Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
อาหารและสารอาหาร - Coggle Diagram
อาหารและสารอาหาร
โภชนาการ
วิทยาศาสตร์ประยุกต์ที่กล่าวถึงคสพ.ระหว่างอาหาร-สุขภาพคน
เป็นหลักการในการกินอาหาร
คนจะกินอาหารประเภทใด
ปริมารณเท่าใด
อาหารชนิดใดบ้างที่มีประดยชนืต่อร่างกาย
กล่าวถึงการปป.ของสารอาหารเมื่อเข้าสู่ร่างกาย
โดยจะย่อย + ดูดซึม -> เอาไปใช้
จำเป็นต้องรู้ชนิด+ปริมาณสารอาหารในอาหารจะได้กินได้ถูกต้องตามความต้องการของร่างกาย
ex. estrogen ไม่พอ -> กระดุกอ่อน เปราะ
ความต้องการอาหาร+โภชนาการ
ต้องการพิเศษต่างจากคนปกติ
ทารก
คนท้อง
คนให้นมลูก
ผู้สูงอายุ
ความต้องการขึ้นกับ
เพศ
นน.
อายุ
สภาพแวดล้อม
การทำงาน
โภชนาการที่ดี
ภาวะโภชนาการที่ดี =ได้รับอาหารที่ถูกส่วนตามความต้องการของร่างกาย
การกินสารอาหารครบ+ถูกสัดส่วนความต้องการของร่างกาย
ทำให้แข็งแรง
ป้องกันการเกิดโรค
ex. ขาดสาารอาหร
เหน็บชา
คอพอก
โรคติดเชื้อ
อาหารคือ
สิ่งที่กินได้ ไม่เป็นดิษ เกิดประโยชน์ต่อร่างกาย ทำให้ร่างกายเติบโต แข็งแรง ต้านทานโรคได้
อาหารที่ดี ทำให้
ร่างกายเติบโต+มีผลต่อการพัฒนาและการทำงานของสมองจนระบบต่างๆของร่างกาย
ร่างกายแข็งแรง
กินอาหารถูกกต้อง+ออกกำลังกาย = สุขภาพแข็งแรง
กินอาหารไม่ครบ -> ขาดอาหารจนเกิดโรค
กินอาหารเกิน -> ภาวะการได้สารอาหารเกิน
Carb
มี 3 ประเภท
Simple
monosac/simple suger
galactose
fructose
glucose
disac
lactose
glu+galac
maltose
glu+glu
sucrose
glu+fruc
Oligosaccharide
เป็นนต.ที่ย่อยไม่ได้ แต่probiotic ย่อยได้
ประกอบด้วย monosac 3-10 โมเลกุล ทั้งชนิดเดียวกันและคนละชนิด
ex. raffinose glu+galac+fructose
Complex (Polysac)
Homopolysac
monosac ชนิดเดียวกัน
ex. starch เป็น กลูโคสทั้งหมด
Herteropolysac
monosac ต่างชนิดกัน
ex. hemicellulose
Dietary fiber
Insoluble
hemicellulose
lignin
cellulose
Soluble
pectin
gum
mucilage
ลักษณะทั่วไป
เจอในแป้ง+น้ำตาล
ย่อย -> กลู กาแลค ฟรุกโตส
ให้พลง.4 kcal/g
แป้ง+ไกลโคเจนจะเปลี่ยนเป็นกลูโคสเเพื่อใช่เผาพลาญในตอนที่ต้องการ
เป็นแหล่งพลง.ที่สะสมไว้ที่ตับ+กน.
ปริมาณที่ควรได้รับขึ้นกับการใช้พลง.ของแต่ละคน
กินเยอะ ร่างกายจะเปลี่ยน carb ->ไขมัน + สะสมไว้
carbถูกดึงมาใช้เป็นอย่างแรก -> โปรตีน -> ไขมัน
บทบาท+หน้าที่
ลดการใช้pt.ในร่างกาย
ช่วยในการเผาไหม้ของไขมัน
แหล่งผลิตพลง.
