Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Quy trình một cuộc kiểm toán, Kế hoạch kiểm toán thường do trưởng đoàn…

- - - - Doanh nghiệp kiểm toán có độc lập và không có xung đột về lợi ích không
        
        Liệu các rủi ro liên quan có thể chấp nhận không?
    - - Có giới hạn về phạm vi kiểm toán không
        
        Thoả thuận về các điều khoản của hợp đồng kiểm toán
        
        Lập và ký hợp đồng (thư hẹn) kiểm toán
      - Chấp nhận hoặc duy trì?
        
        Dừng
  - - - Xác định đặc điểm của cuộc kiểm toán làm cơ sở để xác định phạm vi công việc kiểm toán
      - Xác định mục tiêu báo cáo của cuộc kiểm toán làm cơ sở để thiết lập lịch trình kiểm toán và yêu cầu trao đổi thông tin với đơn vị được kiểm toán
      - Xem xét các yếu tố mà KTV cho là có ảnh hưởng lớn đến việc xác định công việc trọng tâm của nhóm kiểm toán
      - Xem xét kết quả của các thủ tục ban đầu của cuộc kiểm toán cũng như những hiểu biết mà KTV đã có từ các cuộc kiểm toán trước đây có còn phù hợp với cuộc kiểm toán này không
      - Xác định nội dung, lịch trình, phạm vi các nguồn lực cần thiết để thực hiện cuộc kiểm toán tùy theo kết quả thực hiện các thủ tục đánh giá rủi ro ban đầu
      - Bố trí nhân lực, thời gian cho cuộc kiểm toán
      - Xác định phương thức quản lý, chỉ đạo và giám sát các nguồn lực của cuộc kiểm toán
    - - Chi tiết các bước công việc trong lập kế hoạch tổng thể cho cuộc kiểm toán BCTC như sau:
        
        Tìm hiểu đơn vị được kiểm toán và môi trường hoạt động của đơn vị;
        
        Tìm hiểu các chính sách kế toán và các chu trình kinh doanh chính
        
        Phân tích sơ bộ báo cáo tài chính
        
        Đánh giá về hiệu lực của KSNB toàn đơn vị và rui ro có sai sót trọng yếu
        
        Xác định mức trọng yếu
        
        Xác định phương pháp chọn mẫu và cỡ mẫu
        
        Tổng hợp kế hoạch kiểm toán tổng thể
      - Thông thường, nội dung của bản kế hoạch kiểm toán tổng thể thường gồm 9 nội dung sau
        
        Xác định mục tiêu, nội dung, phạm vi công việc kiểm toán;
        
        Mô tả đơn vị được kiểm toán, môi trường kinh doanh và các thay đổi lớn trong nội bộ đơn vị
        
        Phân tích sơ bộ để xác định vùng kiểm toán có rủi ro cao, trung bình, thấp
        
        Dự kiến áp dụng các phương pháp (khảo sát) áp dụng đối với từng vùng (từng khoản mục) kiểm toán
        
        Mức trọng yếu và mức trọng yếu thực hiện trong giai đoạn lập kế hoạch
        
        Mô tả về các vấn đề từ cuộc kiểm toán năm trước mang sang
        
        Xem xét sự cần thiết phải sử dụng chuyên gia trong quá trình kiểm toán
        
        Tổng hợp các rủi ro trọng yếu bao gồm cả rủi ro do gian lận được xác định trong giai đoạn lập kế hoạch
        
        Xác định thời gian, nhân sự và các nguồn lực cần thiết khác để thực hiện cuộc kiểm toán
- - - - Áp lực/Động cơ: Áp lực có thể là những bế tắc trong cuộc sống cá nhân, trong công việc hoặc bị sức ép từ các bên.
      - Cơ hội:. Cơ hội xuất hiện khi hệ thống kiểm soát nội bộ yếu kém, công tác quản lý giám sát không hiệu quả, các chính sách và thủ tục phát hiện ra gian lận đƣợc thiết kế không phù hợp
    - - Xử lý chứng từ theo ý chủ quan
      - Che dấu hoặc cố ý bỏ sót các thông tin, tài liệu hoặc nghiệp vụ kinh tế làm sai lệch BCTC
      - Ghi chép các nghiệp vụ không đúng sự thực
      - Cố ý áp dụng sai các chuẩn mực, nguyên tắc, phương pháp và chế độ kế toán, chính sách tài chính
      - Cố ý tính toán sai về mặt số học để làm sai lệch BCTC, hoặc đem lại lợi ích cá nhân.
    - - Lập báo cáo tài chính gian lân: Làm giả mạo chứng từ, sổ sách kế toán, cố tình bỏ sót các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, chủ động áp dụng sai chế độ kế toán tài chính,...
      - Biển thủ tài sản: biển thủ các khoản phải thu, lấy cắp tài sản vật chất hoặc tài sản trí tuệ, dùng tài sản của đơn vị để đem lại lợi ích cá nhân, tạo khách hàng ảo để đơn vị thanh toán tiền hàng hoặc dịch vụ mà đơn vị không nhận được
  - - - Thiếu năng lực do trình độ chuyên môn hạn chế
      - Xét đoán của BGĐ liên quan đến các ước tính kể toán mà KTV cho là không hợp lý hoặc việc lựa chọn và áp dụng các chính sách kế toán mà KTV cho là không phù hợp
      - Việc thu thập hoặc xử lý dữ liệu để lập BCTC không chính xác
      - Lề lối làm việc cẩu thả, thiếu thận trọng
      - Sức ép công việc và thời gian làm việc
    - - Lỗi tính toán về số học, ghi chép sai trong hồ sơ, tài liệu kế toán.
      - Bỏ sót số liệu hoặc thuyết minh hoặc hiểu sai các khoản mục, các nghiệp vụ kinh tế
      - Áp dụng sai các chuẩn mực, nguyên tắc, chế độ kế toán, chính sách tài chính một cách không cố ý.
  - - - Trách nhiệm ngăn ngừa, phát hiện và sửa chữa các gian lận và sai sót trong đơn vị thông qua việc xây dựng và duy trì thường xuyên hệ thống kế toán và hệ thống kiểm soát nội bộ thích hợp
      - Cam kết tạo ra văn hóa trung thực và hành vi có đạo đức
      - Tiếp thu và giải trình hoặc sửa chữa một cách kịp thời, đầy đủ về các hiện tượng gian lận do KTV phát hiện và yêu cầu sửa chữa trong quá trình kiểm toán. (là trách nhiệm về pháp lý)
    - - Chủ doanh nghiệp phải có trách nhiệm về gian lận, sai sót và trách nhiệm đối với BCTC
        được lập ra như sau:
        
        Ngăn ngừa GL, SS (khi GL, SS chưa xảy ra)
        
        Phát hiện và sửa chữa GL, SS (khi GL, SS đã xảy ra)
      - Cách thức chủ yếu để thực hiện trách nhiệm
        
        Đơn vị được kiểm toán phải xây dựng và thực hiện một cách thường xuyên, hiệu lực một hệ thống kế toán và hệ thống kiểm soát nội bộ thích hợp để ngăn chặn, phát hiện và xử lý kịp thời GL&SS.
        
        Đơn vị được kiểm toán phải tiếp thu, giải trình hoặc sửa chữa một cách kịp thời, đầy đủ về các hiện tượng GL,SS do KTV phát hiện và yêu cầu giải trình hay sửa chữa trong quá trình kiểm toán.
        
