Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Cacbonhidrat - Coggle Diagram

- - - - Có nhiều dạng sản phẩm: đường phèn, đường kính, đường cát...
      - Saccarozơ là chất kết tinh, không màu, dễ tan trong nước, ngọt hơn glucozơ, nóng chảy ở nhiệt độ 185oC
      - Có nhiều trong cây mía (nên saccarozơ còn được gọi là đường mía), củ cải đường, thốt nốt...
  - - - Dung dịch saccarozơ hòa tan kết tủa Cu(OH)2 thành dung dịch phức đồng – saccarozơ màu xanh lam
      - 2C12H22O11 + Cu(OH)2 → (C12H21O11)2Cu + 2H2O
    - - Phản ứng của đisaccarit (thủy phân)
        
        Saccarozơ bị thủy phân thành glucozơ và fructozơ khi:
        
        Đun nóng với dung dịch axit
        
        Có xúc tác enzim trong hệ tiêu hóa của người
- - - - không có màu sắc
      - nóng chảy ở 146°C dạng α và 150°C ở dạng β.
      - Rất dễ tan trong môi trường nước
      - Có vị ngọt nhưng ít ngọt hơn đường mía
    - - a. Tính chất của ancol đa chức (poliancol hay poliol)
        
        1a. Tác dụng với Cu(OH)2
        
        Trong dung dịch, ở nhiệt độ thường glucozơ hòa tan Cu(OH)2 cho dung dịch phức đồng - glucozơ có màu xanh lam:
        
        2C6H12O6 + Cu(OH)2 -> (C6H11O6)2CU +2H2O
        
        => Phản ứng này chứng minh glucozo có nhiều nhóm OH
        
        2a. Phản ứng tạo este
        
        Khi tác dụng với anhiđrit axetic, glucozơ có thể tạo este chứa 5 gốc axetat trong phân tử C6H7O(OCOCH3)5
        
        → Phản ứng này dùng để chứng minh trong phân tử glucozơ có 5 nhóm OH
        
        CCH2OHCHOH)4CHO + 5(CH3CO)2O -> CH3COOCH2(CHOOCCH3)4CHO+5CH3COOH
    - - a. Oxi hóa glucozo bằng dung dịch AgNO3 trong amoniac (phản ứng tráng bạc)
        
        Dung dịch AgNO3 trong NH3 đã oxi hóa glucozo tạo thành muối amoni gluconat và bạc kim loại
        
        b. Oxi hóa glucozo bằng Cu(OH)2
        
        Trong môi trường kiềm, Cu(OH)2 oxi hóa glucozo tạo thành muối natri gluconat, đồng (I) oxit và H2O
        
        c. Khử glucozo bằng hidro
        
        Khi dẫn khí hidro vào dung dịch glucozo đun nóng, có Ni làm xúc tá, thu được một poliancol gọi là sobotol:
      - Phản ứng lên men
        
        Khi có enzim xúc tác, glucozo trong dung dịch lên men cho ancol etylic và khí cacbonic:
    - - Glucozo là chất dịnh dưỡng và được dùng làm thuốc tăng lực cho người già, trẻ em và người ốm. Trong công nghiệp, glucozo được chueyern hóa từ saccarozo dùng để tráng gương, tráng ruột phích và là sản phẩm trung gian trong sản xuất ancol etylic từ các nguyên liệu có tinh bột và xenlulozo.
  - - - Fructozơ được biết đến là một monosaccharide ketonic đơn giản và được tìm thấy ở nhiều loài thực vật, nơi nó thường được liên kết với glucozơ để tạo thành các disaccharide sucrose.
      - Fructozơ là một trong ba monosacarit dùng cho ăn kiêng: Cùng với glucozơ và galactose, fructozơ được hấp thụ trực tiếp vào máu trong quá trình tiêu hóa.
    - - Công thức phân tử C6H12O6
        
        Công thức cấu tạo CH2OH−CHOH−CHOH−CHOH−CO−CH2OH
        
        Trong dung dịch, frutozơ tồn tại chủ yếu ở dạng β, vòng 5 hoặc 6 cạnh.
    - - Fructozơ tinh khiết và khô chính là chất rắn kết tinh rất ngọt, có màu trắng và không mùi. Đây là loại đường tan trong nước tốt nhất.
      - Fructozơ còn được tìm thấy trong mật ong, cây và trái của cây nho, hoa, quả, và hầu hết một số các loại rau củ.
    - - Vì phân tử fructozơ chứa 5 nhóm OH, mà trong đó có 4 nhóm liền kề và 1 nhóm chức C=O. Do đó nó có các tính chất hóa học của ancol đa chức và xeton.
        
        Hòa tan Cu(OH)2 ở ngay nhiệt độ thường
        
        2C6H12O6+Cu(OH)2→2H2O+(C6H11O6)2Cu
        
        Tính chất của xeton
        
        Tác dụng với H2 tạo sobitol
        
        CH2OH−[CHOH]3−CO−CH2OH+H2→CH2OH[CHOH]4CH2OH
        
        Cộng HCN
        
        CH2OH−[CHOH]3−CO−CH2OH+HCN→CH2OH(CHOH)3C(OH)CNCH2OH
      - Trong môi trường kiềm fructozơ chuyển hóa thành glucozơ nên fructozơ có phản ứng tráng gương, phản ứng với Cu(OH)2 trong môi trường kiềm.
        
