Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
OSASUNA ORKEA KONTUA - Coggle Diagram
OSASUNA ORKEA KONTUA
Zer gertatzen da osasuna asaldatzen denan
Zer da gaixotasuna?
Asaldurak edo zintomak
Zeinuak
Seinale objektiboak, sukarra edo eztula
Sintomak
Seinale subjetiboak, mina edo ahultasuna
Patologia eta etiologia
Etiologia
Ikerketa horiez arduratzen dena
Patologia
Gaixotasunak ikertzen duen zientzia
Gaixotasunak prebenitu ahal daitezke?
Arrisku faktoreen ohituren menpean,
Hau murrizteko bizi ohitura osasungarriak egin beharko dira
Bizi ohitura osasungarriak
Estrez mailak murriztu
Txertoak hartu
Higiene egokia
Sexu harremanak babesarekin
Ariketa fisikoa
Gaixotasunen sailkapena :
Banaketaren arabera
Epidemia
Gaixotasun bat biztanleen parte handi batean
Pandemia
Oso pertsona kopuru handi eragiten dion gaixotasuna
Endemia
Populazio jakin batean, gaixotasun ohiko ba
Haien iraupenaren arabera
Kronikoak
Oso aztiro agertu eta oso azstiro amaitzen
Akutuak
Askar agertzen dira eta denbora luze batean amaitzen dira
Haien jatorriaren arabera
Infekziozoak
Organismoan sartu eta hura kutxatu
Adibideak
Gripea
Ez-infekziozoak
Adibideak
Diabetesa
Ez dituzte agente patogenoak eragiten
Zer dira agente infekziozoak
Agente infekziozo motak
Bakterioak
Organismo zelulabakarrak
Prioiak
Gaizki eratutako proteinak
Birusak
Biziaren mugan
Onddoak
Organismo zelulabakar/nistun eukariotoak
Helmintoak
Organismo zelulanistuna
Protozoak
Orgaismo zelulabakar eukariotoak
Nola eragiten dute agente infekziozoak
Inbasio ahalmena
Agente patogenoak organismoan ugaltzen dira
Toxikotasuna
Toxinak sortzeko gaitasuna
Kutsadura prebenitzeko jardunbideak
Desinfekzioa
Mikroorganismoak suntsitu
Antisepsia
Larruasaletan, mukosetan edo bizirik dauden ehunetan
Esterilizazioa edo asepsia
Germenak suntsitu
Nola kutsatzen dira gaixotasun infeksiozoak
Kutsatseko moduak
Zuzeneko transmisioa
Pertsona edo animali bat osasuntsu dagoen bati kutsatsen du
Zeharkako transmisioa
Kutsatuta dagoena patogenoak transmititzen dizkio osasuntsu bati
Organismoan zartzeko moduak
Arnasaren bidez
Airearen bidez
Larruazaleraren bidez
Zaurietatik
Irensketaren bidez
Ura edo elikagaiak hartzean
Genitourinaren bidez
Sistema horretatik infekzio azko sar daitezke
Nolako bilkerak dute gaixotasun infekziosoek
Infekzioa
Inkubazioa
Gaixotasuna
Susperraldia
Zer da osasuna?
Osasunen eragina duten faktoreak
Osasuna
Ingurumena
Faktore fisiko, kimiko, biologiko eta sozialak
Osasun laguntzarako zerbitzua
Kaltitatekoak herriaren arabera
Faktore Biologikoak
Geneetan gordetzen den informazioa
Norberaren bizi-estiloa
Osasunan eragiten duten jarduerak
Osasun motak
Osasun fisikoa
Pertsona bizitzaren estresari aurre egiteko
Osasun mentala
Anatomiki eta fisiologikoki ongi funtzionatzen duela
Osasun soziala
Inguruneko baldintzak eta elikagaiak eskuratzearekin zerikusia