Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ćw. nr 6 - Język a procesy poznawcze. Przyswajanie języka. Komunikowanie…

- - - - generatywność, gdy nasze wypowiedzi nie są kopiami tego, co zmagazynowaliśmy w pamięci
  - - - fonetyka, składnia, semantyka, pragmatyka
- - - - nasze mózgu uczą się rozpoznawać mowę jako taką, a jej dźwięki traktować inaczej niż pozostałe (np. aktywność lewej półkuli nasilała się do momentu, gdy wypowiedzi były niezrozumiałe, następnie zmniejszała)
- - - - przerwy i gubienie spójników i partykuł (nieodmienna część mowy pełniąca pomocniczą rolę w zdaniu, polegającą na modyfikacji sensu wyrazu lub wypowiedzi, np. no, niech, bądź, by)
      - Paul Broc
      - problemy w produkcji poprawnej składni i rozumieniu zw. składniowych
      - obszar Broca jest aktywny, kiedy próbujemy rozumieć zdania złożone składniowo
        
        obszar Broca odpowiada też za rozumienie składni, a więc za rozumienie
    - - produkcja pozbawionych sensu pustych wypowiedzi
      - im więcej czasu zajmuje zaktywizowanie obszaru Wernickiego podczas prób zrozumienia słów, tym poważniejsze problemy z funkcjonowaniem językowym
- - - - znajomość otaczającego świata
      - znajomość języka
      - znajomość typowych dla języka konwencji komunikacyjnych
      - zdolność interpretowania znaczenia rosnącej lub opadającej intonacji
      - właśnie przez pragmatykę komputery nas nie rozumieją
      - rozumienie metafor
        
        odrzucanie nieistotnych aspektów znaczenia słowa/frazy
        
        neuronalne korelaty mowy u praworęcznych
        
        prawa półkula i interpretacja metafor, humoru
        
        prawa półkula a humor - badanie Brownella i ziomków
        1) badanym opowiadano pół żartu i proszono o wybranie zakończenia
        
        osoby z uszkodzoną prawą półkulą preferowały zaskakujące zakończenie, ale niewłaściwe
        
        lewa półkula i realizacja funkcji jęz.
        
        inne reguły pragmatyki a lewa półkula - u osób z uszkodzoną lewą półkulą m.in. rozłożenie akcentów i intonowanie pytań było silniej zaburzone niż u osób z uszkodzeniami prawej półkuli, tj. lewa półkula odpowiada za niektóre aspekty pragmatyki
        
        uszkodzenie prawej półkuli i traktowanie wszystkiego dosłownie
- - - - fakt, że wszyscy ludzie zaczynają posługiwać się językiem na pewnym etapie rozwoju bez dodatkowych instrukcji
- - - - mózg zmienia się wraz z przyswajaniem języka
      - dojrzewanie mózgu wspiera uczenie się języka
- - - - 2 mryki
      - generalizowanie zasady z dodawaniem końcówki -ed i nieuwzględnianie czasowników nieregularnych lub tworzenie l. mn. poprzez dodawanie końcówki -s, gdy l.mn. rzeczownika jest nieregularna
      - nadmierne stosowanie reguł - stosowanie błędnych form czasowników i rzeczowników, wynikające z podporządkowania wyjątków regułom
- - - - u dzieci z uszkodzeniem mózgu funkcje uszkodzonych rejonów mogą przejmować inne, u dorosłych z uszkodzeniem ciężko z tą gramatyką
- - - - Jak to działa?
        Gesty odciążają procesy poznawcze wykorzystywane podczas formułowania werbalnych wyjaśnień, zwiększając zasoby poznawcze, które mogą posłużyć do zapamiętania.
  - - - skuteczne, ale brak tu generatywności (na ogół, były wyj. - szympans karłowaty
  - - - zadanie badanych: myśleli o tym, co robili poprzedniego dnia w dwóch językach, badano ich przy pomocy fMRI
      - gr badanych
        
        1) osoby, które nauczyły się 2. jęz. we wczesnym dzieciństwie
        
        aktywność tych samych obszarów obszaru Broca w obu jęz.
        
        gramatyka elementem wiedzy proceduralnej (nieświadoma, wymaga treningu, nie daje się zwerbalizować)
        
        2) osoby, które nauczyły się 2. jęz. w dorosłości
        
        aktywność rejonu zaangażowanego w realizowanie zadań pamięci roboczej podczas używania 2. jęz.
        
        gramatyka w formie jawnych wspomnień, o których trzeba świadomie myśleć, aby ich używać
        
        podobieństwa: aktywność obszaru Wernickiego w obu gr. i obu jęz.
    - - specyficzne procesy przetwarzania inf., m.in. pamięć robocza
    - - lewa półkula
    - - gramatyka, bo okres krytyczny minął
      - wzorce dźwiękowe bo nie różnicujemy dźwięków już tak dobrze
  - - - dane świadczące o jego genetycznym uwarunkowaniu
        
        bardziej prawdopodobne u bliźniąt jednojajowych
        
        współwystępuje w ramach 1 rodziny
        
        udało się zidentyfikować gen odpowiedzialny za specyficzne zaburzenie jęz.
    - - dziedziczne w 80%, np. jąkanie się