Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Społeczeństwo i kultura - podstawy antropologiczne - Coggle Diagram

- - - - Edward B. Taylor - twórca antropologii z uwagi na jego rozumienie kultury jego złożonej całości obejmującej wiedzę, wierzenia, sztukę, religię, moralność, prawo, zwyczaje, obyczaje, zdolności, nawyki nabyte przez człowieka jako członka społeczeństwa.
  - - - Lingwistyka - języki społeczeństw przedpiśmiennych
      - Religioznawstwo antropologiczne - systemy mitologii, rytuały, wierzenia.
      - Antropologia filozoficzna - zainteresowanie człowieka, jego istotą, jego zróżnicowanie kulturowe.
- - - - Materialna - zjawisk pozornie oderwane od świata przedmiotów, mają swój aspekt materialny.
      - Behawioralna - łączy się z zachowaniami motorycznymi i werbalnymi, wyrażają się postawy i przeżycia.
      - Psychologiczna - postrzeganie zjawisk kulturowych rozumianych jako zachowania u podstaw, których są zawsze wartości przeżywane w określony sposób. Ta płaszczyzna stanowi zasadniczą warstwę - znaczenie.
  - - - Jest związana z człowiekiem - może być twórcą, nosicielem i odbiorcą.
      - Jest zjawiskiem społecznym, związana z człowiekiem prowadzącym społeczny tryb życia. Ulega dyfuzji, ale może być kumulowana w procesie przekazu kulturowego.
      - Jest regularna - zaliczamy do niej zjawisko zachodzące w zbiorowości, które charakteryzują się powtarzalnością i które w związku z tym można ujmować w prawa.
      - Jest zbiorem zjawisk wyuczonych - kultura jest przekazywana w procesie uczenia się. Sposoby uczenia się kultury mogą przybierać różne formy.
  - - - Funkcjonaliści przyjęli organizację całej kultury za podstawowy fakt, który powinni badać antropolodzy. Zainteresowaniem zostały wzajemnie zależności różnych elementów kultury, uważane jest dotarcie do podstaw subiektywnych znaczeń i wartości niż opis behawioralnej i materialnej strony zjawiska.
    - - Poszukuje sposobu opisu całości kulturowych w ich wewnętrznej organizacji. Zasadą organizującą całość kultury jest podstawowa wartość, która wyraża się w praktyce społecznej poprzez swoiste zainteresowania ludzi, sposoby ich zachowania, myślenia, odczuwania. Zaspokaja potrzeby ludzkie, nadaje mu harmonijność i wewnętrzną równowagę.
    - - Ethos stanowi przewodnią orientację kultury, opierającą się na emocjach i indywidualnych impulsach. Wyraża się w ujednoliconych przeważających w obrębie danej kultury wzorach emocjonalizmu. Eidos opiera się na poznawczych władzach ludzkiego umysłu. Stanowi wzór typowych procesów intelektualnych i poznawczych charakteryzujących dla danej grupy.
    - - Cechy decydujące o traktowaniu kultur jako całości to wspólny język, przekonania, normy moralne i prawne, instytucje społeczne, struktury organizacyjne i polityczne. Wśród cech poza kulturowych najistotniejsze znaczenie ma wspólnota terytorialna. Kręgiem kulturowym nazywa się zazwyczaj zbiór kultur albo spokrewnionych ze sobą genetycznie i historycznie albo wykazujących wspólnotę i zasadniczych cech.
  - - - Człowiek jest jednostkowym twórcą kultury, zatem jest jej podporządkowany. Wyraża się i istnieje poprzez jednostki. Kultura społeczeństwa dostarcza surowego materiału, z którego jednostka formułuje swoje życie. Jeśli surowiec jest ubogi, cierpi na tym jednostka, jeśli jest bogaty, jednostka zyskuje szanse wykorzystania swoich możliwości.
    - - Osobowość modalna, najczęściej występująca w danej zbiorowości, kompleks cech osobowościowych. Osobowość uśredniona konstrukcja tworzona z różnych cech.
  - - - Ewolucja zakłada jedność świata, jego prawidłowości genetyczne wywodzenie się jednych form z drugich jednolitości natury ludzkiej, zmienność zjawisk kultury. Zmiana ewolucyjna ma charakter powszechny, globalny, progresywny przy czym postęp ma charakter immanentny nie zachodzi równomiernie, choć jest ciągły i stopniowy.
    - - Przestrzenne rozrodzenie się lub przenoszenie się elementów kultury w drodze zapożyczenia. Może się odnosić do procesu przenikania treści kulturowych z jednej warstwy do drugiej, z jednej grupy w obrębie szerszej zbiorowości do innej - dyfuzja strukturalna.
    - - Forma dyfuzji kulturowej, zachodzi gdy w bliski żywiołowy kontakt wchodzą dwa odmienne społeczeństwa, które dzieli znaczny dystans kulturowy, społeczny i gospodarczy. Gwałtowane przeobrażenie się jednej kultury pod wpływem innej, pod wpływem wymiennych warunków społecznych i środowiskowych. Zmianom ulegają zasadnicze części kultury. Proces szybki, dokonuje się w ciągu życia jednego pokolenia lub kilku kolejnych, efektem jest powstawanie kultury odmiennej od dawnej.
    - - Następstwo dyfuzji kulturowej, Polega na wiązaniu w jednorodne całości elementów pochodzących z różnych, genetycznie i historycznie odrębnych kultur. Wszystkie kultury są synkretyczne, ponieważ wszystkie zdradzają obecność elementów pochodzących z odmiennych tradycji. Można rozumieć synkretyzm jako efekt procesów dyfuzji i akulturacji, bądź proces prowadzący do takiego efektu (procesu synkretyzacji).
  - - - Rewolucja przemysłowa XIX wieku - pierwsze media rozpowszechniane masowo - radio.
        
