก หนี้สิน และกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินต่างๆ
        
        กฎหมายพาณิชย์ เป็นกฎหมายที่บัญญัติเกี่ยวกับการค้าขาย หุ้นส่วน บริษัท การ
        
        กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง เป็นกฎหมายที่บัญญัติเกี่ยวกับกระบวนการพิจารณา ความ การดำเนินคดี ในการพิจารณาข้อพิพาททางแพ่ง ตลอดจนการกำหนดให้ฝ่ายผิดปฏิบัติตามคำพิพากษา
        
        อื่นๆ เช่น พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์กฎหมายแรงงาน กฎหมายประกันสังคม เป็นต้น
      - 3. กฎหมายระหว่างประเทศ (International Law)
        
        ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศต่อประเทศ หรือรัฐต่อรัฐ
        
        ข้อตกลงหรือสนธิสัญญาระหว่างประเทศ
        
        แผนกคดีเมือง เป็นกฎหมายที่กำหนดความสัมพันธ์ของรัฐเกี่ยวกับสิทธิและหน้าที่
        มหาชน (Public rights and duties)
  - - - กฎเกณฑ์ทั่วไป บรรทัดฐาน และเป็นกฎหมายจากคำตัดสินของผู้พิพากษา (Judge made law) ที่ปฏิบัติสืบต่อกันมา
        ศาลอังกฤษหรือผู้พิพากษา เป็นหลักบรรทัดฐานในการตัดสินคดีแต่ละเรื่องสิทธิ หนังสือรวบรวมคำพิพากษาในอดีตมีชื่อว่า Yearbooks แต่ปัจจุบันนิยมเรียกว่า Law reports
      - ประเทศที่ใช้กฎหมายระบบจารีตประเพณี ได้แก่ ประเทศอังกฤษ รวมถึงประเทศที่เคยเป็น
        อาณานิคมของประเทศอังกฤษ เช่น สหรัฐอเมริกา แคนาดา ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ อินเดีย เป็นต้น
    - - มีแหล่งกำเนิด ในสมัยพระเจ้าจัสติเนียน (Justinian) โดยนำ คำพิพากษาของศาล และการตีความของนักปราชญ์ทางกฎหมาย บันทึกเป็น ลายลักษณ์อักษร การพิจารณาคดีของศาลจะพิจารณาจากหลักเกณฑ์ทั่วไปสู่การพิจารณาเฉพาะเรื่อง โดยการตีความต้องพิจารณาตามตัวบทกฎหมาย
      - คำพิพากษาของศาลเป็นเพียงตัวอย่างในการประยุกต์
        กฎหมายกับข้อเท็จจริง เช่น ไทย
      - ดังนั้นกฎหมายทั้งสองระบบจึงมีความต่างกัน
        ระบบกฎหมายจารีตประเพณีเป็นกฎหมายที่ ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร การพิพากษาคดียึดตามคำพิพากษาเดิม
        ระบบกฎหมายลายลักษณ์อักษร รัฐสภาเป็นผู้ออกกฎหมาย