Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ABANGOARDIA EUSKAL LITERATURAN - Coggle Diagram

- - - - Krisiak, suspertzeak, langabezia etab.
- - - - Abangoardia hitza fantsesetik dator, armadaren lehen lerroko soldadu multzoa da, guardiaren aurretik doana, tradizioarekin hautsi eta beste joera batzuk ezartzea du helburutzat.
        
        Eragina
        
        Artean, kulturan, filosofian eta literaturan eragin zuzena izan zuen.
        
        Idazleak
        
        Poesiaren ibilbidea indartzua izan zen: Xabier Lete, Artze, Sarrionandia etab. Gai zaharrak ahazru nahi izan zituzten, sinbolismoaren garrantzia nabaria zen, fururismoarena ere.
        
        1960ko hamarkadatik aurrera
        
        1 more item...
- - - - Irudiarekin jokatzea: koloreak, letra motak, letra tamaina... erabiltzen dituzte hitzekin irudiak sortzeko Gainera, hitzekin marrazkiak osatzen dituzte, propaganda deiturikoak.
      - Soinuekin jokatzea: hotzekin musikalitatea edo doinua sortzea dute xede, poesia kantu motako zerbait bilakatuz.
    - - Perspektibismoa: gertaera bera ikuspuntu edo perspektiba ezberdinetatik kontatzean datza.
      - Narrazio estiloen nahasketa: estilo batetik bestera salto egiten da. Adibidez, bakarrizketatik zehar-estilora eta zehar-estilotik elkarrizketara.
      - Hizkuntza erregistroen aniztasuna: narrazio berean maila jasoa, herri-hizkera, dialektoak... agertzen dira nahasturik.
      - Narrazio linealaren haustura: gertakariak kronologikokin azaldun ordez, denboraren aria eteten da eta denbora aurrera eta atzerako bidaiak egiten dira.
- - - - Euskadi Saria eta Rosalia de Castro Saria ezagunenak
    - - Narrazioa eta poesian besteak beste. Itzulpenak egin izan ditu eta bere lanak hainbat hizkuntzatara itzuli dira. Zergatik panpox berritzailea izan zen: narrazio estrategia modernoa erabili zuen eta gai berritzailea. Narrazio-estioloen nahasketa, hizkuntza erregistroen aniztasuna, narrazio linealaren haustura etengabeak dira bere lanean. Arantxak emakumearen ahotsa gorputzen du nobelan, emakumea da narratzailea. Eredu bilakatu zen idazle askorentzat, emakume narratzaileak bultzatuz.
    - - urtean euskaltzain urgazle izendatu zuten, ez du bizi erraza izan, horregatik, hain ezagunak Saizarbitoira eta Ibon Sarasolak gurasoek markatuko bidetik aldentzeko indarra eman zioten. Lur argitaletxe taldean hasi zen idazten, Ramon SAizarbitoria, Ibon SArasola eta Rikardo Arregirekin batera. Zeinbat hedabideetan ere lan egin du, artikuluak idazten eta solaskide moduan. 1977an Egin egunkarian hasi zen kazetari lanetan, geroztik, EITB, El Diario Vasco... hedabideetan ere jardun du.
    - - Donostian jaioa 1947ko uztailaren 1ean, gaur egun 77 urte ditu eta Hondarribian bizi da. Euskal idazle eta kazetaria da, hala ere, eleberrigintza jardun izan du batik bat, nahiz eta olerkigintzan eta gidoigintzan ere aritu den. 1983. urtean euskaltzain urgazlea izan zen.
  - - - Joxan Artze Agirre, Usurbilen jaio 1939ko apirilaren 6ean. Euskal idazlea eta txalapartaria. 1966an Euskal Kantagintza Berria mugimenduaren baitan Ez Ok Amairu taldearen sortzailetako bat izan zen, Mikel Laboa, Xabier Lete, Benito Lertxundi, Lourdea Iriondorekin batera besteak beste.
      - Bi garaitan banatzen da Artzeren produkzioa
        
        Lehena, "kanpotik barrura" ikusten zuen.
        
        Bigarrena, aldaketa espirituala jasan ostean, bigarren alditzat jotzen den horretan, "barrutik kanpora" idaztera aldatu zuen bere ikuspegia.
    - - Poesian
        
        Isturitzetik Tolosan barna laino guztien... 1969an, Laino guztien azpitik, Jose Luis Zumetaren laguntzarekin 1973an, Eta sasi guztien ganetik, Jose Luis ZAmetaren laguntzarekin 1973, Bide bazterrean hi eta ni kantari 1979an eta Ortiz lorez, lurra izarrez 1987an
  - - - Asteasun jaio zen 1951ean. Joseba Irazu Garmendiaren goitizena da Atxaga, Ekonomia Zientzietan lizentziatu zen Bilboko Unibertsitatean, euskara irakasle, irratiko gidoilari, liburu-saltzaile, ekonomialari eta beste lanetan ere ibilia da.
    - - Atxagaren Etiopiaren bidez sarrera bizia euskal literaturan. Liburu hauek idatzi ditu: Bi anai 1985ean, Obabakoak 1988an, Gizona bere bakardadean 1993an, Zeru horiek 1995ean, Soinujolearen semea 2003an, Zazpi etxe Franrzian eta Nevadako egunak 2013an. Bere hobra, 34 hizkuntzatan irakur daiteke, zinemara eraman dute Montxo Armendarizek, Aizea Goenagak eta Imanol Rayok. Euskaltzain oso da, Erlea aldizakariaren zuzendaria.
    - - Obabakoak liburuarekin 2 sari jaso zituen; Euskadi Saria eta Espainako Premio Nacional de Narratica. European Literary Award sarian finalista izan zen. Soinujolearen semea liburuarekin 3 sari jaso zituen; Grinzane Cavour saria, Mondello saria eta Times Literary Supplement Translation Prize saria. Azkenik, bere azken liburuarekin Nevadako egunak Euskadi saria lortu zuen.
  - - - Lekeition jaio zen 1962ko urriaren 7an. MAistra ikasketak egin zituen Derioko Irakasle Eskolan 1983an, Kirikiñoko ikastolan 9 urtez lan egin zuen, Giltza_Edebé argitaletxeko Euskal Herriko zuzendaritza hartu zuen 1992an, editore lanetan aritzeko.
    - - Poesian eta gazte literaturan
        
        Uneka.. gaba 1986ean
    - - 1991an Lasarte_oriako Udalaren Saria irabazi zuen