Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC, CHƯƠNG 2 : CN DUY VẬT BIỆN CHỨNG - Coggle Diagram
VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC
1. vật chất và phương thức tồn tại của vật
a, Quan điểm của triết học
trước
Mác về phạm trù
vật chất
Quan niệm duy tâm về vật chất
CN duy tâm khách quan
Coi TG vật chất chỉ là sự phản ánh, hay sản phẩm của các thực thể tinh thần siêu nhiên
Triết gia Platon: cho rằng các sự vật cụ thể, luôn thay đổi của TG vật chất chỉ là bản sao ko hoàn hảo của các " ý niệm" phi vật thể bất biến , tồn tại vĩnh cửu
CN duy tâm chủ quan
Ý thức con người có trc các sự vật cụ thể, cảm tính. Bản chất các sự vật chỉ là cảm giác, tri giác của chủ thể nhận thức
Theo triết gia Berkeley: sự vật là phức hợp các cảm giác của con người. Tồn tại có nghĩa là đc tri giác
Quan niệm duy vật về vật chất
thời cổ đại
Trung quốc: phái Ngũ hành cho rằng TG vật chất hình thành từ
5 yếu tố: kim-thủy-mộc-hỏa -thổ
Ấn độ: phái Nyaya-Valsesika cho rằng cứ chia nhỏ mãi 1 vật thì sẽ đc phần tử cuối cùng ko thể chia cắt , ko có kích thước.
Đó là nguyên tử
, nguyên tử có nhiều loại khác nhau, tồn tại vĩnh viễn
Hy lạp: mọi sự vật đa dạng tg Tg thiên nhiên đều đc
tạo nên từ 1 chất liệu nguyên thủy
như nước , lửa , ko khí ....
Thuyết nguyên tử của Democrite là đỉnh cao của quan niệm duy vật
Theo Democrite nguyên tử là những hạt vật chất nhỏ nhất , ko thể phân chia
Các nguyên tử giống nhau vè chất chỉ khác nhau về hình dạng -> bản chất của TG là như nhau
Mọi sự vật trong TG đều đc tạo nên từ nguyên tử và chân không
thời cận đại ( tk 17-18)
Một số nhà duy vật thời kì này tiếp tục coi
nguyên tử
là thành phần nhỏ bé nhất và bất biến của TG vật chất
Số còn lại đồng nhất vs 1 thuộc tính vật lý của vật chất ( như khối lượng or " quặng tính")
b, Quan điểm của triết học Mác về
vật chất
Đ/n: Lênin " Vật chất là 1 phạm trù triết học dùng để
chỉ thưc tại khách quan
đc đem lại cho con ng tg cảm giác, đc cảm giác của ta chép lại, chụp lại, phản ánh và tồn tại ko lệ thuộc vào cảm giác "
Chia nhỏ thành những ý cơ bản như sau
Vật chất là cái tực tại khách quan: cái tồn tại bên ngoài ý thức và ko phụ thuộc vào ý thức
Vật chất là cái gây nên cảm giác ở con người khi tác động lên các giác quan
Vật chất là cái đc cảm giác, ý thức của con người phản ánh
Giá trị khoa học và ý nghĩa của p2 luận đ/n vật chất của Lênin
Giải quyết 2 mặt vấn đề cơ bản của triết học trên lập trường duy vật biện chứng
Khắc phục những hạn chế trong quan niệm về vật chất của các nhà triết học duy vật trc Mac
Bác bỏ CN duy tâm và thuyết bất khả tri
Là cơ sở khoa học cho việc xác định yếu tố vật chất trong lĩnh vực xã hội
c, Phương thức tồn tại của vật chất
K/n vận động
quan niệm
duy vật biện chứng
: vận động là all mọi sự biến đổi và quá trình diễn ra trong vũ trụ, kể từ sự thây đổi vị trí đơn giản cho đến tư duy
quan điểm
siêu hình
: sự vật chỉ có thể vận động do lực tác động từ bên ngoài < chỉ có vận động cơ học >
Mở rộng quan điểm siêu hình sẽ dẫn tới tư tưởng duy tâm, theo đó TG vật chất cũng chỉ có thể vận động nhờ lực tác động từ bên ngoài Tg vật chất
Quan niệm duy tâm khách quan
CN duy vật biện chứng khẳng định: vân động của TG vật chất là sự tự thân vận động, do tác động qua lại giữa các sự vật, do mâu thuẫn trong mỗi sự vật của chính TG vật chất
Theo quan điểm duy vật biện chứng, vận động là phương thức tồn tại của vật chất
Nghĩa là vật chất tất yếu phải vận động và vận động là biểu hiện tất yếu của vật chất
Có 5 hình thức vận động của vật chất
Vận động cơ học
Vận động vật lý
Vận động hóa học
Vận động sinh học
Vận động xã hội
Vận động và đứng im
đứng im là trạng thái đặc thù của vận động, là sự vận động tg trạng thái cân bằng
Vận động : tuyệt đối , vĩnh viễn
Đứng im: tương đối , tạm thời
Không gian, thời gian là các hình thức tồn tại của vật chất
d, Tính thống nhất vật chất của TG
Mọi sự vật, hiện tượng đều là vật chất or có nguồn gốc từ vật chất
Nguồn gốc và bản chất của ý thức
a, Nguồn gốc của ý thức
Nguồn gốc tự nhiên
Bộ óc người
CHƯƠNG 2 : CN DUY VẬT BIỆN CHỨNG