คาร์บในตับทำหน้าที่ป้องกัน+ทำลายพิษต่างๆ
แหล่งพลง.ของbac.ในลำไส้
ใยอาหาร
ไม่ละลายน้ำ
ขับถ่ายกากอาหารออกจากลำไส้เร็วขึ้น+ลดการะคายเคือง
ดูดซับสารอินทรีย์พวกกรดน้ำดี + คอเลสเตอรอล+สารพิษ ซึ่งจะออกไปพร้อมกากอาหาร
ละลายน้ำ
ทางอ้อม
ลดการตอบสนองอินซูลินและฮอรโมนจากลำไส้
ร่างกายไวต่ออินซูลิน
การใช้กลุโคสของร่างกายดีขึ้น
ทางตรง
ชะลอการดูดซึมน้ำตาลในเลือด
ทำให้ระดับนต.ปป.ช้า
สังเคราะห์สปก.ที่ทำหน้าที่บางอย่างในร่างกาย
heparin
DNA,RNA
สังเคราะห์กรดอะมิโนไม่จำเป็น
ความต้องการ
ไม่ควรต่ำกว่า 100 g
เพื่อป้องกันภาวะคีโตซิส ทำให้ไขมันในร่่างกายลดลง
ใยอาหาร 25-35 g/วัน
carb ประมาณ 300-400 g / พลง.จากcarb 50-55% ของพลง.ทั้งหมด/วัน
โปรตีน
ลักษณะทั่วไป
เป็นสารอาหารขั้นต้นที่ร่างกายขาดไม่ได้
ปริมาณที่ควรได้รับ
เด็ก = 2g /นน. ตัว 1kg
ผู้ใหญ่ = 1g /นน. ตัว 1kg
มีกรดอะมิโนจำเป็น 8 ชนิด
ร่างกายสร้างเองไม่ได้
ประโยชน์
เป็นอปก.สำคัญของสารสำคัญในการสร้าง enz. hormone ภูมิคุ้มกัน
ร่างกายเติบโต ซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ
pt.ถูกเปลี่ยนเป็น คาร์โบ+ไขมัน
ย่อยแล้วได้กรดอะมิโน
4 kcal/g
พบในเนื้อสัตว์ ไข่ นม ถั่ว
ขาดโปรตีน
เด็ก - ขาดมาก -> โรคคะวาซิออร์กอร์ (Kwashiorkor)
ผู้ใหญ่ - ซูบผอม ไม่มีแรง ฟื้นจากโรคได้ช้า
กินน้อยไป--โรคกน.อ่อนแรง (ซาโคฟีเนีย)
โปรตีน ----> กรดอะมิโน (สลายตัวด้วยน้ำ)
ประกอบด้วย กลุ่มคาร์บอกซิล(amine) + อะมิโน
อาหารที่ขาดกรดอะมิโนจำเป็น
ถั่วเมล็ดแห้ง-ขาด methionine
ข้าว+ธัญพืช ขาดlysine
อาหารที่มีผลในการดูดซึมpt.
คาร์โบ+ใยอาหาร จะผ่านกระเพาะ+ลำไส้อย่่างเร็ว
เซลลูโลสขัดขวางไม่ให้ pt.โดนน้ำย่อย
ความต้องการ
การปป.สภาวะของร่างกาย ex. คนท้อง ให้นมลูก
จน.พลง.ที่ได้จากคาร์โบ+ไขมัน
ความเครียด โรคติดเชื้อบางชนิด ex.เบาหวาน
ค.สามารถในการย่อยpt
ถ้าอาหารมีคาร์โบ cellulose hemicellulose เยอะ --> ย่อยได้น้อยลง
บทบาทหน้าที่
ไขมัน
ประเภท
Simple
Compound
Derived
ประเภทแบงตามความอิ่มตัว
สารอาหาร
มี 2 ประเภท
ให้พลง.แก่ร่างกาย+ต้องการมาก
โปรตีน
ไขมัน
Carb
ไม่ให้พลง. + ต้องการน้อย
vit
แร่ธาตุ+น้ำ