Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Occlusief arterieel lijden - Deel 2 - Coggle Diagram
Occlusief arterieel lijden - Deel 2
Supra-aortische vaten
Arteria carotis
Algemeen
Bevloeiing grootste deel van de hersenen
Derde meest aangetaste vaatgebied
Beroerte
80% beroertes zijn ischemisch van oorzaak
20% gevolg van carotislijden
Letsels meestal thv bifurcatie
Symptomen
Frequent asymptomatisch
Silentieuze infarcten (CT-MR-DWI)
Oculaire symptomen
tijdelijke amaurosis fugax
Blijvende blindheid uit 1 oog tgv embolisatie naar a opht
TIA = tijdelijke verlamming en/ of gevoelsstoornissen van lich helft, arm of been evt met afasie
Stroke = blijvende (>24u) al dan niet recupererende symptomen die minder (minor stroke) of meer (major) uitgesproken kunnen zijn
Face: paralyse en een asymm aspect
Arm: blijft eentje hangen
Speech: praten ze raar
Time
Diagnostiek
Anamnese
KO: geruis hals en neurologisch onderzoek
Duplex aa carotiden
CTA! MRA, DSA
CT, MR of DWI hersenen
Acuut CVA
CT schedel - tweede tijd MR of DWI
Perfusie CTA halsvaten intra- en extracranieel
ECG + 72u ritme monitoring
Echocardio
labo - risicofact: lipiden, glycemie, stolling
screening: dmv duplex bij riscopatienten
Behandeling
Welke
Best medical treatment: RF, aspirine, clopodogrel, Statine
carotisendarterectomie: gouden standaard, verwijderen van de plaque en verwijdingsplastie
Carotis stenting
indicatie
symptomatisch
asymptomatisch
perioperatief resisco
Complicaties
CVA , cArdiaal
Perifeer zenuwstelsel
Vertebro-basilair stelsel
bevloeiing kleine hersens en verlengde merg
Symptomen
breed spectrum - wisselende ernst
Vertebro-basilaire insuff
drop attacks
otovestibulaire stoornissen: duizeligheid, evenwicht
visusstoornissen
Oorzaken
embolisatie
Hypoperfusie
stenose a vertebralis (typisch thv oorsprong)
stenose proximale a subclavia
Arteriae subclavia
BD L-R
Subclavian steal syndrome
Vertebralis: vertigo, syncope
Coronair: via a mammaria na hartoperatie
Behandeling
PTA +_ Stent
Carotis-subclavia bypass
Bloedvaten van de arm
Minder frequent aangetast dan de benen
symptomen
Claudicatio van de arm (vermoeidheid bij inspanning)
Ulcera, gangreen thv de vingers
Etio
atherosclerose
thoracic outlet syndrome
Raynaud
Embolen
Vasculitiden
Collagenosen: sclerodermie, lupus, RA
Viscerale en renale vaten
Acute mesenteriale ischemie
Etio
meestal door embool of thrombose thv A. mesenterica
Dissectie aorta met afsluiting van mesenteriale vaten
Symptomen
Hevige abd pijn
Acuut abdomen, hoewel in primaire fase vaak minder uitgesproken
Snelle deterioratie algemene toestand
Diagnose
KO is aspecifiek
CT a blanc
Biochemisch: WBC, gestegen lactaat (metabole acidose), LDH
Vaak slechts bij laparotomie
Behandeling
time = gut
Multidisc
IV heparine
IV AB
Revascularisatie
PTA +_ trombo-aspiratie
Embolectomie
Bypass
Resectie necrotische darm
Open abdomen
Chronische mesenteriale ischemie
3 vaten bevloeien de darmen
trunc coeliacus
AMS
AMI
meestal dienen 2 van de 3 sign letsels te vertonen vooraleer symptomen
symptomen: intestinale ischemie
postprandiale pijn (angor abdominalis): angst om te eten
vermagering, diarree
Darminfarct