        Fructozơ không có phản ứng làm mất màu dung dịch Brom.
        
        Không phân biệt glucozơ và fructozơ bằng phản ứng tráng bạc hay phản ứng với Cu(OH)2 trong môi trường kiềm khi đun nóng. Để phân biệt glucozo với fructozo dùng dung dịch nước brom.
- - - - Tinh bột là những gluxit quan trọng đối với đời sống của con người. Tinh bột là chất rắn vô định hình, màu trắng, không tan trong nước nguội.
    - - Tinh bột là chất rắn vô định hình, màu trắng, không tan trong nước nguội. Trong nước nóng từ 65 độ C trở lên, tinh bột chuyển thành dung dịch keo nhớt, gọi là hồ tinh bột.
        
        Tinh bột có rất nhiều trong các loại hạt (gạo, mì, ngô,...), củ (khoai, sắn,...) và quả (táo, chuối,...). Hàm lượng tinh bột trong gạo khoảng 80%, trong ngô khoảng 70%, trong củ khoai tây tươi khoảng 20%.
        
        Đặc điểm cấu tạo phân tử
        
        Tinh bột là hỗn hợp của hai polisaccarit: amilozơ và amilopectin. Cả hai đều có công thức phân tử là (C6H10O5)n trong đó C6H10O5 là gốc α – glucozơ.
        
        Amilozơ chiếm từ 20 – 30 % khối lượng tinh bột. Trong phân tử amilozơ các gốc α – glucozơ nối với nhau bởi liên kết α – 1,4 – glicozit tạo thành chuỗi dài không phân nhánh.
        
        Amilopectin chiếm khoảng 70 – 80% khối lượng tinh bột. Amilopectin có cấu tạo phân nhánh. Cứ khoảng 20 – 30 mắt xích α – glucozơ nối với nhau bởi liên kết α – 1,4 – glicozit thì tạo thành một chuỗi.
    - - Phản ứng thủy phân
        
        a) Thủy phân nhờ xúc tác axit
        
        Dung dịch tinh bột không có phản ứng tráng bạc nhưng sau khi đun nóng với axit vô cơ loãng ta được dung dịch có phản ứng tráng bạc. Nguyên nhân tinh bột bị thủy phân hoàn toàn cho glucozơ:
        
        b) Thủy phân nhờ enzim
        
        Phản ứng thủy phân tinh bột cũng xảy ra nhờ một số enzim. Nhờ enzim α- và β – amilaza (có trong nước bọt và trong mầm lúa) tinh bột bị thủy phân thành đextrin (C6H10O5)x (x < n) rồi thành mantozơ, mantozơ bị thủy phân thành glucozơ nhờ enzim mantaza.
        
        Phản ứng màu với dung dịch iot
        
        Thí nghiệm: Nhỏ dung dịch iot vào ống nghiệm dựng dung dịch iot vào ống nghiệm đựng dung dịch hồ tinh bột hoặc vào mặt cắt của củ khoai.
        
        Hiện tượng: Dung dịch hồ tinh bột đựng trong ống nghiệm cũng như mặt cắt củ khoai lang đều nhuốm màu xanh tím. Khi đun nóng, màu xanh tím biến mất, khi để nguội màu xanh tím lại xuất hiện.
        
        Giải thích: Phân tử tinh bột hấp phụ iot tạo ra màu xanh tím. Khi đun nóng, iot bị giải phóng ra khỏi phân tử tinh bột làm mất màu xanh tím đó. Khi để nguội, ion hấp phụ trở lại làm dung dịch có màu xanh tím. Phản ứng này được dùng để nhận ra tinh bột bằng iot và ngược lại.
  - - - Công thức phân tử: (C6H10O5)n
    - - Xenlulozơ là chất rắn hình sợi, màu trắng, không mùi, không vị, không tan trong nước và trong dung môi hữu cơ thông thường như benzen, ete
      - Xenlulozơ là thành phần chính tạo ra lớp màng tế bào thực vật, bộ khung của cây cối
      - Xenlulozơ có nhiều trong trong cây bông (95 – 98%), đay, gai, tre, nứa (50 – 80%), gỗ (40 – 50%)
    - - Phản ứng của polisaccarit (thủy phân)
        
        Xảy ra khi đun nóng xenlulozơ với dung dịch axit vô cơ
        
        Phản ứng cũng xảy ra nhờ enzim xenlulaza (trong dạ dày trâu, bò...). Cơ thể con người không đồng hóa được xenlulozơ
      - Phản ứng của ancol đa chức
        
        Với HNO3/H2SO4 đặc (phản ứng este hóa):
        
        Xenlulozơ không phản ứng với Cu(OH)2, nhưng tan được trong dung dịch Cu(NH3)42 (nước Svayde) tạo chất lỏng nhớt dùng để tạo tơ đồng - amoniac.