Spinal and spinal cord injury

สาเหตุ

1.อุบัติเหตุทางรถยนต์
2.ตกจากที่สูง
3.การเล่นกีฬา
4.ถูกยิง ถูกแทง

กลไกการบาดเจ็บ

1.Hyperflexion

2.Hyperextention

3.Excessive rotation

4.Vertical compression/Axial loading

5.Penetrating injury

อาการ

1.อาการปวด
2.อาการทางระบบประสาท
-อ่อนแรง
-ขยับไม่ได้ quadriplegia, paraplegia
-อ่อนแรงแต่ขยับไม่ได้ quadriparesis, paraparesis
3.อาการชา
4.urinary retention
5.Neurogenic shock
6.Spinal shock
7.paradoxical respiration

ประเภท

2.Complete cord injury

1.Incomplete cord injury


-Anterior spinal cord syndrome อ่อนแรงทั้งแขนและขา
-Central spinal cord syndrome พบบ่อย แขนอ่อนแรงมากกว่าขา
-Brown-Sequard syndrome (Hemicord lesion) อ่อนแรงซีกเดียวกับที่ไขสันหลังบาดเจ็บ
-Posterior cord syndrome พบน้อย ไม่พบการอ่อนแรงของกล้ามเนื้อ

ประเมิน Neurosign shock

-hypotension
-neurological deficit
-bradycardia
-alteration of conscious

ประเมิน Spinal shock

หลังได้รับการบาดเจ็บ 24-48 ชม. มีreflexนี้
-Bulbocavernous reflex โดย บีบ gland of penis, clitoris หรือกระตุก foley’s cath

ก้มคอเต็มที่ เกิดจากใช้ความเร็วสูงและหยุดกระทันหัน บาดเจ็บชนิดนี้มีการเคลื่อนที่ของกระดูกสันหลังด้านหน้าและหมอนรองกระดูก อาจมีการฉีกขาดของเอ็นด้านหลังและไขสันหลังอาจมีเลือดออกหรือบวม พบบ่อยที่ C5, C6

แหงนคอเต็มที่ พบบ่อยในผู้สูงอายุ จากการเสื่อมของกระดูก เช่น ตกบันได บาดเจ็บชนิดนี้มักพบที่ C4,C5 ทำให้มีปัญหาในการหายใจ

คอบิดหรือหมุนรุนแรง ทำให้เอ็นด้านหลังมีฉีกขาด ข้อต่อกระดูกสันหลังหลุด

บาดเจ็บในแนวดิ่ง เช่น ตกจากที่สูงโดยเท้าหรือก้นกระแทก ทำให้เกิดกระดูกสันหลังยุบลง หรือ Vertebral compression fracture

มีแผลทะลุทะลวง เช่น ถูกยิง ถูกแทง

แบ่งระดับความรุนแรงของการบาดเจ็บไขสันหลังตามเกณฑ์ American Spinal Injuries Association (ASIA)

A (complete) อัมพาตอย่างสมบูรณ์

B (Incomplete) มีความรู้สึก ระดับ S4-5 แต่เคลื่อนไหวไม่ได้เลย

C (Incomplete) ความแข็งแรงกล้ามเนื้อต่ำกว่าระดับ 3

D (incomplete) ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อระดับ 3 ขึ้นไป

E (normal) การเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อและการรับความรู้สึกผิดปกติ

การประเมิน ATLS

Primary survey & resuscitation

A : เปิด airway -> Jaw thrust maneuver

B : สังเกต chest movement ใส่ ambu bag ใส่ ICD

C: อาจเกิด Neurogenic/spinal shock - ปรับท่า trendelenberg position + การใช้ vasopressive agent เช่น dopamine’s

D : ประเมิน GCS, pupil & light reflex , neurologic examination, sedation score , motor power, rectal examination -> Bulbocarvernosus reflex

E : ตรวจร่างกายคลำจุดกดเจ็บบริเวณกระดูกต้นคอและกระดูกสันหลังและคลำระยะห่างระหว่าง spinous process , คลำหาการบวมของเนื้อเยื่ออ่อน เพื่อบ่งบอกกลไกการบาดเจ็บได้ เพื่อดูความเกณ้งตัวของกล้ามเนื้อว่าผิดปกติหรือไม่

หลักการรักษา

การทำให้ส่วนที่หักหรือบาดเจ็บอยู่นิ่ง (Immobilization)

การดึงกระดูกให้เข้าที่ (Reduction/realignment) ทำ Skull traction)

การผ่าตัด (Stabilization)

หลักการดูแล

ระบบทางเดินหายใจ

  • บาดเจ็บ C4 ขึ้นไป (Phrenic nerve,intercostal muscle เสียหน้าที่)
  • C5-T6 ขึ้นไป intercostal muscle อ่อนแรง
  • T6 ขึ้นไป ปอดแฟบ ปอดบวม

การพยาบาล : suction, ส่งเสริมการแลกเปลี่ยน gas อย่างเหมาะสม, ดูแลการใส่ท่อช่วยหายใจ, Breathing -> deep breathing, ABG

ระบบไหลเวียนโลหิต

  • บาดเจ็บไขสันหลังระดับสูง -> ระบบ sympathetic สูญเสียหน้าที่ -> neurogenic shock

การพยาบาล : ประเมินอาการแสดงของภาวะช็อค, ดูแลภาวะหัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ หลีกเลี่ยงการพลิกตัวอย่างรวดเร็ว , ส่งเสริมการไหลเวียนเลือดของแขนและขา

ระบบประสาทและกล้ามเนื้อ

การพยาบาล : ประเมิน neuro aign -> GCS, motor power, pupil เฝ้าระวังอาการของ spinal shock , ประเมินอาการเจ็บปวด

ระบบทางเดินอาหาร

การพยาบาล : NPO ทางปาก ให้น้ำเกลือทางหลอดเลือดดำ, ถ้า K ต่ำต้องแก้ไข , ถ้าผู้ป่วยมีอาการโรคกระเพาะ ควรให้ยาลดกรด , ประเมิน bowel sound, ช่วยการขับถ่าย ด้วยการสวนหรือล้างออกทุกวัน , ประเมินภาวะเลือดออกในทางเดินอาหาร

ระบบไตและทางเดินปัสสาวะ

การพยาบาล : ป้องกัน UTI, กระเพาะปัสสาวะคราก (Bladder overdistension)

Secondary survey