Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ESTATU LIBERALAREN ERAIKUNTZA ETA FINKAPENA (1834-1868) - Coggle Diagram
ESTATU LIBERALAREN ERAIKUNTZA ETA FINKAPENA (1834-1868)
IRAULTZA LIBERAL-BURGUESAK
Helburu Nagusia:
Erregimen Zaharreko politikekin amaitzea eta gizarte liberal,
burges eta kapitalista ezartzea.
Erregimen Zaharreko talde pribilegiatuek ez zuten aldaketarik nahi.
Gatazkak (karlistadak) eta ezegonkortasuna.
Espainian Mendebaldeko Europako beste herrialdeekiko atzerapena
nabarmena.
Aldaketak geldoak eta ahulak.
ALDAKETAK
Aldaketa Ekonomikoak
Iturri produktiboen hedaketa.
Hazkunde demografikoa.
Langileen kotratazio askean oinarritutako produkzioa.
Jabetzaren kontzeptu berria.
Kapitalaren mugimendu askea.
Merkatu nazionalen sorrera.
Aldaketa ideologikoa:
Burgesek arrazoia eta zientifismoa defendatzen zuten hazkunde ekonomikoa eta garapena bultzatuko zutelakoan.
Aldaketa Politikoak
Estatu Konstituzionala ezarri.
Askatasun politikoa.
Herritarren lege aurreko berdintasuna.
Botere banaketa.
Burujabetasun Nazionala.
MARÍA CRISTINAREN ERREGINORDETZA- 1834 URTEKO ERREGE ESTATUTUA
Karlistekin paktu batera heltzea ezinezkoa zela ikusita:
Errege Estatutua sortu
Aintzinako Erregimenaren eta Erregimen
Berriaren arteko trantsizio ez traumatiko gauzatzeko intentzioarekin.
Ez zen berez Konstituzio bat (gutun aitortua bat)
errege edo erreginak
(gorteen interbentziorik gabe)
Estatuaren beste botereak bere alboan egotea ahalbidetzen zuen
Liberalen sektore erradikalenarentzat praktikan balore gutxi
Konstituzio berri bat egitea edo 1812ko Konstituziora bueltatzea, eskatu zen
1812ko Konstituzioa berrezarri zen
Mendizabalen eta José Mª Calatravaren gobernuak eman ziren
Dekretuak atera zituzten Komentuen:
Desjabetzeko
Desamortizatzeko
ZER DA ETA NOLA FUNTZIONATZEN DU DESAMORTIZAZIO BAT?
Aintzinako Erregimeneko klase pribilegiatuen higiezinen
jabetasuna
askea
izatea
Higiezinak dirudunen esku geratu
Ogasunari
bultzada handia eman
Jaurerri eta maiorazkoekin amaitu
Ondasun nazionalak izatera pasatu, gero enkante bidez salmentan ipiniz.
DESAMORTIZAZIO PROZESUA
1767tik eta Jesuiten kanporaketaren ondoren, 1924rarte.
Hainbat desamortizazio:
Godoy (1798)
Hirurteko Liberala (1820-1823)
Cádizko Gorteak (1811-1813)
Mendizabal (1836-1851)
Erromarekin zeuden loturak hautsi
Gerra Karlista irabazteko beharra
1 more item...
HELBURUAK:
6 more items...
Madoz (1851-1924)
HELBURUAK:
1 more item...
PROZEDURA:
3 more items...
EMAITZAK
3 more items...
Desamortizatutako kopurua:
19.900.000 hektarea
Ondasunak disolbatzeko
1837
Konstituzio berria
INDARREAN
Banakako eskubideen aitorpena
Laburra (77 artikulu)
Botere banaketa
Nazio Subiranotasuna
Ezaugarri Progresistak:
Milizia Nazionala berreskuratu,
Udalen kudeaketa autonomia eta autonomia politikoa
Prentsa askatasuna
Progresisten eta moderatuen arteko akordioa
ESPARTEROREN ERREGEORDETZA
Bere garaipen militarrek Liberal Progresisten artean fama eman zioten,
Udalen Legearen (1840)
aurkako oposizioarekin fama hori gehiago handitu zen,
Lege honen inguruan emandako gatazkak María Cristinaren
dimisioa
suposatu
Kudeaketa autoritario batekin gobernatu zuen (Liberal Moderatuen kontra.)
