Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Quá trình thức tỉnh của Chí Phèo - Coggle Diagram
Quá trình thức tỉnh của Chí Phèo
Mở bài
Tác giả: Nam Cao
Xuất thân
làng Đại Hoành
không gian sáng tác trong nhiều tác phẩm
gia đình nông dân, công giáo bậc trung
Tính cách
đời sống nội tâm, ngay thẳng
lòng nhân hậu, tình yêu thương sâu nặng với quê hương và những người nghèo khổ
Sự nghiệp
trước CM tháng 8
thấm thía cảnh nghèo
Sau CM tháng 8
các tác phẩm liên quan đến kháng chiến, đấu tranh
Quan niệm sáng tác
Nghệ thuật vị nhân sinh
Một tác phẩm có giá trị phải mang tinh thần nhân sinh
Bản chất của văn chương là sáng tạo
Nhà văn phải có lương tâm, có trách nhiệm, có tình thương
Phong cách nghệ thuật
đặc biệt quan tâm đến vẻ đẹp trong con người
có tài năng phân tích nhân vật
giọng văn tỉnh táo sắc lạnh mà nặng suy tư
ngôn ngữ sống động, giản dị, tinh tế
kết cấu truyện theo mạch
Tên khai sinh: Trần Hữu Tri
Tác phẩm: Chí Phèo
Tác phẩm tiêu biểu trong sự nghiệp sáng tác
thể hiện được nghệ thuật viết truyện độc đáo của Nam Cao
dẫn vào đoạn trích
Khái quát
Vị trí tác phẩm
là tác phẩm góp phần hoàn thành thể loại truyện ngắn
có giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc, mới mẻ
hoàn cảnh sáng tác
bối cảnh nông thôn Việt Nam trước CM tháng 8 (1941)
cảm hứng: người thật việc thật làng Đại Hoàng
Nhan đề
3 nhan đề
Ban đầu: Cái lò gạch cũ
Sau đó: Đôi lứa xứng đôi
Cuối cùng: Chí Phèo
Ý nghĩa
xoáy sâu vào hiện tượng có tính quy luật trong xã hội cũ
Một bộ phận người nông dân trước sự xô đẩy của xã hội đã bị tha hóa, lưu manh hóa
Tóm tắt
Chí Phèo bị bỏ rơi cạnh cái lò gạch cũ, được một tay người dân trong làng nuôi nấng
Năm 18 tuổi làm cho nhà Lí Kiến nhưng bị Bá Kiến ghen tuông vô cớ đẩy vào tù
Ra tù, Chí Phèo trở thành tên lưu manh chính hiệu, quyết trả thù Bá Kiến
Bị Bá Kiến lợi dụng trở thành tay sai, đi đòi nợ thuê
Trong một lần Chí Phèo gặp Thị Nở và được ăn bát cháo hành, Chí Phèo đã thức tỉnh
vị trí: gần cuối tác phẩm
Cuộc gặp gỡ của Chí Phèo và Thị Nở
Trong một cơn say, Chí bắt gặp Thị Nở đang ngủ quên ở bờ sông gần nhà
Thị Nở
đần vụng, dở hơi
xấu đến ma chê quỷ hờn, nghèo già
dòng mả hủi
Chí Phèo quyết định ăn nằm với Thị Nở và ngủ say dưới ánh trăng
Bát cháo hành
Thị Nở thấy Chí Phèo đang ốm --> cho ăn bát cháo hành
Tâm trạng Chí Phèo
ngạc nhiên --> mắt hình như ươn ướt
có cảm xúc trở lại
vừa buồn vừa vui, có chút ăn năn
có dấu hiệu của sự thức tỉnh
"Trời ơi cháo mới thơm làm sao!"
