Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT, Phát triển là 1 phạm trù triết học dùng để chỉ…

- - - - 2/ Nguyên lý về sự phát triển
        
        Khái niệm phát triển
        
        Quan điểm siêu hình: Phủ nhận sự phát triển, tuyệt đối hóa mặt ổn định của SVHT. Phát triển chỉ là sự thay đổi tặng hoặc giảm về mặt lượng không có sự thay đổi về chất, không có sự ra đời của SVHT mới
        
        Quan điểm biện chứng: Phát triển là sự vận động theo hướng đi lên, từ thấp đến cao, từ đơn giản đến phức tạp, từ chưa hoàn thiện đến hoàn thiện của SV
      - 1/ Nguyên lý mối liên hệ phổ biến
        
        a) Nội dung
        
        Mối liên hệ
        
        Làm điều kiện, tiền đề để quy định lẫn nhau
        
        Giữa các SVHT
        
        Tác động qua lại, Chuyển hóa lẫn nhau
        
        Giữa các mặt của SVHT
        
        b) Tính chất
        
        Tính khách quan
        
        Tính phổ biến
        
        Tính đa dạng phong phú
        
        Ý nghĩa phương pháp luận
        
        Nguyên tắc toàn diện
        
        Nguyên tắc lịch sử - cụ thể
  - - - Gồm: Cái riêng và cái chung, nguyên nhân và kết quả, tất nhiên và ngẫu nhiên, nội dung và hình thức, bản chất và hiện tương, khả năng và hiện thực
        
        Phạm trù nguyên nhân và kết quả
        
        Nguyên nhân là phạm trù dùng để chỉ sự tác động lẫn nhau giữa các mặt trong một sự vật, hiện tượng hay giữa các sự vật, hiện tượng với nhau tạo ra một sự biến đổi nhất định.
        
        Kết quả là phạm trù dùng để chỉ những biến đổi xuất hiện do những tác động giữa các mặt, các yếu tố trong một sự vật hoặc giữa các sự vật, hiện tượng tạo nên.
        
        Quan hệ biện chứng
        
        Mối quan hệ giữa NN và kết
        quả là tất yếu khách quan
        
        Nguyên nhân là cái sinh ra kết quả
        
        Nguyên nhân và kết quả có thể
        chuyển hóa lẫn nhau
        
        Sự tác động của nguyên nhân đến
        kết quả có thể theo hai hướng: thuận, nghịch, vì thế các kết quả được sinh ra từ nguyên nhân cũng
        khác nhau
        
        Ý nghĩa phương pháp luận
        
        Trong hoạt động nhận thức và hoạt động thực tiễn phải bắt đầu từ việc đi tìm những nguyên nhân xuất hiện SVHT
        
        Cần phải phân loại các nguyên nhân để có những biện pháp giải quyết đúng đắn
        
        Phải tận dụng các kết quả đã đạt được để tạo điều kiện thúc đẩy nguyên nhân phát huy tác dụng, nhằm đạt mục đích dã đề ra
        
        Các cặp phạm trù cơ bản còn lại của PBCDV cũng được xét
        theo dàn ý tương tự, có thể chú ý nhiều hơn đến cặp nội dung - hình thức
        
        Phạm trù cái chung và cái riêng
        
        Cái riêng để chỉ 1 SV, HT, 1 quá trình nhất định
        Cái chung chỉ những mặt, những thuộc tính, yếu tố, quan hệ tồn tại phổ biến trong nhiều SVHT
        Cái đơn nhất là những đặc tính, tính chất chỉ tồn tại ở 1 SV, HT và không lặp lại ở SV khác
        
        Quan hệ biện chứng
        
        Cái riêng chỉ tồn tại trong mối quan hệ với cái chung, không có cái riêng tách rời cái chung
        
        Cái riêng là cái toàn bộ, phong phú hơn cái chung, còn cái chung thì sâu sắc hơn cái riêng
        
        Ý nghĩa phương pháp luận
        
        Muốn nhận thức được cái chung, cái bản chất thì phải xuất phát từ cái riêng
        
        Nhiệm vụ của nhận thức là phải tìm ra cái chung và trong hoạt động thực tiễn phải dựa vào cái chung để cải tạo cái riêng
        
