Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Bia - Coggle Diagram

- - - - Tá thart ar 20 aimínaigéidí coitianta agus alán cinn eile neamhchotianta
  - - - H
      - R ( grúpa athríonn )
      - NH2 ( grúpa aimín )
      - COOH ( Grúpa aigeadach
- - - - Móilin amháin gliocról nasctha le....
      - Trí mhóilíní d' aigéid saillteach
    - - Faighte mar chuid don cillscánnán
        
        Structúr cosúil tríglicríd ach le grúpa fosfáite in áit ceann amháin de na aigéid saillteacha
- - - - :Ocsaigin
      - Hidrigin
      - Carbón
      - I ngach dúil bíonn an format céanna acu
        
        c=1, O=1, H=2
    - - Monaisiúicrídí
        
        Tuaslagann sé in uisce
        
        Carbahiodraití is lú
        
        Deanta do aonad amhain súicra = fainne adaimh charbóin
        
        Blas milis
        
        samplaí
        
        Glúcós
        
        Príomh móilín do organaigh ag fail fuineamh
        
        Faighter i torthaí, milseáin, seacláid + deochanna boga
        
        Coiteanta i nithe beo
        
        Plandaí = fotaisintéis
        
        Fructós
        
        Mar an gceanna mar glúcós ach tá na adaimh áirithe difrúil
        
        Níos milse na glúcós
        
        Faighte i dtorthaí
      - Polaisiúicrídí
        
        Deanta suas do chuid mhór monaisiúicrídí le chéile
        
        Ní tuaslagann sé in uisce go heasca
        
        samplaí
        
        Uilig déanta as glúcós
        
        Ceallalós
        
        Déanta suas de slabhra fada glúcós chomhmaith ach i bhfad níos mó crossnascáil idir na haonaid glúcós
        
        A-laidir. Mar chuid de cillbhalla i bplandaí
        
        Mar sin tá sé níos deacra briseadh síos - ní féidir linn é a dhíleá
        
        Glaoitear snáithin air an ceallós inár mbia
        
        Glanadh amach an chóras díleach
        
        Spreagadh imfháscadh
        
        Glicigin
        
        Slabhraí fada go glúcós arís nuair atá gá leis.
        
        Faighte in ainmhithe
        
        Mar a stórálann ainmhithe a gcuid glúcós (fuinnemah) sna matáin - aistrithe go glúcós arís nuair atá gá leis
        
        Stáirse
        
        Seo mar a Stóralann plandaí a gcuid glúcós (fuinneamh) atá déanta ag fotaisintéis
        
        Faighte i rís, pasta, prataí, arán
        
        Díleáite go h-éasca ag daoine
        
        Déanta de slamhraí fada (díreach agus le brainsí) de glúcós
        
        Glúcós = C6 H12 O6
      - Déshiúicrídí
        
        Tuaslagann siad in uisce
        
        Déanta as péire monaisiúicrídí nasctha le chéile
        
        Milis fósta
        
        Samplaí
        
        Lactós = faighte i mbainne
        
        Glúcós + galactós
        
        Maltós = faighte i síolta ag péacadh
        
        Glúcós + glúcós
        
        Súcrós = siúcra bhoird
        
        glúcós + fructós