Bát cháo hành gợi về những kỉ niệm đau thương của Chí Phèo
Chí Phèo chân quý bát cháo hành vì đây là lần đầu tiên có người sẵn sàng nấu cho ăn
hắn thấy lòng thành trẻ con
Chí Phèo thèm khát sự yêu thương, chăm sóc
hắn thèm lương thiện, hắn muốn làm hòa với mọi người biết bao
thức tỉnh
Ý nghĩa bát cháo hành
Nội dung
Sự ân cần, tình yêu thương vô tư, không vụ lợi của Thị Nở khi Chí Phèo đau ốm, trơ trọi
Biểu hiện của tình người hiếm hoi mà Chí Phèo nhận được, là hương vị của hạnh phúc, tình yêu muộn màng mà Chí Phèo nhân được
Tình yêu thương của Thị Nở gửi gắm qua bát cháo hành đã giúp Chí Phèo thức tỉnh
Nghệ thuật
Chi tiết nghệ thuật thúc đẩy sự phát triển của cốt truyện, khắc họa sâu sắc nét tính cách, tâm lý và bi kịch của nhân vật
Góp phần thể hiện sinh động tư tưởng của Nam Cao
tư tưởng vào sức mạnh cảm hóa của tình người
Nhận xét cách viết của Nam Cao
Miêu tả tâm trạng nhân vật chi tiết, thay đổi theo thời gian
Sáng tạo trong cách sử dụng những chi tiết đời thường như "bát cháo hành" để thể hiện tư tưởng tác phẩm cũng như làm điểm sáng của tác phẩm
Sau khi tỉnh rượu
Nhận thức cuộc sống
mặt trời chắc đã cao, nắng bên ngoài chắc là rực rỡ. Cứ nghe tiếng chim ríu rít bên ngoài là đủ biết
cái lều ẩm thấp
cảm thấy miệng đắng, lòng mơ hồ buồn
sợ rượu
quá trình thức tỉnh rõ ràng
nhận ra những âm thanh và hoạt động thường ngày
cảm thấy buồn
thể hiện sự hối hận và cô độc
gặp Thị Nở giúp cho Chí Phèo cảm nhận được những cảm xúc chưa từng có trong đời
nghĩ về ước mơ
ước có một gia đình nhỏ, chồng cày thuê cuốc mướn, vợ dệt vài
ước mơ nhỏ nhoi, giản dị
tình cảnh hiện tại trái ngược hoàn toàn
hắn nhận ra hắn đã già
hắn đa tới cái dốc bên kia của cuộc đời
nghĩ về tương lai
đói rét, ốm đau, cô độc
Nhận xét
sự trở lại của lí trí và cảm xúc rất "người", Chí Phèo thức tỉnh và hồi sinh
Nghệ thuật
ngòi bút miêu tả tâm lý tinh tế
thể hiện tình trạng bi đát, tuyệt vọng của Chí Phèo khi tỉnh dậy sau cơn say dài
Chí Phèo bị cự tuyệt
Bà cô Thị Nở không cho Thị lấy Chí Phèo
đại diện cho định kiến xưa của xã hội phong kiến
tác nhân chính khiến Chí Phèo không thể trở thành người lương thiện
Tâm trạng của Chí Phèo
Ban đầu: thấy thú vị, lắc lư cái đầu cười
thích thú trước thái độ giận dữ của Thị Nở
ngẩn người, sửng sốt, không nói lên lời
nhận thức được tình cảnh, trông đáng thương
thoáng thấy hơi cháo hành
đầy ám ảnh, tiếc nuối
thèm khát tình yêu thương, mong muốn được chăm sóc
một loạt các hành động thể hiện sự níu kéo
đuổi theo Thị Nở --> níu lại --> nắm lấy tay --> bị đẩy ngã lăn xuống đất
uống rượu
càng uống càng tỉnh
khóc rưng rức
đau khổ, tuyệt vọng, xác dao ra đi
vừa đi vừa chửi
thấm thía, nhức nhối cho số phận của bản thân
mất đi cơ hội làm người lương thiện
thể hiện nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật sâu sắc, độc đoán của Nam Cao
Tổng kết
Nội dung
Mang giá trị nhân đạo và giá trị hiện thực sâu sắc
Giá trị nhân đạo
Thể hiện tình yêu thương không đòi hỏi giữa những con người thuộc tầng lớp thấp kém trong xã hội cũ
Thể hiện niềm cảm thương sâu sắc của tác giả trước số phận bị thảm của những người nông dân bị biến chất
Giá trị hiện thực
Lên án, tố cáo xã hội cũ thối nát, bất công là nguyên nhân chính khiến bao người nông dân rơi vào bước đường cùng và bị tha hóa
Tác phẩm như một lời kêu cứu cho những con người có số phận bất hạnh
Nghệ thuật
ngôi kể thứ 3
người kể chuyện toàn tri
giọng kể đa thanh
điểm nhìn thay đổi linh hoạt
xây dựng thành công nhân vật điền hình
miêu tả diễn biến tâm lý nhân vật độc đáo
kết cấu truyện mới mẻ, cốt truyện hấp dẫn, tình tiết kịch tính và luôn biến hóa
ngôn ngữ điêu luyện, giọng văn linh hoạt