Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะการหายใจ ถูกกดอย่างเฉียบพลัน (ARDS), นางสาวมณทิรา สีมูล 6501110800045…
ภาวะการหายใจ
ถูกกดอย่างเฉียบพลัน (ARDS)
ความหมาย
ภาวะที่หายใจได้ไม่เพียงพอ โดยมีภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำอย่างรวดเร็ว เนื่องจากการอักเสบและทำลายเนื้อปอดทั่วไป (diffuse alveolar damage) อย่างเฉียบพลัน ท าให้มีการซึมผ่านของเหลวที่ผนังถุงลมและหลอดเลือดฝอย (alveolar capillary membrane) ไหลซึมออกจากหลอดเลือดเข้าสู่เนื้อเยื่อปอด ก่อให้เกิดมีน้ำคั่งในเนื้อเยื่อปอดโดยเฉพาะในถุงลม (pulmonary edema)
นิยามของ ARDS ใหม่
ระยะเวลา (Timing) มีภาวะหายใจล้มเหลวและแย่ลงกว่าเดิมภายใน 1 สัปดาห์ หลังจากมีอาการ แสดงของภาวะหายใจล้มเหลวหรือมีภาวะปัจจัยเสี่ยง
การถ่ายภาพรังสีทรวงอก (Chest imaging) chest X-ray หรือ CT chest ตรวจพบลักษณะ bilateral opacities ที่ไม่สามารถอธิบายได้จาก effusion,lobar/lung collapse หรือ nodule ภาพเอกซเรย์ที่ปอดจะปรากฏฝ้าขาวอยู่ภายในปอดทั้งสองข้าง
แหล่งที่มาของภาวะบวม (Origin of edema) ภาวะหายใจล้มเหลวดังกล่าวไม่ได้เกิดจากหัวใจล้มเหลว (non-cardiogenic pulmonary edema) หรือการได้รับสารน้ำมากเกินไป (volume overload) ในกรณีที่ไม่พบสาเหตุชัดเจนอาจพิจารณาตรวจ echocardiography เพิ่มเติม เพื่อช่วยแยกภาวะ hydrostatic edema ออกไป
ระดับออกซิเจนในเลือด (Oxygenation)
4.1. รุนแรงน้อย (Mild): 200 mmHg <PaO2/FIO2 ≤ 300 mmHg with PEEP or CPAP ≥ 5 cmH20
4.2. รุนแรงปานกลาง (Moderate): 100 mmHg< PaO2/FIO2 ≤ 200 mmHg with PEEP ≥ 5 cmH20
4.3. รุนแรงมาก (Severe): PaO2/FIO2 ≤ 100 mmHg with PEEP ≥ 5 cmH20
พยาธิสภาพ
Exudative phase เกิดในช่วงระยะเวลา 1-7 วันเกิด ส่งผลให้มีการคั่งของ macrophage ในบริเวณที่บาดเจ็บ alveolar capillary membrane เสื่อม หน้าที่หรือถูกทำลาย Permeability เพิ่มขึ้น Transudate ซึมเข้าไปในเนื้อเยื่อระหว่าง alveolar ทำให้เกิด Interstitial alveolar edema
Proliferative phase ระยะเวลา 1-2 สัปดาห์ เป็นผลจากการทำลาย pneumocyte type l สร้างสาร surfactant ลดลง และการทำลาย endothelium ของ capillaries ทำให้เพิ่ม permeability ของเส้นเลือด เป็นสาเหตุทำให้ถุงลมและปอดแฟบ การแลกเปลี่ยนก๊าซลดลง ซึ่งเป็น ระยะวิกฤติ ต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิด
Fibrotic phase ระยะเวลา 3-4 สัปดาห์ lung tissue ส่วนที่ถูกทำลายจะถูกแทนที่ด้วย Conllagenous connective tissue ทำให้เกิด pulmonary fibrosis ผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการดูแลด้วยออกซิเจนอย่างต่อเนื่อง