        Nếu doanh nghiệp không chịu tiếp thu, sửa chữa hoặc cung cấp đầy đủ thông tin tài liệu cho KTV, để KTV đánh giá ảnh hưởng của GL,SS này đến BCTC thì phải chấp nhận một báo cáo kiểm toán thích hợp do KTV đưa ra vì phạm vi kiểm toán bị hạn chế hoặc phải chấp nhận để KTV rút khỏi hợp đồng kiểm toán.
      - Việc ngăn chặn, phát hiện và xử lý gian lận, sai sót là trách nhiệm và bổn phận của bản thân doanh nghiệp được kiểm toán.
    - - KTV phải chịu trách nhiệm đạt được sự đảm bảo hợp lý rằng liệu BCTC,xét trên phương diện tổng thể có còn sai sót trọng yếu do gian lận hoặc nhầm lẫn hay ko (VSA 200). Do đó KTV cần:
        
        Duy trì thái độ hoài nghi nghề nghiệp
        
        Thảo luận trong nhóm KiT
        
        Phỏng vấn BGĐ và các đối tượng khác
        
        Xác định và đánh giá rủi ro có sai sót trọng yêu do gian lận
        
        Trao đổi với các cơ quan quản lý và cơ quan pháp luật có liên quan
        
        Vận dụng các thủ tục KiT để quản lý gian lận
      - KTV phải có trách nhiệm trong việc phát hiện và đánh giá ảnh hưởng của gian lận sai sót đã phát hiện được.
        
        Trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán
        
        KTV và công ty kiểm toán phải đánh giá rủi ro về những GL&SS có thể có làm ảnh hưởng trọng yếu đến BCTC.
        
        Trên cơ sở đánh giá rủi ro, KTV phải xây dựng các thủ tục kiểm toán phù hợp để đảm bảo rằng mọi gian lận, sai sót có ảnh hưởng trọng yếu đến BCTC đều được phát hiện.
        
        Trong giai đoạn thực hiện kiểm toán
        
        Phát hiện GL&SS có ảnh hưởng trọng yếu đến BCTC: KTV phải thực hiện các thủ tục kiểm toán đã được thiết kế để thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp nhằm chứng minh rằng trong BCTC không còn chứa đựng GL, SS làm ảnh hưởng trọng yếu đến BCTC hoặc BCTC có GL, SS thì đã được phát hiện và đã được sửa chữa hoặc đã được trình bày trong BCTC.
        
        Đánh giá ảnh hưởng của GL&SS đến BCTC: Sau khi đã phát hiện ra GL&SS còn tồn tại trong BCTC, KTV phải đánh giá sự ảnh hưởng của GL&SS đó đến BCTC - Nếu GL&SS có ảnh hưởng trọng yếu đến BCTC thì KTV cần thực hiện các bước đi cần thiết và sửa đổi, bổ sung những thủ tục kiểm toán thích hợp.
      - Trách nhiệm của KTV trong việc thông báo về gian lận và sai sót
        
        Thông báo của KTV cho giám đốc hoặc người đứng đầu doanh nghiệp
        
        Thông báo cho người sử dụng báo cáo kiểm toán
        
        Thông báo cho cơ quan chức năng có liên quan
        
        Thông báo cho KTV được thay thế trong trường hợp rút khỏi hợp đồng kiểm toán
  - - - Bản chất: RRKT xảy ra khi BCTC còn chứa đựng những sai sót trọng yếu nhưng KTV lại nhận xét rằng BCTC đã được trình bày trung thực, hợp lý. RR này xuất phát từ các sai lệch tiềm ẩn trong BCTC nhưng không được HTKSNB của doanh nghiệp ngăn ngừa hay phát hiện và KTV cũng không tìm ra.
      - Rủi ro kiểm toán là hệ quả của rủi ro có sai sót trọng yếu (gồm rủi ro tiềm tàng, rủi ro kiểm soát) và rủi ro phát hiện => Vì vậy, để nghiên cứu và đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến RRKT cần xem xét ba bộ phận của RRKT là RRTT, RRKS và RRPH.
    - - Việc đánh giá rủi ro kiểm toán liên quan đến cả 3 giai đoạn của cuộc kiểm toán: chuẩn bị kiểm toán, thực hành kiểm toán, kết thúc kiểm toán.
      - Đánh giá AR thường thông qua ước tính theo tỷ lệ từ 0 - 100%
      - Giữa rủi ro kiểm toán và bằng chứng kiểm toán có mối quan hệ tỷ lệ nghịch
    - - Rủi ro có sai phạm trọng yếu
        
        KN:Là rủi ro khi BCTC chứa đựng những sai phạm trọng yếu trước khi kiểm toán
        
        -> Rủi ro có sai phạm trọng yếu (IR và CR) luôn luôn tồn tại một cách khách quan, KTV không tạo ra và cũng không kiểm soát được chúng. Ngược lại, đối với DR, KTV phải có trách nhiệm thực hiện các thủ tục thu thập các bằng chứng kiểm toán nhằm quản lý và kiểm soát được rủi ro phát hiện
        
        Cấp độ tổng thể: Rủi ro có sai phạm trọng yếu là những rủi ro có ảnh hưởng tới toàn bộ BCTC và có thể ảnh hưởng tiềm tàng tới nhiều cơ sở dẫn liệu
        
        Cấp độ cơ sở dẫn liệu: Rủi ro có sai phạm trọng yếu bao gồm
        
        Rủi ro tiềm tàng
        
        Là rủi ro tiềm ẩn, vốn có do khả năng từng nghiệp vụ, từng khoản mục trong báo cáo tài chính chứa đựng sai sót trọng yếu (khi tính riêng rẽ hoặc tính gộp), trước khi xem xét đến tính hiệu lực, hiệu quả của hệ thống KSNB.
        
        Nhân tố ảnh hưởng đến mức độ rủi ro tiềm tàng
        
        Nhóm yếu tố thuộc về bản chất kinh doanh của doanh nghiệp
        
        Nhóm yếu tố thuộc về bản chất bộ phận, khoản mục cấu thành BCTC
        
        Nhóm yếu tố thuộc về bản chất HTKT và thông tin trong doanh nghiệp
        
        Trình tự đánh giá rủi ro tiềm tàng
        
        Việc phân tích, đánh giá rủi ro tiềm tàng thường được tiến hành từ trên xuống dưới, từ tổng thể đến chi tiết, từ toàn bộ công ty đến các công ty trực thuộc, từ toàn bộ BCTC đến từng khoản mục cấu thành BCTC, trình tự này được gọi là “từ đỉnh đến đáy”
        
        Rủi ro kiểm soát
        
        KN: Là rủi ro xảy ra sai sót trọng yếu trong từng nghiệp vụ, từng khoản mục trong báo cáo tài chính (khi tính riêng rẽ hoặc tính gộp) mà hệ thống kế toán và hệ thống kiểm soát nội bộ không ngăn ngừa hết hoặc không phát hiện và sửa chữa kịp thời.
        
        Nhân tố ảnh hưởng đến mức độ rủi ro kiểm soát
        
        Tính chất mới mẻ và phức tạp của các loại giao dịch
        
        Khối lượng và cường độ của giao dịch (nhiều hay ít)
        
        Số lượng và chất lượng của hệ thống nhân lực tham gia kiểm soát trong doanh nghiệp
        
        Tính hiệu lực, hợp lý và hiệu quả của các thủ tục kiểm soát và trình tự kiểm soát trong doanh nghiệp.
        
        Tính khoa học, thích hợp và hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ như việc sắp xếp phân công đúng người, đúng việc, việc bố trí và sử dụng một cách tối ưu các phương tiện, thiết bị kết hợp với con người trong quá trình kiểm soát
      - Rủi ro phát hiện
        
        Khái niệm
        Là khả năng KTV không phát hiện được các gian lận, sai sót trọng yếu tồn tại trong BCTC trong quá trình kiểm toán.
        
