Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Öğretici Metinler - Coggle Diagram

- - - - Yaşan olayların, izlenimlerin günün gününe yazılması ile oluşurlar.
      - Birinci kişi ağzından yazılmış kısa ve özlü, öznel yazılardır.
      - İnandırıcı, içten ve samimidirler.
      - Konuşma diline yakın bir dil kullanılır. Anlatımda “iç konuşma” tekniğinden yararlanılır. Doğrudan anlatım yöntemi benimsenir.
      - Yazarın kişiliğini, görüşlerini ve ruhsal yapısını yansıtırlar.
      - Gerçekler, yaşanılanlar değiştirilmeden, çarpıtılmadan yazılır.
  - - - Geçmiş birinci kişinin ağzından kişisel yargılar ve yorumlarla verilir.
      - Yazarın unutulmasını istemediği gerçekleri kalıcı kılar.
      - Tarihsel gerçeklerin öğrenilmesine katkı yaptığı için tarihçilere ışık tutar.
      - İnsan belleğinde iz bırakan olay ve olguları anlatır
      - Yaşanmakta olanı değil, yaşanmış bir konuyu anlatır.
  - - - Yaşamı yazılan kişinin kendisi tarafından değil, onunla ilgili araştırma yapan, bilgi ve belgelere ulaşan veya onun yaşamına yakından tanıklık etmiş kişiler tarafından kaleme alınır.
      - Tarafsız ve gerçekçi olunmalıdır.
      - Bilgi, belge, tanık ve kanıtlara dayandırılmalıdır.
  - - - Düşünsel planla yazılır.
      - Yazar daha çok kendi hayatını öne çıkarır.
      - Biyografilerde objektif olunmalıdır.
      - Otobiyografi kişinin şahsını kendi diliyle anlatmasıdır.
  - - - Gezi yazılarında çoğu kez kronolojik zamanlı plân uygulanır. Gezi için yapılan hazırlıklar; yolculuk, yolculuk sırasında görülen ilgi çekici olaylar; varış, varıştaki ilk izlenimler.
      - Gezi yazılarında da kendinden önceki söylenmişlerden, yazılmışlardan ayrı olmak önemlidir. Aynı yerler daha önce de başkaları tarafından görülmüş, yazılmış olabilir. İkinci gidişte görülenlerle, ilk gidişte görülenler arasındaki farklara bile değinmek gerekir. Bu da gezi yazılarının zamanla tarihsel belge olduğunu ortaya koymaktadır.
      - Yazar anlattıklarının doğruluğunu; konuşma ile, bilgi toplama ve fotoğraflarla desteklemeli, anlattıklarını bir mantık çerçevesine oturtabilmelidir. Her anlattığı, önceki anlattıklarıyla çelişmemelidir.
  - - - Mektupların üslubu son derece doğal ve samimidir
      - Mektuplardaki anlatım karşıdaki kişinin bilgisine ve kültür seviyesine göre ayarlanır.
      - İletişim araçlarının gelişmesiyle günlük hayatta pek sık kullanılmaz hale gelmesine rağmen hisleri en iyi anlatan tür olması ve doğallığı nedeniyle hala önem arz etmektedir.
      - Konu sınırlaması yoktur, hemen her konuda yazılabilir.
- - - - Düşünsel plânla yazılır.
        
        Konu, yazının sonuna dek değerlendirilmesi yapılan esere bağlı kalmalıdır. Eser ile ilgili, değerli ve değersiz diye gösterilen yargılar, eserden alınacak örneklere dayandırılmalıdır.
        
        Yazar, yargılarında belirli ölçülere bağlı kalmalı, eleştirileri nesnel olmalı, “beğendim, hoşuma gitti”. gibi öznel değerlendirmelerden kaçınmalıdır. Bunun yanında eleştiri yazısını okutacak olan elbette eleştiri yazarının kendine özgü konuyu ele alış biçimi, kendine özgü yorumlayışı ve anlatımındaki üslûbudur.
    - - Makale gibi düşünsel plânla yazılır. Fakat makaleden kısa yazılardır.
        
        Yazar anlattıklarını kanıtlamak zorunda değildir. Bilimselden çok kişisel görüşünü açıklar, okuyucusunu kendisi gibi düşündürme kaygısı yoktur.
        
        Günübirlik yazılardır, en beğenileni bile birkaç gün sonra unutulur.
    - - Makale, nesnel nitelikte bir yazı türüdür.
        
        Çoğunlukla bilgi vermek ya da bir düşünceyi desteklemek için yazılır.
        
        Makale her konuda yazılabilir.
    - - Söyleşiler, genellikle günlük sanat olaylarını konu olarak ele alır.
      - Yazar, düşüncelerinin doğruluğunda ısrar edici olmaz.
      - Kompozisyon türü olarak söyleşi; makale plânıyla, fakat bir karşılıklı konuşma havası içinde yazılan yazılardır.
    - - Röportaj da düşünsel plânla yazılır.
        
        İşlenen konu; toplumsal, sanatsal olay ya da olgu olmalıdır.
        
        Yazar anlattıklarının doğruluğunu; konuşma, bilgi toplama ve fotoğraflarla desteklemeli, anlattıklarını bir mantık çerçevesine oturtabilmelidir. Her anlattığı, önceki anlattıklarıyla çelişmemelidir.
    - - Haber ilginç olmalıdır.
        
        Haber duyulmamış yani ilk olmalıdır.
        
        Haber önemli olmalıdır.
        
        Haber doğru olmalıdır.
    - - Fıkranın anlatımında, makaledeki “ciddiyet” görülmez. Makalede nesnel, fıkrada öznel nitelikler ağır basar. Fıkrada yer yer esprili, hoşa giden bir anlatım öne çıkar.
      - Fıkralar güncel (aktüel) bir olayı konu edinirler. Gazetelerin belli bir köşesinde yayımlanan bu yazıların yarına kalırlığı yoktur.
      - Fıkrada anlatım yalın ve yoğundur.
    - - Mülakat, soru-cevap esasına dayanan bir türdür.
      - Amaç okuyucuya bilgi vermektir.
      - Açıklayıcı, tartışmacı, söyleşmeye bağlı ve öyküleyici anlatım türlerinden yararlanılır.