สาเหตุ
1) ARDS ที่เกิดจากปอดโดยตรง (direct lung injury) ที่พบบ่อยตามลำดับ คือ pneumonia, aspiration of gastric contents, lung contusion, toxic inhalation และ near drowning
2) ARDS ที่เกิดจากปัจจัยภายนอกปอด (indirect lung injury) ที่พบบ่อยตามลำดับ คือ severe sepsis,blood transfusion, trauma, cardiopulmonary bypassและ pancreatitis ซึ่ง severe sepsis พบได้บ่อย ที่สุดโดยพบถึงร้อยละ 50
อาการและอาการแสดง
อาการที่เกิดจากโรคที่ทำให้เกิดภาวะการหายใจล้มเหลว เช่น ไข้ ไอ เหนื่อย จากโรคปอดบวม ฯลฯ
อาการที่เกิดจากการขาดออกซิเจน (Hypoxemia)
อาการที่เกิดจากคาร์บอนไดออกไซด์คั่ง (Hypercapnia)
การวินิจฉัย
1 . การวินิจฉัย acute respiratory failure โดยอาศัยประวัติและตรวจร่างกาย ร่วมกับผล ABG
จำแนกชนิดของ acute respiratory failure
อธิบายความผิดปกติทางพยาธิสรีรวิทยา (pathophysiology)
หาโรคหรือภาวะที่เป็นสาเหตุ
การพยาบาล
1.ประเมินและบันทึกลักษณะการหายใจ เสียงการหายใจ การใช้กล้ามเนื้อช่วยในการหายใจ (accessory muscle) การ ขยายตัวของทรวงอก เพื่อประเมินภาวะขาดออกซิเจนอย่างรุนแรง
ติดตามและประเมินผล ABG, CBC เพื่อประเมินภาวะพร่องออกซิเจน
ดูแลให้ยาตามแผนการรักษา เช่น ยาขยายหลอดลม ยาละลายเสมหะ ยาควบคุมการหด-ขยาย หลอดเลือด (vasopressor) ยาฆ่าเชื้อ เพื่อรักษาสาเหตุหรือตามอาการของผู้ป่วย
รักษาภาวะ Hypoxemia, Hypercapnia โดยรักษาให้ Arterial blood gas อยู่ในระดับที่ไม่เป็นอันตรายต่อร่างกายเพื่อให้ สาเหตุของภาวะหายใจล้มเหลวดีขึ้น ให้ผู้ป่วยได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ ซึ่งปริมาณการได้รับออกซิเจนที่เหมาะสม
คือ ค่า Pao2 60 mmHg หรือ Sao2 90%
การให้สารน้ำอย่างเหมาะสม ในผู้ป่วย ARDS โดยให้สารน้ำน้อยที่สุดเท่าที่จำเป็นเพื่อลด การพยาบาล permeability edema
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
ขาดประสิทธิภาพในการทำทางเดินหายใจให้โล่งเนื่องจากระดับความรู้สึกตัว ลดลง/มีเสมหะจำนวนมาก
การแลกเปลี่ยนก๊าซไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากการระบายอากาศลดลง
เสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนจากโรคและการรักษา : การติดเชื้อ
การรักษา
แก้ไขภาวะ hypoxemia
และ hypercarbia
แก้ไขภาวะเลือดเป็นกรดถ้าภาวะที่เลือดเป็นกรดนั้นก่อให้เกิดอันตราย
รักษา cardiac output ให้อยู่ในระดับปกติหรือเพิ่ม cardiac output ถ้าต่ำ
รักษาโรคที่เป็นสาเหตุ
ป้องกันหรือหลีกเลี่ยงภาวะแทรกซ้อน
ที่อาจเกิดขึ้นจากโรคหรือการรักษา
นางสาวมณทิรา สีมูล 6501110800045