        Nguyên nhân
        
        Do phạm vi kiểm toán áp dụng không phù hợp
        
        Do áp dụng sai hệ thống phương pháp kiểm toán
        
        Nhân tố ảnh hưởng đến mức độ rủi ro phát hiện
        
        Phạm vi kiểm toán
        
        Phương pháp kiểm toán
        
        Trình độ, kinh nghiệm và khả năng xét đoán nghề nghiệp của KTV
      - Mối quan hệ giữa các loại rủi ro
        
        RRTT và RRKS tồn tại độc lập nằm ngay trong hoạt động của đơn vị được kiểm toán, không phụ thuộc và công việc kiểm toán có được tiến hành hay không. RRTT và RRKS tạo nên rủi ro có sai sót trọng yếu trên BCTC và quyết định khối lượng, quy mô, phạm vi, chi phí, biên chế, thời gian kiểm toán.
        
        RRPH hoàn toàn phụ thuộc vào công việc kiểm toán. Có RRPH là có RRKT nhưng giữa mức độ của RRPH và RRKT là không giống nhau vì RRKT còn phụ thuộc vào RRTT và RRKS.
        
        RRKS và RRPH giống nhau ở chỗ thực chất đây đều là do con người kiểm soát để phát hiện ra các GL,SS trong hoạt động của doanh nghiệp nhưng RRKS để ngăn ngừa, phát hiện ra GL, SS do chính bản thân DN thực hiện còn RRPH do KTV tìm kiếm và phát hiện trong cuộc kiểm toán.
        
        Mức độ RRPH dự kiến luôn có mối quan hệ ngược chiều với mức độ RRTT và RRKS.Mối quan hệ này được minh họa thông qua ma trận dự kiến RRPH.
  - - - Bằng chứng kiểm toán là toàn bộ tài liệu, thông tin do kiểm toán viên thu thập được liên quan đến cuộc kiểm toán và dựa trên các tài liệu, thông tin này, để hình thành ý kiến nhận xét về đối tượng được kiểm toán. Bằng chứng kiểm toán bao gồm những tài liệu, thông tin chứa đựng trong các tài liệu, sổ kế toán, kể cả báo cáo tài chính và những tài liệu, thông tin khác
    - - BCTC của đơn vị
        
        Sổ kế toán do đơn vị cung cấp
        
        Chứng từ kế toán
        
        Các xác nhận của bên thứ ba
        
        Kết quả của thủ tục phân tích do kiểm toán viên thực hiện
        
        Các ghi chép nội dung phỏng vấn khách hàng, nội dung cuộc họp,,
    - - Phân loại theo nguồn gốc:
        
        Bằng chứng do KTV tự khai thác và đánh giá thông qua kiểm kê, quan sát và tính toán lại.
        
        Bằng chứng do doanh nghiệp cung cấp.
        
        Bằng chứng do bên thứ 3 độc lập cung cấ
      - Phân loại theo dạng của bằng chứng kiểm toán:
        
        Bằng chứng kiểm toán vật chất
        
        Bằng chứng bằng miệng
    - - Có 2 yêu cầu
        
        Tính thích hợp(sự phù hợp và độ tin cậy)
        
        Tính thích hợp: “Thích hợp” là tiêu chuẩn thể hiện chất lượng của bằng chứng kiểm toán, bao gồm sự phù hợp và độ tin cậy của bằng chứng kiểm toán trong việc giúp KTV đưa ra các kết luận làm cơ sở hình thành ý kiến kiểm toán
        
        Sự phù hợp: Bằng chứng kiểm toán phải liên quan đến mục tiêu
        kiểm toán
        
        Tính đáng tin cậy: chịu ảnh hưởng bởi một số yếu tố
        
        Nguồn gốc thu thập thông tin
        
        Dạng của bằng chứng kiểm toán
        
        Thời điểm thu thập bằng chứng kiểm toán
        
        Chất lượng của kiểm soát nội bộ
        
        Nguyên tắc xét đoán tính thích hợp của bằng chứng kiểm toán
        
        Phụ thuộc vào nguồn gốc bằng chứng kiểm toán (…)
        
        Phụ thuộc vào dạng của bằng chứng (…)
        
        Phụ thuộc vào thời điểm thu thập bằng chứng (…)
        
        Sự kết hợp giữa các loại bằng chứng (…)
        
        Hiệu lực của hệ thống kiểm soát nội bộ của đơn vị (…)
      - Sự đầy đủ
        
        Đầy đủ là yêu cầu về số lượng của bằng chứng kiểm toán cần thiết để làm cơ sở cho các ý kiến nhận xét của KTV về BCTC.
        => Kích thước mẫu và thời gian kiểm toán cần thiết là một biểu hiện cụ thể của tính đầy đủ đối với các bằng chứng kiểm toán.
        
        Việc xác định kích thước mẫu kiểm toán và thời gian kiểm toán cần thiết là một xét đoán nghề nghiệp của KTV, tuy nhiên nó chịu ảnh hưởng của một số nhân tố chủ yếu sau:
        
        Mức độ RRTT và RRKS: Nếu mức RRTT và RRKS cao sẽ yêu cầu số lượng bằng chứng kiểm toán cần thu thập là lớn tức là kích thước mẫu của các thử nghiệm sẽ lớn và ngược lại.
        
        Tính trọng yếu: Bộ phận, khoản mục nào trên BCTC được xác định mức trọng yếu càng thấp thì trong quá trình kiểm toán, KTV cần phải thu thập một số lượng các bằng chứng kiểm toán càng nhiều và ngược lại.
        
        Độ tin cậy của KTV vào HTKSNB của đơn vị: Nếu độ tin cậy ở mức độ cao thì số lượng các bằng chứng kiểm toán cần thu thập sẽ ít đi và ngược lại
        
        Nguyên tắc xét đoán sự đầy đủ của bằng chứng kiểm toán
        
        Phụ thuộc vào quy mô mẫu: quy mô mẫu càng lớn; quy mô mẫu càng đủ đại diện cho tổng thể
        
        Phụ thuộc vào tính trọng yếu và mức độ rủi ro của bộ phận, thông tin được kiểm toán
        
        Phụ thuộc vào sự thích hợp của bằng chứng kiểm toán
        
        Phụ thuộc vào mối quan hệ tương hỗ giữa các bằng chứng (các bằng chứng có trái ngược không)
        
        Phụ thuộc vào mối quan hệ giữa chi phí và lợi ích khi thu thập bằng chứng
        
        Nguyên tắc sử dụng bằng chứng kiểm toán:
        
        KTV phải chịu trách nhiệm đến cùng về mọi bằng chứng đã sử dụng bất kể từ nguồn nào cung cấp.
        
        Bằng chứng kiểm toán có từ nguồn này mâu thuẫn với bằng chứng kiểm toán có từ nguồn khác thì KTV phải xác định những thủ tục kiểm tra bổ sung cần thiết để giải quyết mâu thuẫn trên
        
        Khi thu thập bằng chứng từ các thử nghiệm kiểm soát, KTV phải xem xét sự đầy đủ và tính thích hợp của các bằng chứng làm cơ sở cho việc đánh giá của mình về RRKS
        
        Khi thu thập bằng chứng từ các thử nghiệm cơ bản, KTV phải xem xét sự đầy đủ và tính thích hợp của các bằng chứng từ các thử nghiệm cơ bản kết hợp với các bằng chứng từ các thử nghiệm kiểm soát nhằm khẳng định CSDL của BCTC
        
        KTV phải thu thập bằng chứng kiểm toán cho từng CSDL của BCTC. Bằng chứng liên quan đến một CSDL không thể bù đắp cho việc thiếu bằng chứng liên quan đến CSDL khác.
    - - Kiểm tra
        
        Kiểm tra là việc sử dụng các kỹ thuật thông thường như rà soát lại, nghiên cứu kỹ, đọc, duyệt, phân đoạn, xem xét, so sánh, đối chiếu, xác minh…để thu thập các bằng chứng kiểm toán
        
        Các loại kỹ thuật kiểm tra:
        
        Kiểm tra vật chất: Trực tiếp kiểm kê hay tham gia kiểm kê tài sản thực tế: TSCĐHH, HTK, tiền mặt tại quĩ…
        
        Kiểm tra tài liệu: Bao gồm việc xem xét đối chiếu các tài liệu, văn bản, sổ kế toán và chứng từ có liên quan
        
        Quan sát
        
        Quan sát là theo dõi một hiện tượng, một chu trình hoặc một thủ tục do người khác thực hiện.
        
