Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
เเผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก
Burn
IMG_0563, การจัดการความปวด, อ้างอิง,…
เเผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก
Burn
การรักษา
-
-
Burn wound dressing product
กรณีที่ควรส่งผู้ป่วยไปโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด
บาดแผลระดับที่ 2 และ 3 เกิดบาดแผลที่ตา หู ใบหน้า มือ เท้า อวัยวะสืบพันธุ์ หรือ ตามข้อกรณี ที่ควรส่งผู้ป่วยไปโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด ได้แก่พับต่าง ๆ
-บาดแผลระดับที่ 2 ในเด็กที่มีขนาดมากกว่า 10% (10 ฝ่ามือ)-บาดแผลในผู้ใหญ่ที่ มีขนาดมากกว่า 15% (15 ฝ่ามือ)
-บาดแผลระดับที่ 3 ที่มีขนาดมากกว่า 2% (2 ฝ่ามือ) ในทารก เด็กเล็ก (อายุน้อย กว่า 5ปี)หรือผู้สูงอายุ
(อายุมากกว่า 55 ปี) เพราะถึงแม้จะมีขนาดไม่กว้างมาก แต่ ก็อาจทำให้มีอันตราย ได้มากกว่าที่พบในคนวัยหนุ่มสาว ดังนั้นจึงควรนำไปรักษาที่โรงพยาบาลทุกราย สูดควันไฟเข้าไปในระหว่างที่เกิดเหตุ-มีภาวะช็อก
ถ้ามีตุ่มพองเล็ก ๆ เกิดที่ฝ่ามือเพียง 2-3 ทุ่ม ไม่ควรใช้เข็มเจาะ แต่ให้ทา ด้วยยาฆ่าเชื้อ เช่น โพวิโดน-ไอโอดีน (Povidone-iodine) หรือทิงเจอร์เมอไทโอเลต (Merthiolate) และปิดด้วยผ้าก๊อซ แล้วตุ่มจะค่อย ๆ แห้งหลุดล่อนไปเอง ภายใน 3-7 วัน • ถ้ามีตุ่มพองเป็นบริเวณกว้าง ให้ใช้กรรไกรที่ทำให้ปราศจากเชื้อขริบ เอาหนังที่พองออก แล้วล้างด้วยน้ำเกลือ ซับแผลให้แห้ง แล้วทาด้วย ครีมซิลเวอร์ซัลฟาไดอะซีน (Silver sulfadiazine), ครีมซัลฟาไมลอน (Sulfamylon), น้ำยาโพวิโดน-ไอโอดีน (Povidone-iodine)พ่นด้วยสเปรย์พรีเดก ซ์ (Predexspray
พยาธิสภาพ
Thermal injury
-
-
Thermal injury จะทำให้เกิด extravasation ของ plasma จากเส้นเลือดไปสู่ issue ข้างเคียง ที่ไม่ได้รับบาดเจ็บ
หากมี injury บริเวณกร้างก็จะส่งผลให้เกิดการ leak ที่รุนแรงเป็นเหตุให้เกิด Burn shock ได้ ( Hypovolemic shock)
-
ส่งผล
- มีการสูญเสียของ capilary endothetial integriy เกิดการเปลี่ยนแปลงของ cellular
- มีการเพิ่มขึ้นของ microvascular hydrostatic presure การเปลี่ยนแปลงนี้ทำให้มีการลดลงอย่างรวดเร็วของ plasma volume , cardiac output,
-
Chemical injury
ด่าง
จะติดกับเนื้อเยื่อทำให้เกิด protein hydrolysis , liquefaction
แทรกซึมเข้าไปในผิวหนัง รูขุมขน ได้ลึก/นานและยังคงออกฤทธิ์ทำลายเนื้อเยื่อต่อไปแม้ค่างจะถูกทำให้เจือจาง
-
สาเหตุ
มักเกิดจากความประมาทเลินเล่อ รู้เท่าไม่ถึงการณ์ หรือเกิดจากอุบัติเหตุต่าง ๆ สิ่งที่ทำให้เกิดบาดแผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก ที่พบได้แก่
- แผลไหม้จากความร้อน (Thermal injury) แผลที่เกิดจากเปลวไฟ flame burn แผลที่เกิดจากน้ำร้อนลวก scald burn
เช่น น้ำร้อน (หม้อน้ำ กระติกน้ำ กาน้ำ ไอน้ำ) น้ำมันร้อน ๆ (ในกระทะ) ไฟ (เตาไฟ ตะเกียง บุหรี่ ประทัด พลุ)วัตถุที่ร้อน (เช่น เตารีด จานชามที่ใส่ของร้อน)
- แผลไหม้จากกระแสไฟฟ้า (Electrical injury) พลังความร้อนทำให้เนื้อเยื่อขาดออกซิเจนและตายทำให้กล้ำมเนื้อหายใจเป็ นอัมพาต และ เกิดทำให้เนื้อเยื่อสลายตัว เกิดภาวะ myoglobinuria
ในรายที่รุนแรง Rhabdomyolysis อาจทำให้เกิด Acute renal failure
3.สารเคมี เช่น กรด ด่าง
- กรด จะติดกับเนื้อเยื่อทำให้เกิด protein hydrolysis , liquefaction
