Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MUSIKA TRESNEN SAILKAPENA, metalezko haize-instrumentuak, image, image,…
MUSIKA TRESNEN SAILKAPENA
Kordofonoak
Hari instrumentua da eta harien bibrazioaren bidez soinua ateratzen
Ezaugarri fisikoak:
Zenbat eta luzeagoa haria, soinua baxuagoa da.
Zenbat eta lodiagoa haria, soinua baxuagoa da.
Zenbat eta tenkatuago egon haria, soinua altuagoa da.
Hariak bibratzeko moduaren arabera hiru talde daude:
Haria mailuz edo zotzez jotzea.
Haria atzez, plektroz edo mekanismo pultsatzea.
Haria arkuz igurztea.
Arku-instrumentuak
Bibrazioa erresonantzia-kaxaren barrura transmititzean, soinua aldatu eta anplifikatu egiten da.
Hari-pultsatukoak
Hariak hatzez, azazkalez edo plektroz pultsatuta soinua sortzen duten tresnak dira
Hari-kolpekatukoak
Hariak jo edo kolpekatzean soinua sortzen duten musika-tresnak dira
Aerofonoak
Tutuaren barruan dagoen aire zutabearen bibrazioz soinua sortzen duten musika tresnak dira.
Tutuak laburtzeko eta luzatzeko beste sistema batzuk sortu ziren:
Haga-sistema: hodi bat beste baten barruan irristatzen da, hodia luzatuz edo laburtuz soinu baxuagoak edo altuagoak lortzeko.
Giltza-sistema: hatzez estali ezin diren zuloak estali edo agerian uzten dituzten palankak dira.
Pistoi-sistema: pistoiek hainbat luzerako zirkuituetatik desbideratzen dituzte soinu-bibrazioak dira.
Zurezko haize instrumentuak
Zurezkoak, haize-instrumentuak dira, baina metalezkoa bada eta zurezkoen antzeko tinbrea dutenak ere multzo honetan sartzen dira.
Aho motaren arabera sailkatu:
Alakoak: ertz zorroztu baten bidez putz egitearen airea bi zatitan ebakitzean sortzen den soinua da
Mihi bakunekoak:
Mihia kanabera fin eta malguko xafla bat da.
Ahokoaren albo batean jartzen da eta metalezko uztaien bidez lotzen da.
Putz egitean, ahokoaren eta mihiaren artetik pasatzen da airea, eta dar-dar egiten du. Mihiaren bibrazioak hodiko aireak bibratzea eragiten du, eta soinua sortzen da.
Mihi bikoitzekoa:
Bi xafla oso fin eta malguz osatutako ahokoa dute eta bokal izeneko metalezko tutu txiki baten inguruan lotzen dira.
Instrumentuaren goiko muturrean, kortxozko zati bat dago, barruan. Mihien bidez putz egitean, bibratu egiten dute, bata bestearen kontra talka eginez.
Beste mota batekoak:
Mihi librekoa
Mistoa
Perkusio- instrumentuak
Ezaugarriak:
Instrumentua zenbat eta handiagoa izan soinua baxuagoa da
Zenbat eta tentsio gehiago izan mintzak, altuagoa da soinua
Bi familia mota daude zehaztutako eta zehaztugabeko instrumentuak
Menbranofonoak
Mintza edo azala bibratzean soinua sortzen duten musika-tresnak dira
Igurtze-menbranofonokoak
Putz eginez jotzen direnak
Perkusio-menbranofonokoak
Idiofonoak
Musika tresna osoa bibratzen duenean da.
Perkusio idiofonoak
Bi mota daude:
Bi zati berdinek elkar jotzen dutenak.
Kolpean ematen soinua sortzen duena.
Astintze idiofonoak
Astindu egin behar dira soinua ateratzeko
Frikzio idiofonoak
Jotzeko makil batekin arraspatu egin behar da
Igurzte idiofonoak
Igurtzi egin behar dira soinua ateratzeko
Elektrofonoak
Korronte elektrikoen bidez sortzen da soinua
Hiru taldetan banatzen da:
Soinua baliabide elektronikoz sortzen duten instrumentuak
Soinu-sorgailu elektrikoak oszilazio-seinale harmonikoa sortzen du
Modu elektronikoan anplifikatu soinua.
Instrumentu mekaniko-elektrikoak
Soinua sortzeko, elementu mekanikoak eta elektrikoak nahasten dituzten musika-tresnak dira.
Elektrikoki anplifikatutako musika tresna mekanikoak
instrumentu akustikoak
Modu elektronikoan anplifikatu soinua
metalezko haize-instrumentuak
Ezpainetako bibrazioak hodiaren barneko aire-zutabera transmititzen dira, eta horrela sortzen da soinua.
Metalezko instrumentu baten tinbrea aldatu egiten da erabilitako ahoko-motaren, hodiaren diametroaren eta kanpaiaren tamainaren eta formaren arabera.
Musika-tresna hauetan, hodiaren luzerak eta ezpainen tentsioak zehazten dute soinuaren altuera.
