ภาวะลมและเลือดออกในช่องเยื่อหุ้มปอด
(PNEUMO-HEMOTHORAX )
พยาธิสภาพ
ภาวะที่มีการฉีกขาดของเนื้อปอด หรือมีรูทะลุ เกิดที่ผนังทรวงอกเข้าไปในช่องเยื่อหุ้มปอด เช่น ถูกแทง ยิง เป็นต้นและมีลมผ่านเข้าไปในช่องเยื่อหุ้มปอด แบ่งได้ ดังนี้
- Closed pneumothorax เป็นภาวะที่มีลมรั่วเข้าในช่องเยื่อหุ้มปอดโดยไม่มีทางติดต่อกับอากาศภายนอก เกิดจากการฉีกขาดของขั้วปอด หลอดลมฝอย ถุงลมขนาดเล็กในปอด
- Open pneumothorax เป็นภาวะที่มีลมเข้าไปอยู่ในเยื่อหุ้มปอดจากการมีช่องหรือรูที่ติดต่อจากภายนอก ท าให้มีลมเข้าไปอยู่ ในช่องเยื่อหุ้มปอด
- Tension pneumothorax เป็นภาวะที่มีลมเข้าไปอยู่ในเยื่อหุ้มปอดผ่านรูติดต่อจากภายนอกของผนังทรวงอกเช่นกัน แต่มีส่วนของผนังทรวงอกยื่นออกทำหน้าที่คล้ายลิ้นปิดกั้นลมที่เข้าไปในช่องเยื่อหุ้มปอดไม่ให้ออก (Frap valve phenomenon) ทำให้ลมดังกล่าวกดเบียดเนื้อปอดข้างนั้นให้แฟบไปเรื่อยๆ
อาการและอาการแสดง
ระดับความรู้สึกตัวลดลง สับสน วุ่นวาย พักไม่ได้ หายใจเร็วตื้น ตัวซีดเขียว เสียงหายใจเข้าลดลง (decreased breath sound) พบแผลบริเวณทรวงอก เคาะปอดพบเสียงก้อง (hyperresonance) อาจได้ยินเสียงลมผ่านทะลุ (sucking sound) ลดการไหลกลับของเลือดดำ (decreased venous return) ถ้ามีอาการรุนแรงอาจพบมีการเคลื่อนของช่องกั้นระหว่างปอด (mediastinal shift)
ภาวะมีเลือดออกในช่องเยื่อหุ้มปอด (HEMOTHORAX)
การรักษา
minimal hemothorax
- ปริมาณเลือดออก 250-350 มล.
- ไม่มีอาการและเลือดจะถูกร่างกายดูดซึมกลับเองภายใน 10-14 วัน
moderate hemothorax
- เลือดออก 350-1,500 มล.
- มีอาการตั้งแต่แน่นหน้าอก หายใจลำบากร่วมกับอาการของการเสียเลือดได้แก่ ความดันโลหิตต่ำชีพจรเต้นเร็ว กระหายน้ำ
massive hemothorax
- ปริมาณเลือด > 1,500 มล. ภายในระยะเวลา 1 ชั่วโมง
- อาการของการขาดออกซิเจน ระดับความรู้สึกตัวลดลง หายใจเหนื่อยหอบ ร่วมกับมีภาวะช็อคจากการเสียเลือดร่วมด้วย
ข้อวินิจฉัยทางการพยาบาล
การพยาบาล
สังเกตอาการและประเมินประสิทธิภาพ ของการหายใจ
กรณีที่มีเลือดออกมากต้องเปิดหลอด เลือดดำ 2 เส้น ให้สารน้ำให้เพียงพอและไม่ให้ความดันโลหิตซีสโตลิกต่ำกว่า 90-100 mmHg
ในผู้ป่วยที่ใส่เครื่องช่วยหายใจและตั้งแรงดันบวก พยาบาลควรเฝ้าระวังอาการแทรกซ้อน เช่น ถุงลมปอดแตก (barotrauma)
ให้เลือดทดแทน ถ้าเลือดออกทันที 1,500 มิลลิลิตร หรือออก 200 มิลลิลิตร/ชั่วโมง 3 ชั่วโมง ติดต่อกันต้องรายงานแพทย์ และเตรียม
ผู้ป่วยเข้า รับการผ่าตัดตามแผนการรักษา
- ใส่ท่อระบาย (Chest Drain)
- ผ่าตัดเปิดทรวงอก (Thoracotomy)
- ใส่เครื่องช่วยหายใจและ ตั้งแรงดันบวก
นางสาวมณทิรา สีมูล 6501110800045
มีการแลกเปลี่ยนก๊าซลดลงเนื่องจากมีลมในช่องเยื่อหุ้มปอด