        Các trường hợp áp dụng:
        
        Thực hiện chủ yếu trong các khảo sát kiểm soát để đánh giá HTKSNB của đơn vị được kiểm toán.
        
        Thực hiện để xác nhận tính đúng đắn của các thông tin, tài liệu và bằng chứng kiểm toán khác ví dụ quan sát quá trình kiểm kê tài sản của đơn vị để xác định kết quả kiểm kê tài sản do đơn vị thực hiện qua đó giúp KTV đánh giá tính hiện hữu của tài sản đang trình bày trên BCTC
        
        Phỏng vấn
        
        Phỏng vấn là việc thu thập thông tin phù hợp từ những người am hiểu công việc ở trong hay ngoài đơn vị được kiểm toán.
        
        Thẩm tra xác nhận từ bên ngoài
        
        Là sự trả lời cho một yêu cầu cung cấp thông tin nhằm xác minh lại các thông tin đã có tại đơn vị được kiểm toán
        
        Thư xác nhận từ bên ngoài thường có 2 dạng phổ biến:
        
        Thư xác nhận dạng khẳng định
        
        Thư xác nhận dạng phủ định
        
        Tính toán lại
        
        Là việc kiểm tra độ chính xác về toán học của các nguồn tài liệu và ghi chép kế toán hoặc việc thực hiện các tính toán độc lập của KTV.
        
        Tính toán cung cấp cho KTV các bằng chứng kiểm soát có độ tin cậy cao về phương diện số học. Tính toán lại có thể được thực hiện thủ công hay tự động.
        
        Thực hiện lại
        
        Thực hiện lại là việc kiểm toán viên thực hiện một cách độc lập các thủ tục hoặc các kiểm soát đã được đơn vị thực hiện trước đó như một phần kiểm soát nội bộ của đơn vị. Bằng chứng từ kỹ thuật này giúp KTV đánh giá tính thích hợp và hiệu quả của các quy chế KSNB đang được thực hiện trong kỳ tại đơn vị được kiểm toán
        
        Thủ tục phân tích
        
        Là việc phân tích các số liệu, thông tin, các tỷ suất quan trọng, qua đó tìm ra những xu hướng biến động và tìm ra những mối quan hệ có mâu thuẫn với các thông tin liên quan khác hoặc có sự chênh lệch lớn so với giá trị đã dự kiến
  - - - Hồ sơ kiểm toán chung
        
        Là hồ sơ kiểm toán chứa các thông tin chung về khách hàng liên quan tới hai hay nhiều cuộc kiểm toán trong nhiền năm tài chính.
      - Hồ sơ kiểm toán năm
        
        Là hồ sơ kiểm toán chứa đựng các thông tin về khách hàng chỉ liên quan đến cuộc kiểm toán của năm hiện tại.
    - - Phải có đề mục rõ ràng để nhận dạng, phân biệt cho từng cuộc kiểm toán, từng khoản mục, nội dung được kiểm toán.
        
        Hồ sơ kiểm toán phải có đầy đủ chữ ký của kiểm toán viên
        
        Hồ sơ kiểm toán phải được chú thích đầy đủ về nguồn gốc dữ liệu, ký hiệu sử dụng
        
        Hồ sơ kiểm toán phải đầy đủ, chính xác, thích hợp
        
        Hồ sơ kiểm toán cần trình bày dễ hiểu và rõ ràng
        
        Hồ sơ kiểm toán phải được sắp xếp 1 cách khoa học
  - - - Thủ tục phân tích
        
        Kiểm toán viên có thể sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để thực hiện các thủ tục phân tích, từ việc so sánh đơn giản đến các phân tích phức tạp đòi hỏi phải sử dụng các kỹ thuật thống kê tiên tiến. Các thủ tục phân tích có thể được áp dụng cho báo cáo tài chính hợp nhất, các bộ phận cấu thành hoặc các yếu tố riêng lẻ của thông tin
        
        Các loại thủ tục phân tích khác nhau có các mức độ đảm bảo khác nhau. Các thủ tục phân tích
      - Kiểm tra chi tiết (Thử nghiệm chi tiết)
        
        Là thủ tục được thiết kế để thu thập bằng chứng xác thực một giá trị đối với các nghiệp vụ phát sinh, số dư tài khoản hoặc các thông tin thuyết minh
        
        Kiểm tra chi tiết được dùng để thu thập bằng chứng kiểm toán liên quan đến các CSDL như tính hiện hữu, đầy đủ, quyền và nghĩa vụ
        
        Các kỹ thuật kiểm tra chi tiết
        
        Kiểm tra chi tiết nghiệp vụ: nhằm xem xét mức độ trung thực và hợp lý của khoản mục
        
        Kiểm tra số dư: nhằm xem xét mức độ trung thực và hợp lý của số dư tài khoản và khoản mục. KTV phân chia số dư thành từng bộ phận, từng đối tượng sau đó thực hiện kiểm tra bằng phương pháp thích hợp
        
        Kiểm tra thuyết minh
      - Một số lưu ý khi thực hiện thử nghiệm cơ bản
        
        Chỉ thực hiện thủ tục phân tích cơ bản đủ để giảm rủi ro kiểm toán xuống mức thấp nhất có thể chấp nhận được
        
        Chỉ có kiểm tra chi tiết là thích hợp
        
        Việc kết hợp thủ tục phân tích cơ bản và kiểm tra chi tiết là thích hợp nhất để xử lý rủi ro đã được đánh giá
        
        Sử dụng bằng chứng kiểm toán thu thập được trong giai đoạn giữa kỳ
        
        Chỉ thực hiện thử nghiệm cơ bản bổ sung nếu kiểm toán viên xác định như vậy là đủ
  - - - Thử nghiệm kiểm soát được thiết kế để đánh giá tính hữu hiệu của hoạt động kiểm soát trong việc ngăn chặn hoặc phát hiện và sửa chữa các sai sót trọng yếu ở cấp độ cơ sở dẫn liệu. Việc thiết kế thử nghiệm kiểm soát nhằm thu thập bằng chứng kiểm toán phù hợp bao gồm việc xác định các điều kiện (tính chất hoặc thuộc tính) cho thấy kiểm soát đã được thực hiện, và các điều kiện sai lệch cho thấy kiểm soát không được thực hiện theo đúng như đã thiết kế. Kiểm toán viên sau đó có thể kiểm tra sự hiện hữu hoặc không hiện hữu của các điều kiện này
    - - Xử lý các CSDL cụ thể khi dự định tin cậy vào các kiểm soát bao gồm CSDL về sự hiện diện, tính hữu hiệu, tính liên tục
        
        Ngăn ngừa hoặc phát hiện các sai sót trọng yếu hoặc gian lận xảy ra
        
        Việc thực hiện thử nghiệm cơ bản không thể cung cấp đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp ở cấp độ CSDL
        
        Khi thiết kế và thực hiện thử nghiệm kiểm soát, KTV càng tin tưởng vào tính hữu hiệu của hoạt động kiểm soát thì càng phải thu thập bằng chứng kiểm toán thuyết phục hơn
    - - Khi thiết kế và thực hiện thử nghiệm kiểm soát, KTV phải
        
