Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Pain management - Coggle Diagram

- - - - Sensory nerve endingandins
        
        -Leukotrienes
        
        -Prostaglandin
        
        -SP
        
        Free nerve ending
        
        ◀️
        
        K+
        
        Bradykinin
        
        Histamin
        
        Primary afferent nociceptors
        
        Pain
        
        Seratonin
    - - nerve fiber
        
        Dosal root
        
        Spinothalamic
        tract cell
        
        Cerabral cortex
        (center pain)
    - - Parietal cortex
        
        จำแนกความรู้สึกปวด,รับรู้ความปวด
    - - Neurotransmitter
        
        ปรับเปลี่ยนสัญญาณกระแสประสาท
        (ไขสันหลัง,สมอง)
        
        สัญญาณจาก nerve fiber เปลี่ยนไป
        
        ส่งผ่านความปวดมากขึ้น,กดให้ส่งผ่านลดลง
  - - - Receptors
      - Pathway
        
        เข้าสู่CNS
  - - - ความร้อน/เย็น
    - - แรงกด/ดึง การผ่าตัด
    - - กรด ด่าง สารเคมีในร่างกาย
- - - - Ex.ผู้ป่วยเบาหวานที่ถูกตัดอวัยวะ
    - - Ex.ผู้ป่วยผ่าไส้ติ่ง
    - - Ex.งูสวัด
- - - - ventrobasal thalamus
        
        somatosensory Cortex (ทางกาย)
        
        parietal lobe
        
        แปลผลความปวด
  - - - thalamus
        
        cerebral cortex
        
        frontal lobe (pain behavior)
        
        ควบคุมอารมณ์ความปวด
- - - - กระตุ้นต่อพิทูอิทารีให้หลั่งสารเอนดอร์ฟิน ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่ช่วยบรรเทาอาการปวด
    - - ใช้ตัวเองเป็นแม่แบบสนามพลังงานโดยถ่ายทอดพลังงานผ่านทางฝ่ามือ ลดความวิตกกังวล
    - - เกิดการเปลี่ยนแปลงการเผาผลาญพลังงานในร่างกาย การเต้นของหัวใจความดันโลหิต และสารเคมีในสมอง เพิ่มการทำงานของ SG cell ปิดประตู กั้นสัญญาณความปวดไม่ให้ส่งไปที่สมอง
    - - การนวดกดจุดสะท้อนฝ่าเท้าร่วมกับการกำหนดลมหายใจ ระยะเวลา15นาที จะช่วยกระตุ้นการทำงานของต่อมพิทูอิทสรีทำให้มีการหลั่งสารเอนดอร์ฟิน
    - - การเล่นเกม
      - การใช้อารมณ์ขัน
      - การชวนพูดคุย
      - การฟังเพลง ร้องเพลง
    - - กระตุ้นการทำงานของสมองซีกขวา เปลี่ยนแปลงการรับรู้ความปวดเป็นการรับรู้ภาพที่พึงพอใจแทน ลดการเร้าทางอารมณ์
  - - - กลไกของยา
        
        ยาทั้งสองกลุ่มนี้ไปยับยั้งการทำงานของcox-2 ทำให้ ลดการเปลี่ยน arachidonic acid เป็น prostaglandin(PG-E2) ลดการอักเสบและการปวด
    - - กลไกของยา
        
        จับกับตัวรับ opioid ที่บริเวณ dorsal horn ของไขสันหลังและสมอง เซลล์รับสัญญาณประสาทลดลง
    - - กลไกของยา
        
        codeine จะถูกเปลี่ยนเป็นมอร์ฟีนที่ตับจึงจะออกฤทธิ์ระงับปวดได้ tramadal ออกฤทธิ์สองกลไก 1)จับกับตัวรับ opioid และยับยั้งการดูดกลับของ serotonin และ norepinephrine ที่สมอง เพิ่มสัญญาณมายับยั้งการทำงานของเซลล์ประสาทไสันหลัง ( descending inhibitory pathway)ทำให้ส่งสัญญาณปวดขึ้นสู่สมองน้อยลง
    - - กลไกของยา
        
        2.antidepressants กลุ่มSNRI ยับยั้งการดูดกลับ serotonin และ norepinephrine ในสมอง ทำให้descending inhibitory pathway ส่งสัญาณปวดน้อยลง
        
        1.calcium channel blocker ได้แก่ gabapentin,pregabalin ใช้ร่วมกับ strong opioids ทำให้ลดปริมาณ strong opioids และneuropathic pain ด้วย
- - - - จับกับopioid receptor ในสมอง
        
        neurotransmitters
- - - - ผู้สูงอายุที่มีปัญหาด้านการสื่อสาร
      - เด็กอายุ 1-5ปี
    - - Reflex response
        
        ด้านร่างกาย
        
        ปกป้องตนเอง เช่น ชักมือหนี
        
        ด้านระบบประสาทอัตโนมัติ
        
        การเปลี่ยนแปลงสัญญาณชีพ
    - - ผู้มีความปวดเฉียบพลันมักมีความกังวลร่วมด้วย
      - โกรธ หงุดหงิด ไม่พอใจ กลัว
    - - พฤติกรรมการเคลื่อนไหว
        
        แขนขาเกร็ง , กระสับกระส่าย
      - สีหน้าเจ็บปวด
        
        น้ำตาคลอ , กัดฟัน
      - พฤติกรรมใช้เสียง
        
        โวยวาย , ร้องไห้
    - - ใช้ประเมินผู้ป่วยไม่รู้สึกตัว ผู้ป่วยวิกฤต
  - - - NRS
        
        ใช้กับผู้ป่วยเด็กโต(อายุ>8) หรือผู้ใหญ่
        
        มาตรวัดความปวดแบบตัวเลข
      - FPS
        
        เหมาะสำหรับอายุ 3-8ปี
        
        มาตรวัดความปวดด้วยภาพแสดงสีหน้า
      - VRS
        
        มาตรวัดความปวดด้วยวาจา
        
        เหมาะสำหรับผู้สูงอายุ
    - - BPI
        
        แบบทดสอบความปวดแบบเกณฑ์
        
        ระดับความรุนแรงของความปวด (0-10)
        
        ผลกระทบของความปวดต่อชีวิตประจำวัน (0-10)
        
        วัดระดับความปวดจากการเจ็บป่วยเรื้อรัง
      - MPQ
        
        ใช้เพื่อวัดระดับความปวดเรื้อรังจากการทำกิจวัตรประจำวัน
    - - ใช้ในผู้ป่วยที่อยู่ในภาวะวิกฤต
      - มาตรวัดความปวดผู้ป่วยICU