Bartzelonan bere politika
ekonomiko librekanbistaren kontrako erreboltak eman ziren kataluniar produktuak ezin zutelako
nazioarteko merkatuarekin lehiatu.
Bartzelonako bonbardaketa izan zen (1842)
Esparteroren irudia zikindu zuen eta bere gobernuaren kontrako
altzamenduak eman ziren (Narváez)
Egoera
ikusita, eta Isabel jada heldua zelarik, kargua utzi eta koroa
Isabel II.ak
hartu zuen.
ISABEL II.aren ERREGINALDIA
HAMARRALDI MODERATUA (1844-1854)
Moderatuek progresistak kendu zituzten boteretik
1844 urtean aurreko politikak mugatzen zituzten erreformak egiten hasi
ziren
1845 urteko urtarrilean alkateen
aukeraketa sistemarekin amaitu
Nazioaren izaera Katolikoa onartzen da.
Pisu eta neurri sistema bakarra.
1845 urten Konstituzio berri bat sortu
Milizia Nazionalarekin amaitu (1843) eta Guardia Zibila sortu (1844)
Alejandro Mon eta Ramón de Santillán-en Ogasunaren erreforma
Zerga sistema
berria:
Industriaren arloan kontribuzio bakarra
Lurraldekako kontribuzio bakarra
Aurreko garaietako zergen mantentzea ez baziren espresuki erreformatu
Higiezinen gaineko kontribuzio bakarra
1844 urteko Errege Agindua
Inbertzio pribatuei bidea ireki kontzesioa kudeatzeko
Estatuak obrak ikuskatzeko boterea zuen
Merkataritzaren arloan, moderatuek politika protekzionista bat eraman zuten aurrera muga-zerga handiekin.
BIURTE PROGRESISTA (1854-1856)
Progresistek gobernuaren norabide aldaketa gauzatzea lortu zuten
Faktore handienak:
Uztaileko Jardunaldiak Junta Iraultzailean eman zirelarik
O´Donell-en Vicalvarada
Cánovas del Castilloren manifestua
Progresisten politika ekonomikoen helburuak:
Banku kredituak sustatu
Burdinbidea sustatu
Atzerriko kapitalak erakarri
Erreforma asko:
Burdinbidearen Lege Orokorra (1855)
Kredituko Sozietate Anonimoen Legea (1856)
1856 Jaulkipen Bankuen legea
Muga zerga apaletan
oinarritutako truke askeko politika
Non nata
Konstituzioa
:
1856ko konstituzioa
EZ
da praktikan ipintzen
Irailaren 15eko Errege Dekretua argitaratzen delako, 1845 urteko Kontituzioa indarrean
ipiniz.
UNIÓN LIBERAL ETA MODERATUEN ITZULERA (1858-1868)
Gobernuan O´Donell-en Unión Liberal eta Narváez-en Alderdi Moderatua txandakatu ziren.
Lehenengo Unión Liberal alderdiak gobernatru zuen 1858 arte, eta garaia amaitu arte moderatuak.
Narváez gobernuburu dela desamortizazioa eten zuen.
1866an krisi ekonomiko orokorra: industria, finantza eta iraupen krisia.
Zerealen urritasuna
Prezioen gorakada
Gosetea
Gaixotasunak
Finantza krisi larriak
Amerikako sezesio-gerraren eraginez kotoiaren prezioa garestitu
Trenbide-enpresek galera orokorrak zituzten.
Zailtasun horiek negozioen burgesia osoarengan eragina izan zuten
Alderdi aurrerakoitik bereizitako alderdi demokratarekin ituna sinatu
Sistema politiko isabeldarra suntsitzea.
Sufragio unibertsalaren bidez hautatutako Gorte konstituziogileekin konstituzio berria egin eta ordena berria ezarri