        Thực hiện các thủ tục kiểm toán khác kết hợp với thủ tục phỏng vấn
        
        Xác định liệu các kiểm soát được thử nghiệm có phụ thuộc vào các kiểm soát khác không
    - - Các kiểm soát đã được thực hiện như thế nào tại các thời điểm liên quan trong suốt giai đoạn được kiểm toán
        
        Các kiểm soát được thực hiện nhất quán hay không
        
        Các kiểm soát được ai thực hiện và thực hiện bằng cách nào
        
        Các thử nghiệm kiểm soat đã thực hiện có cung cấp cơ sở thích hợp để KTV tin cậy vào các kiểm soát đó hay không
        
        Có cần thực hiện các thử nghiệm kiểm soát bổ sung hay không
        
        Các rủi ro có khả năng xảy ra sai sót có cần được xử lý bằng cách áp dụng các thử nghiệm cơ bản hay không
    - - KTV phải thực hiện thử nghiệm kiểm soats tại một thời điểm cụ thể, hoặc cho cả giai đoạn mà KTV dự định dự vào kiểm soát đó để đưa ra cơ sở thích hợp cho sự tin cậy của KTV vào các kiểm soát đó
      - KTV thu thập bằng chứng về tính hiện hữu của hoạt động trong gia đoạn giữa kỳ, cần
        
        Thu thập bằng chứng kiểm toán về những thay đổi quan trọng trong các kiểm soát xảy ra sau giai đoạn giữa kỳ
        
        Xác định bằng chứng kiểm toán bổ sung cần thu thập cho giai đoạn còn lại
    - - Một số trường hợp có thể cùng lúc kết hợp thử nghiệm cơ bản và thử nghiệm kiểm soát cho cùng 1 nghiệp vụ hoặc giao dịch
  - - - a) Chọn tất cả các phần tử (kiểm tra 100%);
        
        (b) Lựa chọn các phần tử cụ thể;
        
        (c) Lấy mẫu kiểm toán
  - - - (1) Tổng thể được cấu thành từ một số ít các phần tử có giá trị lớn;
        
        (2) Có rủi ro đáng kể mà các phương pháp khác không cung cấp đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp; hoặc
        
        (3) Tính chất lặp đi lặp lại của việc tính toán hoặc quy trình khác được thực hiện tự động bởi một hệ thống thông tin giúp việc kiểm tra 100% sẽ tiết kiệm chi phí hơn
  - - - (1) Các phần tử có giá trị lớn hoặc các phần tử đặc biệt: Kiểm toán viên có thể quyết định lựa chọn một số phần tử cụ thể trong một tổng thể do các phần tử này có giá trị lớn hoặc có một số tính chất khác, như các phần tử có nghi ngờ, bất thường, có nguy cơ rủi ro cao hoặc đã từng bị nhầm lẫn;
        
        (2) Tất cả các phần tử có giá trị cao hơn một giá trị nhất định: Kiểm toán viên có thể quyết định kiểm tra tất cả các phần tử có giá trị được ghi nhận cao hơn một giá trị nhất định nhằm xác minh một phần lớn trong tổng giá trị của một nhóm giao dịch hoặc số dư tài khoản;
        
        (3) Các phần tử để thu thập tài liệu, thông tin: Kiểm toán viên có thể kiểm tra các phần tử để thu thập tài liệu, thông tin về các vấn đề như bản chất của đơn vị hoặc bản chất của các giao dịch.
  - - - a) Lấy mẫu kiểm toán (sau đây gọi là “lấy mẫu”): Là việc áp dụng các thủ tục kiểm toán trên số phần tử ít hơn 100% tổng số phần tử của một tổng thể kiểm toán sao cho tất cả các đơn vị lấy mẫu đều có cơ hội được lựa chọn nhằm cung cấp cho kiểm toán viên cơ sở hợp lý để đưa ra kết luận về toàn bộ tổng thể.
        
        b) Tổng thể: Là toàn bộ dữ liệu mà từ đó kiểm toán viên lấy mẫu nhằm rút ra kết luận về toàn bộ dữ liệu đó.
        
        (c) Rủi ro lấy mẫu: Là rủi ro mà kết luận của kiểm toán viên dựa trên việc kiểm tra mẫu có thể khác so với kết luận đưa ra nếu kiểm tra toàn bộ tổng thể với cùng một thủ tục kiểm toán
        
        (d) Rủi ro ngoài lấy mẫu: Là rủi ro khi kiểm toán viên đi đến một kết luận sai vì các nguyên nhân không liên quan đến rủi ro lấy mẫu (xem hướng dẫn tại đoạn A1 Chuẩn mực này).
        
        (e) Sai phạm cá biệt: Là một sai sót hay sai lệch được chứng minh là không đại diện cho các sai sót hay sai lệch của tổng thể.
        
        (f) Đơn vị lấy mẫu: Là các phần tử riêng biệt cấu thành tổng thể (xem hướng dẫn tại đoạn A2 Chuẩn mực này).
        
        (g) Lấy mẫu thống kê: Là phương pháp lấy mẫu có các đặc điểm sau:
        
        (i) Các phần tử được lựa chọn ngẫu nhiên vào mẫu;
        
        • (ii) Sử dụng lý thuyết xác suất thống kê để đánh giá kết quả mẫu, bao gồm cả việc định lượng rủi ro lấy mẫu.
        
        Lấy mẫu phi thống kê: Một phương pháp lấy mẫu không có đặc điểm (i) và (ii) nêu trên được coi là lấy mẫu phi thống kê.
        
        (h) Phân nhóm: Là việc phân chia một tổng thể thành các tổng thể con, mỗi tổng thể con là một nhóm các đơn vị lấy mẫu có cùng tính chất (thường là chỉ tiêu giá trị).
        
        (i) Sai sót có thể bỏ qua: Là một giá trị được kiểm toán viên đặt ra mà dựa vào đó kiểm toán viên mong muốn đạt được mức độ đảm bảo hợp lý rằng sai sót thực tế của tổng thể không vượt quá giá trị đặt ra (xem hướng dẫn tại đoạn A3 Chuẩn mực này).
        
