Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Mô học hệ tiết niệu - Coggle Diagram

- - - - BM lát tầng
      - Mô đệm là mô lk mỏng, nhiều sợi chun, có thể có đám mô BH nhỏ
      - Tạo thành nếp nhăn dọc làm lòng niệu quản hình khế
    - - Cơ trơn: trong hướng dọc, ngoài hướng vòng
      - 1/3 dưới niệu quản có thêm lớp cơ dọc
  - - - Biểu mô
        
        BM chuyển tiếp, có 5-6 hàng tb
        
        TB bề mặt có hình cầu hoặc hình vợt
      - Lớp đệm: mô lk thưa chứa nhiều sợi chun và mạch máu
  - - - Đoạn gần ống phóng tinh là BM chuyển tiếp, đoạn xa là BM trụ tầng/trụ giả tầng
      - Đoạn niệu đạo màng là BM trụ tầng
      - Đoạn niệu đạo dương vật là BM lát tầng
- - - - Vùng tủy - tháp thận (tháp malpighi)
        
        Đỉnh quay về xoang thận, đáy quay về vỏ xơ
        
        Tia tủy (tháp ferrein) xuất phát từ tháp thận, là các tháp nhỏ có đáy quay về đáy tháp thận, đỉnh quay về vỏ xơ
      - Vùng vỏ gồm 3 phần
        
        Giáp vỏ: nằm sát vỏ xơ
        
        Mê đạo: xen giữa các tháp ferrein
        
        Cột thận: xen giữa các tháp malpighi
  - - - Tiểu cầu thận
        
        Đường kính khoảng 200-300 um
        
        Đc tạo thành bởi chùm mao mạch malpighi và bao Bowman
        
        Chùm mao mạch malpighi
        
        Tiểu đm đến chia thành 5 nhánh nhỏ. Mỗi nhánh nhỏ tỏa thành lưới mao mạch
        
        Thành của mao mạch gồm 3 lớp
        
        Lớp tb nội mô dẹt, bao tương trải rộng, mỏng, có lỗ thủng
        
        Màng đáy bọc toàn bộ lưới mao mạch chứ không bọc từng mm
        
        TB gian mạch: nằm xen giữa các mm của cùng lưới mm. Có chức năng chống đỡ, thực bào và ẩm bào
        
        Bao bowman gồm 2 lá
        
        Lá ngoài: BM lát đơn lót ngoài bởi màng đáy
        
        Lá trong: tạo bới những tb hình sao có chân. Các chân đến tx với màng đáy và tạo thành các khe lọc rộng 25-35 nm
        
        Áp lực lọc trong chùm mao mạch <40 mmHg thì sẽ ngừng lọc
        
        Các lớp lọc: lỗ thủng mm => màng đáy => khe giữa các chân của tb có chân
      - Ống gần
        
        Gồm 2 đoạn: đoạn cong queo gọi là ống lượn gần và đoạn tương đối thẳng
        
        Đặc điểm tb BM thành ống
        
        Cực ngọn có các vi nhung mao, cực đáy có các que Heidenhain có bản chất là các ty thể que dài
        
        Là những tb hình tháp nằm trên màng đáy, đơn nhân cầu, bào tương ưa eosin
        
        Xen giữa các que heidenhain là các vết lõm vào của bào tương gọi là mê đạo đáy
        
        Cực ngọn có enzym phosphatase base
        
        Tái hấp thu toàn bộ glu, aa và gần hết Ca; 70-85% nước, ion Na, Cl
        
        Không tái hấp thu các chất CH: ure acid uric, creatinin
        
        Bài tiết: phenol, phenolsulfophtalein (PSP), các sp ch thuốc
      - Ống trung gian
        
        Ống nhỏ, đk khoảng 15-16 um
        
        Thành ống là BM đơn, nhân nằm giữa TB
        
        Có chức năng tái hấp thu: đoạn xg chủ yếu hấp thu nước, đoạn lên chủ yếu hấp thu muối và vc tích cực Na và dịch kẽ
      - Ống góp và ống nhú
        
        Ống góp có kt lớn dần, đến đỉnh của tháp malpighi thì gọi là ống nhú do đổ vào nhú thận
        
        Ống góp tái hấp thu nước, ure, vc tích cực Na, K dưới td của aldosteron
      - Ống xa
        
        Gồm 2 đoạn: đoạn thẳng và đoạn ống lượn xa
        
        BM vuông đơn, cực ngọn không có diềm bàn chải (ms ít tb có vi nhung mao ngắn), cực đáy có que heidenhain
        
        Ống xa hấp thu nước, Na và bài tiết K. Duy trì cân bằng a-b của nước tiểu
    - - Gồm nhiều tb: tb sợi, tb đơn nhân, sợi collagen vùi trong chất nền giàu proteoglycan và tb kẽ
      - TB kẽ vùng tủy tiết medullippin I, qua gan biến đổi thành medullippin II và có td tăng HA
    - - Động mạch
        
        Từ đm thận chia thành 3-4 nhánh vào rốn thận => nhánh quanh tháp chạy trong trụ bertin => đm cung ở đáy tháp malpighi => đm nan hoa chạy trong mê đạo => tiểu đm đến => mm => tiểu đm đi
        
        Hệ tuần hoàn ở thận là hệ thống cửa đm
      - Tĩnh mạch
        
        TM vùng vỏ bắt nguồn từ lưới mao mạch nằm gần mặt thận gọi là tm hình sao
        
        TM bên phát sinh từ lưới mm quanh các đoạn ống sinh niệu nằm trong vùng vỏ và các tia tủy
        
        TM thẳng phát sinh từ lưới mm nằm trong tháp thận
      - Mạch BH
        
        Mao mạch BH vây quanh đm bán cung dần hợp thành các mạch lớn hơn rồi ra khỏi thận
  - - - Những tb ống lượn xa đoạn chạy xen giữa tiểu đm đến và đi biến đổi thành đám tb gọi là vết đặc
      - Cực ngọn có nhiều vi nhung mao, bào tương cực ngọn chứa hạt chế tiết nhỏ, cực đáy ít ty thể
    - - Các tb lớp áo giứa của tiểu đm đoạn sát cực mạch của tiểu cầu thận biến đổi
      - TB nhân hình cầu, ít hoặc không có tơ cơ, bào tương chứa hạt chế tiết
    - - Xen giữa vết đặc, tiểu đm đến, đi và cực mạch của tiểu cầu thận
      - Hình dạng không đều, có nơi phát sinh thành lưới bào tương => tb bào lưới => tập hợp gọi là lưới cận tiểu cầu
    - - Đám nằm bên cạnh cực mạch của tiểu cầu. Đôi khi tạo thành túi