Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Bảo kính cảnh giới bài 31 Screenshot 2024-02-28 135748 - Coggle Diagram

- - - - Năm sinh - mất: 1380 - 1442
      - Hiệu: Ức Trai
      - Quê quán: Chi Ngại, Chí Linh, Hải Dương nhưng lớn lên ở Thường Tín, Hà Tây (nay Hà Nội)
      - Gia đình có truyền thống yêu nước, văn hóa và văn học
      - Cuộc đời gặp nhiều biến cố, sống trong giai đoạn xã hội có nhiều biến động nhưng vẫn luôn thể hiện tâm thế cứng cỏi, cốt cách và khí tiết thanh cao
    - - Gồm 254 bài thơ
      - Phản ánh vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi – một con người yêu nước, thương dân, yêu thiên nhiên đất nước.
    - - Xuất xứ: Bài 31/61 bài, thuộc phần “Vô đề”, mục “Bảo kính cảnh giới” trong “Quốc âm thi tập”.
      - Hoàn cảnh sáng tác: Khoảng những năm 1438 – 1439 khi tác giả về ở ẩn tại Côn Sơn.
      - Nội dung: Tấm lòng trung hiếu của Nguyễn Trãi đối với đất nước. Cho dù đã lui về ẩn dật, tránh xa danh vọng nhưng tâm hồn của ông vẫn luôn bao trùm bởi niềm đau, nỗi lo cho đất nước và chứa đầy tình cảm với nhân dân.
  - - - Câu 1
        
        Dặm mây xanh: đường làm quan, địa vị cao sang
        
        Chân mềm ngại bước --> liên hệ đến quãng đường làm quan của NT trong khoảng 1930 - 1937
        
        ==> NT cho rằng mình không còn sức để chống lại những đấu đá trong triều đình, trong nơi quan trường
      - Câu 2: Đưa ra lựa chọn của bản thân --> tìm và trở về quê cũ để sống 1 cuộc sống an nhàn, thảnh thơi, thanh thản
      - ==> Sự lựa chọn của NT: Rời xa con đường làm quan, trở về với quê cũ ==> Đây chính là lựa chọn đúng đắn của một bậc hiền nhân, quyết tránh xa danh lợi, trở về quê cũ sống hòa hợp, vui tươi với thiên nhiên để giữ gìn nhân cách
    - - Phép đối: Hương cách gác vân >< Thuyền kề bãi tuyết
        
        Hương: hương thơm
        
        Cách: xa lìa
        
        gác vân: thư phòng - nơi NT từng làm việc
        
        ==> NT đã rời xa chốn quan trường, rời xa gác vân, không còn ngửi thấy hương thơm của cỏ vân
        
        Thuyền: công cụ mà NT dùng để trở về quê --> NT giờ đây đang ở quê nhà, sống trong cuộc sống bình dị, yên bình, làm bạn với thiên nhiên
        
        Phép đối ở đây chính là đối giữa khoảng cách của NT với chốn quan trường và với quê nhà
      - Bức tranh thiên nhiên mùa thu: thuyền, bãi tuyết, nguyệt + không khí mùa thu se lạnh ==> tạo nên bức tranh mùa thu đẹp đẽ những gợi nên cảm xúc buồn bã, buồn miên man ==> gợi ra suy nghĩ, tâm tình của nhân vật trữ tình: nỗi nhớ quan trường, nhớ nơi làm việc của mình; ưu tư của NT đối với đất nước
    - - 2 câu luận
        
        ơn tư: bổng lộc, tước vị riêng mà vua ban cho NT
        
        Đảo ngữ: ơn tư là ấy yêu dường chúa ==> nhấn mạnh sự tin tưởng của vua đối với bản thân (Liên hệ đến cuộc chiến chống Minh 1423); cách nói dí dỏm, sâu sắc của NT
        
        Lỗi thác vì nơi lụy bởi danh
        
        Lỗi thác: lỗi lầm, sai lầm ==> Liên hệ đến quãng thời gian làm quan của NT 1430 - 1437
        
        lụy bởi danh: bị trói vào, bị vướng vào danh lợi
        
        ==> NT bị vướng vào danh lợi của nơi quan trường --> NT đưa ra lựa chọn cáo quan ở ẩn, tránh xa danh lợi
      - 2 câu kết: niềm trung hiếu
        
        Bui: Duy chỉ --> luôn đau đáu vấn đề trung hiếu với vua, với đấng sinh thành (Liên hệ: Cha NT trước khi bị bắt sang TQ: "con trở về lập chí, rửa nhục cho nước, trả thù cho cha như thế mới là đạo hiếu"
        
        NT cảm thấy, mình nhận được công danh, bổng lộc vua ban cho nhưng lại chưa làm tròn trách nhiệm của 1 vị quan trung thần; NT cũng đặt ra suy ngẫm: có lẽ mình đang bị trói buộc bởi danh lợi, trở về quê, xa danh lợi. Song NT vẫn không thôi day dứt "ơn tư" của vua --> Thức đêm suy nghĩ, day dứt vì không xứng đáng, không làm tròn trách nhiệm, phụ lòng tin của vua
        
        ==> vẫn thể hiện niềm yêu nước, ái dân, trung hiếu trọn vẹn
  - - - Giọng điệu, hình ảnh, ngôn từ thơ giản dị, mộc mạc, giàu yếu tố biểu cảm
      - Sử dụng: hình ảnh đối đặc sắc