        (j) Tỷ lệ sai lệch có thể bỏ qua: Là một tỷ lệ sai lệch được kiểm toán viên đặt ra đối với các thủ tục kiểm soát nội bộ mà dựa vào đó kiểm toán viên mong muốn đạt được mức độ đảm bảo hợp lý rằng tỷ lệ sai lệch thực tế của tổng thể không vượt quá tỷ lệ sai lệch đặt ra.
  - - - • Thiết kế mẫu
      - • Xác định cỡ mẫu
      - • Lựa chọn các phân tử của mẫu
      - • Thực hiện các thủ tục kiểm toán
      - • Xem xét bản chất và nguyên nhân của sai sót
      - • Dự đoán sai sót của tổng thể
      - • Đánh giá kết quả mẫu
  - - - Khi thiết kế một mẫu kiểm toán, kiểm toán viên phải xem xét mục đích của thủ tục kiểm toán và các tính chất của tổng thể được lấy mẫu
      - Lấy mẫu kiểm toán cho phép kiểm toán viên thu thập và đánh giá các bằng chứng kiểm toán về một số tính chất của các phần tử được lựa chọn nhằm đưa ra hoặc giúp đưa ra kết luận về tổng thể được lấy mẫu.
      - Lấy mẫu kiểm toán có thể được tiến hành theo phương pháp thống kê hoặc phi thống kê.
      - Việc xem xét nội dung của bằng chứng kiểm toán thu thập được và hoàn cảnh xảy ra sai lệch hay sai sót hoặc các tính chất khác liên quan tới bằng chứng kiểm toán đó sẽ giúp kiểm toán viên xác định thế nào là sai lệch hay sai sót và tổng thể nào cần phải lấy mẫu.
      - Khi lấy mẫu kiểm toán, kiểm toán viên cần thực hiện các thủ tục kiểm toán để thu thập bằng chứng chứng minh rằng tổng thể được lấy mẫu là đầy đủ.
  - - - Cỡ mẫu là số lượng các phần tử trong tổng thể được lựa chọn theo tiêu thức nhất định vào mẫu để kiểm tra.
      - Mức độ rủi ro lấy mẫu mà kiểm toán viên có thể chấp nhận ảnh hưởng tới cỡ mẫu yêu cầu. Mức độ rủi ro mà kiểm toán viên có thể chấp nhận càng thấp thì cỡ mẫu cần thiết sẽ càng lớn.
      - Cỡ mẫu có thể được xác định thông qua các tính toán thống kê hoặc dựa trên xét đoán chuyên môn của kiểm toán viên
  - - - Theo phương pháp lấy mẫu thống kê, các phần tử được lựa chọn vào mẫu một cách ngẫu nhiên để mỗi đơn vị lấy mẫu có một xác suất được lựa chọn xác định. Theo phương pháp lấy mẫu phi thống kê, kiểm toán viên sử dụng xét đoán chuyên môn để lựa chọn các phần tử của mẫu.
      - Các phương pháp chủ yếu để chọn mẫu là lựa chọn ngẫu nhiên, lựa chọn theo hệ thống và lựa chọn bất kỳ, lựa chọn theo lô hoặc theo khối
  - - - Kiểm toán viên phải thực hiện các thủ tục kiểm toán đối với từng phần tử được lựa chọn phù hợp với mục đích của các thủ tục kiểm toán đó.
      - Nếu không áp dụng được thủ tục kiểm toán đối với một phần tử đã lựa chọn, kiểm toán viên phải thực hiện thủ tục kiểm toán đó đối với một phần tử thay thế
      - Nếu kiểm toán viên không thể áp dụng các thủ tục kiểm toán đã được thiết kế hoặc các thủ tục thay thế phù hợp khác đối với một phần tử được lựa chọn, kiểm toán viên phải coi đây là một sai lệch - trong trường hợp thử nghiệm kiểm soát, hoặc sai sót - trong trường hợp kiểm tra chi tiết
  - - - Đối với thử nghiệm kiểm soát, tỷ lệ sai lệch của mẫu cao hơn so với dự tính có thể làm tăng rủi ro có sai sót trọng yếu đã được đánh giá, trừ khi kiểm toán viên thu thập được các bằng chứng kiểm toán khác hỗ trợ cho đánh giá ban đầu.
      - Đối với kiểm tra chi tiết, nếu mức sai sót trong một mẫu cao hơn so với dự tính, kiểm toán viên có thể kết luận rằng một nhóm giao dịch hoặc số dư tài khoản có sai sót trọng yếu, nếu không có các bằng chứng kiểm toán khác chứng minh rằng không tồn tại sai sót trọng yếu nào.
      - Trong trường hợp kiểm tra chi tiết, tổng giá trị của sai sót dự tính cộng với sai sót cá biệt (nếu có) là ước tính phù hợp nhất của kiểm toán viên về sai sót của tổng thể. Nếu tổng giá trị của sai sót dự tính cộng với sai sót cá biệt (nếu có) vượt quá mức sai sót có thể bỏ qua thì mẫu được chọn không cung cấp được cơ sở hợp lý cho các kết luận của kiểm toán viên về tổng thể đã được kiểm tra.
      - Tổng giá trị của sai sót dự tính và sai sót cá biệt càng gần đến mức sai sót có thể bỏ qua thì sai sót thực tế của tổng thể càng có nhiều khả năng vượt quá mức sai sót có thể bỏ qua.
      - Nếu sai sót dự tính lớn hơn mức sai sót mà kiểm toán viên đã dự kiến khi xác định cỡ mẫu, kiểm toán viên có thể kết luận rằng rủi ro lấy mẫu là không thể chấp nhận được do sai sót thực tế của tổng thể đã vượt quá sai sót có thể bỏ qua. Việc xem xét kết quả của các thủ tục kiểm toán khác giúp kiểm toán viên đánh giá rủi ro do sai sót thực tế của tổng thể vượt quá sai sót có thể bỏ qua và rủi ro này có thể giảm đi nếu kiểm toán viên thu thập được thêm bằng chứng kiểm toán.
      - Nếu kiểm toán viên kết luận rằng việc lấy mẫu kiểm toán chưa cung cấp được cơ sở hợp lý cho các kết luận về tổng thể đã được kiểm tra, kiểm toán viên có thể:
        
        (1) Yêu cầu Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán kiểm tra các sai sót đã được phát hiện và khả năng có các sai sót khác và thực hiện những điều chỉnh cần thiết
        
        (2) Điều chỉnh nội dung, lịch trình, phạm vi các thủ tục kiểm toán tiếp theo để có thể đạt được mức độ đảm bảo cần thiết
- - - - Xem xét những khoản nợ tiềm tàng
        
        Là một khoản nợ có thể xảy ra trong tương lai, phát sinh từ các hoạt động, sự kiện đã xảy ra trong niên độ, nhưng đến ngày kết thúc niên độ vẫn chưa thể xác định được khả năng xảy ra cũng như ước tính số tiền phải trả
        
        Nghĩa vụ nợ có khả năng phát sinh từ các sự kiện đã xảy ra và nghĩa vụ nợ này sẽ chỉ được xác nhận bởi khả năng hay xảy ra hoặc không hay xảy ra của một hoặc nhiều sự kiện không chắc chắn trong tương lai mà doanh nghiệp kiểm soát được; hoặc
        
        Nghĩa vụ nợ hiện tại phát sinh từ các sự kiện đã xảy ra nhưng chưa được ghi nhận vì
        
        Không chắc chắn có sự giảm sút về lợi ích kinh té do việc phải thanh toán nghĩa vụ nợ; hoặc
        
        Giá trị của nghĩa vụ nợ đó không được xác định một cách đáng tin cậy
        
        Nguyên nhân có các khoản nợ tiềm tàng
        
        Có các vụ kiện nhằm vào doanh nghiệp về vấn đề vi phạm bản quyền sở hữu công nghiệp, về trách nhiệm đối với sản phẩm, về việc vi phạm hợp đồng kinh tế... Nhưng chưa có kết quả xét xử.
        
        Có tranh chấp với cơ quan thuế về các khoản thuế phải nộp
        
        Có các bảo lãnh về công nợ của đơn vị khác và có dấu hiệu đơn vị đó không có khả năng thanh toán nghĩa vụ nợ
        
        Khi nào ghi nhận một khoản nợ tiền tàng
        
        Nếu nghĩa vụ nợ chắc chắn xảy ra và giá trị có thể ước tính được một cách đáng tin cậy thì doanh nghiệp phải ghi nhận một khoản dự phòng vào ngày kết thúc niên độ kế toán
        
        Nếu nghĩa vụ nợ chưa chắc chắn xảy ra hoặc giá trị không thể ước tính một cách đáng tin cậy thì DN phải khai báo khoản nợ tiềm tàng trên TMBCTC
        
        Nếu khả năng xảy ra nghĩa vụ nợ là rất thấp, DN không cần khai báo trên TMBCTC.
        
        Những thủ tục kiểm toán phổ biến để phát hiện nợ tiền tàng
        
        Phỏng vấn : Trao đổi với người quản lý đơn vị về khả năng có các khoản nợ tiềm tàng chưa được khai báo
        
        Xác nhận: gửi thư yêu cầu luật sư hay tư vấn pháp luật của DN cung cấp thư xác nhận về các vụ kiện đang xét sử, đánh giá của luật sư về khả năng DN phải bồi thường và ước tính giá trị thiệt hại
        
        Thực hiện rà soát tài liệu
        
        Đọc các biên bản họp hội đồng cổ đông, họp HĐQT,BGĐ,... Để tìm dấu hiệu các vụ kiện hoặc các vấn đề bất lợi khác
        
        Đọc các hợp đồng, khế ước vay, hợp đồng thuê và các thông tin từ cơ quan thuế và các cơ quan nhà nước khác
        
        Thu thập thông tin về các khoản bảo lãnh nợ cho đơn vị khác từ xác nhận của ngân hàng
      - Xem xét các sự kiện phát sinh sau ngày khóa sổ kế toán lập báo cáo tài chính
        
        Phân chia khoảng thời gian xem xét?
        
