Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้สูงอายุ, นางสาวลักษมี่ ยะนายเดิม เลขที่ 35 รหัสนักศึกษา…

- - - - ทฤษฎีนี้เชื่อว่าผลจากการทำหน้าที่ของร่างกายเป็นเวลานานหรือจากการใช้งานมากเกินไปจะทำให้เกิดความเสื่อมโทรมตามมา
    - - ร่างกายมีการสะสมสารที่เป็นอันตรายต่อการทำหน้าที่ของเซลล์ สารนี้คือ ไลโปฟัสซิน (lipofuscin) ซึ่งเป็นรงควัตถุที่มีส่วนประกอบของไขมันและโปรตีน (lipid and protein pigmented) จะค่อย ๆ สะสมในร่างกาย พบได้มากเมื่ออายุมากขึ้นจึงอาจเรียกอีกชื่อว่ารงควัตถุชรา (age pigment)
    - - 2.1 เกิดขึ้นภายในร่างกาย สาเหตุที่ทำให้เกิดเกิด superoxide radical เช่น การเผาผลาญอาหาร จากการบาดเจ็บ การอักเสบ ความเครียด ออกกำลังกายมากเกินไป
        2.2 เกิดขึ้นภายนอกร่างกาย เช่นอาหารปิ้งย่าง ควันพิษ สารเคมี ยาฆ่าแมลง รังสี
    - - ทฤษฎีนี้เชื่อว่า สิ่งมีชีวิตจะมีการคาดอายุขัยเฉลี่ยไม่เท่ากัน ทั้งนี้ถูกกำหนดด้วย รหัสทางพันธุกรรม (genetic code)
    - - ทฤษฎีคอลลาเจน (collagen theory) หรือทฤษฎีเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน (connective tissue theory) เป็นทฤษฎีที่กล่าวถึงคอลลาเจน อีลาสตินและสารพื้นที่อยู่ในเซลล์ (ground substance) เนื้อเยื่อ และสารที่อยู่นอกเซลล์ (extracellular substance) เกิดการเชื่อมตามขวางกันโมเลกุลจะเกาะกันใกล้ชิดมากขึ้น ทำให้เนื้อเยื่อมีความยืดหยุ่นลดลง ทำให้เกิดความเสื่อมของเซลล
  - - - ทฤษฎีนี้เชื่อว่า ผู้สูงอายุจะมีความสุขและมีกิจกรรมต่อเนื่องกันมาขึ้นกับบุคลิกภาพ และแบบแผนการดำเนินชีวิตของแต่ละคนที่เคยปฏิบัติมาก่อน และบุคลิกภาพเป็นผลมาจากความพึงพอใจในชีวิตต่อการมีบทบาทในกิจกรรมนั้น ๆ
    - - เมื่ออายุมากขึ้นผู้สูงอายุควรคำนึงเกี่ยวกับ
        
        ผู้สูงอายุควรยอมรับในสมรรถภาพของร่างกายที่ลดลง การทำงานต่าง ๆ ย่อมใช้เวลานานขึ้น ถ้าสามารถยอมรับและปรับความรู้สึกนี้ ชีวิตก็จะมีความสุข เช่น เมื่ออายุมากขึ้นเคลื่อนไหวช้าลง เดินช้าลง คิดช้าลง
        
        ยอมรับว่าร่างกายต้องมีการเปลี่ยนแปลงไปตามธรรมชาติ และยอมรับเรื่องความตายโดยไม่รู้สึกหวาดกลัว เช่น เมื่อเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรัง
        