Behandeling
PTA + stent of bypass
Renale BV: geen vragen over LIT
Renovasculaire HT
pathofysio
hemodyn sign sten
reductie bloodflow en perfusiedruk
verhoogde secretie renine
Conversie angiotensinogeen in angiotensine I en II
VC, aldosteronproductie
Na-retentie, vochtretentie
Hypertensie
Nier insuff
verdergaande ischemie leidt tot verlies van nefronen
Nierinsuff slechts wnr hooggradig stenose de volledige niermassa aantasten
bilat nierarteriestenose
Stenose op een solitaire nier
Vermindering van de GFR
Toenemende incidentie
Diabetische arteriopathie
zie slide 18 nog
Micro- vs macro- angiopathie
Micro
Aantasting van de capillaire BV
Nefropathie
Retinopathie
Sterk afh van goede regeling van diabetes
Macro
Bevordering atherosclerose
Diabetisch vaatlijden
Small-vessel aantasting
Minder afhankelijk van goede diab regeling
Diagnose
Analoog atherosclerotische vaatlijden
EAI minder betrouwbaar (calcificaties)
Teendrukbepaling mogelijk alternatief
WiFI classificatie: wound, foot infection, ischemia
Symptomen
zelden claudicatioklachten
CLI vaak eerste symptoom
Verhoogde gevoeligheid voor I-houdend contrast
Opsporen neuropathie
Algemeen
50% ontwikkelt vaatlijden na 10-15 j
Vaak combinatie met neurogeen lijden en statiekafwijkingen
Vaak specifiek patroon
Small-vessel aantasting
Diffuus, multi-segmentair, gecalcifieerd
Vaker onderbeensvaten (x2)
Minder vaak aorto-iliacaal (:2)
Vasculair invasieve behandeling
Indicaties
Niet genezende wonden, ulcera gangreen
invaliderende claudicatio en rustpijn
Vasculaire status: belangrijkste prognostische factor voor genezing ulcus of amputatiestomp
Oppuntstelling
Goede regeling diabetes: tijdelijk insuline
Cardiale evaluatie: silentieus cardiaal lijden
Technieken
PTA (ondanks ongunstiger patroon)
Chirurgische revascularisatie
Amputatie
Behandeling huisarts
Kweek doen
wonde verzorgen
oorzaak
thuisvpk
andere voet
glycemie
debridement
Infecties
Hogere gevoeligheid
Vooral stafylokokken (gram +), maar vaak polymicrobieel
acuut
rood, inflam, etter, necrotisch weefsel, sinustract, crepitaties
Cronisch: osteomyelitis
Diabetische neuropathie
Sensorische
Parethesieën, dysesthesieën, voosheidgevoel, brandend gevoel, op kussens lopen, diepe pijn
Verminderd gevoel leidt tot sneller optreden van (micro-) traumata
Motorische
Denervatie van de intrinsieke voetspieren
Protrusie van de metatarsaalkoppen, verschuiven van metatarsaal vet
Abnormale zones van overmatige druk (druk ulcera)
Autonome
= ong sympatectomie: VD thv de huid, verminderde zweetproductie --> droge huid en veranderde pH
Diabetes voet
Arteriopathie
Neuropathie
Limited joint mobility
Statiekafwijkingen: destructie van de voetbeenderen en gewrichten met belangrijke deformaties tgv overmatige belasting (Charcot-voet)
Infecties
Pathogenese
Verandering in vetsamenstelling
Stijging triglyceriden en LDL
Daling HDL
Versnelde veroudering van de vaatwand
Verhoogd fibrinogeen en stollingsfactoren
Verhoogde plaatjesaggregatie
Verhoogde serumviscositeit
Endotheliale dysfunctie
Diabetes ulcus
Neuropathisch ulcus
tgv overmatige druk overbelasting
statiekafwijkingen
sensorieel verlies