        Aby mogła rozwijać się kultura masowo, oprócz technik ważne są warunki społeczne, ich ewolucja stwarza zapotrzebowanie na masową produkcję dobór kultury symbolicznej. Redukacja czasu pracy doprowadziła do powstania masowego rynku odbiorców kultury. Przyjemność pełni funkcję rozrywkową.
        
        Kryteria rozróżniające kulturę masową:
        
        Ilość; Sformalizowanie (system dystrybucji); Standaryzacje (powielanie w różnych mediach); Organizacja; Komunikowanie;
        
        Środki masowego przekazu i mass media. Środki techniczne, prasa, radio, film, telewizja, internet, przekaz ogólny i skierowany do branż, reklama, Mes media zimne: nie wymagają od nas wysiłku np. TV. Mass media gorące: uruchamiają jakiś zmysł aby zastanowić się - gazeta, książka.
      - Homogenizacja kultury masowej (ujednolicenie)
        
        Powstawanie na równi wytworów o niejednakowej wartości formalnej i różnym poziomie artystycznym. Pomieszanie elementów z różnych poziomów kultur i przekazanie ich w jednej formie.
      - Zmiany w kulturze masowej: publiczność nie jest homogeniczna, bezkrytyczna; Media są elementem kultury współczesnej; O masowości decyduje odbiorca, a nie nadawca; Współczesne media są nastawione na konkretnego odbiorcę.
    - - Elity społeczne, kultura dworów, arystokratów, dla nich powstawały wielkie dzieła sztuki.
    - - (Kultura niska) piosenki, przyśpiewki, drobna twórczość ludzi wiejskich (folklor). Kultura ludowa jest połączeniem kultury masowej i elitarnej.
    - - Poziom kultury wyższej - wyrafinowanej, prawdziwej.
        
        Kultura wyższego poziomu stosowana jest w akademiach, uniwersytetach, towarzystwach naukowych, teatrach dramatycznych, czasopismach naukowych, środkach masowego przekazu, publikacjach o małym nakładzie, muzeach.
      - Poziom kultury pospolitej - przeciętnej.
      - Poziom kultury niskiej.
    - - Różnorodna, wiele kanałów, skierowana do różnorodnych odbiorców, zaspokaja skrajne odmienne potrzeby, wielokulturowa, globalna. Odbiorcy kultury popularnej nie jest nic narzucane, ma wolny wybór.
        
        Kultura popularna jest utożsamiana z kulturą ludową: definiuje tożsamość jednostek i grup; przekazywana w sposób nieformalny; trudność w rozróżnieniu odbiorcy od nadawcy; funkcjouje poza instytucjami (kościół, media, system edukacyjny).
        
        Kultura popularna może być rozumiana jako kultura ludowa społeczeństw postindustrialnych.
  - - - O sukcesie makdonaldyzaji zdecydowały wyznaczniki: Efektywność (szybkość), Kalkulacyjność (taki sam produkt dla każdego, powiększenie jedzenia aby dowartościować się), Przewidywalność (gwarancja, spokój, bez niefajnych niespodzianek), Możliwość manipulacji (zaprogramowanie pracownika).
        
