Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Arnas aparatua - Coggle Diagram
Arnas aparatua
Zeluletan (mitokondrioetan) oxigenoak eta digestioan lortutako mantenugaiak elkarrekin erreakzionatzean energia lortzen dute, oxigenoa arnasketa bidez sartzen da gorputzean.
-
Anatomia
Bi atal:
Arnasbideak
Sudur hobiak
Airea bertatik sartzen da, garbitu, berotu eta hezetuz.
Faringea
Laringea
Trakea
-
Airea biriketarantz zuzentzeko balio du, kartilagoz osatuta dago. Bertan mukia dago eta aireak dakartzan zikinkeriak itsatsita geratzen dira.
Bertan ahots kordak daude, bibratzean soinua sortzen dute.
Ahorekin eta hestegorriarekin konektatuta dago. Airea laringeara eramaten du, bertan epiglotisa dago. Faringean amigdalak daude (mikroorganismoetatik babesten gaituzten guruinak).
Birikak
Kutxa torafikoan kokatuta daude, eskuinekoak 3 lobulu ditu eta ezkerrekoak bi (bihotzaregatik). Pleura izeneko mintzez inguratuta daude. Organo hauetan airearen eta odolaren arteko gas trukea burutzen da.
Fisiologia
Kanpo asnarketa
Atmosferako oxigenoa biriketara iristean albeoloak zeharkatuz odolera joaten da. Aldi berean odoleko CO2 albeoloetara iristen da eta arnasbideak jarraituz kanpora.
Gas trukea
Oxigenoa sudur hodietatik pasa, arnasbideak zeharkatu, birika albeoloetan gas trukea gertatzen da. Gas trukea difusio bidez egiten da:
1) Biriketara iristen den aireak oxigeno asko eta CO2 gutxi. Gorputzean dagoen CO2 asko eta oxigeno gutxi.
-
Birika-aireztapena
Atmosferako airea gorputzean sartu eta gorputzean dagoena atmosferara kanporatzeko prozesua. Prozesu honetan bular kaiolaren eta biriken bolumena aldatu egiten da, bi giharrei esker: saihetsarteko giharra eta diafragma. Bi fase daude:
Arnasgora
Atmosferako airea biriketan sartzen da. Saihertsarteko muskuluak eta diafragma uzkurtu egiten dira. Bularraren tamaina handitu egiten da birikak zabaltzen airea sartzeko.
Arnasbehera
Gorputzeko airea kanporatzen da. Giharrak lasaitu egiten dira eta bularraren bolumena jaitsi egiten da, airea kanporatuz.