        Xảy ra trước khi ký báo cáo kiểm toán
        
        Sau ngày ký báo cáo kiểm toán
        
        Phân loại
        
        Loại 1 - Sự kiện ảnh hưởng trực tiếp và cần phải điều chỉnh trên BCTC
        
        Loại 2 – Những sự kiện không ảnh hưởng trực tiếp đến báo cáo tài chính nhưng cần thuyết minh
        
        Xem xét các sự kiện xảy ra trước khi phát hành báo cáo kiểm toán - Xảy ra vào thời điểm đang tiến hành kiểm toán
        
        Những phát hiện thực tế vào ngày phát hành báo cáo kiểm toán;
        
        Xem xét các thủ tục bỏ sót sau ngày phát hành báo cáo kiểm toán.
        
        Thời gian xem xét các sự kiện
        
        Xem xét các sự kiện xảy ra sau
      - Đánh giá giả thiết hoạt động liên tục
        
        Xem xét đánh giá trên 2 khía cạnh
        
        Về tài chính
        
        (1) Đơn vị lâm vào tình trạng nợ phải trả lớn hơn tài sản hoặc nợ phải trả ngắn hạn lớn hơn tài sản lưu động;
        
        (2) Đơn vị có các khoản nợ dài hạn sắp đến hạn trả mà không có khả năng được giãn nợ hoặc không có khả năng thanh toán, hoặc đơn vị phụ thuộc quá nhiều vào các khoản vay ngắn hạn để tài trợ các tài sản dài hạn;
        
        (3) Dấu hiệu về việc các chủ nợ ngừng hoặc thu hồi các hỗ trợ tài chính;
        
        (4) Lưu chuyển tiền từ HĐKD bị âm thể hiện trên báo cáo tài chính hay dự báo trong tương lai;
        
        (5) Đơn vị có các chỉ số tài chính xấu hơn mức bình thường;
        
        (6) Lỗ hoạt động kinh doanh lớn hoặc có sự suy giảm lớn về giá trị của các tài sản được dùng để tạo ra các luồng tiền;
        
        (7) Nợ tồn đọng hoặc ngừng thanh toán cổ tức;
        
        (8) Không có khả năng thanh toán nợ khi đến hạn;
        
        (9) Không có khả năng tuân thủ các điều khoản của hợp đồng tín dụng;
        
        (10) Chuyển đổi từ các giao dịch mua chịu sang mua thanh toán ngay với các nhà cung cấp;
        
        (11) Không có khả năng tìm kiếm các nguồn tài trợ cho việc phát triển các sản phẩm mới thiết yếu hoặc các dự án đầu tư thiết yếu;
        
        Về hoạt động
        
        (12) Ban Giám đốc có ý định ngừng hoạt động hoặc giải thể đơn vị;
        
        (13) Thiếu thành phần lãnh đạo chủ chốt mà không được thay thế;
        
        (14) Mất một thị trường lớn, mất khách hàng quan trọng, mất quyền kinh doanh theo hình thức cấp phép, nhượng quyền thương mại hoặc mất nhà cung cấp quan trọng;
        
        (15) Gặp các vấn đề khó khăn về lao động;
        
        (16) Thiếu hụt vật tư đầu vào chủ yếu;
        
        (17) Xuất hiện đối thủ cạnh tranh mới thành công hơn; Các dấu hiệu khác
        
        (18) Không tuân thủ các quy định về góp vốn cũng như các quy định khác của pháp luật;
        
        (19) Đơn vị đang bị kiện và các vụ kiện này chưa được xử lý mà nếu đơn vị thua kiện có thể dẫn đến các khoản bồi thường không có khả năng đáp ứng được;
        
        (20) Thay đổi về pháp luật và các quy định hoặc chính sách của Nhà nước làm ảnh hưởng bất lợi tới đơn vị;
        
        (21) Xảy ra các rủi ro, tổn thất mà không được bảo hiểm hoặc bảo hiểm với giá trị thấp.
        
        Thủ tục kiểm toán bổ sung khi kiểm toán viên nhận thấy các sự kiện hoặc điều kiện dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của đơn vị
        
        (1) Phân tích và thảo luận với Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán về dòng tiền, lợi nhuận và các dự báo liên quan khác;
        
        (2) Phân tích và thảo luận về báo cáo tài chính giữa niên độ kỳ gần nhất của đơn vị;
        
        (3) Xem xét điều khoản của các giấy nhận nợ và các hợp đồng vay nợ và xác định liệu có các dấu hiệu vi phạm;
        
        (4) Xem xét biên bản họp cổ đông, họp Ban quản trị và các cuộc họp có liên quan khác để tìm hiểu về các khó khăn tài chính;
        
        (5) Phỏng vấn chuyên gia tư vấn pháp luật của đơn vị về các tranh chấp, kiện tụng và sự hợp lý trong các đánh giá của Ban Giám đốc về các tranh chấp, kiện tụng này và ước lượng mức độ ảnh hưởng về mặt tài chính;
        
        (6)Xác nhận sự tồn tại, tính hợp pháp và tính bắt buộc thi hành của các thỏa thuận để cung cấp hoặc duy trì các hỗ trợ tài chính cho bên thứ ba và các bên liên quan và đánh giá khả năng tài chính của những bên này trong việc cung cấp thêm các quỹ bổ sung;
        
        (7) Xem xét kế hoạch của đơn vị trong việc giải quyết các đơn hàng chưa hoàn thành cho khách hàng;
        
        (8) Tiến hành các thủ tục kiểm toán đối với những sự kiện phát sinh sau ngày kết thúc kỳ kế toán để xác định những sự kiện có thể làm suy giảm hoặc gây ảnh hưởng tới khả năng hoạt động liên tục của đơn vị;
        
        (9) Xác nhận sự tồn tại, các điều khoản và tính hợp lý của các công cụ vay nợ;
        
        (10) Thu thập và xem xét báo cáo về các hoạt động pháp lý;
        
        (11)Xác định xem đơn vị có kế hoạch thanh lý tài sản hay không
      - Tích lũy bằng chứng cuối cùng
        
        Áp dụng các thủ tục phân tích
        
        Thủ tục phân tích giúp kiểm toán viên đánh giá tổng thể toàn bộ việc trình bày báo cáo tài chính
        
        Xác định rủi ro có sai sót trọng yếu trước đây chưa thực hiện
        
        Đảm bảo rằng các kết luận được hình thành trong cuộc kiểm toán về các thành phần hoặc yếu tố riêng lẻ của BCTC có thể được xác thực
        
        Hỗ trợ trong việc đạt được kết luận tổng hợp về tính hợp lý của BCTC
        
        Đánh giá sự đầy đủ của bằng chứng
        
        Kiểm tra lại chương trình kiểm toán để xem mọi bộ phận của nó đã đượ hoàn tất đúng đắn và lập hồ sơ kiểm toán đã đầy đủ hay chưa
        
        Xem xét chương trình kiểm toán đã điều chỉnh và các thủ tục kiểm toán đã được thực hiện đối với các ván đề phát hiện trong quá trình kiểm toán
        