        Pozytywne zmiany makdonaldyzacji: towary i usługi są dostępniejsze, szerszy wachlarz usług, człowiek może prawie natychmiast zaspokoić zachcianki i pile potrzeby, ujednolicona jakość, wszytskich traktuje się róno bez względu na rasę i płeć.
- - - - Epoka plemienna - interakcje bezpośrednie, słuch, jednostka uwarunkowana z grupą, ludzie zależni od siebie, przebywanie w grupie;
      - Epoka pisma (2000/1500 lat p.n.e.) - perspektywa wizualna, jednostka przestaje być uzależniony od grupy, opuszczenie grupy bez utraty dostępu do źródła informacji, alfabet stał się podstawową organizacji życia społecznego, człowiek zaczyna działać według określonych zasad organizacyjnych, człowiek "niezależnym myślicielem".
      - Epoka druku (1450 r.) - wiek druku to początek rewolucji przemysłowej, upowszechnienie uzależnienia jednostki od doznań wizualnych, powtarzalność pewnych zachowań, początek propagandy.
      - Epoka elektroniczna (telegraf 1850 r.) - wynalezienie telefonu, radia, projektora filmowego, epoka globalnej wioski, postpiśmiennictwa. Prywatność staje się luksusem, jesteśmy zdeterminowani technologicznie zaciera się kultura narodowa, zmysły dominujące wzrok, dotyk i słuch.
  - - - Paleolit (starsza epoka kamienia) używano narzędzi z kamienia łupanego.
      - Neolit (młodsza epoka kamienia (8000 - 3000 lat p.n.e.) doskonalsza technika wygładzania powierzchni, pojawiają się przedmioty metalowe. Po raz pierwszy człowiek przekształcił środowisko naturalne stosownie do swoich potrzeb i zgodnie z własnymi celami. Nadwyżki żywności, rozwój nowych technik i technologii, powstanie nowych osad - uniezależnienie od zagrożeń przyrody.
      - Nowy sposób obróbki kamienia. Rozwój budownictwa z cegły i kamienia. Obróbka drewna i metalu, technika wytopu i odlewu metalu, dodawanie cyny do miedzi, powstanie brązu. Rozwój rolnictwa, nadwyżki plonów pozwalają wyżywić coraz liczniejszych mieszkańców i rzemieślników. Produkcja ceramiki - szybkoobrotowe koło garncarskie.
      - Korzenie cywilizacji tkwią w rewolucji neopolitycznej. Osiedlenie się ludności neopolitycznej nad wielkimi rzekami. Tworzenie się skupisk ludzkich spowodowały rozwój hierarchicznej struktury społecznej. Z powstaniem cywilizacji wiąże się proces urbanizacji. Miasto zmieniło życie wsi, zmiany gospodarcze i kultury.
    - - Koncepcja podboju
        
        W wyniku podbicia egalitarnych i demokratycznych zbiorowości rolniczych nie mających scalonej organizacji (koczowniczy tryb życia).
      - Rolnicy zauważyli, iż ziemia wokół rzek jest żyzna i daje większe plony. Powstanie systemów sieci kanałów doprowadzają wodę z rzeki do sztucznych zbiorników.
      - Narodziny zróżnicowania społecznego. Różnice klasowe doprowadzają do konfliktów, napięć, ale również wzrasta zasób informacji, wiedzy, norm, treści w społecznym obiegu.
      - Trzy etapy ludzkości
        
        I dzikość - wynalezienie ognia i prymitywne narzędzia.
        
        II Barbarzyństwo - rolnictwo, hodowla zwierząt, wytapianie metali, powstanie miast i własności prywatnej.
        
        III Cywilizacja - alfabet fonetyczny, pismo, państwa i klasy społeczne.
      - Teoria dyfuzjonistyczna (Egipt) Religia impulsem do rozwoju cywilizacji, wierzono w coś ponad naszym żcyiem.
      - Religia - mobilizuje ludzi do zaangażowania w pracę na rzecz ulepszenia dotychczasowych osiągnięć - wspólnota ideowa.
- - - - Magia biała - dobra.
      - Magia czarna - zła.
  - - - Tabu totemizmu - zabijanie zwierząt totemicznych; zawieranie małżeństwa muędzy członkami tego samego klanu (endogamia);