        ผู้สูงอายุยังควรมีงานทำอยู่ภายหลังเกษียณอายุแล้ว อาจเป็นงานประจำหรืองานอดิเรกก็ได้ จะทำให้ผู้สูงอายุรู้สึกมีคุณค่าและภาคภูมิใจในตนเอง เช่นชอบทำสวนหย่อมเวลาว่าง
    - - ผู้สูงอายุจะมีความพึงพอใจในชีวิตถ้ายังมีกิจกรรมในสังคม และส่วนใหญ่จะยังคงรักษาระดับของกิจกรรมให้คงไว้เหมือนช่วงที่อยู่ในวัยกลางคน เป็นกิจกรรมใหม่ที่เหมาะสมกับข้อจำกัดของร่างกาย และการมีกิจกรรมจะเป็นการส่งเสริมให้ผู้สูงอายุมีอัตมโนทัศน์ (self-concept)
    - - อยู่ในช่วงอายุ 25 – 65 ปี บุคคลกลุ่มนี้พร้อมให้สิ่งที่มี คืนสู่สังคม การช่วยงานกุศล ครอบครัว การดูแลหลาน ถ้าประสบความสำเร็จดี จะมีความมั่นคงมีความภาคภูมิใจในตนเอง และสืบทอดไปยังลูกหลาน กลุ่มนี้อีริคสันเรียกว่า generativity
    - - ผู้สูงอายุจะมีลักษณะแยกตัวเองออกมา (withdrawal) หรือต้องการปล่อยวางเป็นอิสระ (disengagement) ทั้งนี้เนื่องมาจาก สัมพันธภาพระหว่างผู้สูงอายุและบุคคลรอบข้าง หรือสังคมค่อย ๆ ห่างออกจากกัน การลดบทบาททางสังคมลง
    - - ผู้สูงอายุเป็นช่วงวัยที่สามารถเข้าใจและยอมรับปรากฏการณ์ของชีวิตอย่างมีวุฒิภาวะ ภาวะนี้เริ่มตั้งแต่ผู้ใหญ่ตอนต้นและมีพัฒนาการที่สูงขึ้นเรื่อยๆจนเข้าสู่สูงอายุ แตกต่างกันไปในแต่ละคน ขึ้นอยู่กับการใช้ชีวิตและอิทธิพลทางสังคมวัฒนธรรม กล่าวคือผู้สูงอายุที่ใช้ชีวิตที่ผ่านมาด้วยดีจะเริ่มคิดเรื่องการเตรียมตัวตาย เข้าใจธรรมชาติชีวิต และยอมรับความตายได้มากขึ้นกว่าวัยที่ผ่านมา หรือเป็นวัยที่กลัวตายน้อยลง
- - - - ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย
    - - โรคกระดูกพุน
    - - ข้อเข่าเสื่อม
- - - - Urge incontinence (ราด กลั้นไม่อยู่ ) บันทึกการปัสสาวะ bladder training ยืดเวลาการถ่ายปัสสาวะ
      - Overflow incontinence (ล้น)ให้ double voiding / ให้โน้มตัวไปข้างหน้าขณะถ่ายปัสสาวะ คลึงหน้าท้องจากสะดือถึงหัวเหน่า แล้วกดเบาๆ
      - Functional incontinence ( ราดก่อนถึงห้องน้ำ) ให้ปัสสาวะตามตาราง ( schedule voiding )
      - Stress incontinence (เล็ด )ให้ผู้สูงอายุ Pelvic muscle exercise หรือ kegel exercise ไม่น้อยกว่า 50 ครั้ง/วัน นาน 6 เดือน
    - - ความจำในเรื่องปัจจุบัน (Recent memory) เป็นความจำในเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น เรื่องราว ประสบการณ์ หรือข้อมูลที่ได้รับในรอบ 24 ชม.
      - ความจำเฉพาะหน้า (Immediate memory) เป็นการจดจำเรื่องที่เกิดขึ้นในทันที ชั่วระยะเวลาอันสั้น (ตัวเลข 5 – 7 หลัก)
      - ความจำในอดีต (Remote memory) คือความจำเรื่อราวในอดีตที่ผ่านมา
    - - •ลดการรับรสและกลิ่น
      - •การมองเห็น : ลดลงทั้งแสงและสี
      - •ลดการได้ยินเสียงที่ความถี่สูง (Presbycusis)
      - •การทรงตัว : มีอาการวิงเวียนเมื่อเปลี่ยนท่าทางหรือเปลี่ยนทิศทางของศีรษะอย่างรวดเร็ว
- - - - การดูดซึมยาลดลง แต่มักไม่ค่อยเกิดปัญหามากนักในผู้สูงอายุ
      - การกระจายตัวของยา ผู้สูงอายุมีสัดส่วนของไขมันเพิ่มขึ้นและน้ำลดลงในร่างกาย ทำให้ยาหลายชนิด มีระดับยาสูงขึ้นในร่างกาย อาจเกิดพิษได้ง่ายและยาออกฤทธิ์นานกว่าปกติ
- - - - 7.2.4 Incontinence
        
        ผู้สูงอายุบอกปวดฉี่แล้วราดตอนนั้นเลย คำแนะนำ Urge incontinence (ราด กลั้นไม่อยู่ ) บันทึกการปัสสาวะ bladder training ยืดเวลาการถ่ายปัสสาวะ
        
        •Overflow incontinence (ล้น)ให้ double voiding / ให้โน้มตัวไปข้างหน้าขณะถ่ายปัสสาวะ คลึงหน้าท้องจากสะดือถึงหัวเหน่า แล้วกดเบาๆ
        
        •Functional incontinence ( ราดก่อนถึงห้องน้ำ) ให้ปัสสาวะตามตาราง ( schedule
      - 7.2.2 Immobility
        
