Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
METODO ZIENTIFIKOA (UNAI GALINDO) - Coggle Diagram
METODO ZIENTIFIKOA (UNAI GALINDO)
ETAPAK/PAUSUAK eta ALDAGAIAK AUKERATZEA
ALDAGAIAK AUKERATZEA: Aztertuko dugun aldagaiak finkatzea
Mendeko aldagaia: Independientea aldatzerakoan horren eragina mendeko aldagairen bidez jasotzen du. Mendeko aldagaia neurtu behar duzu
Aldagaia kontrolatua:Esperimentuan eragiten dute baina aldaezin utzi behar ditugun beste magnitude guztiak
Aldagai independientea: Esperimentatzaileak nahi duen balioa ematen zaion aldagaia da
Ondorioak: Espermientutik ondorioak lortu eta hipotesia betetzen den edo ez probatu
Hipotesiak egitea: Espermientuetan gertatutako denari buruz dugun behin behineko ideia
Muntaketa prestatzea: Espermientuak egiteko baldintza kontrolatuak eta berregin daitezkeenak izan behar dute
Problemak zehaztea: Ikertu nahi dena ahalik eta gehien finkatu
MAGNITUDEAK
ERATORRIAK: Haien unitateak oinarrizko unitateek baldintzatzen dute eta oinarrizko konbinazioekin adierazten dira: Bolumena, dentsitatea, abiadura...
OINARRIZKOAK: Haren unitatea aukeratzen da eta unitate balerrarekin adierazten dira: masa, distantzia, tenperatura...
Metodo zientifikoa: Zientzialariek beraien ikerketak egiteko erabiltzen duten metodoa/prozedura/pausuak.
Zientzia: mundu naturalari buruzko ezagutzak eraikitzeko prozesua da. Zientziaren ezaugarri bereizgarriak eta lan metodoak dira.
UNITATE ALDAKETAK: ZATIKI BALIOKIDEEN METODOA
2.-Egin behar dugun aldaketa bakoitzeko zatiki bat eraiki beharko dugu
3.-Bukaerako emaitzan agertzea nahi ditugun unitateak idazten ditugu, agertu behar diren
posiziotan (zatikien izendatzaile edo zenbakitzailean) idatzi behar ditugu.
1.-Egin behar ditugun unitate aldaketak zenbatzen ditugu: km->m eta h->s (2 aldaketa)
4.-Zatiki bakoitza hasieran ditugun unitateekin osatzen ditugu
5.-Zatiki bakoitza baliokidea izateko beharrezkoak diren kopuruak idazten ditugu
6.-Eragiketa matematikoa burutzen da.
NEURTZEKO TRESNEN EZAUGARRIAK
Unitateak: Neurriaren adierazpena zer unitatetan egiten den adierazten da
Zehaztasuna: Magnitude gutxieneko balio neurgarria ere bai, tresnaren hautemangarritasuna esaten zaio.
Neurriaren helmena edo bitartea: Tresnek neur ditzakeen gehieneko eta gutxieneko balion arteko bitartea da
NOTAZIO ZIENTIFIKOA
Zenbakiak adierazteko modu bat da
0,0015899=Hiru posizio eskumara (berretzaile negatiboa)= 1,5899·10-3
158,99 =Bi posizio ezkerrera (berretzaile positiboa)=1,5899·102
ZIFRA ESANGURATSUAK: Neurri esperimental baten zifra esanguratsuak (z.e) esaten zaie neurtzeko tresna baten eskalan adaltzen diren zifrei
Azken zifra esanguratsu bat, errore eragin dezakeena, tresnaren zehaztasun-balioen tartean egoteagaitik
Zifra esanguratsuen kopurua
Eskuineko zeroak esanguratsuak dira, 25.000kg neurriak 4 z.e ditu eta 0,00450s neurriak 3 z.e. ditu
Koma dezimalik gabeko zenbaki baten bukaerako zeroak ez dira esanguratsuak, 400m neurriak 1 z.e. eta 400. m neurriak 3 z.e.
Zero ez diren neurri esperimental baten zifra guztiak esanguratsuak dira
NEURRIAREN ZIURGABETASUNA: ERRORE ABSOLUTUA ETA ERLATIBOA
Neurriaren ziurgabetasuna neurriaren kalitatearen adierazle da
Errore absolutua, E: neurtutako balioen eta neurri zehatz gisa hartutakoaren arteko aldearen balio absolutua.
Errore erlatiboa, E: errore absolutuaren eta neurriaren balioaren arteko erlazioa da, eta %-etan adierazten da. Zenbat eta txikiago izan orduan eta hobeagoa neurria.
ADIBIDEA:
1.-Lehenengo datuen batezbesteko kalkulatu behar dut:
Batezbestekoa= (2,5+3,1+2,4)/3 =8/3 =2,666666
Batezbestekoa gure neurketa tresnaren z.e. berdinera biribildu behar dugu (2,7s)
Gure neurketa onena: 2,7 (batezbestekoa) ±0,1 s (tresnaren zehaztasuna)