        Trong hoạt động thực tiễn ta cần chủ động tác động vào sự chuyển
        hoá cái mới thành cái chung để phát triển nó, và ngược lại cái cũ
        thành cái đơn nhất để xóa bỏ nó
- - - - *Quy luật những thay đổi về lượng dẫn đến những thay đổi về
        chất và ngược lại
        
        Vị trí của quy luật: chỉ ra
        cách thức vận động và phát triển của SVHT
        
        Ý nghĩa phương pháp luận
        
        ✓Trong nhận thức và thực tiễn phải biết tích luỹ về lượng để có biến đổi về chất; không được nôn nóng cũng như không được bảo thủ
        ✓Khi lượng đã đạt đến điểm nút thì thực hiện bước nhảy là yêu cầu khách quan của sự vận động của sự vật, hiện tượng vì vậy tránh chủ quan nóng vội đốt cháy giai đoạn hoặc bảo thủ, thụ động
        ✓Phải có thái độ khách quan, khoa học và quyết tâm thực hiện bước nhảy; trong lĩnh vực xã hội phải chú ý đến điều kiện chủ quan
        ✓Phải nhận thức được phương thức liên kết giữa các yếu tố tạo thành sự vật, hiện tượng để lựa chọn phương pháp phù hợp
    - - Quy luật này có vị trí là hạt nhân của phép biện chứng
        
        Chỉ ra nguồn gốc và động lực của sự vận động và phát triển.
    - - Vị trí của quy luật trong phép biện chứng: Chỉ ra khuynh hướng phát triển của sự vật, hiện tượng: tiến lên, nhưng theo chu kỳ, quanh co...
      - Khái niệm phủ định biện chứng
        
        Phủ định nói chung là sự thay thế một sự vật, hiện tượng này bởi một sự vật, hiện tượng khác: A => B
        
        Phủ định biện chứng: là tự phủ định, tự phát triển của sự vật, hiện tượng; là “mắt xích” trong “sợi dây chuyền” dẫn đến sự ra đời của sự vật, hiện tượng mới, tiến bộ hơn so với sự vật, hiện tượng cũ
      - Nội dung quy luật phủ định
        
        Thứ nhất. Phát triển là một quá trình phủ định liên tục
        từ thấp đến cao
        
        Thứ hai: Sự phát triển thông qua quá trình phủ định
        mang tính chu kỳ
        
        Thứ ba: Tổng hợp toàn bộ các chu kỳ của sự phát triển tạo nên hình thái có mô hình “xoáy ốc”
      - Ý nghĩa phương pháp luận
        
        Cái mới tất yếu xuất hiện và chiến thắng => Phải có thái độ ủng hộ cái mới. Sự phát triển luôn có tính kế thừa => Không phủ định sạch trơn. Sự phát triển luôn quanh co phức tạp => Không lạc quan cũng không quá bi quan
  - - - Thứ nhất, các mặt đối lập nương tựa và làm tiền đề cho nhau tồn tại
      - Thứ hai, các mặt đối lập tác động ngang nhau, cân bằng nhau thể hiện sự đấu tranh giữa cái mới đang hình thành với cái cũ chưa mất hẳn
      - Thứ ba, giữa các mặt đối lập có sự tương đồng
    - - Chỉ sự tác động qua lại theo hướng bài trừ, phủ định lẫn nhau giữa chúng
    - - Mâu thuẫn trong sự vật, hiện tượng mang tính khách quan, phổ biến nên phải tôn trọng mâu thuẫn...
      - Phân tích cụ thể từng loại mâu thuẫn để tìm ra cách giải quyết phù hợp; xem xét vai trò, vị trí và mối quan hệ giữa các mâu thuẫn và điều kiện chuyển hóa giữa chúng, tránh rập khuôn, máy móc...
      - Nắm vững nguyên tắc giải quyết mâu thuẫn bằng đấu tranh giữa các mặt đối lập, không điều hòa mâu thuẫn cũng không nóng vội hay bảo thủ