Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
BÀI 14. cồng cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước thời ngô - đinh - tiền…
BÀI 14. cồng cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước thời ngô - đinh - tiền lê(938-1009)
I. ngô quyền dựng nền độc lập
ngô quyền xưng vương năm 939 ở ngôi 6 năm
dưới có các chức quan văn võ thiết lập chính quyền mới và cử tướng lĩnh trấn giữ các châu quan trong ở địa phương
đất nước bình yên nền độc lập dân tộc củng cố tạo nền tảng cơ bản cho sự phát triển ở thời kỳ sau
II. Công cuộc thống nhất đất nước của đinh bọ lĩnh và sự thành lập nhà đinh
năm 944 ngô quyền mất
hào trưởng địa phương nổi lên chiếm giữ các nơi
năm 965 chính quyền nhà ngô tan rã => đất nước rơi vào tình trạng cát cứ sử gọi là loạn 12 sứ quân
hoa lư ninh bình xuất hiện đinh bộ lĩnh( có tài cầm quân => được suy tôn là vạn thắng vương vì đánh đâu thắng đó)
2 năm (966 - 967 bằng sức mạnh quân sư+ biện pháp mềm dẻo => thu phục 12 sứ quân thống nhất đất nước)
năm 968
đóng đô tại hoa lư(ninh bình)
đinh bộ lĩnh lên ngôi hoàng đế
đặt tên nước là đại cồ việt
năm 970
niên hiệu : thái bình
đúc tiền: tthái bình hưng bảo
khẳng định vị thế độc lập của nước đại cồ việt
III cuộc kháng chiến chống tống thời tiền lê
cuối thời đinh năm 979
đinh tiên hoàng và đinh liễu bị ám hại dinh toàn nối ngôi(6 tuỏi => nhân cơ hội này, nhà tống lăm le xâm lược nước ta)
tướng sĩ trong chiều suy toon lê hoàn lên ngôi va lãnh đạo kháng chiến
đầu năm 981
địch
hầu nhân bảo chi huy quân tống theo 2 đường thủy bộ tấn công vào đại cồ việt
tướng hầu nhân bảo tử trận quân tống đại bại phải rút quân về nước
ta
lê hoàn trực tiếp kháng chiến tổ chức mai phục và chăn đánh địch ở đầu giang, bặc đàng, tây kết
IV. tổ chức chính quyền thời đinh, tiền le
thời đinh chính quyền được kiện toàn lần hoàng đế đứng đầu, giúp vua trị nước có cao tăng và 2 ban văn võ
chính quyền địa phương: đạo(châu), giáp, xã
đinh tiên hoàng cử tướng lĩnh cân thận giữ các chức vị chủ chốt
năm 980 lê hoàn đổi niên hiêu là thiên phúc lập lên nhà tiền lê
vua đứng đầu chính quyên trung ương
các con: song vương và cử đi chấn giữ các nơi quan trọng
giúp vua lo việc nước thía sư, đại sư, các quan văn võ
nằm 1002 đổi đạo thành lộ, phủ, châu rồi đến giáp
đơn vị cơ sở là xã
quân sự gồm 2 bộ phận
cấm quân
quân địa phương
thực hiện chính sách ngụ binh ư nông(gửi quân ở nhà nông)
V. đời sống xã hội, văn hóa thời ngô đinh tiền lê
xã hội gồm 2 bộ phận thống trị và bị trị(có địa vị chính trị, kinh tế khác nhau)
thống trị: vua quan nột số bộ phận như nhà sư, đạo sĩ
bị trị thơ thủ công thương nhân, noo tì(tầng ;lớp thấp nhất, số lượng ít, chủ yếu hầ hạ vua quan), nông dân là lực lượng sản xuất chính cày ruộng công làng xã
văn hóa
nho giáo chưa phát triển
phật giáo được truyền bá rộng rãi
chùa xây dựng ở nhiều nơi
nhà sư là người có học được chính quyền nvà nhân dân toon trọng nhiều vị cao tăng tham gia quản lý đất nước, mở lớp dạy học ở chùa
nhiều loại văn hóa dân gian phát triển đặc biệt là hát chèo, đánh đu...
kinh đo hoa lư là đất tổ sân khấu chèo