        สูญเสียความสามารถในการเดิน
      - 7.2.6 Inanition
        
        กำหนดดัชนีบ่งชี้ภาวะเสี่ยงในการเกิดภาวะทุพโภชนาการไว้ดังนี้
        
        น้ำหนักตัวลดลงร้อยละ 10 หรือมากกว่าในระยะเวลา 6 เดือน
        
        น้ำหนักตัวลดลงร้อยละ 5 หรือมากกว่าในระยะเวลา 1 เดือน
        
        น้ำหนักตัวลดลงน้อยกว่าน้ำหนักมาตรฐานร้อยละ 20
        
        มีภาวะโรคเรื้อรังหรือภาวะที่มีการเผาผลาญอาหารเพิ่ม
        
        มีการเปลี่ยนแปลงในการรับประทานอาหารหรือเวลาในการรับประทานอาหาร
        
        รับประทานอาหารลดลงในเวลา 7 วัน
      - 7.2.1 Instability
        
        1.1 การเปลี่ยนแปลงของร่างกาย : กำลังกล้ามเนื้อขาลดลง ปวดเข่าและติดขัด มองไม่ชัด ได้ยินลดลง ทรงตัวไม่ดี ภาวะความดันโลหิตต่ำเมื่อเปลี่ยนอิริยาบถ
        
        1.2 การพักผ่อนไม่เพียงพอจากโรคประจำตัว จิตใจ
        
        1.3 การแต่งกาย : รองเท้าหลวม รองเท้าลื่น กางเกงหรือกระโปรงยาว มีสายรุงรัง
        
        1.4 พฤติกรรม : การถือของมาก ๆ
        
        1.5 ได้รับยารักษาโรคความดันโลหิตสูง ยาขับปัสสาวะ หรือยารักษาโรคพาร์กินสัน
        
        1.6 ภายหลังการเจ็บป่วยนอนพักอยู่บนเตียงนาน ๆ
      - 7.2.8 Abuse
        
        1) การทารุณกรรมด้านร่างกาย (physical abuse) เป็นการกระทำต่อ ร่างกายผู้สูงอายุทำให้ได้รับอันตรายและได้รับความทุกข์ เช่น การทุบตี เตะ การผูกมัด
        
        2) การทารุณกรรม ด้านอารมณ์และจิตใจ (psychological abuse) เป็น พฤติกรรมที่แสดงออกต่อผู้สูงอายุส่งผลกระทบต่อ อารมณ์ ความรู้สึกและจิตใจ ซึ่งเกิดจากพฤติกรรมการแสดงออกทางกาย เช่น การไม่เคารพให้เกียรติ ก้าวร้าว เป็นต้น
        
        3) การละเมิดสิทธิผู้สูงอายุ (infringement elderly) การทำให้ผู้สูงอายุเกิดการสูญเสียความเป็น ส่วนตัวขาดอิสระทางด้านร่างกายและจิตใจขาดอำนาจใน การตัดสินใจด้วยตนเอง เช่น การบังคับให้ผู้สูงอายุกระทำในสิ่งที่ไม่ต้องการการส่งผู้สูงอายุเข้าสถานสงเคราะห์ คนชรา การละเมิดสิทธิการละเมิดทางด้านทรัพย์สินและวัตถุต่างๆ ที่เป็น กรรมสิทธิ์ ของผู้สูงอายุ (financial/material abuse)
        
        • 4) การคุกคามทางเพศ (sexual abuse) เป็นพฤติกรรม การล่วงละเมิดทางเพศโดยไม่ได้รับความยินยอมจาก ผู้สูงอายุ
      - 7.2.3 Intellectual impairment
        
        บุคคลบกพร่องทางสติปัญญามักมีพัฒนาการด้านร่างกาย สังคม อารมณ์ ภาษาและสติปัญญาล่าช้ากว่าบุคคลทั่วไป
      - 7.2.5 Insomnia
        
        NREM 1 เคลิ้ม
        
        NREM 2 กล้ามเนื้อผ่อนคลาย BP,P,T
        
        NREM 3 หลับสนิท ปลุกยากกล้ามเนื้อคลายตัว
        
        NREM 4 หลับลึก (deep sleep) ปลุกยากหลับสนิท
        
        Growth hormone 00.30-02.00 ปัสสาวะรดที่นอน กรน ฝันเปียก
        
        REM หลับลึก ช่วยเสริมความคิด ความจำ และการรับรู้
      - 7.2.7 latrogenesis
    - - ผู้สูงอายุมีการเปลี่ยนแปลงหลายอย่าง “RAMPS ”
        R= Reduce body reserve กำลังถดถอย
        A= Atypical presentation อาการแสดงไม่ตรงไปตรงมา
        M= Multiple pathology มีโรคหลายโรค
        P= Polypharmacy ใช้ยาหลายชนิด
        S= Social adversity พึ่งพิงผู้ดูแล