Lurpeko haitzulo batean iluntasun betean bizi diren presoren egoera kontatzen du Platonek. Kateatuta daude jaio zirenetik, eta pertsona batzuek horma baten atzean daramatzaten objektuen itzalak baino ezin dituzte ikusi, su batek argiztatuta. Egun batean, presoetako batek bere burua askatzea lortzen du, eta argirantz irteten saiatzen da. Jaio zenetik itzalak besterik ikusi ez dituenez, argiak itsutu egiten du, baina ohitzen denean argitutako objektuak bereizten ditu. Azkenik, haitzulotik irten eta eguzkia ikusiko duzu. Une horretan konturatuko da zein engainatuta bizi izan den: bizitza osoan zehar itzalak ikusi ditu, eta ez benetako errealitatea. Gainerako presoei dena kontatu nahiko die, askatu egin nahiko ditu, baina saiatzen denean, besteek hil egingo dute.