- ด่าง แทรกซึมเข้าไปในผิวหนัง รูขุมขน ได้ลึก/นานและยังคงออกฤทธิ์ ทำลายเนื้อเยื่อต่อไปเเม้ด่างจะถูกทำให้เจือจาง
- แผลไหม้จากรังสี (Radiation injury) เช่น แสงอัลตราไวโอแลต (แสงแดด) รังสีเรเดียม รังสีโคบอลต์ ระเบิดปรมาณู เป็นต้น
-
การประเมินความกว้าง
ความกว้างหรือขนาดของแผลไหม้
คำนวณเป็นเปอร์เซ็นต์ของพื้นที่ผิวกาย จะคิดเฉพาะแผลไหม้ระดับ 2 และ ระดับ 3 โดยเครื่องมือที่นิยมใช้คือ
-
2.Lund and Browder วิธีนี้จะคำนวณได้ละเอีอด โดยมีตารางแบ่งชัดเจนในแต่ละส่วนของร่างกาย และในแต่ละช่วงอายุ แต่ไม่สะดวกในการนำไปใช้
3.Hand breath เป็นการประมาณขนาดแผลไหม้ โดยคำนวณจากขนาดฝ่ามือผู้ป่วย โดยนิ้วเรียงชิด เท่ากับ 1 % TBSA
ภาวะแทรกซ้อน
เสี่ยงต่อการติดเชื้อบริเวณที่เกิดแผล เช่น บาดทะยัก ที่ทำลายระบบประสาทและกล้ามเนื้อ หรือการเกิดภาวะเหตุติดเชื้อ ซึ่งเป็นปฏิกิริยาตอบสนองต่อการติดเชื้อ หรือต่อพิษของเชื้อ ที่ทำให้เกิดอาการอักเสบขึ้นทั่วร่างกาย
-
หากแผลไฟไหม้มีความรุนแรง ผู้ป่วยอาจเสี่ยงต่อการมีภาวะตัวเย็นเกินหรือสภาวะที่ร่างกายมีอุณหภูมิต่ำกว่าปกติ และภาวะของเหลวในร่างกายพร่องหรือมีเลือดน้อย จากการเสียเลือด ซึ่งผู้ป่วยอาจเจ็บป่วยจนถึงแก่ชีวิตได้ทั้งจากการติดเชื้อ การเสียเลือด หรือการเกิดภาวะช็อก
การพยาบาล
-
- circumferential full thickness burn ที่หน้าอกทําให้หายใจลําบากต้องเตรียม escharotomy การกรีดบาดแผล กรณีแผลไหม้ระดับสองและสามที่เกิดรอบอวัยวะจะเกิดการรัดแน่นอวัยวะนั้นทำให้เกิดอันตรายได้เช่น ทรวงอก-ลำตัว ทำให้การขยายตัวของทรวงอกไม่ดีมีผลทำให้ร่างกายได้รับออกซิเจนไม่พอ ส่วนบริเวณ แขน ขา อาจทำให้เกิดภาวะ compartment syndrome จะต้องมีการกรีดบริเวณนั้นเพื่อลดแรงกด/บีบ
การพยาบาลเฉพาะที่
- ทําแผลด้วย Normal Saline Solution แล้วทายาตามแผนการรักษาตัด Eschar ออก
- บาดแผลไฟไหมบริเวณใบหน้า ทาแผลด้วย1% chloramphenicolointment และเปิดแผลทิ้งไว้
- ถ้ามีอาการเคืองตา ต้องตรวจดูว่ามี corneal injury (กระจกตาถลอก)
บาดแผลไฟไหม้ที่มือและขา ทายาปิดแผลด้วย bulky jones dressing
ใส่ splint ในท่า functional position ยกมือ แขน และขา ให้สูง
-
-
การจัดการความปวด
- ประเมิน ความปวดทุก 4 ชั่วโมง และทุกครั้งเมื่อผู้ป่วยบ่นปวด
- ประเมินความปวด 30 นาทีหลังได้รับยาเเก้ปวด
- ดูแลให้ยาแก้ปวดตามแผนการรักษา
- ส่งเสริมผู้ป่วยให้ใช้วิธีบรรเทาปวดแบบไม่ใช้ยา ตามความพอใจของผู้ป่วยแต่ละราย เช่น เทคนิคผ่อนคลาย การทำสมาธิ การพูดคุย อ่านหนังสือฟังเพลง เป็นต้น
อ้างอิง
เกศรินทร์ อุทริยะประสิทธิ์.(2561).สาระหลักทางการพยาบาลศัลยศาสตร์.(พิมพ์ครั้งที่ 5).โรงพิมพ์วัฒนาการพิมพ์ กรุงเทพฯ.
รองศาสตราจารย์ นายแพทย์อภิชัย อังสพัทธ์.(2561).บาดแผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก.(พิมพ์ครั้งที่ 1).บริษัท ปริ้นท์แอนด์มอร์ จำกัด.
-
การประคับประคองด้านจิตใจ
-
ให้ข้อมูล การดูแลรักษา และระยะเวลาการหาย ของแผล โดยประมาณ ให้โอกาสผู้ป่วยและญาติซักถามและตอบข้อ สงสัย ประสานกับแพทย์ในการให้ข้อมูล ผู้ป่วยด้านแผน การรักษา
-
-
การดูแลด้านโภชนาการ
เนื่องจากผู้ป่วยแผลไหม้รุนแรง (severe burn) จะเกิดภาวะ hypermetabolism การเกิดกระบวนการสลาย (catabolism) ส่งผลให้มีการสูญเสียมวลกล้ามเนื้อ ให้อาหารแคลอรีสูง
-
-
-
-
-
-
-