Thv drukplaatsen (MT I, II of V), of door schoeisel
Diep atoon ulcus met eeltvorming errond
Vasculair ulcus
Door verminderde doorbloeding - vaatlijden
vaak door mineur trauma
ulcus of wonde met tekenen van Necrose
vaak gemengd
ernst diabetisch voetulcus: afh van
infectie (etter, cellulitis, lymfangitis, rillen, koorts)
Diepte, botcontact
Ischemie: geen pulsaties aanwezig
locatie
Acute arteriële occlusie
= Acute afsluiting van een bloedvat door
Embool
Trombose
Arterieel embool
Etio
= occlusie van een bloedvat door een klonter die emboliseert vanuit een andere plaats
Klonter blijft vaak vast zitten thv een splitsing
AO bifurcatie (zadelembool): 2%
Iliacale: 18%
Femoralis: 60%
Trifurcatie onder de knie: 11%
Brachiaal: 10%
Emboligene Foci
cardiaal (90%): VKF (90%), murale thrombus, klepvegetatie
Aneurysma
atherosclerotische plaque
Thrombi: wandstandige thrombi, thrombi in greffe
Paradoxaal embool PFOc: bubble Echo
Behandeling
Dringende opname
Heparine IV of SC LMWH : om progressie tegen te gaan
Embolectomie: verwijderen klonter mbv Fogarty catheter
Anticoagulantia: om recidief embool te vermijden
Opsporen en behandelen oorzaak
Urgentie van de behandeling
Niet-bedreigd lidmaat
Geen alarmsymptomen
Behandeling = trombolyse, trombo-aspiratie en revascularisatie < 24u
Bedreigd lidmaat (sens en mot stoornissen)
Alarmsymptomen
Gevoelsstoornissen
Motorische stoornissen
Pijn bij knijpen in kuit of passieve beweging
Behandeling = revasc binnen de 6u (+ fasciotomie)
Niet-viabel lidmaat
Alarmsymptomen
Gefixeerde verkleuring van lidmaat (niet wegdrukbaar)
Gevoelloos met gefixeerde spieren (rigor mortis)
Behandeling
amputatie of palliatie
Acute arteriële trombose
Etio
= plotse stolling van het bloed in een arterie die aanleiding kan geven tot afsluiting van het bloedvat
kan ontstaan in
natief bv obv stenotische plaque
in bypassen (vnl synthetische): vereisen een hogere flow om patent te blijven en kunnen bij minder snel tromb
perifere anuer
door stollingsafw
Symptomen
te wijten aan de acute art occlusie
meestal minder uitgesproken dan bij een embool
Vaak bilat aanwijzingen voor perif vaatlijden
geen emboligene foci bekend
Behandeling
Dringende opname bij alarmsymptomen
Heparine IV: om progressie tegen te gaan
Trombolyse - thrombo-aspiratie
Via endovasc katheter tot thrombus en dan trombolytica spuiten
trombectomie: verwijderen mbv Fogarty catheter
bypass
Behandeling oorzakelijk letsel: PTA van stenose, aanleggen of verlengen van bypass, +_ fasciotomie
Gevolgen van reperfusie
Systemisch
mobilisatie van toxische stoffen
Lokaal
oedeem van spieren
Symptomen
Afhankelijk van de lokalisatie leidt dit tot een CVA, nierinfarct, darminfarct, ischemisch been of arm
afhankelijk van collateralisatie
meer uitgesproken bij een embool
minder bij een trombose op voorafbestaand letsel
Ter hoogte van de ledematen
koud gevoel, bleekheid
Afwezige polsen
Vertraagde capillaire vulling
Pijn
Gevoelsstoornissen
paresthesieën, Anesthesie
Alarmsymptomen
Motorische stoornissen
5 P
Pain, pulseless, pallor (bleek), paresthesia, paralysis (, polar = koud)
ex: diab voet, WIFI, alarmsypt acute ischemie, mesent isch