        Tổng hợp và đánh giá các sai sót chưa điều chỉnh
        
        Tổng hợp lai sai sót chưa được điều chỉnh + sai sót do ước lượng mẫu
        
        Nếu sai sót tổng hợp vượt mức trọng yếu hoặc xấp xỉ mức trọng yếu =>KTV yêu cầu đơn vị điều chỉnh các sai sót chưa được điều chỉnh hoặc tiến hành các thủ tục kiểm toán bổ sung
        
        Rà soát lại hồ sơ kiểm toán
        
        Đánh giá công việc của KTV, trợ lý kiểm toán để đảm bảo chất lượng công việc
        
        Đảm bảo sự tuân thủ các chuẩn mực kiểm toán
        
        Khắc phục nhưng thiên lệch trong xét đoán của KTV
        
        Yêu cầu doanh nghiệp cung cấp thư giải trình của nhà quản lý
        
        Thư giải trình là một văn bản do nhà quản lý doanh nghiệp cung cấp trong đó trình bày tóm tắt các vấn đề quan trọng đã được trao đổi giữa giám đốc DN với KTV trong suốt quá trình kiểm toán, đồng thời khẳng định một số vấn đề thuộc trách nhiệm của giám đốc DN
        
        BCTC của dn đã được lập và trình bày dựa trên CMKT hiện hành
        
        Mọi tài liệu, sổ sách kế toán đã được cung cấp đầy đủ cho KTV
        
        DN đã khai báo đầy đủ mọi vấn đề cần thiết theo yêu cầu của các CMKT hiện hành
        
        Thư giải trình của nhà quản lý được trình bày trên giấy có viết sẵn đầu đề, được ghi địa chỉ tới kiểm toán viên, và thường do nhà quản lý cao cấp hoặc giám đốc tài chính ký.
        
        Thư này nên lập vào ngày báo cáo kiểm toán để có thể diễn đạt được tất cả những vấn đề cho tới thời điểm kết thúc công việc kiểm toán.
        
        Thư này thường do các kiểm toán viên chuẩn bị cho công ty khách hàng đọc và ký.
      - Đánh giá những phát hiện kiểm toán
        
        Các thủ tục thông thường được sử dụng bao gồm: Đọc các báo cáo tài chính và xem xét các yếu tố
        
        Sự thích hợp của các bằng chứng thu thập được chứng minh về những số dư bất thường hoặc không mong muốn được xác định trong kế hoạch kiểm toán hoặc trong khi thực hiện cuộc kiểm toán;
        
        Các số dư bất thường hoặc không mong muốn hoặc những mối liên hệ đã không được kiểm toán viên phát hiện từ trước;
        
        Sự phù hợp của việc trình bày trong quan hệ với các xu hướng của ngành
      - Thư quản lý
        
        Thư quản lý gồm có những gợi ý của kiểm toán viên nhằm giúp cho nhà quản lý thực hiện tốt hơn công việc quản lý
        
        Thư quản lý không nên có những nội dung trái ngược với nội dung của thư giải trình của nhà quản lý
        
        Nó cung cấp cho nhà quản lý những ý kiến đề xuất cải thiện về hoạt động nói chung và hoạt động kiểm soát nói riêng
      - Thảo luận với ban quản trị
        
        Các quá trình mà ban quản lý đã sử dụng để thực hiện các ước tính kế toán “nhạy cảm” và bất cứ vấn đề gì có liên quan mà kiểm toán viên có được về các quá trình và những kết quả;
        
        Những điều chỉnh kiểm toán cụ thể, thậm chí ban quản lý sẵn sàng đồng ý tạo ra chúng;
        
        Có những ghi chép kế toán và báo cáo không khớp đúng với nhà quản lý thậm chí cuối cùng chúng đã được giải quyết;
        
        Thảo luận của nhà quản lý với công ty kiểm toán khác được xem như là cách thức giải quyết các vấn đề kế toán chưa thống nhất;
        
        Những khó khăn trong thực hiện kiểm toán;
        
        Gian lận và các hành vi bất hợp pháp khác
        
        Không hiệu quả trong việc thiết kế hoặc hoạt động của hệ thống kiểm soát nội bộ;
        
        Bất cứ vấn đề gì có thể dẫn tới việc ai đó đặt câu hỏi nghi ngờ về tính độc lập của kiểm toán viên
  - - - Thủ tục lập báo cáo kiểm toán:
        
        Tổng hợp soát xét các kết luận từ kết quả kiểm toán từng bộ phận trên BCTC.
        
        Đánh giá các ước tính kế toán; các khoản nợ ngoài ý muốn tại thời điểm báo cáo, giả định hoạt động liên tục...
        
        Cân nhắc các khía cạnh liên quan chủ yếu và Lập báo cáo kiểm toán sơ bộ
        
        Trao đổi với các nhà quản lý đơn vị về các đánh giá và ý kiến cơ bản
        
        Lập báo cáo kiểm toán chính thức.
      - Khái niệm
        
        Báo cáo kiểm toán là báo cáo do KTV lập và công bố để đưa ra ý kiến (của mình) về thông tin đã được kiểm toán
      - Nội dung: Thể hiện ý kiến của KTV “báo cáo về mức độ phù hợp giữa các thông tin đã được kiểm toán so với các tiêu chuẩn (chuẩn mực) tương ứng đã được thiết lập
      - Hình thức: văn bản
      - Phân loại
        
        Phân loại theo đối tượng (th.tin) được kiểm toán
        
        Báo cáo kiểm toán về BCTC
        
        Báo cáo kiểm toán tuân thủ
        
        Báo cáo kiểm toán hoạt động
        
        Phân loại theo chủ thể kiểm toán
        
        Báo cáo kiểm toán của KTV độc lập
        
        Báo cáo kiểm toán của KTV Nhà nước
        
        Báo cáo kiểm toán của KTV nội bộ
      - Các loại ý kiến trên báo cáo kiểm toán
        
        Chấp nhận toàn phần
        
        Không có đoạn nhận xét
        
        Có đoạn nhận xét
        
        Chấp nhận từng phần
        
        Ngoại trừ
        
        Đó là khi KTV bị giới hạn về phạm vi kiểm toán hoặc bất đồng ý kiến với nhà quản lý về phương pháp kế toán nhưng chưa ảnh hưởng đến tổng thể BCTC
        
        Tùy thuộc vào
        
        Là yếu tố không chắc chắn vì phụ thuộc vào sự kiện trong tương lai và nằm ngoài khả năng kiểm soát của đơn vị và kiểm toán viên
        
        Không chấp nhận (ý kiến trái ngược)
        
        Điều kiện áp dụng
        
        Dựa trên bằng chứng kiểm toán đã thu thập được, KTV kết luận là các vai nói, xét riêng lẻ hay tổng hợp, lại có ảnh hưởng trọng yếu và lan tỏa đối với BCTC
        
        Từ chối cho ý kiến (không thể đưa ra ý kiến)
        
        Điều kiện áp dụng
        
        Khi hậu quả của việc bị giới hạn phạm vi kiểm toán là nghiêm trọng hoặc thiếu thông tin liên quan đến một lượng lớn các khoản mục trên BCTC
        
        KTV không thể thu thập được bằng chứng kiểm toán đầy đủ và thích hợp để có thể đưa ra ý kiến về BCTC
  - - - KTV độc lập cần sắp xếp các tài liệu, giấy tờ liên quan đến cuộc kiểm toán để hình thành nên hồ sơ kiểm toán. Hồ sơ kiểm toán có thể bao gồm cả những tài liệu liên quan đến việc xử lý các sự kiện sau ngày ký báo cáo kiểm toán (nếu có).
    - - Tỏ chức giấy tờ làm việc
        
        Giấy tờ làm việc
        
        Các biểu mẫu phân tích, tổng hợp
      - Tổ chức hồ sơ kiểm toán
        
        Tập hợp,phân loại,sắp xếp
        
        Lưu trữ hồ sơ: Hồ sơ kiểm toán chung,Hồ sơ kiểm toán năm