CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ
1.SẢN XUẤT VẬT CHẤT LÀ CƠ SỞ CỦA SỰ TỒN TẠI, PHÁT TRIỂN XÃ HỘI
- BIỆN CHỨNG GIỮA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT VÀ QUAN HỆ SẢN XUẤT
3.BIỆN CHỨNG GIỮA CƠ SỞ HẠ TẦNG VÀ KIẾN TRÚC THƯỢNG TẦNG CỦA XÃ HỘI
4.SỰ PHÁT TRIỂN CÁC HÌNH THÁI KINH TẾ-XÃ HỘI LÀ MỘT QUÁ TRÌNH LỊCH SỬ - TỰ
click to edit
✅ Sản xuất vật chất là hoạt động khi con người sử dụng công cụ lao động tác động (trực tiếp hay gián tiếp)vào đối tượng lao động nhằm cải biến các dạng vật chất của tự nhiên, tạo ra của cải cần thiết mà các dạng vật chất trong tự nhiên không có để thoả mãn nhu cầu tồn tại và phát triển.
A. Khái niệm cơ sở hạ tầng và kiến trúc
thượng tầng
a) Khái niệm cơ sở hạ tầng
b) Khái niềm kiến trúc thượng tầng
click to edit
💟 Cơ sở hạ tầng là khái niệm dùng để chỉ toàn bộ những quan hệ sản xuất tạo nên cơ cấu kinh tế của một xã hội nhất định
click to edit
💟Kiến trúc thượng tầng là khái niệm dùng để chỉ toàn bộ hệ thống kết cấu các hình thái ý thức xã hội (chính trị, pháp luật, triết học, đạo đức, tôn giáo, nghệ thuật, khoa học v.v) cùng với các thiết chế chính trị xã hội (nhà nước, đảng phái, giáo hội, các đoàn thể xã hội v.v) tương ứng, được hình thành trên một cơ sở hạ tầng nhất định.
B.Quy luật về mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến thức thượng tầng xã
a. Vai trò quyết định của cơ sở hạ tầng đối
với kiến trúc thượng tầng
b. Vai trò quyết định của cơ sở thượng tầng đối với kiến trúc hạ tầng
🅰 Vai trò quyết định của cơ sở hạ tầng đối với kiến trúc thượng
tầng được thể hiện trên nhiều phương diện khác nhau
click to edit
🅱 Cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng, còn kiến trúc thượng tầng là sự phản ánh đối với cơ sở hạ tầng, phụ thuộc vào cơ sở hạ tầng
click to edit
🙊 Sự tác động của kiến trúc thượng tầng đối với cơ sở hạ tầng dù diễn ra với những xu hướng khác nhau, mức độ khác nhau nhưng rốt cuộc nó không thể giữ vai trò quyết định đối với cơ sở hạ tầng kinh tế của xã hội; cơ sở hạ tầng kinh tế của xã hội vẫn tự mở đường đi cho nó theo tính tất yếu kinh tế của nó
a. Giá trị khoa học của lý luận hình thái kinh
tế-xã hội
✏Sự vận động và phát triển của xã hội không tuân theo ý chí chủ quan
của con người mà tuân theo các qui luật khách quan
b. Quá trình lịch sử - tự nhiên của sự phát
triển các hình thái kinh tế -xã hội
click to edit
✏Nguồn gốc của mọi sự vận động, phát triển của xã hội, của lịch sử nhân loại, của mọi lĩnh vực kinh tế-xã hội, suy cho đến cùng đều có nguyên nhân trực tiếp hay gián tiếp từ sự phát triển của lực lượng sản xuất của xã hội=
✏Quá trình phát triển của các hình thái kinh tế-xã hội là sự phát triển của lịch sử xã hội loài người do sự tác động của nhiều nhân
tố chủ quan nhưng nhân tố giữ vai trò quyết định chính là: sự tác động của các qui luật khách quan
click to edit
🎯 Theo lý luận hình thái kinh tế-xã hội, sản xuất vật chất chính là cơ sở của đời sống xã hội, phương thức sản xuất vật chất quyết định trình độ phát triển của đời sống xã hội và lịch sử nói chung
click to edit
🎯 Theo lý luận hình thái ý thức-xã hội, xã hội không phải là sự kết hợp một cách ngẫu nhiên, máy móc giữa các cá nhân mà là một cơ thể sống động,trong đó các phương diện của đời sống xã hội tồn tại trong một hệ thống cấu trúc thống nhất chặt chẽ, tác động qua lại lẫn nhau, trong đó quan hệ sản xuất đóng vai trò là quan hệ cơ bản nhất, quyết định các quan hệ xã hội khác; là tiêu chuẩn khách quan để phân biệt các chế độ xã hội khác nhau
click to edit
🎯 Theo lý luận hình thái kinh tế-xã hội, sự vận động, phát triển của xã hội là một quá trình lịch sử-tự nhiên (quá trình diễn ra theo các qui luật khách quan chứ không phải theo ý muốn chủ quan)
a.Phương thức sản xuất
Là cách thức con người tiến hành quá trình sản xuất vật chất ở những giao đoạn lich sử của xã hội loài người
b. Lực lượng sản xuất là sự kết hợp giữa người lao động với tư liệu sản xuất
click to edit
- VAI TRÒ CỦA ĐẤU TRANH GIAI CẤP VÀ CÁCH MẠNG XÃ HỘI ĐỐI VỚI SỰ VẬN ĐỘNG, PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI CÓ ĐỐI KHÁNG GIAI CẤP
click to edit
- Giai cấp và vai trò của đấu tranh giai cấp đối với sự phát triển của xã hội có đốI kháng giai cấp
click to edit
- Cách mạng xã hội và vai trò của nó đối với sự phát triển của xã hội có đối kháng giai cấp
Khái niệm
😱 🔫 Giai cấp là khái niệm dùng để chỉ “những tập đoàn to lớn gồm những người khác nhau về địa vị của họ trong một hệ thống sản xuất xã hội nhất định trong lịch sử, khác nhau về quan hệ của họ đối với những tư liệu sản xuất, về vai trò của họ trong tổ chức lao động xã hội, và như vậy là khác nhau về cách thức hưởng thụ và về phần của cải ít hoặc nhiều mà họ được hưởng”
Vai trò
click to edit
:collision: Đấu tranh giai cấp giữ vai trò là phương thức, động lực cơ bản của sự tiến bộ, phát triển xã hội trong điều kiện xã hội có sự phân hóa thành đối kháng giai cấp
Khái niệm
click to edit
💡 💢 Khái niệm cách mạng xã hội dùng để chỉ bước chuyển biến lớn của lịch sử phát triển xã hội loài người – đó là bước chuyển từ hình thái kinh tế - xã hội ở trình độ thấp lên một hình thái kinh tế - xã hội ở trình độ cao hơn, được tiến hành trên mọi lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội…của xã hội
Vai trò
click to edit
📖 👏 Là phương thức thực hiện và động lực của sự phát triển của các hình thái kinh tế xã hội
Sơ đồ tư duy nội dung "Chủ nghĩa duy vật lịch sử"
Trịnh Thị Hoài Thương Đ23NL2