Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

U PHỔI - Coggle Diagram

- - - - Là phương pháp cơ bản để phát hiện tổn thương phổi
    - - Giúp xác định đặc điểm khối u, hạch (hình dáng, kích thước, vị trí)
    - - Đánh giá di căn gan, tuyến thượng thận, hạch ổ bụng
    - - Phát hiện tổn thương di căn xa ngoài não
    - - Xác định tổn thương và sinh thiết làm mô bệnh
  - - - Khó thở nhẹ
      - Ngực đau tức
      - Ho khan, đôi khi ho ra máu
      - Sốt, mệt mỏi
      - Cân nặng sụt giảm
    - - Khó thở
      - Khan tiếng
      - Hội chứng Pancoast (tĩnh mạch chủ trên bị đè ép)
      - Hội chứng Horner (co đồng tử, tổn thương sụp mi, mồ hôi không bài tiết
  - - - Xuất huyết
      - Thuyên tắc phổi
      - Tràn dịch màn phổi
      - Tràn khí màn phổi
      - Nhiễm trùng
      - Nhồi máu cơ tim
    - - Buồn nôn
      - Mệt mỏi
      - Chán ăn, sụt cân
      - Thiếu máu, giảm bạch cầu
      - Độc tính trên thận và độc tính trên thần kinh trung ương
- - - - Theo vị trí
        
        U phế quảng trung tâm: thường có triệu chứng sớm (ho, khò khè, viêm phổi tái phát
        
        U phổi ngoại biên: thường không có triệu chứng, phát hiện tình cờ
      - Theo mô học
        
        U biểu mô: Papilloma (u nhú), Adenoma, Cylindroma (u dạng tuyến nang) rất hiếm
        
        U thần kinh nội tiết lành tính: Carcinoid dạng điển hình
        
        U mô liên kết: u phổ biến nhất ở phổi. Gồm: Limpoma (u mỡ), Fibroma (U sợi), Leiomyoma (u cơ trơn), Chondroma (u sụn)
    - - Theo mô học
        
        Ung thư phổi không tế bào nhỏ: chiếm 85%
        
        Carcinôm tuyến (phổ biến ở nữa và người không hút thuốc). Di căng sớm (não, xương,…)
        
        Carcinôm tế bào vảy (thường gặp ở nam, có liên quan chặt chẽ đến hút thuốc lá). Có thể gây ra ho máu, xẹp phổi do chèn ép.
        
        Ung thư phổi tế bào nhỏ: chiếm 15%
        
        Liên quan đến hút thuốc lá, phát triển nhanh, di căn sớm
  - - - Gặp ở mọi lứa tuổi thường là 20-50 tuổii
      - U nhú có thể gặp ở trẻ em
      - Thường gặp ở nam, người hút thuốc lá
      - Số ít có triệu chứng do chèn ép đường thở, nhiễm trùng hoặc ho ra máu nhẹ
    - - Đứng đầu hoặc thứ hai về tỷ lệ mắc và tử vong ở nhiều quốc gia
      - Theo thống kê GLOBOCAN 2020: 2,2 triệu ca mới mắc mỗi năm, 1,8 triệu ca tử vong hằng năm. Việt Nam nằm top 2 thế giới
      - Nam giới mắc nhiều hơn, chủ yếu do hút thuốc
      - Độ tuổi 50-80 tuổi, đang có xu hướng tăng nhẹ ở giới trẻ
  - - - Do bẩm sinh, nhiễm HPV (liên quan đén u nhú), viêm mạn tính hoặc nhiễm trùng tái phát đường hô hấp, hút thuốc lá
    - - Hút thuốc lá, hút thuốc thụ động, ô nhiễm không khí, yếu tố di truyền, và tiền sử bệnh phổi mạn tính (COPD, lao phổi, xơ phổi), tiền sử gia đình ung thư phổi
- - - - Không lan sang các bộ phận khác của cơ thể.
      - Phát triển chậm hoặc thậm chí là ngừng phát triển hoặc tự teo lại.
      - Thường không nguy hiểm đến tính mạng và không cần yêu cầu loại bỏ.
      - Có thể lớn và chèn ép nhưng không xâm lấn, phá hủy các mô xung quanh.
    - - Nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư trên toàn thế giới.
  - - - Tiếp xúc với khói thuốc
      - Gia tăng nguy cơ 20-30% mắc ung thư phổi
    - - Ô nhiễm trong nhà (do đốt than, củi...).
      - Ô nhiễm không khí ngoài trời (bụi mịn PM2.5, khí thải công nghiệp)
      - 25% số ca tử vong do ung thư phổi liên quan đến ô nhiễm
    - - Khói thuốc chứa hơn 70 chất có khả năng gây ung thư.
      - 85% ca ung thư phổi do hút thuốc
      - Yếu tố nguy cơ hàng đầu.
    - - Khí phóng xạ tự nhiên, tích tụ trong không gian kín
      - Nguyên nhân phổ biến thứ 2 sau hút thuốc
    - - Amiăng, arsenic, niken, crom, khí thải diesel
      - Làm tăng nguy cơ mắc u phổi, nhất là ở công nhân trong các ngành công nghiệp có tiếp xúc với các chất này.
    - - tiền sử mắc các bệnh như lao phổi, viêm phổi mạn tính hoặc xơ phổi có nguy cơ cao hơn trong việc phát triển u phổi.