Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Көркем шығарманы әдеби талдау мәселелері - Coggle Diagram
Көркем шығарманы әдеби талдау мәселелері
Жан-жақты, толық талдау көркем туындыны тұтастай қарастырып талдайды.
бұл талдау кейде мәтіндік талдау деп те аталады
Шешуші бір эпизодтар, не суреттеу, баяндау, кейіпкер монологі, сөйлеу тілдері негізге алынады
Бұл талдаудың өзіндік ерекшелігі сол, ол үнемі мәтінге жүгініп отырады.
Сондықтан мұғалім көркем туынды идеясын ашатын оқиға, эпизодтар, кейіпкерлер сөзі, іс-әрекеті, оны ашатын мәселелерді назарға алып отырады.
автор ойы
оның көркем компоненттері туралы
талдау нені талап етеді, соны орындату
text
Оқушыны оқыған шығармаларын талдай білуге машықтандыру
дағды-іскерліктерін жетілдіру,
әдеби талдауды үйрету қызметін атқарады
Жаратылыс тарихы мәселесі
Бұл тармақ шығарманың жазылған шарттарын жақсырақ түсінуге мүмкіндік береді және сол уақытта автордың және оның қазіргі қоғамының өмірінде не болып жатқаны туралы түсінік беретіндіктен басты мәселе болып табылады.
Атаудың мағынасы
Кейбір жағдайларда бұл тармақты өткізіп жіберуге болады (мысалы, егер өлең бірінші жолдың атымен аталса), бірақ әдетте тақырып белгілі бір идеяны, шығарманың негізгі идеясын жасыратындықтан бұл да бір мәселе болып табылады.
Жанр мәселесі
Жанрды анықтау - студенттерде болуы керек маңызды дағдылардың бірі
Жанр анықтау – үлкен мәселе. Шығарманың нысаны мен оның ерекшеліктері (оқиғаның табиғаты, кейіпкерлері, тақырыбы және т.б.) жанр туралы шешім қабылдауға көмектеседі.
Тақырып, идея және мәселесі
Тақырып өлеңде, әңгімеде, романда немесе романда талқыланатын нәрсе ретінде түсініледі.
Идея – шығарманың түйінді идеясы, автордың оқырманға жеткізгісі келетін хабары. Әдетте, идеяларды ашу белгілі бір мәселелерді жарықтандыру арқылы жүзеге асады, олар да талдауда көрсетілуі керек.
Қақтығыс мәселесі
Көптеген шығармалардың өзегі – конфликт
сыртқы (қаһарман мен қоғам немесе кейіпкер мен антагонист) немесе ішкі (кейіпкер өзімен). Бұл конфликт көбінесе сюжеттің қозғалтқышы ретінде әрекет етеді және шешуде шешім табады.
Кейіпкерлер мен бейнелер жүйесі мәселесі
Шығармаға әдеби талдау жасаудың осы тұсында мәтінде қолданылған басты кейіпкерлер (жағымды да, жағымсыз да) мен образдарды сипаттау қажет.
Автордың ұстанымы мәселесі
Әдеби шығарманы талдау схемасы автордың сюжетте болып жатқан жағдайға қатынасын көрсетпейінше толық болмайды. Автордың қай жағын ұстанатынын, оған қай кейіпкердің ойы мен іс-әрекеті жақын екенін көрсету керек.
Көркем ақпарат құралдары мәселесі
Поэзияны талдағанда бұл мәселе өте маңызды: лингвистикалық құралдар автордың түйінді ойларын ашуға, сол немесе басқа бейненің астарында не жатқанын түсінуге шағын түрде болса да көмектеседі.
Қорытындылай келе, жоғарыдағылардың барлығы шығарманы тұтас талдаудың құрамдас элементі болып табылады. Сонысымен олар талдау жасайтын адамдарға қиындық тудыратын үлкен мәселе болып табылады